Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
43. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/344
KARAR NO : 2021/578
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 18/12/2018
NUMARASI: 2017/902 Esas – 2018/1328 Karar
DAVA: Menfi Tespit- Çek İstirdatı
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 29/04/2021
Taraflar arasındaki Menfi Tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükme karşı süresi içinde davalı .. Ltd.Şti vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya içerisindeki tüm belgeler okunup, incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, keşidecisi müvekkillerinden …A.Ş, lehtarının diğer müvekkili … San.Ltd. Şti olan 12/10/2017 keşide tarihli çekin, lehtar ….Ltd.Şti tarafından aralarındaki ticari ilişkiye istinaden dava dışı … Ltd.Şti yi tam ciro edildiği, çekin adı geçen şirkete ulaştırılması için verilen kargoda kaybolduğu, çek bedelinin … ltd.Şti’ye ödendiği, zayi nedeniyle iptal davası açılarak ödeme yasağı kararı alındığı ve suç duyurusunda bulunulduğu ve soruşturmanın Bakırköy C.başsavcılığının 2017/100475 no’lu dosyasında devam ettiğini belirterek davalılara borçlu olmadığının tespitine ve çekin istirdatına karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı …Ltd.Şti vekili cevap dilekçesinde özetle, müvekkilinin çekin yetkili hamil olduğu, çeki düzgün ciro silsilesi ile iktisap ettiği, istirdat isteminin kabulü için hamilin ağır kusur veya kötüniyetli olduğunun davacı tarafından ispatı gerektiği, keşidecinin imzasını inkar etmediği sürece çek bedelinden sorumlu olduğunu belirterek davanın reddini savunmuş, diğer davalılar davaya cevap vermemişlerdir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece benimsenen bilirkişi raporu doğrultusunda; çekin davacılardan …A.Ş tarafından keşide edilip, diğer davacıya olan borcuna karşılık verildiği, her iki davacının defterinde kayıtlı olan çekin, ilk halinde arka yüzünde” … Ltd. Şti emrine ödeyiniz” ibaresinin mevcut olduğu, bu kısmın bankaya ibraz edilen çekte mevcut olmayıp karalandığı, yapılan tahrifatın gözle görülür biçimde olduğu, ayrıca çek kaybolduktan sonra davacı … tarafından bankadan nakden ödendiği, bu hususun çekte yapılan tahrifatı destekleyen delil olduğu, tahrifatla çekin ciro silsilesinin bozulduğu, tahrifatın mutlak def’i olup, herkese karşı ileri sürülebileceğinden davanın kabulü ile davacıların borçlu olmadığının tespitine ve çekin istirdatına karar verilmiştir.Bu karara karşı, davalı … Ltd.Şti vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; müvekkilinin çeki elinde bulunduran yetkili hamil olup, aynı zamanda iyi niyetli olduğu, çekteki önceki ciroların sahteliğinin müvekkilince bilinmesinin mümkün olmadığı gibi böyle bir durumu araştırma yükümlülüğünün de bulunmadığı, icra takibi yapmakta haklı olduğu, TTK 790. maddesi gereğince çizilmiş cironun yazılmamış sayılacağı, müvekkilinin düzgün ciro silsilesi ile çeki iktisap ettiği çekin alacaklısı konumunda bulunduğu, bu hususun yasa gereği olduğu gibi yerleşik yargı kararlarında da vurgulandığı, davanın menfi tespit ve istirdat istemini içerdiği, davacının öncelikle yetkili hamil olduğunu sonrasında çekin elinden rızası dışında çıktığını ve yeni hamilin kötüniyetli olduğunu kanıtlaması gerektiği, bu hususların davacılar tarafından ispat edilemediği halde davanın kabulüne karar verilmesinin hukuka aykırı bulunduğu, davacının kendi imzasının inkar etmediği, imzaları reddetmedikleri sürece çekten borçlu olmadıklarını ileri süremeyeceklerini belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE :Dava, İİK 72. maddesine dayalı olarak açılan menfi tespit ve 6102 sayılı TTK’nın 792. maddesi uyarınca çek istirdatı istemine ilişkindir.İlk derece mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiş, bu karara karşı, yasal süresi içinde davalı …Ltd.Şti vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf nedenleri ile sınırlı olarak ve kamu düzeni yönüyle re’sen yapılmıştır.Dava konusu çek incelendiğinde, 12/10/2017 keşide tarihli 1.846,30 Euro bedelli, keşidecisinin davacı … A.Ş olup, diğer davacı ….Ltd.Şti emrine düzenlendiği ve arka yüzünde ilk cironun …San. Ltd.Şti’ye ait olduğu, diğer davalıların da cirosunun bulunduğu, çekin 17/10/2017 tarihinde bankaya ibraz edildiği, banka tarafından ödeme yasağı kararı nedeniyle işlem yapılmadığı şerhinin düşüldüğü ve davalı …Ltd.Şti tarafından davacılar ve davalı diğer cirantalara karşı 19/10/2017 tarihinde icra takibi yapıldığı anlaşılmaktadır. Davacılar vekilince, çekin davacı … San.Ltd.Şti tarafından dava dışı … Ltd.Şti ‘ye tam ciro edilerek firmaya gönderilmek üzere verildiği kargoda kaybolduğu, … firmasının adının ve emrine ödeyiniz ibaresinin karalanarak … San. Ltd Şti’nin imzasının bırakıldığı, bu haliyle ciro silsilesinin koptuğu, yetkili hamilinin davacı …San.Ltd.Şti olması ve çek bedelinin ödenmesi nedeniyle davalılara borçlu olunmadığının tespiti ile çekin istirdatına karar verilmesi istenmiş, mahkemece, davacı … Ltd.Şti’nin cirosunun çizilmesinin tahrifat niteliğinde olup, çekteki düzgün ciro silsilesinin koptuğu ve davalı … ltd.Şti’nin yetkili meşru hamil olmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.6102 sayılı TTK 790. maddesi uyarınca, cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile kendi hakkı birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır. Çizilmiş cirolar yazılmamış hükmündedir.TTK 818/c maddesi yollamasıyla çekler hakkında da uygulanacak TTK 677. maddesinde “imzaların istiklali” prensibi benimsenmiş olup, ciro imzalarından biri sahte bile olsa, bu durumdan düzgün ciro silsilesinde yer alan diğer imzaların geçerliliği etkilenmez.6102 sayılı TTK’nın 792. maddesinde ise “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” hükmü bulunmaktadır.Bu düzenlemelere göre çek istirdatı davasında ispat yükü, çekte yetkili hamil olduğunu ve çekin rızası hilafına elinden çıktığını ileri süren davacıya aittir. Somut olayda, iddianın ileri sürülüş biçimi ve ilk cirantanın davacı …San.Ltd.Şti olmasına göre, adı geçen davacının çekin yetkili hamili olduğunu ispatlaması gerektiği gibi davalı … Ltd’nin çeki iktisapta kötüniyetli veya ağır kusurlu bulunduğunu da kanıtlaması zorunludur. Aksi halde çek istirdatı isteminin kabulüne karar verilemez.Dosya kapsamında çek hamili davalının çeki iktisapta ağır kusurlu veya kötüniyetli olduğunu ispata yarar nitelikte Bakırköy C.başsavcılığından yetkisizlik kararı ile Küçükçekmece C.başsavcılığına gönderilen 2017/902 sayılı dosyasında yürütülen soruşturma dosyası dışında bir delil olmamasına rağmen bu dosyanın akıbeti araştırılmadan veya neticesi beklenmeden, çekte davacı … San.Ltd.Şti’nin ciro imza dışındaki “… emrine ödeyiniz” ibaresinin çizilerek tahrifat yapıldığı gerekçesiyle istirdat isteminin kabulü isabetli olmadığı gibi kabule göre de; çek istirdatı davası çekin yetkili hamil olduğunu iddia eden tarafından açılabileceği ve keşidecinin istirdat davasını açmakta aktif dava ehliyeti bulunmadığı gözetilmeden ve infazda tereddüt uyandıracak şekilde hangi davacı yönünden hangi davalıdan çekin istirdatına karar verildiği açıklanmadan karar verilmesi doğru görülmediğinden davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararın kaldırılmasına ve Cumhuriyet Savcılığı dosyasının akıbetinin araştırılarak neticesine göre bir karar verilmek üzere dosyanın mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :Yukarıda açıklanan nedenlerle: 1-Davalı … Ltd.Şti vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE; İstinafa konu İlk Derece Mahkemesi kararının HMK 353(1)a-6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA;2-Davanın yeniden görülmek üzere dosyanın kararı veren mahkemeye GÖNDERİLMESİNE,3-İstinaf yoluna başvuran davalı tarafından yatırılan peşin istinaf karar harcının istek halinde kendilerine iadesine,4-Davalı tarafça yapılan kanun yolu giderlerinin, ilk derece mahkemesince esas hükümle birlikte, yargılama giderleri içinde değerlendirilmesine,Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK ‘nın 362(1)-g. maddesi uyarınca kesin olarak oy birliğiyle karar verildi.