Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 43. Hukuk Dairesi 2020/1146 E. 2022/1265 K. 17.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
43. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/1146
KARAR NO: 2022/1265
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 07/10/2019
NUMARASI: 2016/746 Esas – 2019/895 Karar
DAVA: İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 08/08/2016
İSTİNAF KARAR TARİHİ: 17/11/2022
Taraflar arasında görülen dava neticesinde ilk derece mahkemesince verilen hükmün davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine düzenlenen rapor ve dosya kapsamı incelenip gereği görüşülüp düşünüldü;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi tarafından davalı borçlu … Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketine 22.05.2015 Tarih … seri numarasıyla 8.630,50.-TL miktarlı 1 Adet fatura düzenlenmiş olduğu, fatura karşılığındaki malların … İnşaat Malz. Paz. Tic. A.Ş. tarafından malların teslimatının yapıldığını, malların teslimatını yapan üçüncü kişinin, davacı şirket adına teslimatı yaptığı, borcun ödenmesi için ihtarname gönderildiğini, davalı borçlu tarafından hiçbir ödeme yapılmadığını bunun üzerine Bakırköy … İcra Dairesinde ilamsız takip başlattıklarını, davalı borçlu tarafından haksız şekilde takibe itiraz edildiğini, takibin devamını ve takip tarihine kadar işlemiş faiz hakkı saklı tutularak takip tarihinden itibaren Merkez Bankasının kısa vadeli kredilere uyguladığı yıllık %16 oranından az olmamak kaydıyla değişen oranlarda faiz ile %20’den az olmamak kaydıyla icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA: Davalı vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde özetle; 3. şahıs … Paz. Tic. A.Ş. tarafından numune olarak banyo malzemesi getirilerek kurulduğunu ,müvekkili tarafından beğenilmemesi üzerine malların 3. şahıs şirkete iade edildiğini, davacı tarafından ihtar edilen fatura ve başlatılan icra takibine süresi içinde itiraz ettiklerini beyan etmiş davanın reddini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İlk derece mahkemesince davacı ile davalı şirket arasında şifahi olarak numune üzenine satım akdinin yapıldığı, bunun üzerine dava konusu faturada yer alan malların davacı adına ve hesabına dava dışı … A.Ş. trafından davalıya numune olarak teslim edildiği, sevk irsaliyesinde “numune” kaydının açıkça yer aldığı, ancak davalının numuneyi beğenmeyerek aynı yolla yani sevk irsaliyesi ile dava dışı … A.Ş.’ye iade ettiği, teslim etme olgusunun davacı şirket adına dava dışı şirket tarafından yapıldığının kabul edilmesi nedeni ile iadenin de mutlaka doğrudan davacı şirkete yapılmayıp davacı şirket adına dava dışı şirkete yapılabileceği, bu kapsamda davalı şirketin davalıya borcunun bulunmadığı, zira fatura borcunun davalı firmanın ticari defterlerinde kayıtlı bulunmadığı gibi davalının davacı tarafından gönderilen fatura münderecatına süresinde itiraz ederek faturayı iade etmiş olduğu, aldırılan bilikişi heyet raporunun dosya kapsamına ve esasa uygun olduğu, davacının dava konusu faturada yer alan malların davalıya numune olarak verilmediği ve alacaklı bulunduğunu ispat edemediği ve davacı tarafın kötüniyetli olarak icra takibine başvurduğu hususunun sübut bulmaması genekçesi ile davanın reddine,ve davacının kötü niyeti sübut bulmadığından davacı aleyhine kötü niyet tazminatına hükmedilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; önceki beyanlarını tekrarla, taraflar arasında numune üzerine satım akdi yapıldığına ilişkin bir sözleşme bulunmadığına, sırf dava dışı aracı şirket … İnşaat tarafından düzenlenmiş sevk irsalelerinde numune ibaresinin yazılmış olmasının numune üzerine satım sözleşmesinin varlığını ispata yetmeyeceğini, dava dışı … tarafından düzenlenmiş 3 adet sevk irsaliyesi bulunmakla birlikte 22/05/2014 tarihi … sevk irsaliyesinde numune ibaresinin yazılı olmadığını, oysaki ilk derece mahkemesinin sevk irsaliyesinde numune ibaresi bulunmayan mallara ilişkin olarak da numune üzerine satış yapıldığını kabul ettiğini yargılanan sırasında alınan ilk iki bilirkişi raporunda da davacının davalıdan alacaklı olduğunun ve ürünlerin iadesine ilişkin davalı tarafından düzenlenen sevk irsaliyesinin usule uygun düzenlenmediğinin açıkça belirlendiğinin ancak ilk derece mahkemesince bu hususa hiç değinilmeden ve bilirkişi raporuna karşı taraflarınca yapılan itirazlar karşılanmadan karar verildiğini, kaldı ki taraflar arasında yalnızca tek seferlik satışın bulunmasını ve başka satış ilişkilerinin ve devam eden siparişlerin bulunmamasının numune üzerine satışın mevcut olmadığını göstereceğini zaten 24/03/2017 tarihli ikinci bilirkişi raporunda bu hususunda doğru şekilde tespit edildiğini, davalı tarafından numune üzerine satım akdi gereği numune olarak teslim edildiği iddia edilen malların 10 ay boyunca kendi uhdesinde bulundurulmasının olağan hayat koşullarına aykırılık teşkil ettiğini ayrıca 10 ay boyunca kullandığı ürünleri davalının hasarlı şekilde iade ettiğini, davalının söz konusu ürünleri kendisine tesliminden uzun süre sonra ve ayıp ihbar sürelerine uymadan 3. Kişilere iade ettiğini, yani doğrudan davacıya yapılan iadenin de söz konusu olmadığını, davalı tarafın ticari defterlerinin usulüne uygun tutulmadığını ve sahibi lehine delil olamayacağını, davalı tarafından Bakırköy … Noterliğinin 27/08/2015 tarihi … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile faturaya itiraz edildiğini ancak söz konusu itirazın geçerli bir itiraz olmadığının dosyadaki bilirkişi raporuyla da tespit edildiği zira ihtarda malın miktarının yazılmadığını bahsi geçen sebeplerle ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini davalı aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE: Dava, ticari satım ilişkisine dayalı olarak düzenlendiği iddia edilen fatura alacağının tahsili amacıyla başlatılan ilamsız icra takibine vaki itirazın iptali davasıdır. İlk derece mahkemesince yukarıdaki gerekçelerle davanın reddine karar verilmiş, davacı vekili tarafından yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Fatura düzenlenmesi ve dayanağı kanıtlanamayan faturalar davacı defterlerinde kayıtlı olması ve faturaya itiraz edilmemiş olması tek başına akdi ilişkinin kanıtı olamaz(Yargıtay HGK’nun 19/09/2018 Tarih, 2017/19-915 Esas ve 2018/1338 Karar Sayılı İlamı). Davada ispat külfeti faturalar nedeniyle alacaklı olduğunu iddia eden davacının üzerindedir. Davacının faturalara konu malları davalıya teslim ettiğini usulüne uygun delillerle ispatlaması gerekir(Yargıtay 19. Hukuk Dairesi’nin 22/02/2016 Tarih, 2015/13357 Esas ve 2016/2695 Karar Sayılı İlamı). Davaya konu Bakırköy … İcra dairesini … Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; alacaklının … Borçlunun … Olduğu 8.630,50 TL hasıl alacak, 364,96 TL işlenmiş faiz olmak üzere toplamda 8.995,46 TL alacağını takibe konu edildiği takip sebebi olarak 22/05/2015 tarihli … nolu 8.630,50 TL tutarında 1 adet faturanın gösterildiği, söz konusu faturanın icra dosyasına ekli olduğu, faturanın keşidecisinin ön alanlar lehdarının … İnşaat şeklinde görüldüğü yine icra dosyasına ekli sevk irsaliyesine teslim eden ve teslim alan imzalarına yer almadığı anlaşılmaktadır. Borçlu vekili icra dosyasına itirazında müvekkilinin muhasebe kayıtlarında alacaklı şirketten firmaya iade edilmiş numuneler dışında alınmış herhangi bir ürün kaydı bulunmadığı gibi ilgili firma ile de müvekkilinin ticari ilişkisinin olmadığının müvekkiline tebliğ edilen faturaya müvekkilinin süresinde itiraz ettiğini takibe dayanarak fatura ile ilgili müvekkilinin bir borcu bulunmadığından tüm takibe ve işlemiş faize itiraz ettiklerini bildirmiştir. Dava dışı … İnşaat tarafından davacı …A.Ş adına düzenlenen sevk adresi olarak … İnşaat… Gösterilen … seri nolu 06/06/2014 tarihli ve … seri nolu ve 06/06/2014 terihli sevk irsaliyelerinin üzerinde teslim eden ve teslim alan isim ve imzalarının bulunduğu görülmektedir. Kabule bağlı satış konusu 6098 sayılı TBK’da açıkça düzenlenmemiş olup, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 231.maddesi gereğince çıkarılan 173. Sıra nolu Vergi Usul Kanunu genel tebliğinde “Numune üzerine veya tecrübe veya muayene şartıyla satım yapılmak üzere mal sevkiyatı yapılması halinde sevk edilen mallar için sevk irsaliyesi düzenlenmesi zorunludur. Bu tür sevkiyatlarda, malı satıcı taşıyorsa veya taşıtıyorsa irsaliye satıcı tarafından, alıcı tarafından taşınıyor veya taşıtıyorsa irsiliye alıcı tarafından düzenlenir. Ancak kabule bağlı olan ve bunun için yazılı bir sözleşme bulunan bu tür satışlarda fatura düzenlenmesindeki 10 günlük süre (Vergi Usul Kanunu’nda yapılan değişiklik ile 7 gün olarak belirlenmiştir) kabul tarihinden başlar.” hükmü ile kabule bağlı satışlarda sevk irsaliyesi ve faturanın nezaman düzenleneceği ve sonuçları hakkında düzenleme yapılmıştır. Somut uyuşmazlıkta, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 231.maddesinde 173.sıra nolu Vergi Usul Kanunu genel tebliğine göre, sevk irsaliyesi düzenlenmiş ve iki adet sevk irsaliyesinin üzerinde ürünlerin numune satış olduğu açıkça belirtilmiş ve bu ürünlere ilişkin takibe esas fatura düzenlenmiştir. 22/05/2015 tarihli 8.630,50 TL bedelli faturanın konusunu oluşturan emtianın dava dışı … tarafından davalı şirkete 06/06/2014 tarihli sevk irsaliyesiyle teslim edildiği konusunda ihtilaf yoktur. Davacı vekili teslime konu emtianın alım-satım ilişkisine dayalı olarak verildiğini, davalı vekili ise sözkonusu malın numune olarak teslim alındığını beyan etmişlerdir. Numune üzerine yapılan satışlarda satışın numune üzerine olduğunu iddia eden taraf bunu yazılı delillerle usulünce ispat etmekle yükümlüdür.Davalı şirket satım akdine konu malları davacı adına düzenlenen 26/03/2015 tarihli sevk irsaliyesi ile dava dışı … şirketine iade etmiştir. Taraflar arasında satım sözleşmesi kurulmadan numune üzerine satım ilişkisi sona ermiş olup, numunelerin de iade edilmesine göre davacı şirketin mal bedelini davalıya fatura edemeyecektir. Buna göre davacının satım faturasını düzenleme koşulları oluşmadığından mahkemece davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle HMK ‘nın 355. Maddesi uyarınca kamu düzenine aykırılık ve istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesi sonunda davacı vekilinin yerinde görülmeyen istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
KARAR: Yukarıda ayrıntısı ile açıklanan nedenlerle;1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353(1)b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,2-Davacı tarafından yatırılan 44,40-TL istinaf peşin harcının alınması gereken 80,70-TL karar harcından mahsubu ile eksik olan 36,30- TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,3-Davacı tarafından istinaf aşamasında yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, HMK’nın 362(1)a maddesi uyarınca kesin olarak oy birliğiyle karar verildi. 17/11/2022