Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 40. Hukuk Dairesi 2022/2353 E. 2023/593 K. 10.04.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
40. HUKUK DAİRESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Dosya No: 2022/2353
Karar No: 2023/593
İncelenen Kararın
Mahkemesi: İstanbul Anadolu 7. Asliye Ticaret Mahkemesi
Tarihi: 11/05/2022
Numarası: 2018/1500 (E) – 2022/349 (K)
Birleşen Bulanık Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/93 (E) – 2021/125 (K) sayılı dosyasında:
Davanın Konusu: Maddi ve Manevi Tazminat
Karar Tarihi: 10/4/2023
Yukarıda yazılı İlk derece mahkemesi kararına karşı istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine, Dairemiz Heyetince yapılan müzakere sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: İstanbul Anadolu 7 nci Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/1500 (E) sayılı dava dosyasında: Davacılar …, … ve … vekili dava dilekçesinde özetle; davalı … Sigorta AŞ’ye Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (ZMSS) poliçesiyle sigortalı sürücüsü …’un yönetiminde seyir halinde olan … plakalı kamyonetin açık kasasında yolcu olarak bulunan …’in, adı geçen sürücünün yolda hızlı seyretmesi ve yolun virajlı olmasına karşın aracı yol durumuna göre sürmemesi nedeniyle açık kasadan düşerek ölümüne neden olduğunu belirterek, belirsiz alacak davası niteliğinde davacı … için 1.000,00 TL, davacı … için 1.000,00 TL, davacı … için 1.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalı … Sigorta AŞ’den tahsiline karar verilmesini talep etmiş; 13/1/2020 günü Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sisteminden (UYAP) gönderdiği dilekçeyle davacı … için talep ettiği maddi tazminat tutarını 88.719,35 TL’ye, davacı … için talep ettiği maddi tazminat tutarını 63.082,67 TL’ye yükseltmiş, 2/3/2022 günü UYAP’tan sunduğu ıslah dilekçesiyle davacı … için talep ettiği maddi tazminat tutarını 156.800,11 TL’ye, davacı … için talep ettiği maddi tazminat tutarını 93.665,09 TL’ye yükseltmiştir. Birleşen Bulanık Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/93 (E) sayılı davasında: Davacılar …, …, …, …, … ve … vekili dava dilekçesinde özetle; davalı işleten …’e ait sürücüsü …’un yönetimindeki … plakalı kamyonetin açık kasasında yolculuk yapan …’in, adı geçen davalı sürücünün yokuş aşağı yolda hızlı seyretmesi ve aracı virajlı yola uygun biçimde kullanmaması nedeniyle yük ve eşya taşınan kasadan düşerek ölümüne neden olduğunu belirterek, davacı … için 50.000,00 TL, davacı … için 50.000,00 TL, davacı … için 20.000,00 TL, davacı … için 20.000,00 TL, davacı … için 20.000,00 TL, davacı … için 20.000,00 TL maddi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline; belirsiz alacak davası niteliğinde davacı … için 1.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının, davacı … için 1.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. İlk derece mahkemesince; İstanbul Anadolu 7 nci Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/1500 (E) sayılı davasında, maddi tazminat davasının kısmen kabulüne, davacı … için 65.819,60 TL destekten yoksun kalma tazminatının, davacı … için 37.759,42 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalıdan alınarak adları geçen davacılara verilmesine, davacı … yönünden açılan maddi tazminat davasının reddine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine; birleşen Bulanık Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/93 (E) sayılı davasında, asıl davada tahsilde tekerrüre neden olunmaması koşuluyla, davacı … için 65.819,60 TL destekten yoksun kalma tazminatının, davacı … için 37.759,42 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile adları geçen davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine, davacı … için 10.000,00 TL, davacı … için 10.000,00 TL, davacı … için 5.000,00 TL, davacı … için 5.000,00 TL, davacı … için 5.000,00 TL, davacı … için 5.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile adları geçen davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı istinaf kanun yoluna başvuran davacılar vekili dilekçesinde özetle; hükme en yakın bilinen asgari ücreti esas alan bilirkişi raporu yerine eski tarihli bilirkişi raporunun esas alınmasının hukuka aykırı olduğunu, Yargıtay’ın yerleşik kararlarına göre tazminatın işçinin gerçek ücreti üzerinden hesaplanması gerektiğini, davacı … yönünden destekten yoksun kalma tazminatı talebinin reddine karar verilmesinin yerinde olmadığını, hükme esas alınan bilirkişi raporunda 1/1/2021 tarihinde evli bir çocuklu, 1/1/2023 tarihinde iki çocuklu olacağı varsayılan desteğin gelirinin bekar asgari geçim indirimi üzerinden hesaplanmasının hatalı olduğunu, hükmolunan manevi tazminatın çok az olduğunu belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir. Davalı … vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; davalıların sosyal ve ekonomik durumlarına, kazanın meydana geldiği tarihe ve olay tarihindeki paranın alım gücüne göre davacılar için hak ve nesafet kuralları çerçevesinde daha düşük manevi tazminata hükmedilmesi gerektiğini, dava dosyasına vekâletname sunmalarına ve duruşmayı takip etmelerine karşın, davanın reddedilen kısmı bakımından lehlerine vekâlet ücretine hükmolunması gerektiğini belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun (HMK) 355 inci maddesi uyarınca ileri sürülen istinaf nedenleri ve kamu düzenine ilişkin konularla sınırlı biçimde yapılan inceleme sonunda:Dava, trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma tazminatı ve manevi tazminat istemine ilişkindir.Kural olarak kardeşlerin birbirine karşı bakım görevi bulunmamaktadır. Ancak, bir kardeşin diğer kardeşe eylemli ve düzenli olarak yardım etmesi halinde, bu kardeş diğerinin desteği sayılır. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) 364 üncü maddesinde “Herkes, yardım etmediği takdirde yoksulluğa düşecek olan üstsoyu ve altsoyu ile kardeşlerine nafaka vermekle yükümlüdür. Kardeşlerin nafaka yükümlülükleri, refah içinde bulunmalarına bağlıdır.” düzenlemesine yer verilmiştir. TMK’nin 364 üncü maddesi hükmüne göre desteğin refah içinde olması ve destek tazminatı talep eden kardeşin de yardım edilmediğinde yoksulluğa düşeceğinin kanıtlanması durumunda kardeş destek tazminatı talep edebilir.Dosyanın incelenmesinde ölenin, davacı kardeş …’e düzenli ve eylemli olarak destek olduğuna ilişkin herhangi bir kanıt sunulmamış olup fiili destek olduğu da ispatlanamadığından davacı kardeş yönünden destekten yoksun kalma tazminatı isteminin reddine karar verilmiş olmasında isabetsizlik bulunmamaktadır. Sorumluluk hukukunun temel amacı, bir kimsenin malvarlığında iradesi dışında meydana gelen eksilmeleri aynen veya nakden gidererek zarar görenin zarar verici olay sonucunda malvarlığında eksilen değer yerine nitelik veya nicelik yönünden eş bir değer koymaktır. Bu anlamda gerçek zararın belirlenmesi ve giderilmesi önem taşımaktadır. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 49 vd. maddeleri gereğince gerçek zararın belirlenmesi bakımından karar tarihine en yakın tarihlerdeki ölçütlerin kullanılması gerekmektedir. Diğer yandan destekten yoksun kalma tazminatın hesaplanmasında, desteğin gelirinin belirlenmesi tazminatın doğru biçimde saptanması yönünden önemlidir. Bu anlamda kamu düzeniyle ilgili olan asgari ücretin, mahkemece kendiliğinden gözönünde tutulması gerekmekle birlikte, belirli bir işte ücret karşılığı çalışan kişiler ile bedeni çalışma ya da ticari işletmesinde sürdürdüğü faaliyet karşılığında kazanç elde eden kişilerin gelirinin farklı değerlendirilmesi de zorunludur. Hemen belirtmek gerekir ki ücret karşılığı çalışan kişilerin gelirinin belirlenmesinde, sürekli ve düzenli gelir dikkate alınacaktır. 4/4/2007 gün ve 26483 sayılı Resmî Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren 5615 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 2 nci maddesiyle yeniden düzenlenen 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 32 nci maddesi uyarınca Asgarî geçim indirimi; ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgarî ücretin yıllık brüt tutarının; mükellefin kendisi için % 50’si, çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için % 10’u, çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuk için % 7,5 diğer çocuklar için % 5’idir. Gelirin kısmî döneme ait olması halinde, ay kesirleri tam ay sayılmak suretiyle bu süreye isabet eden indirim tutarları esas alınır. Asgarî geçim indirimi, bu fıkraya göre belirlenen tutar ile 103 üncü maddedeki gelir vergisi tarifesinin birinci gelir dilimine uygulanan oranın çarpılmasıyla bulunan tutarın, hesaplanan vergiden mahsup edilmesi suretiyle uygulanır. Mahsup edilecek kısmın fazla olması halinde iade yapılmaz.Eldeki davada, davacılar vekili Ulusal Yarı Ağı Bilişim Sistemi vasıtasıyla 25/9/2019 günü gönderdiği dilekçe ile ölen desteğin … Servisinde teknik eleman olarak çalıştığını ileri sürerek, dilekçe ekinde desteğin bankaya verdiğini ileri sürdüğü davalı …’in imzasını taşıyan ücrete ilişkin belgenin onaysız tıpkıçekimini sunmuş; … Sendikası tarafından da metal sanayi iş gruplandırma sistemine göre ölen desteğin 29/6/2018 günü itibarıyla alabileceği ücretin; bürüt 5.070, 61 TL, net 3.625, 03 TL olabileceği bildirilmiş; aktüer bilirkişi raporunda ise desteğin asgari ücret düzeyinde gelir elde ettiği kabul edilerek hesaplama yapılmıştır. Somut uyuşmazlık yukarıda yapılan açıklamalar ışığında değerlendirildiğinde; davacılar vekili tarafından ölen desteğin gelirine ilişkin belgenin bankaya sunulup sunulmadığı araştırılıp, desteğin gelirine ilişkin Sosyal Güvenlik Kurumuna verilen prim bildirgeleri de incelenerek, ölen desteğin ölüm tarihi itibarıyla aylık gelirinin saptanması ve oluşacak sonuca göre destekten yoksun kalma tazminatının hesaplanması gerekirken, yetersiz incelemeyle yetininlerek düzenlenen bilirkişi raporuna dayanılarak karar verilmesi yerinde görülmemiştir. Kabule ve uygulamaya göre de; 4/4/2007 gün ve 26483 sayılı Resmî Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren 5615 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 2 nci maddesiyle yeniden düzenlenen 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 32 nci maddesinde asgarî geçim indirimi; ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgarî ücretin yıllık brüt tutarının; mükellefin kendisi için % 50’si, çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için % 10’u, çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuk için % 7,5 diğer çocuklar için % 5 olarak öngörülmüş; 25/12/2021 gün ve 31700 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 7349 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 3 üncü maddesiyle yürürlükten kaldırılmıştır. Aktüerya uzmanı bilirkişinin raporunda ise 20/1/2020 günü evleneceği, 20/1/2021 tarihinde 1 inci, 20/1/2023 tarihinde ise 2 nci çocuğu olacağı varsayılan ölen desteğin toplam geliri bekarlar için öngörülen AGİ eklenerek elde edilmiştir. Bu itibarla, desteğin toplam gelirinin, evleneceği ve 1 inci ve 2 nci çocuğunun olacağı varsayılan tarihlere göre AGİ eklenerek (AGİ’nin yürürlükten kaldırıldığı 25/12/2021 gününe kadar) belirlenmesi ve destek paylarının buna göre hesaplanması gerekirken, ölen desteğin toplam gelirini bekarlar için öngörülen AGİ eklenerek hesaplayan bilirkişinin hükme elverişli olmayan raporuna dayanılarak karar verilmesi; diğer yandan gerçek belli iken varsayımlara dayanılmasına olanak bulunmadığından, hüküm tarihine en yakın verileri içeren bilirkişi raporunun hükme esas alınması gerekirken, 21/11/2021 tarihli ek rapor esas alınarak karar verilmesi yerinde görülmemiştir. Kısmen reddine karar verilen manevi tazminat talepleri yönünden de, HMK’nin 323 vd. maddeleri uyarınca vekille temsil edilen davalı … lehine vekâlet ücretine hükmolunmaması da yerinde değildir. Davacılar vekili davalı … vekilinin, maanevi tazminata ilişkin karara yönelik istinaf nedenleri bu aşamada inceleme dışı bırakılmıştır.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere: 1-Davacılar vekili ile davalı … vekilinin istinaf başvurularının ayrı ayrı kabulüne, yukarıda esas ve karar numarası belirtilen ilk derece mahkemesi kararının HMK’nin 353/1-a/6 ncı maddesi uyarınca kaldırılmasına, 2-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın mahkemesine gönderilmesine, 3-İstinaf başvurusu için yatırılan istinaf karar ve ilam harçlarının, istekte bulunulması durumunda ilk derece mahkemesince yatıran taraflara ayrı ayrı geri verilmesine, 4-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından, vekâlet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına, 5-İstinaf kanun yolu başvurusundan ötürü davacılar ile davalı … tarafından sarf edilen yargılama giderlerinin, ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda gözetilmesine, 6-İstinaf kanun yolu incelemesi için yatırılan gider avansından artan tutarın, HMK’nin 333 üncü maddesinin, 1 inci fıkrası uyarınca ilk derece mahkemesince kendiliğinden yatıran tarafa geri verilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK’nin 353/1-a ve 362/1-g maddeleri uyarınca kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.10/4/2023