Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 40. Hukuk Dairesi 2020/1038 E. 2023/391 K. 14.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
40. HUKUK DAİRESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
DOSYA NO: 2020/1038
KARAR NO: 2023/391
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 14/10/2019
NUMARASI: 2016/821 Esas – 2019/939 Karar
DAVANIN KONUSU: Maddi ve Manevi Tazminat
KARAR TARİHİ: 14/03/2023
Yukarıda yazılı İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine Dairemiz Heyetince yapılan müzakere sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Dava ve uyuşmazlık; TBK’nın 53/3. ve 56/2. maddeleri kapsamında, ölümlü trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma tazminatı ve manevi tazminat istemlerine ilişkindir. İlk Derece Mahkemesince 14/10/2019 tarihli kararıyla; “1-Davanın maddi tazminat yönünden kısmen kabulü ile; Davacılardan … için 74.361,83 TL, davacılardan … için 11.219,77 TL olmak üzere toplam 85.581,60 TL nin, davalılar… San ve Tic. Ltd. Şti. ve … açısından 10/05/2015 tarihinden itibaren işleyecek, davalılar … sigorta ve … Sigorta bakımından dava tarihi 26/08/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, 2-Davanın manevi tazminat yönünden kısmen kabulü ile; 3-Davacılar … bakımından 15.000,00 TL, …bakımından 10.000,00 TL, … bakımından 10.000,00 TL, … bakımından 10.000,00 TL olmak üzere toplam 45.000,00 TL.nin kaza tarihi 10/05/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar… San ve Tic. Ltd. Şti. ve …’tan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,” karar verilmiştir. Bu karara karşı, davalı … San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili ile … Sigorta AŞ vekili istinaf kanun yoluna başvurmuşlardır. Davalı … San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; müteveffa …’in yaşamını yitirdiği trafik kazası nedeniyle açılmış olan ceza davasının görüldüğü Küçükçekmece Asliye Ceza Mahkemesinin 2015/1126 Esas sayılı dosyasındaki bilirkişi raporunda, kazanın meydana gelmesinde müteveffanın %100 oranında kusurlu olduğunun tespit edildiğini, öncelikle kazada ağır kusurlu olan taraf müteveffa olduğundan hükmedilen maddi ve manevi tazminatların hakkaniyete aykırı olduğunu, hükmedilen tazminatlar nedeniyle davacıların, sebepsiz zenginleşme ile haksız bir menfaat elde ettiğini, maddi ve manevi tazminatların düşürülmesi gerektiğini belirtmiştir. Davalı … Sigorta AŞ (Eski Unvanı: … Sigorta AŞ) vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; kazaya karışan … plakalı aracın müvekkili şirket nezdinde, kasko sigorta poliçesi içerisinde yer alan ihtiyari mali mesuliyet sigorta poliçesiyle sigortalı olduğunu ve kaza tarihindeki teminat limitinin 75.000 TL olduğunu, sigorta poliçeleri arasındaki sorumluluk esasının, “müşterek ve müteselsil sorumluluk” olmayıp sıralı sorumluluk esasına tabi olduğunu, kaza tarihi olan 10/05/2015 tarihi itibarıyla trafik sigortası azami teminatının ölüm başına 290.000 TL olduğunu, bu limitin aşılması halinde ancak müvekkili şirketin sorumluluğunun doğabileceğini; davacı …’in destekten yoksun kalma zararının 74.361,83 TL, davacı …’in ise 11.219,77 TL olmak üzere toplam 85.581,60 TL’lik destekten yoksun kalma zararının tespit edildiğini, bu miktar, trafik poliçesi teminatı içerisinde kaldığından, bir başka deyişle teminat limitini aşan bir miktar olmadığından, müvekkili hakkındaki davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, bu yöndeki itirazlarının Mahkemece dikkate alınmamasının hatalı olduğunu belirtmiştir. HMK’nın 355. maddesi kapsamında istinaf itirazları ve kamu düzenine ilişkin hususlarla sınırlı olarak yapılan inceleme sonunda: Dosya kapsamından; 10/05/2015 tarihinde, davalı … Sigorta AŞ’nin İMS sigortacısı, davalı … Sigorta AŞ’nin ZMS sigortacısı, davalı … San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin işleteni ve davalı …’ın sürücüsü olduğu … plakalı tır-çekici niteliğindeki aracın, davacıların yakını-desteği (davacı …’in eşi ve diğer davacıların anneleri) yaya …’e çarpması nedeniyle meydana gelen trafik kazası neticesinde, yaya …’in vefat ettiği; eldeki davada HMK’nın 107. maddesinde düzenlenen belirsiz alacak davası kapsamında tüm davacılar için toplamda 8.000 TL destekten yoksun kalma tazminatı ve davacı … için 50.000 TL ve diğer davacıların her biri için 25.000’er TL’den olmak üzere toplamda 125.000 TL manevi tazminat talep edildiği; yargılama aşamasında destekten yoksun kalma tazminatı zararlarının artırıldığı ve Mahkemece yapılan yargılama neticesinde, yukarıda belirtildiği şekilde karar verildiği anlaşılmıştır. A-Davalı … Sigorta AŞ’nin istinaf başvurusunun değerlendirilmesi: Motorlu Kara Taşıtları İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın “Sigorta Teminatının Kapsamı” başlıklı 1. maddesinde; “Sigortacı, işbu poliçede gösterilen aracın kullanılmasından doğan ve Karayolları Trafık Kanununa ve Umumi Hükümlere göre aracın işletenine terettüp eden hukuki sorumluluğu ve bu poliçe teminat kapsamında olmak şartıyla Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası hadlerinin üzerinde kalan kısmını, poliçede yazılı hadlere kadar temin eder.” şeklinde düzenlemeye yer verilmiştir. Yukarıdaki düzenlemeden de anlaşılacağı üzere, yasa koyucu, yolcuların uğradığı bedeni zararlar bakımından trafik sigortacısı ve varsa ihtiyari mali sorumluluk sigortacısı bakımından müştereken ve müteselsilen bir sorumluluk öngörmemiş, sıralı bir sorumluluk düzenlemiştir. Bir başka deyişle; yolcunun uğradığı bedeni zararlar, taşımayı yapan aracın zorunlu mali mesuliyet sigortası kapsamında kalmakta ise bu aracın ihtiyari mali mesuliyet sigortacısının sorumluluğu doğmayacaktır. Ancak limit aşımında ihtiyari mali mesuliyet sigortacısının sorumluluğu söz konusu olacaktır. Somut uyuşmazlıkta; kaza tarihindeki zorunlu mali mesuliyet sigortası teminat limiti 290.000 TL olarak belirlenmiştir. Davacılar lehine hükmedilen destekten yoksun kalma tazminatı toplamda 85.581,60 TL’dir. Hükmedilen miktar ZMSS azami teminat limiti içerisinde kaldığına, bir başka deyişle teminat limiti aşılmadığına göre, ihtiyari mali mesuliyet sigortacısı olan davalı … Sigorta AŞ’nin sorumluluğu bulunmamaktadır. Buna göre davalı … Sigorta AŞ aleyhindeki davanın reddine karar verilmesi gerekirken, kabulüne karar verilmesi doğru olmamış bu nedenle, adı geçen davalı vekilinin istinaf başvurusu kabul edilmiştir. B-Davalı … San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin istinaf başvurusunun değerlendirilmesi: Dava konusu trafik kazasına ilişkin ceza yargılamasının yapıldığı Küçükçekmece Asliye Ceza Mahkemesinin 2015/1126 Esas sayılı dosyasında bulunan ve İlk Derece Mahkemesince karara dayanak yapılan Adli Tıp Kurumu İstanbul Trafik İhtisas Dairesinin 27/04/2018 tarihli raporunda; davalı sürücü …’ın idaresindeki çekici ile seyir halinde iken olay yeri trafik ışıklarında kendi istikametine yanmış kırmızı ışıkta durup sonrasında yeşile dönen ışıkta harekete geçmiş ise de, olay yerinde karşıdan karşıya geçen (veya geçmeye çalışan) yaya grubunun varlığını/durumunu dikkate alarak, hareket alanına ilişkin gerekli-yeterli kontrolleri yapması ve hareket alanının boş olduğuna emin olduktan sonra tekrar seyrine devam etmesi gerektiği hususlarına riayet etmediği, dikkatsiz biçimde harekete geçtiğinde de hareket alanına girmiş bulunan yayaya çarptığı, olayda dikkate ve özen yükümüne aykırı davranışı nedeniyle müteveffa ile birlikte eşit derecede kusurlu olduğu mütalaa edilmiştir. Bu raporda kabul edilen oluş dikkate alınarak davalı sürücünün mahkumiyetine dair verilen ceza mahkemesi kararı, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 19. Ceza Dairesinin 06/02/2019 tarih ve 2018/3682 Esas – 2019/332 Karar sayılı kararıyla kesinleşmiştir. Bu durumda, ceza mahkemesi kararıyla kesinleşen maddi olgu hukuk hakimi için bağlayıcı olmaktadır. Bu nedenle, davalı vekilinin kusura yönelik itirazı yerinde görülmemiştir. Yine Mahkemece karara dayanak yapılan 05/11/2018 tarihli bilirkişi raporunda; davacı …’in destekten yoksun kalma zararının 74.361,83 TL ve davacı …’in ise 11.219,77 TL olduğu mütalaa edilmiştir. Bilirkişi raporunun incelenmesinde; raporun, HMK’nın 279. maddesinde aranılan koşullara uygun olarak düzenlendiği, dosya kapsamına uygun, denetim ve hüküm kurmaya elverişli ve yeterli olduğu kanısına varıldığından, bu yöne ilişkin itiraz kabule şayan görülmemiştir. Manevi tazminatın fazla olduğuna ilişkin itiraza gelince; kazanın oluş şekli, kusur durumu, tarafların sosyal ve ekonomik durumları ile İlk Derece Mahkemesi kararının gerekçesi bir bütün olarak değerlendirildiğinde; Mahkemece her bir davacı için hükmedilen manevi tazminat miktarlarının, TBK’nın 56/2. maddesinde düzenlenen manevi tazminat müessesesinin amacı ile hakkaniyet ilkesine uygun olduğu kanısına varılmış, bu yöne ilişkin itiraz da kabul edilmemiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere: A-Davalı … Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b/1. maddesi gereğince esastan reddine, B-Davalı … Sigorta AŞ vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile, Yukarıda esas ve karar numarası belirtilen İlk Derece Mahkemesi kararının, HMK’nın 353/1-b/2. maddesi gereğince düzeltilerek yeniden esas hakkında karar verilmek üzere kaldırılmasına, Buna göre: 1-Davacılar … ve …’in maddi tazminat davalarının kabulü ile; davacı … için 74.361,83 TL, davacı …için 11.219,77 TL tazminatın, davalılar… San. ve Tic. Ltd. Şti. ve … bakımından 10/05/2015 tarihinden itibaren, davalı … Sigorta AŞ bakımından dava tarihi olan 26/08/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi bu davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile adı geçen davacılara verilmesine, 2-Davacılar … ve …’ın maddi tazminat davalarının ayrı ayrı reddine,3-Davalı … Sigorta AŞ hakkındaki maddi tazminat davasının reddine,4-Manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile, davacı … için 15.000 TL, davacı …için 10.000 TL, … için 10.000 TL, … için 10.000 TL tazminatın kaza tarihi 10/05/2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar… San ve Tic. Ltd. Şti. ve …’tan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,5-Harçlar Kanuna göre alınması gereken 8.920,02 TL harçtan, peşin alınan 454,27 TL harç ile ıslah harcı olan 271,82 TL harcın mahsubu ile bakiye 8.193,93 TL harcın davalılar …, … Gıda San ve Tic. Ltd. Şti. ve … Sigorta AŞ’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile Hazine’ye irat kaydına (davalı … Sigorta AŞ’nin, maddi tazminat üzerinden hesaplanan 5.846,07 TL’den müteselsil sorumlu olması kaydıyla)6-Davacılar tarafından yapılan 29,20 TL başvurma harcı, maddi tazminat davasına isabet eden 27,37 TL peşin harç ile 271,82 TL ıslah harçları olmak üzere toplam 328,39 TL’nin davalılar …, … San ve Tic. Ltd. Şti. ve … Sigorta AŞ’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılar … ve …’e verilmesine,7-Davacılar tarafından maddi tazminat davası için yapılan 981,60 TL (posta, tebligat, bilirkişi ücreti) yargılama giderinden, kabul-ret oranı dikkate alınarak 602,96 TL yargılama giderinin davalılar …, …San ve Tic. Ltd. Şti. ve … Sigorta AŞ’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılar davacılar … ve …’e verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacılar … ve … üzerinde bırakılmasına,8-Maddi tazminat davası nedeniyle davacılar … ve …vekil ile temsil edildiğinden, İlk Derece Mahkemesi kararı dikkate alınarak, İlk Derece Mahkemesi kararının verildiği tarihte yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesaplanan 9.596,53 TL nispi vekalet ücretinin davalılar …, …Gıda San ve Tic. Ltd. Şti. ve … Sigorta AŞ’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılar … ve …’e verilmesine, 9-İlk Derece Mahkemesi kararı dikkate alınarak, İlk Derece Mahkemesi kararının verildiği tarihte yürürlükte bulunan AAÜT gereğince … ve …’ın reddedilen maddi tazminat davaları üzerinden belirlenen 2.000 TL vekalet ücretinin bu davacılardan tahsili ile davalılar davalılar …, … Gıda San ve Tic. Ltd. Şti. ve … Sigorta AŞ’ye verilmesine,10-Ret sebebi diğer davalılardan farklı olduğundan, Dairemizin karar tarihinde yürürlükte olan AAÜT uyarınca 9.200 TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak, vekil ile temsil edilen davalı … Sigorta AŞ’ye verilmesine,11-Davacılar tarafından ödenen ve manevi tazminat davasına isabet eden 426,90 TL peşin harcın davalılar … ve … Gıda San ve Tic. Ltd. Şti.’nden müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine,12-İlk Derece Mahkemesinin hükmü yinelenerek, manevi tazminat davası nedeniyle İlk Derece Mahkemesi kararının verildiği tarihte yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesaplanan 5.300 TL vekalet ücretinin davalılar… San. ve Tic. Ltd. Şti. ve …’dan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine, 13-İlk Derece Mahkemesi kararı dikkate alınarak, reddedilen manevi tazminat davası nedeniyle İlk Derece Mahkemesi kararının verildiği tarihte yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesaplanan 5.300,00 TL vekalet ücretinin davacılardan tahsili ile davalılar… San.ve Tic. Ltd. Şti. ve …’a verilmesine, 14-Davalı… San.ve Tic. Ltd. Şti. tarafından yapılan 92,50 TL posta / tebligat giderinden, kabul-ret oranı dikkate alınarak 35,69 TL yargılama giderinin davacılardan tahsili ile bu davalıya verilmesine,15-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
C-İstinaf İncelemesi Bakımından: 1-Davalı … Sigorta AŞ tarafından peşin olarak yatırılan istinaf karar harcının, istem halinde İlk Derece Mahkemesi tarafından iadesine, 2-İstinaf aşamasında davalı … Sigorta AŞ tarafından yapılan 107,50 TL posta ve tebligat gideri ile 148,50 TL istinaf başvuru harcının davacılardan tahsili ile bu davalıya verilmesine, 3-Harçlar Kanunu’na göre alınması gereken 8.920,02 TL harçtan, peşin alınan 2.230,10 TL harcın mahsubu ile bakiye 6.689,92‬ TL harcın davalı … San. ve Tic. Ltd. Şti.’den tahsili ile Hazine’ye irat kaydına, 4-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına, 5-İstinaf için yatırılan gider avansından artan kısmın yatıran tarafa iadesine, Dair dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, HMK’nın 362/1-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.14/03/2023