Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 40. Hukuk Dairesi 2019/3384 E. 2021/1997 K. 22.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
40. HUKUK DAİRESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
DOSYA NO: 2019/3384
KARAR NO: 2021/1997
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 21/06/2018
NUMARASI: 2016/113 (E) 2018/611 (K)
DAVANIN KONUSU: Maddi tazminat
KARAR TARİHİ: 22/12/2021
Yukarıda yazılı İlk derece mahkemesi kararına karşı istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine, Dairemiz Heyetince yapılan müzakere sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin eşi …’in idaresindeki … plakalı araç ile 14/1/2016 günü Akhisar ilçesinden Manisa istikametine seyir halinde iken … plakalı araç ile çarpışması sonucu oluşan kazada hayatını yitirdiğini belirterek, poliçede belirtilen meblağ üzerinden fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak koşuluyla 1.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalılardan kusurları oranında tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Davacı vekili 12/3/2018 tarihli dilekçesiyle davalı … AŞ’den talep ettiği tazminat miktarını 155.682,65 TL’ye, davalı … AŞ’den talep ettiği tazminat miktarını ise 51.894,22 TL yükselterek talep sonucunu 207.576,87 TL olarak artırmıştır. Davalı … AŞ vekili cevap dilekçesinde özetle; kaza tarihinde geçerli Karayolu Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları (KMAZMSSGŞ) uyarınca talebin teminat dışında olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur. Davalı … AŞ vekili cevap dilekçesinde özetle; ayın olay nedeniyle İstanbul 14’üncü Asliye Ticaret Mahkemesinin 2016/107 (E) sırasına kayıtlı dava bulunduğunu belirterek davanın usulden ve esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir. İlk derece mahkemesince, davanın kabulüne, 155.682,00 TL tazminatın … Sigorta AŞ’den, 55.894,22 TL tazminatın ise … Sigorta AŞ’den tahsil edilerek davacıya ödenmesine hükmolunmuştur. Bu karara karşı istinaf kanun yoluna başvuran … Sigorta AŞ vekili dilekçesinde özetle; istinafa konu hükmün 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ile …’ye aykırı olduğunu, trafik kazası tespit tutanağında müvekkiline Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (ZMSS) poliçesiyle sigortalı … plakalı araç sürücüsünün kusurunun olduğuna dair ibare bulunmadığını, hükme esas alınan bilirkişi raporunu denetime elverişsiz olup yürürlükteki Kanun ile…’ye aykırı olarak düzenlendiğini, poliçenin tanzim ve kaza tarihinin …’nin yürürlüğe girmesinden sonra olduğunu, tüm bu açıklamalar doğrultusunda ilgili Kanun ve Genel Şartların yürürlük tarihinden sonra akdedilen poliçe ve meydana gelen rizikonun yürürlükteki Genel Şartları ve 2918 sayılı KTK’ye göre değerlendirilmemesinin başlı başına bir bozma nedeni olduğunu, destekten yoksun kalma tazminatı hesabında TRH 2010 mortalite tablosu ile %1,8 teknik faiz uygulanması gerektiğini, dosyada bulunan hesap raporunun Yargıtay’ın uygulamalarına ve aktüerya hesap ilkelerine uygun olmadığını belirterek ilk derece mahkemesi hükmünün kaldırılmasını talep etmiştir. Davalı … AŞ vekili istinaf dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin yürürlükteki Genel Şartlar uyarınca sorumlu olmadığını belirterek ilk derece mahkemesi hükmünün kaldırılmasını talep etmiştir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun (HMK) 355’inci maddesi kapsamında ileri sürülen istinaf nedenleri ve kamu düzenine ilişkin konularla sınırlı yapılan inceleme sonunda: Dava, trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma tazminatı istemine ilişkindir. Dava dosyası istinaf incelemesi için Dairemizde bulunduğu sırada, vekâletname içeriğine göre davadan feragat yetkisi bulunan davacı vekili Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) vasıtasıyla 20/4/2020 tarihinde gönderdiği dilekçeyle; davalı … yönünden açtığı davadan feragat ettiğini, davalı … Aş yönünden açtığı davanın devam ettiğini bildirerek, feragat beyanı doğrultusunda hüküm kurulmasını talep etmiştir. HMK’nin 307’nci maddesine göre feragat, davacının talep sonucundan kısmen veya tamamen vazgeçmesidir. HMK’nin 309 ve 310’uncu maddelerine göre davadan feragat; dava hakkında verilen kararın kesinleşmesine kadar her zaman yapılabilir ve feragat davayı neticelendiren tek taraflı hukuki işlemlerden olup karşı tarafın kabulüne bağlı değildir. HMK’nin 311/1’inci maddesine göre ise feragat kesin hüküm gibi hukuki sonuç doğurur. Bu çerçevede ilk derece mahkemesince, davalı … AŞ’ye karşı açılan davada verilen hükmün HMK’nin 353/1-b/2’inci maddesi gereğince kaldırılmasına ve HMK’nin 307 vd. maddeleri gereğince feragat nedeniyle davalı … AŞ’ye karşı açılan davanın reddine, istinaf talebi konusuz kalan davalı … AŞ vekilinin istinaf başvurusu hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekmiştir. Davalı … AŞ vekilinin istinaf başvurusu üzerine yapılan incelemede ise; dosya kapsamından, dava dışı sürücü … yönetimindeki, davalı … AŞ’ye ZMSS poliçesiyle sigortalı …plakalı otomobil ile, davacının eşi …’in yönetimindeki … plakalı aracın çarpışması sonucu meydana gelen trafik kazasında, davacının desteği …’in öldüğü konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun (KTK) 91/1’inci maddesinde, “İşletenlerin, bu Kanunun 85 inci maddesinin birinci fıkrasına göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur”. Aynı Kanunun 85/1’inci maddesinde; bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yararlanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, araç işletenin bu zarardan sorumlu olacağı belirtilmiş, anılan Kanununun 85’inci maddesinin son fıkrasında maddesinde ise,“ işleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” hükmüne yer verilmiş, dava konusu rizikonun gerçekleştiği ve kasko poliçesinin akdedildiği tarihte yürürlükte bulunan Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının A-1’inci maddesinde sigortanın kapsamı, “sigortacı bu poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermesinden dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu sigorta limitlerine kadar temin eder” biçiminde ifade edilmiştir. Yukarıda açıklanan madde hükümlerinden, ZMSS; motorlu bir aracın karayolunda işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde, o aracı işletenin zarara uğrayan 3’üncü kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler dahilinde karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan bir zarar sigortası türü olduğu anlaşılmaktadır. Mahkemenin hükmüne esas aldığı İstanbul Teknik Üniversitesi öğretim üyelerinden oluşturulan Bilirkişiler Kurulu tarafından düzenlenen 7/3/2018 tarihli raporda dava dışı sürücü … ile ölen destek …’in yönetimindeki araçların kaza sırasındaki konumları ve adları geçen sürücülerin davranışları irdelenerek, davalı … AŞ’ye ZMSS poliçesiyle sigortalı… plakalı araç sürücünün ve davacının desteği ölen …’in olayın meydana gelmesindeki kusur oranlarının yasal dayanaklarıyla birlikte, eylemler ile sonuç arasındaki nedensellik bağını ortaya koyacak biçimde, dosya kapsamından anlaşılan oluşa, bilimsel ölçütlere, usul ve kanuna uygun olarak saptandığı anlaşılmış; aktüerya uzmanı bilirkişi raporunda, davacıların desteği ölen …’in yaşı, destek süresi, kazanç durumu ile desteğin muhtemel süresi ve destek gelirinin paylaştırılması suretiyle, davacıların destekten yoksun kalmalarından kaynaklanan zararın Kanuna ve Yargıtay’ın süreklilik gösterilen kararlarına uygun biçimde belirlendiği gibi Askeri Yüksek İdare Mahkemesinin tablosuna göre olayın meydana geldiği tarihte 41 yaşında olup, biri 18 yaşından küçük olmak üzere toplam 3 çocuk annesi olduğu anlaşılan destek alacaklısı …’in evlenme şansının sıfır kabul edilmesinde isabetsizlik bulunmadığının anlaşılması karşısında, HMK’nin 279’uncu maddesine uygun düzenlenen ve dosya kapsamına uygun somut olgu ve ölçütlere dayanan, yeterli gerekçeyi de taşıyan aktüerya uzmanı bilirkişinin raporunun hükme esas alınmasında hukuka aykırılık bulunmadığı kabul edilmiş, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 91’inci maddesinin 1’inci fıkrası ile 85’inci maddesinin 1’inci ve son fıkraları uyarınca, %25 oranında kusurlu olduğu anlaşılan dava dışı sürücü …’nun yönetimindeki… plakalı otomobilin ZMSS sigortacısı davalı … AŞ’nin oluşan zarardan sürücünün kusuru oranında sorumlu tutulmasında isabetsizlik bulunmamaktadır. Somut olayda tartışılması gereken hukuki sorun, davacı lehine hükmolunan destekten yoksun kalma tazminatının hesaplanmasında … ve … yaşam tablolarından hangisinin esas alınacağına ilişkindir. Hükme esas alınan aktüerya uzmanı bilirkişi raporunda, davacı …’in destekten yoksun kalma tazminatının tutarı PMF 1931 yaşam tablosuna göre hesaplanmıştır. Yargıtay 17’nci Hukuk Dairesinin 23/3/2021 gün ve 2021/2772 (E) – 2021/3174 (K), 2020/6173 (E) – 2021/3121 (K) sayılı kararlarında açıklandığı gibi; destekten yoksun kalma tazminatı davasında gerçek zararın miktarı, davacıların olay tarihindeki bakiye ömrü esas alınarak aktif ve pasif dönemde elde edecekleri kazanç toplamından oluşmaktadır. Desteğin veya hak sahiplerinin bakiye ömürlerinin daha önceki yıllarda Fransa’dan alınan 1931 tarihli “PMF” cetvelleri ile saptanmakta ise de; Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı, Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Aktüerya Bilimleri Bölümü, …, Marmara Üniversitesi ve Başkent Üniversitesi’nin çalışmalarıyla “…” adı verilen “Ulusal Mortalite Tablosu” hazırlanmıştır. Özü itibarıyla varsayımlara dayanan gerçek zararın hesaplanmasında, en doğru sonuca ulaşılması için gerçeğe en yakın verilerin kullanılması esastır. Bu itibarla TRH 2010 yaşam tablosunun ülkemize özgü ve güncel verileri içerdiği de gözönüne alındığında tazminat hesaplarında bakiye ömrün belirlenmesinde … tablosunun esas alınmasının güncellenen ülke gerçeklerine daha uygun olacağı anlaşılmakla birlikte, ölen destek …’in bakiye ömrünün … yaşam tablosuna göre 23,36 yıl, … yaşam tablosuna göre ise 27,56 yıl; destek alacaklısı davalı …’in bakiye ömrünün … yaşam tablosuna göre 28,73 yıl, TRH 2010 yaşam tablosuna göre ise 38,26 yıldır. Bu itibarla gerek ölen desteğin, gerekse destek alacaklısı davacının bakiye ömürlerinin … yaşam tablosuna göre, …yaşam tablosunda daha uzun olduğunun anlaşılması ve buna göre hesaplanacak tazminatın fazla olacağının anlaşılması karşısında, davalı … AŞ vekilinin bu sebeple hükme yönelik istinaf kanun yoluna başvurmakta hukuki yararı bulunmamaktadır. Diğer yandan, 2918 KTK’nin 90’ncı maddesinde yer alan “bu Kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda öngörülen usul ve esaslara tabidir” bölümündeki “bu Kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda” ibaresi, Anayasa Mahkemesinin 7/7/2020 gün ve 2019/40 (E) – 2020/40 (K) sayılı kararıyla, Anayasa’ya aykırı olduğu gerekçesiyle iptaline karar verilmiştir. Bu nedenle; işgücü kaybı tazminatı hesabında, yeni ZMSS Genel Şartları ekindeki cetvellerin kullanılması olanağı bulunmadığından ve %1,8 teknik faiz uygulaması da anılan cetvellerle getirildiğinden artık uygulanması mümkün değildir. Bu nedenle, tazminat hesaplamasının, %1,8 teknik faiz uygulanarak yapılması gerektiğine ilişkin istinaf nedeni de yerinde görülmemiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; I-Davalı … AŞ vekilinin, yukarıda esas ve karar numarası yazılı ilk derece mahkemesinin hükmüne yönelik istinaf başvurusunun, HMK’nin 353/1-b/1’inci maddesi gereğince esastan reddine, II-Davacı vekilinin davalı … AŞ’ye karşı açtığı destekten yoksun kalma tazminatı davasından feragat etmesi nedeniyle yukarıda esas ve karar numarası yazılı ilk derece mahkemesi hükmünün HMK’nin 353/1-b/2’nci maddesi gereğince kaldırılmasına, Buna göre: A-1-Davacı tarafından davalı … Sigortaya karşı açılan destekten yoksun kalma tazminatı davasının feragat nedeniyle HMK’nin 307 vd. maddeleri uyarınca reddine, 2-Davadan ilk derece mahkemesi kararından sonra feragat edildiği gözetilerek, Harçlar Kanunu’nun 22’nci maddesi uyarınca alınması gereken 59,60 TL karar ve ilam harcının 2/3’ü olan 39,73 TL karar ve ilam harcının davacıdan tahsil edilerek, Hazineye gelir kaydına, 3-Dairemizin hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin (AAÜT) 13’üncü maddesinin 4’üncü fıkrası uyarınca 5.100,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan tahsil edilerek, vekille temsil edilen davalı … AŞ’ye verilmesine, 4- Davalı … AŞ’ye karşı açılan destekten yoksun kalma tazminatı davasında, davacı tarafından sarfedilen yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına, 5-Harcanmayan gider avansının HMK’nin 333’üncü maddesi uyarınca karar kesinleştiğinde yatıran tarafa geri verilmesine, B-1-Davacı tarafından davalı … AŞ’ye karşı açılan destekten yoksun kalma tazminatı davasının kabulüne, 51.894,22 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalı … AŞ’den davanın açıldığı 1/2/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsil edilerek, davacıya ödenmesine, 2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 3.544,89 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 739,20 TL karar ve ilam harcı mahsup edilerek, bakiye 2.805,69‬ TL karar ve ilam harcının davalı … AŞ’den tahsil edilerek hazineye gelir kaydına, 3-Davacı tarafından ödenen ve hükmolunan harçtan mahsubuna karar verilen 710,00 TL ıslah harcı ile 29,20 TL peşin harç olmak üzere toplam 739,20 TL karar ve ilam harcı davalı … AŞ’den tahsil edilerek, davacıya verilmesine, 4-Davacı tarafından sarfedilen 2.000,00 TL bilirkişi ücreti, 293,75 TL posta ve tebliga gideri olmak üzere toplam 2.293,75 TL yargılama giderinden, davanın kabul ve ret (%25 kabul, %75 ret) göre hesaplanan 573,43 TL yargılama giderinin davalı … AŞ’den tahsil edilerek davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, 5-İstinaf nedeni olarak ileri sürülmediğinden inceleme dışı kalan ilk derece mahkemesinin hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 4.601,15 TL vekalet ücretinin davalı … AŞ’den tahsil edilerek, kendisini vekille temsil ettiren davacıya verilmesine, 6-Gider avansından artan miktarın ilk derece mahkemesince, HMK’nin 333’üncü maddesi uyarınca kendiliğinden yatıran tarafa geri verilmesine,
B-İSTİNAF TALEBİ BAKIMINDAN; 1-İstinaf talebi konusuz kalan davalı … AŞ vekilinin istinaf başvurusu hakkında karar verilmesine yer olmadığına, 2-İstinaf başvurusu için … Sigorta AŞ tarafından yatırılan, istinaf kanun yolu başvuru harcı ile peşin alınan istinaf kanun yolu karar harcının istek halinde mahkemesince davalı … AŞ’ye geri verilmesine, 3-Davalı … AŞ’nin istinaf başvurusu nedeniyle Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 3.544,89 TL karar ve ilam harcı, peşin alınan 3.545,00 TL karar ve ilam harcından mahsup edilerek, bakiye 0,11 TL’nin talep halinde … Sigorta AŞ’ye geri verilmesine, 4-İstinaf kanun yolu başvurusu nedeniyle davalı … AŞ tarafından sarfedilen yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına, 5-İstinaf kanun yolu başvurusu nedeniyle davalı … tarafından sarfedilen 42,00 TL yargılama gideri davacıdan tahsil edilerek, davalı … AŞ’ye verilmesine, 6-İstinaf kanun yolu incelemesi nedeniyle yatırılan gider avansından artan miktarın ilk derece mahkemesince, HMK’nin 333’üncü maddesi uyarınca kendiliğinden yatıran tarafa geri verilmesine, 7-İstinaf incelemesi aşaması için vekâlet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, davalı … AŞ’ye karşı açılan maddi tazminat davasında verilen hüküm yönünden HMK’nin 361’nci maddesi uyarınca gerekçeli kararın tebliği tarihinden itibaren iki haftalık süre içerisinde, dairemize ya da bulunulan yer bölge adliye mahkemesi hukuk dairesine veya ilk derece mahkemesine verilecek dilekçeyle Yargıtayda temyiz yolu açık olmak üzere; davalı … AŞ’ye karşı açılan davada verilen hüküm yönünden ise HMK’nin 362/1-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.22/12/2021