Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 40. Hukuk Dairesi 2019/3338 E. 2022/306 K. 22.02.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
40. HUKUK DAİRESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
DOSYA NO: 2019/3338
KARAR NO: 2022/306
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 2. ASLİYE TİCARETMAHKEMESİ
TARİHİ: 20/06/2018
NUMARASI: 2014/498 (E) 2018/700 (K)
DAVANIN KONUSU: Maddi ve Manevi Tazminat
KARAR TARİHİ: 22/02/2022
Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine, Dairemiz Heyetince yapılan müzakere sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 11/11/2012 günü, davalı Bahçelievler Belediyesi tarafından tahsis edilen ve davalı … AŞ’ye ait iken davalı Bahçelievler Belediyesine uzun süreli kiralanan, davalı … sigorta şirketi nezdinde ZMMS poliçesi ile sigortalı, davalı … yönetimindeki … plakalı aracın şarampole yuvarlanması ile gerçekleşen kaza sonucu müvekkillerinin babası …’ın vefat ettiğini, davacı …’ın ise yaralandığını belirterek her bir davacı için kazada kaybettikleri babaları için ayrı ayrı 20.000,00 TL manevi tazminatın, davacı …’ın tedavi masrafları ve uğramış olduğu iş gücü kaybı için şimdilik 1.000,00 TL maddi tazminat ve kazada yaralanması nedeniyle 20.000,00 TL manevi tazminatın, davacı …’ın babasının desteğinden yoksun kalması nedeniyle ileride arttırılmak üzere 100,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Davacılar vekili 31/10/2017 tarihli ıslah dilekçesi ile tüm talepleri için kaza tarihinden itibaren en yüksek mevduat faizi uygulaması talebiyle, davacı …’ın tedavi masrafları ve uğramış olduğu işgücü kaybı için 1.000 TL olan talebinin niteliğini geçici iş göremezlik zararı ve yol masrafı olarak ıslah ederek talep miktarını 6.188,67 TL’ye arttırmıştır. Davalı … cevap dilekçesinde davanın reddini talep etmiştir. Davalı … Şirketi vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin ihale sonucunda dava konusu aracı 33 aylığına Bahçelievler Belediyesi Temizlik İşleri Müdürlüğüne kiraladığını, müvekkili şirketin işleten sıfatını ve istihdam eden sıfatını haiz olmaması sebebiyle davanın müvekkili yönünden husumet yokluğu nedeniyle reddini, müvekkil şirketin kusuru bulunmadığını, eylemle arasındaki nedensellik bağının kesildiğini, iyiniyetle yapılan yardım esnasında kaza meydana geldiğinden davacıların manevi tazminat talep etme hakları bulunmadığını, hatır taşıması nedeniyle davanın müvekkili şirket yönünden esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı Bahçelievler Belediye Başkanlığı vekili cevap dilekçesinde özetle; araç maliki, işleteni ve adam çalıştıranın davalı … şirketi olması nedeniyle müvekkili lehine husumet nedeniyle davanın reddini, taşıma işinin iyiniyetle ve karşılıksız olduğu da gözetilerek davanın esastan reddini talep etmiştir. İlk derece mahkemesince, “Davalı … sigorta yönünden açılan davanın reddine, davacı … yönünden destekten yoksun kalma tazminatı talebine ilişkin davanın reddine, davacı …’ın yaralanması nedeniyle; açılan maddi tazminat davasının kısmen kabulü ile 6.064,67 TL tazminatın 4.610,67 TL’sinin 12/11/2012 tarihinden; 1.454 TL’sinin 21/11/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar …, Bahçelievler Belediyesi ve … A.Ş.’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı …’a verilmesine, aşan istemin reddine, açılan manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile 8.000 TL manevi tazminatın 12/11/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte alacaklılar …, Bahçelievler Belediyesi ve … A.Ş.’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı …’a verilmesine, aşan istemin reddine, davacılar …, …, …, …, …, … ve … yönünden babalarının vefatı nedeniyle açılan manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile davacıların her biri yönünden 5.000 ‘er TL manevi tazminatın davalılar …, Bahçelievler Belediyesi ve … A.Ş.’den 12/11/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken müteselsilen tahsili ile davacılar …, …, …, …, …, … ve …’e verilmesine, aşan istemin reddine” karar verilmiştir. Karara karşı davacılar vekili, davalı … AŞ vekili ile davalı Bahçelievler Belediyesi vekili istinaf kanun yoluna başvurmuştur. Davacılar vekili katılma yoluyla istinaf dilekçesinde özetle; davalı … Sigorta yönünden davanın husumetten reddedilerek, maktu vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken davanın reddine karar verilerek nispi vekalet ücretine hükmedilmesinin isabetsiz olduğunu, takdir edilen manevi tazminatın az olduğunu belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir. Davalı … AŞ vekili, geçici maluliyete esas rahatsızlıkların ilgili trafik kazası ile illiyetinin kurulamayacağını, dosya ATK Genel Kurulu’na gönderilmeden hüküm kurulmasının usul ve yasaya aykırı olduğunu, yol masrafına ilişkin itirazlarının dikkate alınmadığını, ıslaha karşı zamanaşımı def’inin değerlendirilmediğini, davacı ıslah ile taleplerini değiştirse de … yönünden maddi tazminat istemi reddedilmesine rağmen müvekkili lehine yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmemesinin hatalı olduğunu, müvekkili şirketin işleten ve istihdam eden sıfatları ile herhangi bir sorumluluğu olmadığını, müvekkili şirketin Bahçelievler Belediyesi tarafından açılan “2012-2013-2014 yılları 33 aylık sürücü, sürücülü ve sürücüsüz araç kiralama hizmeti işi” ihalesini üstlendiğini, işleten ve istihdam edenin davalı Belediye olduğunu, davalı sürücünün davalı Belediyenin emir ve talimatlarına uyup maaşını da belediyeden aldığını, hatır taşıması nedeniyle tazminatın kaldırılması/indirilmesi gerektiğini, hükmedilen manevi tazminatın fahiş olduğunu, reddedilen manevi tazminat istemi açısından yargılama gideri ve vekalet ücretinin hatalı takdir edildiğini, reddedilen manevi tazminat yönünden müvekkili lehine tüm davacılar açısından ayrı ayrı vekalet ücretine hükmedilmesi ve red gerekçeleri belirtilerek AAÜT 3. maddesinin gözetilmesi gerekirken 7 davacı olmasına rağmen tüm davalılar lehine tek bir vekalet ücretine hükmedilmesinin doğru olmadığını belirterek istinaf başvurusunda bulunmuştur. Davalı Bahçelievler Belediye Başkanlığı vekili, davanın idari yargıda görülmesi gerektiğini, müvekkilinin aracı hiçbir menfaat temin etmeksizin salt kamu hizmeti sunmak amacı ile kayıt maliki olan ve aracın şoförünü kendi bünyesinde çalıştıran ve tüm özlük haklarını sağlayan ve bu iş üzerine faaliyet gösteren davalı … şirketine ihale eden konumunda olduğunu, araç maliki ile adam çalıştıranın (araç işleticisinin) davalı … şirketi olması nedeniyle husumet yönünden kararın kaldırılması gerektiğini, müvekkilinin gerek araç ve gerekse araç şoförü ile ilgili organik bir bağı bulunmadığını, bilirkişi raporlarına yönelik itirazlarının dikkate alınmadığını, kazaya yoğun sis ve yolda gizli buzlanmanın da sebebiyet verdiğini, dolayısıyla Karayolları Genel Müdürlüğünün de sorumluluğu bulunduğunu, dava konusu olay ile müvekkili belediye arasında illiyet bağı bulunmadığını, davacılara sigorta şirketlerinden ödeme yapıldığını, yapılmış olan ödemelerin ilgili sigorta şirketinden/SGK’dan sorulması gerektiğini, manevi tazminatın ve manevi tazminata işletilecek faiz nev’i, oranı ve başlangıç tarihi istemlerinin reddi gerektiğini belirterek istinaf başvurusunda bulunmuştur. HMK’nın 355. maddesi kapsamında istinaf itirazları ve kamu düzenine ilişkin hususlarla sınırlı olarak yapılan inceleme sonunda: Dava, trafik kazasından kaynaklanan bedensel zarar nedeniyle davacı … için maddi ve manevi tazminat, davacı … için vefat eden babasının desteğinden yoksun kaldığından bahisle destekten yoksun kalma tazminatı ve tüm davacıların babalarının vefatı nedeniyle manevi tazminat istemine ilişkindir. Dosya kapsamından, davalı … AŞ’nin adına kayıtlı, 29/02/2012 tarihli sürücü, sürücülü ve sürücüsüz araç kiralama hizmeti alımına ait sözleşme ile davalı Bahçelievler Belediye Başkanlığı’na kiralanmış bulunan, davalı … sigorta şirketi nezdinde ZMMS poliçesi ile sigortalı, davalı …’nun yönetimindeki … plakalı otobüs ile 12/11/2012 tarihinde gerçekleşen tek taraflı trafik kazası sonucu araç içerisinde yolcu olarak bulunan davacıların babası …’ın vefat ettiği, davacı …’ın ise yaralandığı, mahkemece alınan ATK İstanbul Trafik İhtisas Dairesi raporuna göre olayın meydana gelmesinde davalı sürücü …’nun % 100 oranında kusurlu olduğu, davacı …’in yaralanmasının, mahkemece alınan ATK raporuna göre fonksiyonel araz bırakmadan iyileşmiş olduğundan sürekli maluliyet tayinine mahal olmadığı, geçici işgöremezlik süresinin 12/11/2012 tarihinden itibaren 6 aya kadar uzayabileceğinin tespit edildiği anlaşılmıştır. Somut olayda, davacıların babaları … ile davacı … araç içerisinde yolcu olup kazanın meydana gelmesinde kusurları bulunmamaktadır. 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 3. maddesine göre “araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır.” Aynı kanunun 85/1. maddesinde, “bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yararlanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, araç işletenin bu zarardan sorumlu olacağı” düzenlenmiş, 85/5. maddesinde; “İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan da kendi kusuru gibi sorumludur” düzenlemesine yer verilmiştir. Somut olayda, dava konusu kazaya karışan araç davalı … Tic. AŞ adına kayıtlı ise de dosya içerisinde bulunan 29/02/2012 tarihli hizmet alımına ait sözleşme ve eklerine göre 2012-2014 yılları arasında 33 aylık süre ile sürücü, sürücülü ve sürücüsüz araç kiralama hizmeti alımına dair sözleşme ile davalı Bahçelievler Belediyesi tarafından kiralandığı ve aracın davalı belediye hizmetlerinde kullanılması sırasında trafik kazasının meydana geldiği gözönüne alındığında, aracın işleteni davalı Bahçelievler Belediye Başkanlığı olup, kazadan doğan zarardan KTK’nın 85/1.maddesine göre, davalı Bahçelievler Belediye Başkanlığı sorumludur. Mahkemece araç maliki … AŞ hakkındaki davanın davalı sıfatı (pasif husumet) yokluğundan reddine karar verilmesi gerekirken, diğer davalılarla birlikte maddi ve manevi tazminattan müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmasına karar verilmesi doğru olmadığından, davalı … şirketi vekilinin istinaf itirazının kabulü gerekmiştir. -Manevi tazminata yönelik istinaf itirazların değerlendirilmesi; Kazanın oluş şekli, kaza tarihi, kaza tarihindeki paranın alım gücü, davacıların murisinin ve davacı …’ın araçta yolcu konumunda bulunması nedeniyle kazanın oluşumunda her hangi bir kusurlarının bulunmaması, davacı …’in Adli Tıp Kurumu tarafından tespit edilen maluliyet durumu ve iyileşme süresi, hatır taşımasının bulunması ile tarafların sosyal ve ekonomik durumları ile İlk Derece Mahkemesinin gerekçesi bir bütün olarak değerlendirildiğinde; davacılar lehine hükmedilen manevi tazminat miktarının, TBK’nın 56/2. maddesinde düzenlenen manevi tazminat müessesesinin amacına ve hakkaniyet ilkesine uygun olduğu kanısına varıldığından, davacı ve davalı Bahçelievler Belediye Başkanlığı vekilinin bu yöne ilişkin istinaf başvurusundaki itirazlar yerinde görülmemiştir. -Davalı Bahçelievler Belediye Başkanlığı vekilinin manevi tazminata ilişkin faiz türü ve başlangıç tarihine yönelik istinaf itirazının değerlendirilmesi; Davalı belediye başkanlığı araç işleteni olup ayrıca bir ihtar yada ihbara gerek olmaksızın kaza tarihinde temerrüde düşmüş sayıldığından Mahkemece kaza tarihinden itibaren yasal faizden sorumluluğuna karar verilmesinde usul ve yasaya aykırılık bulunmamaktadır.Davalı Belediye Başkanlığı vekilinin bu yöne ilişkin istinaf itirazı da yerinde görülmemiştir. -Davacı vekilinin … Sigorta lehine hükmedilen vekalet ücretine yönelik istinaf itirazının değerlendirilmesi; Mahkemece, reddedilen maddi tazminat talebi nedeniyle davacı … aleyhine ve reddedilen manevi tazminat talebi nedeniyle tüm davacılar aleyhine, davalı … Sigorta AŞ lehine, karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca maktu vekalet ücretine hükmedilmesinde usul ve yasaya aykırılık bulunmamaktadır. Davacı vekilinin bu yöne ilişkin istinaf itirazı yerinde görülmemiştir. Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin ve davalı Bahçelievler Belediye Başkanlığı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, davalı … AŞ vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, HMK’nin 353/1-b/2. maddesi gereğince ilk derece mahkemesi kararının düzeltilerek yeniden esas hakkında karar verilmek üzere kaldırılmasına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere: A-Davacı vekilinin ve davalı Bahçelievler Belediye Başkanlığı vekilinin, ilk derece mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun esastan reddine, B-Davalı … AŞ vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile Yukarıda esas ve karar numarası belirtilen ilk derece mahkemesi kararının, HMK’nin 353/1-b/2. maddesi gereğince düzeltilerek yeniden esas hakkında karar verilmek üzere kaldırılmasına, Buna göre: 1-Davalı … sigorta yönünden açılan davanın reddine, 2-Davacının davalı … Tic. AŞ aleyhindeki davasının pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine, 3-Davacı … yönünden destekten yoksun kalma tazminatı talebine ilişkin davanın reddine, 4-Davacı …’ın yaralanması nedeniyle; a)Açılan maddi tazminat davasının kısmen kabulü ile 6.064,67 TL tazminatın 4.610,67 TL’sinin 12/11/2012 tarihinden, 1.454,00 TL’sinin 21/11/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar … ve Bahçelievler Belediye Başkanlığı’ndan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı …’a verilmesine, aşan istemin reddine, b)Açılan manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile 8.000 TL manevi tazminatın 12/11/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar … ve Bahçelievler Belediye Başkanlığı’ndan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı …’a verilmesine, aşan istemin reddine, 5-Davacılar …, …, …, …, …, … ve … yönünden babalarının vefatı nedeniyle açılan manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile davacıların her biri yönünden 5.000,00’er TL manevi tazminatın davalılar … ve Bahçelievler Belediye Başkanlığı’ndan 12/11/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken müteselsilen tahsili ile davacılar …, …, …, …, …, … ve …’e verilmesine, aşan istemin reddine, 6-Davanın kabul edilen 6.064.67 TL maddi, 43.000 TL manevi olmak üzere toplam 49.064,67 TL dava değeri üzerinden alınması gereken 3.351,61 TL nispi karar harcına karşılık, davacılar tarafından dava açılırken 618,55 TL peşin olarak, 40.00 TL harç 30.10.2017 ıslah tarihinde yatırılmış olduğundan, geriye kalan 2.693,06 TL nispi harcın davalılar … ve Bahçelievler Belediye Başkanlığı’ndan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irat kaydına, 7-Davalı … Sigorta AŞ yönünden davanın reddedilen 6.188,67 TL maddi tazminat davası yönünden davalı yararına belirlenen 2.180,00 TL avukatlık ücretinin davacı …’dan alınarak davalı … Sigorta AŞ’ye verilmesine, 8-Dairemiz karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 7/1. maddesi uyarınca 5.100,00 TL avukatlık ücretinin davacılardan alınarak davalı … AŞ’ye verilmesine, 9-Davalı … Sigorta AŞ yönünden davanın reddedilen manevi tazminat davası yönünden davalı yararına belirlenen 2.180,00 TL avukatlık ücretinin, davacılardan alınarak davalı … Sigorta AŞ’ye verilmesine, 10-Davanın kabul edilen 6.064,67 Tl maddi tazminat davası yönünden davacı … yararına belirlenen 2.180,00 TL maktu avukatlık ücretinin davalılar … ve Bahçelievler Belediye Başkanlığı’ndan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı …’a verilmesine, 11-Davacı … yönünden davanın kabul edilen 8.000,00 TL manevi tazminat davası yönünden, davacı yararına belirlenen 2.180,00 TL maktu avukatlık ücretinin davalılar … ve Bahçelievler Belediye Başkanlığı’ndan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı …’a verilmesine, 12-Davacı … yönünden reddedilen manevi tazminat davası yönünden 2.180,00 TL vekalet ücretinin davacı …’dan alınarak, davalı … ve Bahçelievler Belediye Başkanlığı’na verilmesine, 13-Davacılar …, …, …, …, …, … ve … yönünden babalarının vefatı nedeniyle her bir davacı yönünden kabul edilen 5.000,00 TL manevi tazminat davası ile ilgili her bir davacı yararına belirlenen 2.180,00 TL maktu avukatlık ücretinin davalılar … ve Bahçelievler Belediye Başkanlığı’ndan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine, 14-Davacılar …, …, …, …, …, … ve … yönünden babalarının vefat etmesi nedeniyle reddedilen manevi tazminat davası için 2.180,00 TL vekalet ücretinin davacılardan alınıp davalı … ve Bahçelievler Belediye Başkanlığı’na verilmesine, 15-Davalı … AŞ tarafından yargılama aşamasında sarfedilen 165,00 TL yargılama giderinin davacılardan tahsil edilerek, davalı … AŞ’ye verilmesine, 16-Davacılar tarafından sarf edilen 1.350,00 TL bilirkişi ücreti ve 1.144,13 TL posta gideri olmak üzere toplam 2.494,13 TL’nin davanın kabul ve red oranı gözetilerek 1.757,78 TL’nin davacılar üzerinde bırakılmasına, kalan 736,35 TL’nin … ve Bahçelievler Belediyesinden müştereken ve müteselsilen tahsiliyle, davacılara verilmesine, 17-Davalı … tarafından sarf edilen 20,00 TL posta ücretinin davanın kabul ve red oranı gözetilerek 5,90 TL’nin üzerinde bırakılmasına, kalan 14,10 TL’nin davacılardan alınarak davalı …na verilmesine,
B-İSTİNAF İNCELEMESİ BAKIMINDAN; 1-Davalı … AŞ tarafından peşin olarak yatırılan istinaf karar ve ilam harcının, istem halinde ilk derece mahkemesi tarafından yatıran tarafa iadesine, 2-İstinaf kanun yolu aşamasında davalı … AŞ tarafından sarf edilen 98,10 TL istinaf kanun yolu başvuru harcı ile 152,10 TL posta gideri olmak üzere toplam 250,20 TL yargılama giderinin, davacılardan alınarak davalı … AŞ’ye verilmesine, 3-Davacı ile davalı Bahçelievler Belediyesi Başkanlığı tarafından sarfedilen yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına, 4-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 564,90 TL (80,70 x 7) karar ve ilam harcından, davacılar tarafından yatırılan 35,90 TL karar ve ilam harcının mahsubu ile bakiye 529,00 TL karar ve ilam harcının davacılardan tahsili ile hazineye gelir kaydına, 5-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 3.351,60 TL karar ve ilam harcından, davalı Bahçelievler Belediyesi Başkanlığı tarafından yatırılan 837,90 TL karar ve ilam harcının mahsubu ile bakiye 2.513,70 TL karar ve ilam harcının davalı Bahçelievler Belediyesi Başkanlığından tahsili ile hazineye gelir kaydına, 6-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından, vekâlet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına, 7-İstinaf için yatırılan gider avansından artan kısmın yatıran tarafa iadesine, Dair dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu, HMK’nin 362/1-a maddesi gereğince kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.22/02/2022