Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
40. HUKUK DAİRESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
DOSYA NO: 2019/1700
KARAR NO: 2021/185
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 08/01/2018
NUMARASI: 2014/1291 Esas – 2018/24 Karar
DAVANIN KONUSU: Maddi ve Manevi Tazminat (Trafik Kazasından Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 11/02/2021
Yukarıda yazılı İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf yasa yoluna başvurulması üzerine, Dairemiz Heyetince yapılan müzakere sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ Dava ve uyuşmazlık, yaralamalı trafik kazasından kaynaklanan güç kaybı tazminatı ve manevi tazminat istemlerine ilişkindir. İlk Derece Mahkemesince; “Açılan davanın kısmen kabul ve kısmen reddine, davacı tarafın maddi tazminat talebinin kabulü ile geçici iş göremezlik için 1.858,62 TL, kalıcı iş göremezlik nedeni ile 40.604,68TL maddi tazminatın davalılar … ve … Otomotiv’den kaza tarihi olan 26/04/2014 tarihinden, davalı … bakımından dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa verilmesine, davacı tarafın manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile, 7.000,00TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 26/04/2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar … ve … otomotivden müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa verilmesine, fazlaya dair istemin reddine,” karar verilmiştir. Bu karara karşı, davacı vekili, davalı … vekili ve davalı … AŞ.vekili istinaf kanun yoluna başvurmuşlardır. Davacı vekili katılma yoluyla istinaf başvuru dilekçesinde özetle; müvekkili için dava dilekçesinde talep edilen 15.000,00 TL’lik manevi tazminat miktarının makul olduğunu iddia ederek, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, 15.000,00 TL manevi tazminatın davalılar … ve … AŞ.’den müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Davalı … vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Adli Tıp Kurumundan alınan raporların hatalı olduğunu, delillerin yanlış ve eksik değerlendirilerek kusur oranının belirlendiğini, maluliyet oranının yanlış tespit edildiğini, 23/11/2017 tarihli ek raporda, maaş kat sayısı hesaplanmasının yanlış yapıldığını ve buna yönelik itirazlarının değerlendirilmeden karar verildiğini, davacı tarafın, Nisan 2014 yılında aldığını iddia ettiği 1.789,74 TL tutarındaki bedelin, SGK kayıtlarından da açıkça görüleceği üzere brüt ücret olduğunu, bilirkişi tarafından maaş kat sayısı hesaplaması yapılırken, davacı tarafın brüt ücretinin, brüt asgari ücret ile oranlaması gerekirken, brüt ücretinin, net asgari ücrete oranlanmak suretiyle kat sayının alındığının görüldüğünü, bu nedenle davacı tarafın brüt ücretinin, brüt asgari ücret tutarının 1,6 katı olduğunun görüldüğünü, dolayısıyla bilirkişi raporunda 2,07 maaş kat sayısı üzerinden yapılan hesaplamanın kabul edilmeyeceğini, ancak İlk Derece Mahkemesince, söz konusu hesaplama hatasının göz ardı edildiğini ve bu hesaplamalar doğrultusunda karar verildiğini, manevi tazminat için gerekli şartlar oluşmadığı halde davacı lehine manevi tazminat verilmesinin hukuka aykırı olduğunu belirtmiştir. Davalı … AŞ. vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin, uzun dönem araç kiralama faaliyetiyle uğraşmakta olduğunu ve kira sözleşmesiyle kiralamış olduğu aracın dava konusu kazaya karıştığını, somut olayda müvekkili şirket ile diğer davalı arasında herhangi bir hukuki ilişki bulunmadığını, diğer davalı idaresindeki aracın, müvekkili şirket tarafından, … AŞ.’ye kiralandığını ve bu doğrultuda “Operasyonel Araç Kiralama Sözleşmesi” imzalandığını, Karayolları Trafik Kanunu’nun 3. maddesine göre müvekkilinin işleten sıfatıyla tazminat sorumluluğunun bulunmadığını, müvekkili hakkındaki davanın husumet yokluğundan reddine karar verilmesi gerekirken, kabulüne karar verilmesinin hatalı olduğunu belirtmiştir. HMK’nın 355. maddesi kapsamında istinaf itirazları ve kamu düzenine ilişkin hususlarla sınırlı olarak yapılan inceleme sonunda: Mahkemece karara dayanak yapılan 23/11/2017 tarihli tazminat bilirkişi raporunun yapılan incelemesinde; tazminat hesaplamasında, davacının, 2014 yılı nisan ayındaki kazancının 1.789,74 TL olarak esas alındığı görülmüştür. Ancak bilirkişi raporunda da belirtilen SGK ve davacının kaza öncesinde çalıştığı dava dışı … AŞ.’nin dosyadaki belgelerinin yapılan incelemesinde, 2014 yılı Nisan ayında davacının brüt maaşının 1.789,74 TL, eline geçen net ücretin ise 1.272,04 TL olduğu tespit edilmiştir. Bir başka deyişle bilirkişi raporunda, tazminat hesaplamasına esas alınan 1.789,74 TL davacının net kazancı değil brüt kazancıdır. Bu durumda, 2014 yılı Nisan ayındaki davacının net kazancı olan 1.272,04 TL’nin, aynı tarihteki net asgari ücrete oranlanması suretiyle bulunacak kat sayı üzerinden davacının talep edebileceği maluliyet tazminatı hesaplanması gerekirken, 1.789,74 TL brüt ücretin kaza tarihindeki net asgari ücrete oranlaması sonucunda tazminat hesaplanması ve Mahkemece de bu yöndeki raporun dikkate alınarak karar verilmiş olması doğru olmadığından, davalı … vekilinin bu yöne ilişkin istinaf iddia ve itirazı yerinde görülmüştür. 2918 sayılı KTK’nın hükümlerine göre, trafik kaydı “işletenin” kesin olarak gösteren bir karine değilse de, onun kim olduğunu belirleyen güçlü bir kanıt niteliğindedir. Ancak, trafik kaydına rağmen işletenliğin 3. kişi üzerinde bulunmasını engelleyen bir kanun hükmü yoktur. Aynı Kanun’un 3. maddesinde, “İşleten: Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehin gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak, ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır.” şeklinde tanımlanmıştır. Yine aynı Kanun’un 85. maddesinde ise, “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün ünvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen bilet ile işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.” hükmüne yer verilmiştir. Bu yasal düzenleme karşısında, kazaya karışan araçların meydana getirdikleri zararlardan araç sahiplerinin hukuken sorumlu olacağı ilkesi benimsenmiş ise de, araç malikleri tarafından herhangi bir sebeple yararlanılması için bir başka kimseye devir edilmesi halinde (kısa bir süre için kiralanmaması kaydıyla) artık üzerindeki fiili hakimiyeti kalmaması ve bu sebeple ekonomik yönden de bir yararlanma olanağının kalktığı durumlarda, o araca kaza sırasında fiili hakimiyeti altında bulunduran ve ondan iktisaden yararlanan kimsenin işleten sıfatıyla meydana gelen zarardan sorumlu tutulması gerekir. Bunun sonucu olarak da, araç maliki sorumlu tutulmamalıdır. Gerek doktrinde, gerekse Yargıtayın uygulamalarında, kiracının işleten sıfatının belirlenmesinde, kira sözleşmesinin uzun süreli olması, araç üzerinde fiili hakimiyet ve ekonomik yararlanma unsurlarının birlikte bulunması gerekmektedir. Somut uyuşmazlıkta, davalı … A.Ş., kayıt maliki olup kayden işletendir, fakat yukarıda açıklandığı üzere KTK’nın 85. maddesi gereğince işletenlik sıfatı değişebilmektedir. Davalı … AŞ. vekili cevap dilekçesinde ve yargılama aşamasındaki tüm beyanlarında, dava konusu kazaya karışan … plakalı aracını, araç kiralama sözleşmesi ile dava dışı … AŞ.’ye kiraladığını ve işleten sıfatının bulunmadığını belirtmiş ve buna ilişkin belgeler dosyaya ibraz etmiştir. Ancak İlk Derece Mahkemesince, davalı … AŞ. vekilinin bu yöndeki iddia ve itirazı yönünden herhangi bir araştırma ve değerlendirme yapılmadan karar verilmiştir. Bir başka deyişle, davalı … AŞ. yönünden eksik inceleme ve araştırma sonucu karar verildiğinden, davalı vekilinin istinaf başvurusundaki iddia ve itirazlar yerinde görülmüştür. O halde, Mahkemece, davacının 2014 yılı nisan ayındaki net kazancının 1.272,04 TL olduğu kabul edilmesi ve bu miktarın aynı tarihteki net asgari ücrete oranlanması suretiyle bulunacak kat sayı üzerinden davacının maddi tazminat miktarının yeniden hesaplanması yönünden bilirkişiden ek rapor alınması; davaya konu araç nedeni ile tanzim edilen kira sözleşmesinin uzun süreli ve 3.kişileri bağlayacak güçte bir kira sözleşmesi olup-olmadığı, aracın fiilen teslim edilip edilmediği, ekonomik yararlanmanın kime ait olduğu, kira sözleşmesi ve kira bedelinin maliye ve vergi dairelerine bildirilip bildirilmediği, kira bedelinin ve vergilerin kim tarafından ödendiği, davalının ve kiracının ticari defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi marifetiyle inceleme yaptırılmak suretiyle kira sözleşmesinin fatura, ruhsat ve cari hesap hareketleri gibi yan delillerle desteklenip desteklenmediği, davalının işletenlik sıfatının devam edip etmediği, kazaya karışan araç ile sözleşmeye konu aracın aynı araç olup olmadığı hususlarının tartışılarak davalı … AŞ.’nin işleten sıfatının bulunup bulunmadığının tespit edilmesi sonucuna göre bir karar verilmesi gerekmektedir.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere: 1-Davacı vekili, davalı … vekili ve davalı … AŞ. vekilinin istinaf başvurularının kabulü ile, yukarıda esas ve karar numarası belirtilen İlk Derece Mahkemesi kararının HMK’nın 353/1-a/6. maddesi uyarınca kaldırılmasına, 2-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın Mahkemesine gönderilmesine, 3-İstinaf başvurusu için yatırılan karar ve ilam harcının istek halinde İlk Derece Mahkemesince yatırana iadesine, 4-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti hükmedilmesine yer olmadığına, 5-Davacı, davalı … ve davalı … AŞ. tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin İlk Derece Mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına, 6-İstinaf talep eden tarafından istinaf aşaması için yatırılan gider avansının yatıran tarafa iadesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, HMK’nın 353/1-a maddesi uyarınca kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.11/02/2021