Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 36. Hukuk Dairesi 2020/985 E. 2020/1121 K. 02.07.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
36. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/985
KARAR NO : 2020/1121
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 10/04/2019
NUMARASI : 2018/1053 E. – 2019/415 K.
DAVANIN KONUSU: Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 02/07/2020
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyadaki tüm belgeler ve dairemiz üyesi tarafından hazırlanan raporlar incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde; taraflar arasında 2008 yılında işletme sözleşmesi ile Gümüşova-Gerede Otoyolu, Dörtdivan Mevkiinde karşılıklı yerlerdeki fırınlarda ekmek üretip satışının yapıldığını, davalı şirket ile imzalanan sözleşmeye göre kira bedelinin hasılat paylaşımı şeklinde olduğunu, müvekkilinin davalının tesislerinde satılacak olan ekmeği sağladığını, kira bedeli olarak davalının adına çalıştırılan tesislerden elde ettiği gelirin %12’sinin davalıya kira bedeli adı altında hasılat kirası olarak ödendiğini, taraflar arasındaki işletme sözleşmesine dayalı olarak davalı şirketin bir takım uygulamalarına müvekkilinin karşı çıkması nedeniyle para cezası uyguladığını, müvekkilinin para cezasına itiraz etmesi üzerine davalının bu defa 07/07/2010-28/02/2011 tarihleri arasında kesilen faturalı alacaklarını ödenmediğini, davalıya ihtarname çektiklerini, karşı ihtarname ile ödeme yapılmayacağının bildirildiğini, bu şekilde davalının 11/02/2014 tarihinde temerrüde düşürüldüğünü, davalı şirketin ödemediği 216 adet fatura nedeniyle İstanbul …. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takibinin başlatıldığını, takibe davalının itiraz ettiğini, bu nedenlerle ödenmeyen 215 adet fatura alacağı olan 484.722 TL’nin 25/12/2012 tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, aynı mahiyette İstanbul Anadolu 3.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/564 Esas- 2015/934 K.sayılı kararı ile taleplerinin kabulüne karar verildiğini, Yargıtay 19.HD’nce onanarak kesinleştiğini de belirtmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde ; taraflar arasında hasılat paylaşımına dayalı kira sözleşmesi bulunduğunu, bu nedenle davaya bakma görevinin Sulh Hukuk Mahkemesine ait olduğunu, taraflar arasında görülen İst. Anadolu 9. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2015/1509 esas sayılı dosyasında verilen görevsizlik kararının Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin 2017/11314 E., 2017/7605 K. sayılı ilamı ile onandığını, esasa ilişkin olarak da taraflar arasındaki asıl uyuşmazlığın ekmek bedellerinin kim tarafından fiilen tahsil edildiği noktasında toplandığını, ekmek bedellerinin davalı tarafından tahsil edilmesi halinde elde edilen cironun %88’inin davacı tarafa ödenmesi, ekmek bedellerinin davacı tarafından tahsil edilmesi halinde cironun %12’sinin davalıya ödenmesi gerektiğini, davacının beyanında geçen İst. Anadolu 3. ATM’nin 2014/564 esas sayılı dosyasında bu hususun tartışılmadığını, bu nedenle bu karara itibar edilemeyeceğini, davacının, davalının yazar kasaları ve dolayısıyla faturalarını kullanarak ekmek sattığını, tahsilin davacı tarafından yapıldığını, gelirlerin davacının kasasında toplandığını, davacının gelirlerin %12’sini davalıya ödediğini, davalının davacıya borcu olmadığını, faize ilişkin istemi kabul etmediklerini, ilişkinin kira ilişkisine dayanması sebebiyle davacının taleplerinin zamanaşımına uğradığını, genel olarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.İlk derece Mahkemesince, mahkemelerinin görevsiz olmaları nedeniyle dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine karar verilmiştir.Davacı vekili ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması talebi ile istinaf başvurusunda bulunmuştur. Dosyaya ibraz edilen faturalar, taraflar arasında düzenlenen 15/06/2008 tarihli işletme sözleşmesi, örnek mahkeme kararları ve içtihatlar incelenmiştir. Her ne kadar ilk derece mahkemesince görevsizlik nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiş ise de ; taraflar arasında işletme kira sözleşmesi dışında, bu sözleşmeden bağımsız olarak ayrıca ekmek satışına ilişkin sözlü veya yazılı bir hukuki ilişki olup olmadığının, davacının takibe konu ettiği ekmek satışı nedeniyle düzenlenen ve üzerlerinde … gibi firma isimlerinin yazılı olduğu faturaların konusu olan ekmek satışının hangi hukuki ilişkiye dayandığının, davacının savunmalarında belirttiği gibi talebinin, işletmesi kendisinde olmayan, başka firmalarca yine davalı adına işletilen adı faturalarda yazılı olan iş yerlerine sattığı ekmek bedellerine ilişkin olup olmadığının dosya kapsamından anlaşılmadığı, ilk derece mahkemesinin alacağın kaynağı hakkında yeterince araştırma yapmadan, işletme kira sözleşmesi dikkate alınarak görevsizlik kararı verilmiş olduğu anlaşılmıştır. Mahkemenin görevi hususu kamu düzenine ilişkin olduğundan, res’en araştırma ilkesine tâbi olup yargılamanın her aşamasında dikkate alınması gerekir. Bu itibarla, davacının talebinin, taraflar arasındaki hangi ilişkiden kaynaklandığının gerekli tüm deliller toplandıktan ve değerlendirildikten sonra tespit edilmesi ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, mevcut kira ilişkisinden kaynaklandığı peşinen kabul edilerek karar verilmiş olduğu, bu eksiklik “tarafların davanın esasıyla ilgili olarak gösterdikleri delillerin toplanmadan veya gösterilen deliller değerlendirilmeden karar verilmiş olması” kapsamında olduğundan davacı vekilinin istinaf talebinin kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının H.M.K’nun 353/1-a-6. maddesi gereğince kaldırılmasına, davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine karar verilmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının HMK’nın 353/1-a-6 maddesi gereğince KALDIRILMASINA, 2-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine,3-Peşin olarak alınan istinaf karar harcının talebi halinde davacıya iadesine,4-Davacının işbu istinaf başvurusu için yaptığı giderlerin esas hakkında yeniden verilecek kararda değerlendirilmesine, harcanmayan istinaf gider avansının davacıya iadesine,5-Karar tebliği, harç takibi ve avans iadesi işlemlerinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda oy birliği ile kesin olarak karar verildi.02/07/2020