Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
36. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/440
KARAR NO : 2019/482
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 30/05/2018
NUMARASI : 2014/500 E. – 2018/510 K.
DAVANIN KONUSU: Alacak (Rödovans Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 07/03/2019
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyadaki tüm belgeler ve dairemiz üyesi tarafından hazırlanan raporlar incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde; taraflar arasında imzalanan rödovans sözleşmesinin 1. md. uyarınca erişim ve ruhsat numaraları belirtilen maden arama sahasındaki 4. grup metal madeni aramaları, bu madenlere ilişkin gerekli izin, ruhsat ve diğer prosedürlerin yerine getirmeleri, madenleri işletmeleri, bulunan madenleri yurtiçi ve yurtdışında pazarlamaları, iç ticaret ve dış ticarete ilişkin prosedürlerin takip edilmesi işi için davalılarla anlaşıldığını, davacı şirket ve … 04/06/2010 tarihinde Acıpayam Noterliği huzurunda … yevmiye numaralı rödovans sözleşmesi, 02/10/2010 tarihinde davalı şirket ile iş ortaklığı sözleşmesi akdedildiğini, davacı … Ticaret A.Ş.’ nin kurulacağının belirtildiğini, 04/06/2010 tarihinde davalı şirket ve yetkililerinin müştereken ve müteselsilen şirket adına sorumlu olduklarını gösteren taahhütname alındığını, işbirliği sözleşmesinde de bu taahhütlere uyulmaması halinde uygulanacak cezai şart ve yaptırımların imza altına alındığını, müvekkili tarafından sahaları maden ve jeoloji mühendislerine incelettirdiğini, üretim açısından sahaların uygun olduğuna dair rapor alındığını, bunun üzerine; ruhsatların çıkarılmasında ruhsat sahibi ve işletmeci görevli olduğundan öncelikle ruhsat işlemlerinin tamamlanması için …30.000,00 TL, … 20.000,00 TL, … gönderdiği bazı dokümanlardan sonra tekrar para talep etmesi karşılığında da yine avans olarak 12.936,00 TL ödendiğini, davalıların henüz ekonomik bir cevhere ulaşmadan haksız kazanç sağlamaya çalıştıklarını, bir süre sonra … bölgeyi terk ettiğini, … taahhüdüne göre iş ortaklığı sözleşmesinin E hükmü B. paragrafı gereği %5 i aşan eksik tonaj için uğrayacağı cezai şart ödemenin yanı sıra giderlerin belirlenen tutarların üzerinde gerçekleşmesi halinde bu durumdan kaynaklanan zarar … %30 kar payından indirim konusu yapılacağı, üretim yapılması dahi bu tutarın nakden veya defaten ödeyeceğinin oluşacak tüm cezai şartlarla ilgili olarak … ile müşterek ve ayrı ayrı veya birlikte şahsen sorumlu olduklarını kabul edip taahhütte bulunduklarını belirterek Kadıköy … Noterliğinin 25/10/2010 tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesinin keşide edilerek sözleşmenin ifasının talep edildiğini ileri sürerek davalıların haksız olarak iktisap ettikleri 483.000,00 TL ile, sözleşmede vaki temerrüt nedeniyle ortaya çıkan 500.000,00 USD cezai şartın davalılardan müştereken ve müteselsilen ve 3095 sayılı yasa gereği ticari faiziyle birlikte tahsiline, söz konusu talebin kabul edilmemesi halinde, davalıların haksız olarak iktisap ettikleri 483.000,00 TL ile, sözleşme gereği ortaya çıkan 500.000,00 USD cezai şartın ödeme günündeki TL karşılığı ile ve 3095 sayılı yasa gereği ticari faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.Davalılar … ve … dilekçelerinde; … ve … iş disiplinini kanıtladığını, maden piyasasında faaliyetlerine devam ettiğini, davacı … Danışmanlık ile iş birliği sözleşmesi, taahhütname ve üretim planını imzalayarak mutabakata varıldığını, … ile herhangi bir işbirliği anlaşmasının kesinlikle olmadığını, … adına kayıtlı arama ruhsatı ile maden sahalarında rödevans işlemini … noter aracılığı ile rödevansçı sıfatı ile yaptığını, … işletmeci sıfatı ile yer aldığını beyanla işbirliği sözleşmesinin E-a. maddesinde belirtilen cezai şart açıklamasında “Birlikte belirlenen iş planında tarihlendirilmiş finansman sağlanmasında gecikme olması halinde bu gecikmeden kaynaklanan üretim kaybının %5’i aşması halinde her ton için 100 USD cezai şartı … ödemeyi … taahhüt eder” denildiğini belirterek …AŞ. firmasına tazminat davası açma hakkını saklı tuttuklarını bildirmiş ve cevap dilekçesinde delillerini açıklamış ve tanık olarakta … göstermiştir. Diğer davalı … ise Teb.K. 35 md. uyarınca tebligat yapılmasına rağmen bu davalı davaya cevap vermemiş ancak ilk celseye davalı şirketi temsilen gelen ve imza sirkülerini sunan davalı …, davalı … ile herhangi bir iş akdi ve taahhütleri bulunmadığını … firmasına da sözleşme gereği tüm yükümlülüklerini yerine getirdiklerini bildirmiştir. İlk derece mahkemesi davacı … A.Ş yönünden davanın reddine, davacı … A.Ş yönünden davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Davacılar vekili istinaf talebinde; mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu kararın kaldırılmasını talep etmiştir.Dava; rödovans sözleşmesinden kaynaklandığı iddia edilen zarar ile yapılan giderlerin tahsili istemine ilişkindir. Hasılat kirası kiralayanın hasılat kiracısına bir bedel karşılığında ürün getiren bir hakkın kullanımını vermeyi ve ürünleri elde etmeyi bıraktığı sözleşmedir.Rödovans sözleşmesi bu tanıma uymaktadır. Davanın dayanağını oluşturan rödovans sözleşmesi, hasılat kira sözleşmesinin bir türüdür. Bu itibarla davada hasılat kirasına ait hükümlerin uygulanması söz konusudur.Tüm dosya kapsamı dikkate alındığında; dava konusu rödovans sözleşmesinden kaynaklı zarar ve yapılan giderlerin tahsili istemine ilişkin olup, rödovans sözleşmesinden kaynaklı davalarda hasılat kirasına ait hükümlerin uygulanması gerektiğinden, HMK nın 4 maddesi gereğince uyuşmazlığı çözme görevi Sulh Hukuk mahkemesinin görevi kapsamında olmasına rağmen Ticaret Mahkemesince karar verilmesi doğru değildir. H.M.K’nun 353/1-a-3 maddesinde ilk derece mahkemesinin görevli ve yetkili olmasına rağmen görevsizlik veya yetkisizlik kararı vermiş olması veya görevli ya da yetkili olmamasına rağmen davaya bakmış olması hallerinde Bölge Adliye Mahkemesinin esası incelemeden kararın kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye veya kendi yargı çevresinde uygun göreceği başka bir yer mahkemesine ya da görevli ve yetkili mahkemeye gönderilmesine duruşma yapmadan kesin olarak karar vereceği hüküm altına alınmıştır. İncelenen dosyada, Ticaret Mahkemesi görevli olmamasına rağmen karar vermiş olduğundan ve görev hususu da kamu düzenine ilişkin olup, yargı organlarınca yargılamanın her aşamasında resen dikkate alınması gerektiğinden, davacı vekilinin istinaf başvurusunun başka nedenden dolayı HMK.355.madde gereğince kabulüne, HMK.353/1-a-3 maddesi gereğince de ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve dosyanın görevli mahkemeye gönderilmek üzere mahkemesine gönderimesine karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda açıklanan nedenlerle;1-Davacıların istinaf başvurusunun başka nedenle KABULÜNE,2-İlk derece mahkemesinin kararının HMK’nın 353/1-a-3 maddesi gereğince kaldırılmasına, kayıtların kapatılarak dosyanın İstanbul Anadolu (nöbetçi) Sulh Hukuk Mahkemesine gönderilmek üzere İstanbul Anadolu 3. Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine, 4-Peşin olarak alınmış olan istinaf karar harcının talebi halinde davacılara iadesine, 5-Davacılara istinaf başvurusu için yaptığı yargılama giderlerinin esas hakkında verilecek kararda değerlendirilmesine, harcanmayan istinaf gider avansının davalıya iadesine,6-Karar tebliği, harç takibi ve avans iadesi işlemlerinin ilk derece mahkemesince yapılmasına,Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda, kesin olmak üzere karar verildi. 07/03/2017