Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
35. HUKUK DAİRESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR
DOSYA NO: 2021/2840
KARAR NO: 2021/2696
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 23/05/2019
NUMARASI: 2017/1203 Esas, 2019/534 Karar
DAVANIN KONUSU: Ticari Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan Alacak
İSTİNAF TARİHİ: 12/11/2021
KARAR TARİHİ: 07/12/2021
Dairemizde bulunan istinaf başvurusunun yapılan açık incelemesi sonunda verilen kararın Yargıtay 6. Hukuk Dairesinin 2021/1052-285 sayılı 22/09/2021 tarihli kararı ile davacı tarafın istinaf sebepleriyle ilgili karar verilmemiş olduğundan geri çevirmesi üzerine yapılan inceleme sonunda,
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ DÜŞÜNÜLDÜ; İstinaf isteminde usul işlemleri tamam olduğundan, ilk derece mahkemesinin dosyasındaki bütün belgeler ve dosya hakkındaki dairemiz üyesince düzenlenen rapor incelendi, istinaf başvuru dilekçelerinin ve davanın esası istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılan ön inceleme ve asıl incelemede dosyada dairemizce karar verilmesi için eksiklik bulunmadığı anlaşıldı. Davacılar:Davalı taraf ile yapmış oldukları 01/10/2014 tarihli fuar organizasyonu sözleşmesi gereği 06/04/2017 tarihinde yapılması planlanan toplantının T.C. Cumhurbaşkanlığının kararı ile başka yerde yapıldığını, davalı organizasyon sahibi şirkete sözleşmeyle kararlaştırılan paranın ödenmiş olduğunu, davalı tarafın sebepsiz zenginleştiğini iddia ederek kendileri tarafından verilen 1.175.091,00 Euro’nun kendilerine faiziyle iadesine karar verilmesini istemişlerdir. Davalı:Davacı … A. Ş. ile sözleşme yapıldığını, diğer tarafla bir sözleşmelerinin bulunmadığını, diğer davacının husumet ehliyetinin bulunmadığını, taraflar arasında serbest iradeyle yapılmış bulunan sözleşmenin tarafları bağlayıcı olduğunu, mücbir sebep dahil yasada öngörülen hiçbir dayanağı bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir. Mahkeme:Davanın 822.563,70 Euro bölümünün kabulüne, fazlaya ilişkin talebin reddine karar vermiştir. İstinaf sebepleri:Davacı süresinde sunduğu istinaf başvuru dilekçesinde; davacı şirketler ile davalı arasında 22. Dünya Petrol Kongresinin 5-15 Temmuz 2017 tarihleri arasında CNR Kongre ve Fuar Merkezinde düzenlenmesine yönelik 01/10/2014 tarihinde bir sözleşme akdedildiği, davacı şirketin bu Sözleşme çerçevesinde davalıya 1.175.091,00.- eur ödediği, güvenlik gerekçesi ile davacının elinde olmayan sebeplerle fuar yerinin değiştirildiği, Mahkeme tarafından TBK. 369. maddesi uyarınca davacı şirketin sözleşmeyi haklı olarak feshettiği belirtilmesine rağmen davalı lehine %30 indirim yapıldığını, Mahkeme tarafından yanlış değerlendirme yapıldığını, sözleşmenin 17.5 maddesinde “devletin karar ve eylemleri”nin mücbir sebep olarak nitelendirildiğini, 01/10/2014 tarihli Sözleşmenin 17.5 maddesine göre; taraflar mücbir sebep dolayısıyla yükümlülüklerini tam ve zamanında yerine getirememekten dolayı sorumlu tutulmayacaklarını, ve mücbir sebep halinde sözleşmenin tek taraflı olarak feshedilebileceğini, mücbir sebep mahiyetindeki devlet tasarrufu dolayısıyla sözleşmeyi feshetmek zorunda kalan davacı şirketin davalıya karşı sorumlu olmadığı dolayısıyla davalının 01/10/2014 tarihli Sözleşme tahtında davacı şirketlerden talepte bulunamayacağı, sözleşme tahtında ödenmiş bir bedel varsa bunu da sözleşmenin 17.5 maddesi gereği ödeme zorunluluğu altında olduklarını, davacı şirketlerden sözleşme gereği kira parası talep etmenin ve tahsil olunanları iade etmemenin 01/10/2014 tarihli Sözleşmenin 14.1, 14.2 ve 17.5 maddelerine açıkça aykırılık oluşturacağını hakkaniyet indirimi yapılması gerektiğini yolunda bir hüküm bulunmadığını belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir. Davalı süresinde sunduğu istinaf başvuru dilekçesinde; Davacı …’ın sözleşmenin tarafı olmadığını, davacı tarafından kira sözleşmesinin yasal üç aylık süreye riayet edilmeden feshedildiğini, ileri sürülen fesih nedeninin haklı bir neden olmadığını,söz konusu değişikliğin devletin ileri gelen isimlerini korumak maksadı ile güvenlik nedeniyle, bizzat Cumhurbaşkanlığının inisiyatifle yapıldığı belirtse de dosyaya bu konuda hiçbir yazılı delil sunamadığını, mecurun yeniden kiraya verilebilme süresinin bilirkişi marifetiyle tespit edilmesi gerektiğini, Mahkeme’nin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre kurduğu hükmün hukuka aykırı olduğunu belirterek kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Yasal dayanak:Hukuk Muhakemeleri Kanunu;190, 191. maddeleri, Türk Borçlar Kanunu 77. ve devamı maddeleri, Yargılama konusu olayda:Davacının, güvenlik gerekçesi ile davacının elinde olmayan sebeplerle fuar yerinin değiştirilmesi ve taraflar arasındaki sözleşmenin 14. Maddesindeki koşulların oluşması nedeniyle davalı’nın dava konusu sözleşme gereğince davacıdan haksız olarak tahsil ettiği toplam 1.175.091,00 EURO.nun, (995.840 EURO.luk kısmının 27/04/2017 tarihinden, 179.251 EURO.luk kısmın ise 21/08/2017 tarihinden itibaren işleyen (Devlet Bankalarının o yabancı para ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı üzerinden hesaplanan) kanunî temerrüt faizi ile birlikte davalı’dan geri alınmasını talep ettiği, Davalının cevap dilekçesinde;davacı …’ın sözleşmenin tarafı olmadığını, ortada devletin ne bir kararı ne de bir eylemi olmadığını, bu nedenle ortada sözleşmeyi sona erdirecek bir mücbir sebep olmadığı gibi ifa imkansızlığı da söz konusu bulunmadığını, sözleşmenin 17.5. Maddesi gereğince mücbir olarak değerlendirilemeyeceğini,davacıların Kongreyi düzenlemek üzere anlaştıkları diğer iş ortakları olan … A.O.’dan kaynaklı yaşadığı uyuşmazlığı davalıdan gidermek istediğini belirterek davanın reddini talep ettiği, Dosyada mevcut ve taraflarca çekişmesiz sözleşme örneği gereğince … A.Ş ve … A.Ş ile davalı … A.Ş arasında 01/10/2014 tarihli Dünya Petrol Kongresi ve Fuarı Sözleşmesi imzalandığı, sözleşmenin 7. kısmında kira bedeli ve diğer mali yükümlülükler düzenlendiği, sözleşmenin 3. kısmında sözleşmenin konusunun organizatörün 05/07/2017 ile 15/07/2014 tarihleri arasında, İstanbulda CNR Fuar Merkezinin belirlenen yerde düzenleyeceği fuara ilişkin salonların kiralanması koşulları olduğu belirtildiği, Dairemizin 2019/3136 E. 2020/379 K. 18/12/2020 tarihli kararı ile ticari işletme ile ilgili her türlü hüküm ve kararların İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12-13-14. Hukuk Dairesinin görevli olduğu gerekçesi ile aidiyet kararı verdiği, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Başkanlar Kurulu’nun 06/03/2020 tarihli kararı ile Dairemizin görevli olduğu yönünde karar alındığı, Ankara … Noterliğinin 20/04/2017 tarih, … yevmiye numaralı 21/04/2017 tarihinde davalı tarafından tebliğ alınan ihtarnamesi ile davalının sözleşmenin feshedilmiş olması karşısında kullanılan yerden feragat edilmiş olunacağı, ayrıca ücret iadesi isteme hakkının bulunmadığı hususlarını içerir Bakırköy … Noterliğinin 27/04/2017 tarihli ihtarnamesini cevaben sunduğu, Mahkemece;Kongreye hazırlık sürecinde Dünya Petrol Konseyi (WPC) ile WPC Türkiye Milli Komitesi sıfatıyla Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı ve davacı şirket yetkililerinin de katılımıyla Enerji Bakanlığında toplantı yapıldığı, devlet başkanları seviyesinde katılım olacağından güvenlik gerekçesiyle kongrenin İ.K.M.’de yapılmasına karar alındığı, davacı tarafın kendisi dışında gelişen bu değişikliğe uymak zorunda olduğu, bu durumda sözleşmenin mücbir sebebe dayanarak feshi ile sebepsiz zenginleşme talebinin yerinde olduğu, yerel mahkemenin TBK 369 maddesini “taraflardan biri kira ilişkisinin devamını kendisi için çekilmez hale getiren önemli sebeplerin varlığı durumunda sözleşmeyi yasal fesih bildirim süresine uyarak her zaman feshedebileceği” gözeterek sözleşmenin fesih beyanının yasal süre içerisinde davalı tarafa bildirildiği, taraflar arasındaki sözleşme bedeli üzerinden davacı lehine %70 oranında hakkaniyet indirimi yapılarak davanın kısmen kabulüne dair karar verildiği, Dairemizin 2020/880 E. 2020/1161 K. 07/07/2020 tarihli kararı ile ”Taraflar arasında yazılı fuar organizasyonu sözleşmesi bulunduğu, sözleşmenin davalı tarafça ifa edileceği yerin Devlet İdaresi tarafından değiştirildiği, davacı tarafın elinde olmayan nedenle sözleşmenin ifasının imkansız hale geldiği, davalı tarafın sebepsiz zenginleşmesi nedeniyle davanın kısmen kabulü gerektiği ” gerekçesiyle davalının istinaf başvurusunun reddedildiği,
Yargıtay 6. Hukuk Dairesi’nin 2021/1052 E. 2021/285 K. Sayılı 22/09/2021 tarihli ilamı ile; Bölge Adli Mahkemesi kararında davacının istinaf başvuru sebeplerinin ve gerekçesinin gösterilmesi gereği ile dosyanın dairemize gönderildiği, Taraflar arasındaki sözleşmenin … Adına … tarafından imzalandığı, davacılardan … A.Ş.’nin kiracılık sıfatının olup olmadığının tartışılması gerektiği, Yargıtay 6. Hukuk Dairesi’nin 2021/1052 E. 2021/285 K. Sayılı 22/09/2021 tarihli ilamı gereğince dosyanın davacının istinaf başvurusunun değerlendirilmesi yönünden gönderildiği değerlendirildiğinde; Mahkeme tarafından TBK369/1 gereği sözleşmenin olağanüstü nedenlerle haklı olarak feshedildiğinin kabul edildiği ve TBK 369/2 gereği Hakkaniyet indirimi yapıldığı, sözleşmenin hasılat kirasına ilişkin olmadığı, TBK 369/2 madde gereğince %70 oranında hakkaniyet indirimi gerektiği, davacı tarafın istinaf taleplerinin yerinde olmadığı, Davalı tarafın istinaf taleplerinin yerinde olmadığı anlaşılmıştır. Dairemiz ilk derece mahkemesi kararını hem maddi olay, hem de hukuka uygunluk bakımından incelemeye tabi tutarak tespit edilen yargılama hatalarını bizzat düzeltmek amacıyla yapılan inceleme sonunda; dairemizce duruşma yapılmasına gerek olmadığı, dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlara, yasal gerektirici nedenlere göre karar verilmiş olması sebebiyle, incelenen mahkeme kararının HMK 353/1-b/1 maddesi gereğince usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu, istinaf sebepleri yerinde olmadığından başvurunun esastan reddine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M:Yukarıda açıklanan nedenlerle, A)Davacının istinaf başvurusunun ESASTAN REDDİNE, Peşin yatırılan istinaf başvuru ve karar harcının mahsubuna, İstinaf harcı ve posta masrafının istinaf talebinde bulunanın üzerinde bırakılmasına, Gider avansından kalanın talep halinde yatırana iadesine, B)Davalının istinaf başvurusunun ESASTAN REDDİNE, Peşin yatırılan istinaf başvuru ve karar harcının mahsubuna, bakiye 191.000,00 TL nispi karar harcının davalıdan alınmasına, bu hususta ilk derece mahkemesince harç tahsil müzekkeresi yazılmasına, İstinaf harcı ve posta masrafının istinaf talebinde bulunanın üzerinde bırakılmasına, Gider avansından kalanın talep halinde yatırana iadesine, Dair karar dosya üzerinde, tarafların ve vekillerinin yokluğunda oy birliği ile verildi. Kararın tebliğinden itibaren İKİ HAFTA içinde dilekçe verilerek Yargıtay’da temyiz edilebileceği açıkca anlatıldı.