Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi 2023/388 E. 2023/2798 K. 03.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO: 2023/388
KARAR NO: 2023/2798
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 22/11/2022
NUMARASI: 2021/406 E – 2022/1018 K
DAVANIN KONUSU: İstirdat
KARAR TARİHİ: 03/10/2023
Yukarıda tarafları ve konusu yazılı bulunan dava ile ilgili olarak, ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf edilmesi sebebiyle , dava dosyası üzerinde yapılan inceleme sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı tarafından davacı şirketin elektrik panosunun değiştirilmesinin istendiğini, buna ilişkin olarak davacıya süre verildiğini, sayacın mühürlendiğini an- cak akım trafosunun mühürlenmediğini, verilen süre içerisinde davacının bir elektrik firmasından yardım alarak panoyu değiştirdiğini, akabinde davalı şirket çalışanları tarafından yapılan kontrollerde; “akım trafosunun mühürlü olmadığı ve ters bağlantı yapıldığı”ndan bahisle 25.11.2020 tarih ve … numaralı kaçak elektrik tespit tutanağının düzenlendiğini, aynı tarihte sayacın da değiştirildiğini, da- vacının kaçak elektrik kullanmadığını, ters bağlantının montaj sırasında yapılmış olabileceğini, bu nedenle davalı şirketin hizmet kusurlu olduğunu, son olarak 03.12.2020 tarihinde davalı iş yerinde data çıkış arızası tespitiyle bir kez daha sayacın değiştirildiğini, kaçak elektrik kullanımına ilişkin olarak davacının 31.10.2020 tarihinde 131.155,47 TL,09.12.2020 tarihinde 30.424,49 TL ve 31.12. 2020 tarihinde 143.036,32 TL olmak üzere toplamda 434.940,00 TL fatura bedeli ödediğini beyanla 422.173,20 TL tutarındaki faturanın iptali ile ,davacının ödemiş bulunduğu 434.940,00 TL bedelin fa- tura tarihinden itibaren mevduata uygulanan en yüksek faiz işletilerek istirdatına, fatura bedelinin teminatı olarak davacı tarafça imzalanan 4 adet senedin iadesini, vekalet ücreti ve yargılama masraf- larının davalıya yüklenmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde; davalı şirket kayıtlarında yapılan inceleme netice- sinde davacının işletiminde bulunan … numaralı tüketim noktasında 25.11.2020 tarihinde davalı şirket personellerince yapılan kontrolde ” … Tic. Ltd. Şti. tarafından kullanılan tesisatta kayıtlı sayacın S fazına ait akım ve gerilim uçlarının sayaç eklemensinde ters bağlantı yapılarak bu fazda kayıt yapılmadığı ve elektrik panosunun mühürsüz olduğu”nun tespit edildiğini, buna istinaden … seri numaralı tutanağın tanzim edildiğini, yerleşik Yargıtay içtihatlarına göre kaçak tespit tutanaklarının aksi sabit oluncaya kadar geçerli belgelerden olduğunu, kaçak elektrik kullanmadığını iddia eden davalının bu hususu ispatlaması gerektiğini, davacı ” kaçak elektrik kullanmadığını, hak- kında yapılan işlemlerin hukuksuz olduğunu” iddia etmiş ise de söz konusu mesnetsiz iddialara itibar edilmesinin mümkün olmadığını, davacının ihtirazi kayıt öne sürmeden ödeme yaptığını, istirdat talebinin yerinde olmadığını, kabul anlamına gelmemek kaydıyla faizin dava tarihinden itibaren ve yasal faiz olarak talep edebileceğini beyanla davanın reddini savunmuştur. İlk Derece Mahkemesi’nce:”Davanın KISMEN KABULÜNE, 331.260,25 TL’nin 29.05.2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya öden- mesine, davacının fazlaya ilişkin istem ve taleplerinin reddine ” karar verilmiştir. İstinaf Başvurusu: Hüküm davacı ve davalı tarafından istinaf edilmiştir.Davacı vekili istinaf dilekçesinde:11.09.2020 tarihinde yapılan kontrolde elektrik panosunun değişmesi gerektiği ve yüksek bir ısınma olduğu belirtilen buna dair tutanak düzenlendiğini , bu kontrolde akım trafolarının bağlantısında herhangi bir sorun ya da kaçağa ilişkin herhangi bir tespit yapılmadığı gibi elektrik sayacının mühürlenmediğini, elektrik panosunun -hizmet bedeli davacı tara- fından ödenmek suretiyle- dava dışı … Tic. Ltd Şti tarafından 13.10.2020 tarihinde değiştirildiğini daha sonra kontrol ve mühürleme için … çağrıldığını, ancak fakat … çalışanlarının kontrol esnasında sayacı mühürlemeden gittiklerini , bu tarihte ters bağlantı ile ilgili olarak davacıya hiç bir bilgi verilmediğini, kabul anlamına gelmemekle birlikte kaçak elek- trik kullanılması için akım trafoları bilinçli olarak davacı müvekkilce ters bağlanmış olsa, davacı müvekkilin bu durumu bile bile … yetkililerini kontrole çağırmayacağını, burada davacı mağdur olup, olayda hiçbir kusurunun bulunmadığını, olayın akım trafolarını ters bağlayan dava dışı … Limited Şirketi ve elektrik panosunun değişmesinin hemen akabinde ısrarla davacı tarafından kontrole çağrılan davalı … personellerinin 25.11.2020 tarihine kadar kontrole gelmemeleri ve 11.09.2020 tarihli kontrolde sayacın mühürlenmemesinden kaynaklandığını, davalı tarafça yapılan kazak tespiti ve tahakkuk işlemlerinin, ayrıca elektriği kesme tehdidi altında yaptığı tahsilatın hukuka aykırı olduğunu beyanla kararın kaldırılmasını istemiştir.Davalı vekili istinaf dilekçesinde; davacının işletiminde bulunan … nolu tüketim noktasında 25.11.2020 tarihinde müvekkil şirket personellerince yapılan kontrollerde tesisatta kayıtlı sayacın S fazına ai akım ve gerilim uçlarının sayaç klemesinde ters bağlantı yapılarak bu fazda kayıt yapılmadığı ve elektrik panosunun mühürsüz olduğunun tespit edildiğini, bu durumun dava konusu … seri numaralı tutanak ile kayıt altına alındığını, tutanağın iş yeri yetkilisi … tarafından imzalandığını, aynı tarihte sayacın değiştirildiğini, ters bağlantı düzeltilerek mühürlendiğini, dosyada mübrez kaçak video kaydının da davacının profesyonelce kaçak elektrik kullandığını açıkça açıkça ortaya koyduğunu,davacının dava konusu kaçak elektrik kullanımından sonra da profesyonel olarak kaçak elektrik kullanmaya devam ettiğini, 12.11.2021 tarihinde yapılan kontrollerde … seri nolu … marka (X160 tahakkuk çarpanlı) kombi sayacı şoklama yöntemi ile (sayacın üzerine pille çalışan elektromanyetik cihazla müdahalede bulunarak sayacın kayıt yapamaz hale getirilmesi/ uyutulması) nitelikli kaçak elektrik kullanımı yapıldığı tespit edilerek davacı adına … seri numaralı tutanağı düzenlendiğini, buna ilişkin davanın da İstanbul 8. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/747 E. Sayılı dosyası üzerinden görüldüğünü , dosya içeriğine göre davacının 3 vardiya çalışarak elektrik tüketimi yaptığı sabit iken hükme esas alınan bilirkişi raporunda günlük çalışma süresinin 14 saat olarak alındığını, ayrıca kurulu güç tespitinde dosyada mübrez video kaydı incelenmeksizin hesaplama yapıldığını, devreden geçen akımlar incelendiğinde tutanakta belirtilen akımlardan davacının projesinde belirtilen 500 kW kurulu güçten daha fazla kurulu gücü olduğu ve davacının Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği’nde kurulu gücün %60 ‘ı kadar olan kullanım faktörünün üzerinde enerji tükettiğinin açıkça anlaşıldığını, rapora itirazlarının gideril- mediğini, mevcut raporun hükme elverişli olmadığını, ihtirazı kayıt ileri sürmeden ödeme yapan davacının istirdat talebinde bulunamayacağını, faiz tünü ve başlangıcına ilişkin kararın da hatalı olduğunu beyanla kararın kaldırılmasını istemiştir.6100 sayılı HMK’nun 355 md gereğince, istinaf sebepleri ile sınırlı olarak yapılan incelemeye göre;Dava, İİK 72 maddesine dayalı istirdat talebine ilişkindir.1-25.11.2020 tarihinde davacı … Tic. Ltd. Şti.’nin” …, … Mah., … Cad., No:…” adresindeki … nolu tüketim noktasında yapılan kontrolde;kayıtlı sayacın S-fazına ait akım ve gerilim uçlarının sayaç klemensinde ters bağlantı yapı- larak bu fazda kayıt yapılmadığı ve elektrik panosunun mühürsüz olduğu tespit edilmekle … numaralı kaçak elektrik kullanım tutanağı düzenlenmiş bu tutanak gereğince dava konusu tahakkuk yapılmıştır.Tutanak tarihinde yürürlükte bulunan Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetme- liği’nin Madde 42.maddesinde ” perakende satış sözleşmesi mevcutken sayaçlara veya ölçü sistemine müda- hale ederek, tüketimin doğru tespit edilmesini engellemek suretiyle, eksik veya hatalı ölçüm yapılması veya hiç ölçülmeden veya yasal şekilde tesis edilmemiş sayaçtan geçirilerek, mevzuata aykırı bir şekilde elektrik enerjisi tüketilmesi” kaçak elektrik tüketimi olarak tanımlanmış olup dava konusu olay da kaçak tüketimdir.2- Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği’nin 45. maddesi gereğince, kaçak elektrik enerjisi kullanılmaya başlandığı tarih ile kaçak tespitinin yapıldığı tarih arasındaki süre kaçak kullanım süresidir .Somut olayda kaçak kullanım başlangıç tarihi 11.09.2020 ve kaçak elektrik tutanak tarihi 25.11.2020 olduğundan kaçak kullanım süresi 11.09.2020-25.11.2020 arasında 75 gün olarak belirlenmiştir.3- Davalı tarafın tahakkuklarında günlük çalışma saati üç vardiya (21 saat) olarak esas alınmıştır. Ancak Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliğinin 45. maddesinde”Ortalama günlük çalışma saati; sanayi tüketici grubundan enerji alanlar ile turistik tesisler, akaryakıt istasyonları, has- taneler, alışveriş merkezleri gibi vardiyalı hizmet veren tüketicilerden, tek vardiyalı çalışanlar için 7 saat, iki vardiya çalışanlar için 14 saat, üç vardiya çalışanlar için 21 saat olarak alınacaktır” hükmü yer almıştır. Dava konusu ticarethanenin Ti(gündüz), T2(puant), T3(gece) saatlerindeki tüketimleri bilirkişi kuru- lunca incelendiğinde iki vardiyalı çalışmanın yapıldığı anlaşılmış olup aksi yönde bilgi ve belge bulunmadığından ortalama günlük çalışma saatinin 14 saat olarak alınması gerekmiştir.4-Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliğinin 43. Maddesinde; “Tespit anında kurulu gücün tespit edilmesi” gereği hüküm altına alınmasına rağmen tutanağı düzenleyen … görevlileri ticarethanenin kurulu gücünü tespit etmemişlerdir. Davalı şirketin anlık akımlarla belirle- diği kurulu güç değeri Elektrik İç Tesisleri Proje Hazırlama Yönetmeliği’ne ve Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği’ne aykırı olduğundan sayacın kaçak tüketim miktarının hesaplan- masında esas alınamaz. Bu nedenle, kaçak tüketim miktarı hesabında davacı ile davalı arasında imzalanmış olan sözleşmedeki kurulu güç değeri olan 500 KW esas alınmalıdır.5-Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği’nin 44. maddesinde” Tüketimi doğru olarak kaydetmiş yasal şekilde tesis edilmiş sayaç değerinin bulunmaması durumunda ve ihtilafsız aynı dönemdeki tüketim olmadığından, tespit edilen kurulu gücün kullanma faktörü olarak alınan 0,60 ile çarpımı sonucu bulunan değer bağlantı gücü olarak kabul edilir ve bu değer 3 kW”nın altında olmamak üzere ortalama günlük çalışma saatlerine göre hesaplanır” şeklinde düzenleme yapılmış olup bu düzenlemeye göre dava konusu ticarethanenin kurulu gücü 500 kw, kullanım süresi 75 gün, ortalama günlük çalışma saati 14 saat, kullanım faktörü 0,6 olduğundan davacı şirketin kullandığı kaçak elektrik enerji miktarı; 500 kw x 0,6 x 14 saat x75= 315000 kWh olarak hesaplanmıştır. Sayacın kaydettiği 239520 kWh tenzil edi- lirse sayacın eksik kaydettiği tüketim miktarı 315000 kwh-239520 kw= 75480 kwh olarak tespit edilmiştir.6- Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği’nin 46. Maddesi gereğince75480 kWh kaçak tüketim bedeli; kaçak elektrik tükettiği dönemde uygulanmakta olan ticarethane abone grubuna ilişkin tek terimli, tek zamanlı tarifenin 1,5 katı ile çarpılarak hesaplanacaktır.Bilirkişi kurulunca hesaplamalarda aktif enerji bedeli 0,565355 TL/kWh ve dağıtım bedeli 0,181775 TL/kWh olarak esas alınmış, neticede davacının kullandığı kaçak elektrik bedeli 103.844,55 TL olarak belirlenmiştir.7- Dosya içeriğine sunulan ödeme belgeleri incelendiğinde; davacı tarafça davalıya 12.01.2021 tarihinde 120.045,12 TL, 17.02.2021 tarihinde 50.002,40 TL, 26.02.2021 tarihinde 40.002,40 TL, 10.03.2021 tarihinde 55.280,08 TL, 22.03,2021 tarihinde 55.280,08 TL, 29.03.2021 tarihinde 55.295,12 TL, 31.03.2021 tarihinde 28.002,40 TL, 14.04.2021 tarihinde 10.002,40 TL, 22.04.2021 tarihinde 10.002,40 TL ve 29.04. 2021 tarihinde 11.192,40 TL olmak üzere toplam 435.104,80 TL ödeme yapıldığı tespit edilmiştir.8- Davacı şirketin, ölçü devresine müdahale ederek sayacın tüketimler doğru kaydet- memesi sonucunda eksik kayıt edilen elektrik enerjisinin bedeli kaçak tarifesinden 103.844,55 TL, davalı şirkete ödediği toplam bedel 435.104,80 TL, istirdatı talep edilebilecek bedelin ise 331.260,25 TL olduğu anlaşılmıştır.9- Mahkemece aldırılan rapor dosyadaki delillere uygun, hükme ve yargısal denetime elverişlidir,10-Ödemenin ihtirazi kayıt ileri sürülmeksizin yapılması söz konusu ödemenin istirtadı yönünden bir engel teşkil etmeyecektir.11-Taraflar tacir olup hükmedilen alacağa avans faizi işletilmesinde usul ve yasaya aykırılık tespit edilmemiştir.12-Faiz başlangıcına gelince ,davacı şirket, iade edilecek bedele fatura tarihinden iti- baren işletilecek mevduata uygulanan en yüksek faiz uygulanmasını talep etmiş ise de, dava tari- hinden önce davalı temerrüte düşürülmediğinden faiz başlangıcının 29/05/2021 tarihi olarak kabulü hatalı olduğundan hükmün bu yönüyle düzeltilmesi gerekmiştir.Buna göre davacının tüm istinaf nedenlerinin reddi, davalının ise faiz başlangıcına ilişkin istinafının kabulü ve diğer tüm istinaf taleplerinin reddi gerekmektedir. Açıklanan nedenlerle, davacının istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-1 md gereğince reddine, davalının istinaf başvurusunun kabulüne, tespit edilen eksiklik yargılama gerektirmediğinden HMK 353/1-b-2 md gereğince, yeniden aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
K A R A R: Yukarıda açıklanan nedenlerle;A-Davacının istinaf talebinin HMK 353/1-b-1 maddesi gereğince reddine,B-Davalının istinaf talebinin kabulüyle HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince karar kaldırılarak yeniden esas hakkında; 1-Davanın KISMEN KABULÜ ile, 331.260,25 TL ‘ nin dava tarihi olan 14/06/2021 gününden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, davacının fazlaya ilişkin istem ve taleplerinin REDDİNE, 2-Alınması gerekli 22.628,39-TL harçtan peşin alınan 7.427,69-TL harcın mahsubu ile bakiye 15.200,70-TL harcın davalı taraftan tahsili ile hazineye gelir kaydına,3-Harç davanın kabul edilen kısmına göre hesaplanıp tahsil edilmesi gerektiğinden, davacı tarafça yapılan 7.427,69-TL harç masrafının davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa verilmesine, 4-Davacı vekili lehine AAÜT göre hesaplanıp takdir olunan 51.689,04-TL vekalet ücretinin davalı taraftan alınarak davacı tarafa verilmesine,5-Red olunan kısım yönünden davalı vekili lehine AAÜT göre hesaplanıp takdir olunan 17.900,00-TL vekalet ücretinin davacı taraftan alınarak davalı tarafa verilmesine,6-Davacı tarafça yapılan toplam 4.757,80-TL yargılama giderinin davanın red ve kabul oranları dikkate alınarak takdiren 3.623,65-TL yargılama giderinin davalı taraftan alınarak davacı tarafa verilmesine, geri kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına, 7-Davalı tarafça yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,8-6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin 1.005,34-TL sinin davalıdan, 314,66-TL’sinin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,9-Artan avansın karar kesinleştiğinde yatıranlara iadesine,İstinaf incelemesiyle ilgili olarak;Davacıdan alınması gerekli 269,85-TL harçtan peşin alınan 179,90-TL harcın mahsubu ile bakiye 89,95-TL harcın davacı taraftan tahsili ile hazineye gelir kaydına,Peşin alınan istinaf karar harcının, istinaf eden davalıya isteği halinde ilk derece mah- kemesince iadesine,Davacı tarafça yapılan istinaf yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,Davalı tarafça yapılan 144,00-TL istinaf yargılama giderinin davacı taraftan alınarak davalı tarafa verilmesine,İstinaf sebebiyle yatırılan gider avansı bakiyesi varsa, karar kesin olmakla istinaf edenlere ilk derece mahkemesince iadesine,Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda HMK 362/1-a maddesi gereğince kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi.03/10/2023