Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO: 2022/3168
KARAR NO: 2023/2088
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 23/06/2022
NUMARASI: 2017/1367 E – 2022/539 K
DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit
KARAR TARİHİ: 04/07/2023
Yukarıda tarafları ve konusu yazılı bulunan dava ile ilgili olarak,ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf edilmesi sebebiyle,dava dosyası üzerinde yapılan inceleme sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde; Müvekkili firmanın “… Mahallesi … Caddesi No:… Kadıköy/İstanbul” adresinde et ürünleri üzerine restoran açtığını, bu iş yerinde sarf olunacak elektrik enerjisi için davalı … ile 18/04/2017 tarihinde … nolu Perakende Satış Sözleşmesinin yapıldığını, bir süre sonra davalı firma yetkililerinin müvekkilinin iş yerine gelerek, “aboneliği olmadığı”ndan bahisle elektriği kestiğini, müvekkiline fahiş miktarlarda kaçak tüketim bedeli tahakkuk edildiğini, 24/04/2017 tarihli tutanakla 2.408,88 TL. bedelli “kaçak tüketim bedeli” adı altında kesilen faturaya 28/04/2017 tarihinde … havale nolu, 24/05/2017 tarih ve … havale nolu ve 13/08/2017 tarih ve … havale nolu dilekçeler ile itirazda bulun- duklarını ancak itirazlarının reddedildiğini, sonrasında davalı tarafça müvekkili adına 05/09/2017 tarih ve … sıra nolu fatura ile 20.223,65 TL tutarında “Kaçak Tüketim Bedeli” adı altında 2. kez kaçak elektrik faturası tanzim edildiğini, bu faturaya ilişkin olarak 11/10/2017 tarih ve … havale nolu dilekçe ile davalı …’a, 08/11/2018 tarih ve … havale nolu dilekçe ile davalı …’ya itirazda bulunduklarını, ancak itirazlarının sonuçsuz kaldığını, devamında 02/11/ 2017 tarih ve … nolu Kaçak/Usulsuz Elektrik Tüketimi Tespit Tutanağı ve 14/11/2017 tarih … sıra nolu fatura ile 18.987,04 TL tutarında “Kaçak Tüketim Bedeli” olarak başka bir fatura daha tanzim edildiğini beyanla; davalılar hakkında suç duyurusunda bulunma ve fazlaya ilişkin hakla- rı saklı kalmak kaydıyla, davacının kaçak elektrik kullanımından kaynaklanan dava konusu faturalar nedeniyle borçlu olmadığının tespiti ile faturaların iptaline, müvekkili firma adına normal tarife bedeli üzerinden tüketim bedeline ait fatura tanzim edilmesine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı … vekili cevap dilekçesinde; davacının elektrik abonelik sözleşmesini müvekkili şirketle yapmadığını, davacının tesisatının bulunduğu adreste müvekkili şirket çalışanla- rınca yapılan denetimlerde davacının kaçak elektrik kullanımı tespit edilmekle bu durumun tutanak altına alındığını, davacı tarafından … ile imza edilen 18/04/2017 tarihli perakende satış sözleş- mesi kapsamında elektriğin açılması için davacının adresine gidildiğinde elektriğin hali hazırda kul- lanıldığı ve endeksin 4638 kWh elektrik tüketimi kaydettiğinin belirlendiğini buna göre 24/04/2018 tarihli … sayılı Kaçak Elektrik Tüketimi Tespit Tutanağının düzenlendiğini, EPTHY kapsa- mında kaçak elektrik kullanım bedeli hesaplandığını, 12/08/2017 tarihinde gerçekleştirilen incelemede davacının daha önce kesilen enerjiyi açarak elektrik kullandığının tespit edilmesi üzerine … numaralı tutanağın düzenlendiğini ve bu tutanakta da belirtilen sayaç değerlerine göre kaçak elektrik tüketiminin faturalandırıldığını, 02/11/2017 tarihinde gerçekleştirilen incelemede de davacı tarafından kesilmiş olan enerjinin izinsiz şekilde açılarak kullanıldığı tespit edildiği ve durumun … sayılı kaçak elektrik tutanağı ile kayıt altına alındığını, davacıya tespit tarihindeki sayaç bilgilerine göre EPTHY’nin 27,28,29 ve 30. maddeleri dikkate alınarak hesaplama yapılarak kaçak elektrik tüketim faturaları düzenlendiğini, gerçekleştirilen bütün işlemlerin usul ve yasaya uygun olduğunu beyanla davanın reddini savunmuştur. Davalı … vekili cevap dilekçesinde; EPDK’nun 12/09/2012 tarih ve 4019 sayılı kararı uyarınca “Elektrik piyasasında dağıtım ve satış faaliyetlerinin 01/01/2013 tarihinden itibaren ayrı tüzel kişilikler altında yürütülmesine” karar verildiğini, karar gereği … Anonim Şirketi (…) ile … Anonim Şirketi (…) arasında 19/06/2013 tarihinde Bölünme Sözleşmesi imza- landığını, bu sözleşme ile birlikte … AŞ. (…) ile … AŞ. (…) arasında hukuki ayrışma sağlandığını, tüke- ticiye elektrik hizmeti sunma, kesme-bağlama, sayaç okuma, teknik ve teknik olma- yan kayıpların tespiti işlerinin diğer davalı … firmasına ait olduğunu, müvekkilinin kaçak elektrik tespiti ve fatura düzenleme görevi bulunmadığını, bu nedenle davanın müvekkili yönünden husumet yoklu- ğundan reddinin gerektiğini, davacının tutanaklara konu elektriği sözleşme yapmadan önce kullan- maya başladığının tespit edildiğinii tutulan kaçak tespit tutanaklarına ve tüm uyarılara rağmen ısrarlı olarak eylemini sürdürdüğünü, kaçak elektrik kullanmaya devam ettiğini, 12/08/2017 ve 02/11/2017 tarihli tutanakların “Kesik olan elektriğin açılıp, kullandığı” gerekçesiyle düzenlendiğini, kaçak elektrik kullanımı nedeniyle gönderilen faturaların hem kanun hem de yönetmelik hükümlerine uyu- larak düzenlendiğini, Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği’nin -kaçak elektrik enerjisinin faturalandırılması- başlıklı 30. maddesinde belirtilen cezai hükümler dikkate alınarak hesaplama yapıldığını beyanla davanın reddini savunmuştur. İlk Derece Mahkemesi’nce: “1-Davanın KISMEN KABULÜ ile;davacının davalılara davaya konu 12/08/2017 tarihli kaçak elektrik faturasının 6.518,86-TL’lik kısmı için, 02/11/2017 tarihli kaçak elektrik fatu- rasının 9.254,51-TL’lik kısmı için borçlu olmadığının tespitine, fazlaya dair talebin reddine, 2-Davalı … Anonim Şirketi yönünden açılan davanın pasif husumet ehliyeti yokluğundan usulden REDDİNE” karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu: Hüküm davacı ile davalı … tarafından istinaf edilmiştir. Davacı vekili istinaf dilekçesinde: Bilirkişilerce müvekkil şirketin aboneliğinin 18/04/ 2017 tarihi itibarıyla başladığı kabul edilerek 10/04/2017-18/04/2017 tarihleri arasındaki süreçte yapılan kullanımın kaçak elektrik olduğu kabul edilerek değerlendirme yapılmış ise de bu dönemdeki elektriğin müvekkili tarafından kullanılmadığını, dosyada bu yönde somut delil bulunmadığını, Abonelik verilmeden önce davacının talep ettiği tesisat veya başka bir tesisatta elektrik borcu bulunup bulunmadığına bakıldığını, müvekkili ile … arasında 18/04/2017 günü saat 17:00 itibarıyla sözleme imzalandığını, abonelik verilmeden önce davacının borcunun bulunması ha- linde abonelik verilmemesi gerektiğini, bu durumda davalı …’ın kusurunun bulunduğunu, Ayrıca,bilirkişi kurulunca dava konusu iş yerinde öğle ve akşam servis yapıldığı, 2 vardiya süresine yakın yaklaşık 14 saat çalışma süresi olduğundan hareketle hesaplama yapılmış ise de; iş yerinin 14 saat sürekli çalışmadığını beyanla kararın kaldırılmasını talep etmiştir. Davalı … vekili istinaf dilekçesinde: görevli tedarik şirketinin abonelik baş vurusunda abonelik talep edilen adres ve tesisat üzerinde kaçak elektrik kullanılıp kullanılmadığı, kaçak elektrik tüketim borcunun bulunup bulunmadığını araştırmakla yükümlü olmadığını, perakende satış sözleşmesinin imzalanmasından sonra 3 gün içinde elektriğin açılması zorunluluğu bulundu- ğundan müvekkili şirket çalışanlarınca 21/04/2017 günü 16,34’de tesisata gidildiğini, 21/04/2017 tarihli açma ve mühürleme tutanağının düzenlendiğini, yapılan incelemede tesisatta abonelik sözleş- mesinden önce abonesiz olarak kaçak tüketim yapıldığının anlaşılması üzerine 24/04/2017 tarihli kaçak tüketim tespit tutanağının düzenlendiğini, davacının kaçak tüketime devam etmesi üzerine 12/08/2017 tarihli 2.tutanağın düzenlendiğini ve elektriğin kesildiğini, bu tutanak gereğince tahakkuk edilen bedelin ödenmediğini, davacının kesilen enerjiyi açarak kullanıma devam ettiğini, bu nedenle 12/11/2017 tarihli 3.tutanağın düzenlendiğini, davacının bu tutanağa tahakkuk edilen bedeli de öde- mediğini, enerjiyi açarak kullanıma devam ettiğini, davacının belirtilen adreste abonelik sözleşme- sinden önce (07/10/2016 tarihinde) ticari faaliyetine başladığını, bu hususun Ticaret Sicil Gazete- sinden de anlaşılacağını, Dava dilekçesinde belirtilen abonelik sözleşmesinin tarafının müvekkili şirket olma- ması, abonelik sözleşmesinin dava dışı perakende satış şirketi ile imzalanmış olması, müvekkilim davalı şirket personeli tarafından yapılan incelemede, sayaç bilgilerine göre davacının “perakende satış sözleşmesi imzalamadan önce elektrik kullandığının tespit edilmesi, Bu tespitin Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği’ nin 26 / 1 – a maddesi kapsamında kaçak elektrik kullanımı olarak nitelendirilmesinde bir hukuka aykırılık bulunmaması, Kaçak elektrik kullanımına dair faturanın bahsi geçen yönetmeliğinin 27, 28.,29 ve 30. Maddesi kapsamında yapıldığı ve faturalandırma işleminde de bir hukuka aykırılık bulunmaması,Davacının adresinde gerçekleştirilen incelemelerde kesik olan enerjiyi açarak elektrik kullandığının tespiti üzerine tutalan kaçak elektrik tüketimi tutanaklarının Yönetmeliğin 26/1 – c mad- desine uygun olması ve faturalandırma sürecinin de aynı yönetmeliğin 27, 28, 29 ve 30. maddelerinde uygun bulunması dikkate alınarak ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir. 6100 sayılı HMK’nun 355 md gereğince, istinaf sebepleri ile sınırlı olarak yapılan incelemeye göre; Dava, kaçak elektrik kullanım bedelinden kaynaklanan menfi tespit talebine ilişkindir.Tutanak tarihi itibariyle yürürlükte bulunan EPTHY’nin; “Perakende Satış Sözleşmesi -Perakende Satış Sözleşmesi Başvurusu” başlıklı 5.maddesinde; (1) Düzenlemeye tabi tarifeler yoluyla elektrik enerjisi ve/veya kapasite almak isteyen gerçek veya tüzel kişiler, ilgili görevli tedarik şirketine başvuruda bulunur. Başvuru sırasında bu Bölüm hükümlerince belirlenen bilgi ve belgeler sunulur. Sözleşmeye konu kullanım yeri için görevli tedarik şirketinde mevcut olan bilgi ve belgeler, başvuru sahibinden ayrıca istenmez.(2) Birinci fıkra kapsamındaki başvurular, internet üzerinden ya da kayda alınmak suretiyle, telefonla da yapılabilir.(3) Birinci ve ikinci fıkra kapsamında yapılan başvuruda, başvuru sahibinden, perakende satış sözleşmesinde yer verilmek üzere;a) Başvuru sahibinin gerçek kişi olması halinde T.C. kimlik numarasını, Türk vatandaşı olmayan kişiler için pasaport numarası veya uluslararası geçerliliği olan muadili belge numarasını, kimlik bilgilerini, elektrik kullanılacak yerin adresi ile mülkiyetinin kime ait olduğunu ve kullanım yerini hangi sıfatla kullandığını,b) İşyeri açan gerçek ve tüzel kişilerden, (a) bendine ek olarak, ayrıca ticaret unvanlarını, vergi kimlik numaralarını, bağlı bulundukları vergi dairesini, ticaret sicil numaralarını ve ticaret sicil kaydını yaptıkları ticaret sicil memurluğunun adını,beyan etmesi istenir. Perakende satış sözleşmesi işlemlerinde abone olacak gerçek ve tüzel kişilerden kimlik fotokopisi, ikametgâh belgesi, tapu fotokopisi, kira sözleşmesi, daha önce kullanımda bulunduğu yerde elektrik borcunun olmadığını gösterir “Borcu yoktur” belgesi, ticaret sicil gazetesi, vergi levhası veya vergi numarasını gösterir belge istenmez.(4) Üçüncü fıkra kapsamında beyan edilen kimlik bilgileri, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’nün kurumsal internet sitesi üzerinden T.C. kimlik numarası doğrulaması yoluyla veya başvuru sahibinin nüfus cüzdanı istenip doğrudan kontrol edilerek teyit edilebilir. İşyeri açan talep sahiplerinin vergi kimlik numaraları Gelir İdaresi Başkanlığının kurumsal internet sitesi üzerinden e-vergi levhası sorgulaması yoluyla ticaret sicil bilgileri ise Ticaret Sicil Gazetesi Müdürlüğünün kurumsal internet sitesi üzerinden ticaret sicil sorgulaması yoluyla teyit edilir. Perakende satış sözleşmesinde bahsi geçen binanın veya tesisin mülkiyetinin kime ait olduğu konusunda da tüketicinin beyanı esas alınır ve bu hususta ayrıca bir belge istenmez.(5) Görevli tedarik şirketi tarafından, mevcut tedarikçisini değiştirmek suretiyle elektrik enerjisi ve/veya kapasite almak isteyen bir gerçek veya tüzel kişiden, bir önceki tedarikçisini ve bu tedarikçiye olan yükümlülüklerini yerine getirdiğini yazılı olarak beyan etmesi istenebilir.(6) Tedarikçisi ve abone grubu aynı kalmak kaydıyla, kullanım yerini değiştiren tüketicinin bir önceki kullanım yerine ait elektrik enerjisi tüketiminden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmesi zorunludur. Bu yükümlülükler yerine getirilmeden yeni bir perakende satış sözleşmesi imzalanamaz. (7) Perakende satış sözleşmesinin imzalanmasından önce bu madde kapsamında beyan edilen bilgiler ile ilgili olarak, söz konusu bilgilerin doğruluğuna ilişkin üçüncü bir şahıs tarafından görevli tedarik şirketine bir şikâyette bulunulması halinde, görevli tedarik şirketi tarafından tüketiciye perakende satış sözleşmesi yapıldığı tarihteki beyanını kanıtlayıcı bir belgeyi, bildirim tarihinden itibaren on iş günü içerisinde sunması istenir ve aksi halde sözleşmesinin iptal edilerek elektriğinin kesileceği bildirilir. Tüketicinin perakende satış sözleşmesi yapıldığı tarihteki beyanını kanıtlayıcı bir belgeyi bu süre içerisinde görevli tedarik şirketine sunmaması halinde, tüketicinin gerçeğe aykırı beyanda bulunduğu kabul edilir ve söz konusu tüketicinin perakende satış sözleşmesi iptal edilir.” “Sözleşmenin İmzalanması” başlıklı 6. maddesinde; ” (1) Görevli tedarik şirketi, usulüne uygun olarak yapılan başvuruları, başvuru tarihini izleyen en geç üç iş günü içerisinde sonuçlandırır. Perakende satış sözleşmesi görevli tedarik şirketi ile başvuru sahibi tüketici arasında imzalanır ve söz konusu sözleşmenin “aslının aynıdır” onaylı bir nüshası, ilgili tüketiciye verilir. (2) Birinci fıkra kapsamında perakende satış sözleşmesi, ıslak imza veya elektronik imza ile imzalanır. (3) 5.maddenin ikinci fıkrası kapsamında perakende satış sözleşmesi için başvuruda bulunulması halinde; sözleşmenin imzalanması çerçevesinde başvuru sahibine, talebi üzerine sağlanan kurye, kargo ve benzeri sağlanacak kolaylıklar karşılığında oluşan maliyetler, ilgili başvuru sahibi tarafından karşılanır. Ancak bu kapsamda sağlanacak ek hizmetlerin bedellerinin, önceden görevli tedarik şirketinin internet sitesinde ilan edilmesi zorunludur. (4) Görevli tedarik şirketi, imzalanan her bir perakende satış sözleşmesi hakkında ilgili dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiye imza tarihini izleyen üç gün içerisinde, kayıt altına alınmak suretiyle, bilgi vermekle yükümlüdür.” ” Kaçak elektrik enerjisi tüketimi” başlıklı 26.maddesinde: (1) Gerçek veya tüzel kişinin; a) Kullanım yerine ilişkin olarak; perakende satış sözleşmesi veya ikili anlaşma olmaksızın dağıtım sistemine müdahale ederek elektrik enerjisi tüketmesi, b) Dağıtım sistemine veya sayaçlara veya ölçü sistemine ya da yapı bina giriş noktasından sayaca kadar olan tesisata müdahale ederek, tüketimin doğru tespit edilmesini engellemek suretiyle, eksik veya hatalı ölçüm yapılması veya hiç ölçülmeden veya yasal şekilde tesis edilmemiş sayaçtan geçirilerek, mevzuata aykırı bir şekilde elektrik enerjisi tüketmesi, c) Dağıtım lisansı sahibi tüzel kişinin ilgili mevzuata uygun olarak kestiği elektrik enerjisini, mücbir sebep halleri dışında; yükümlülüklerini yerine getirmeden dağıtım lisansı sahibi tüzel kişinin izni dışında açması, kaçak elektrik enerjisi tüketimi olarak kabul edilir. (2) Yapılan kontrollerde, kaçak elektrik enerjisi tüketildiğine dair bir şüpheye sebep olacak bir bulguya rastlanılması halinde bu Bölüm uyarınca belirlenen yöntemler çerçevesinde kaçak tespit süreci başlatılır. (3) Kaçak elektrik enerjisi tüketiminin tespit edilmesinde, ilgili tüzel kişinin tespitini doğru bulgu ve belgelere dayandırması ve tüketici haklarının ihlal edilmemesi esastır. Kaçak işleminin başlatılması için bu sürecin sonunda kaçak elektrik enerjisi kullanımının tespiti gereklidir.(4) Dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi, kaçak tespit süreci sonucunda kaçak elektrik enerjisi tüketimi tespit edilen gerçek veya tüzel kişilerin elektrik enerjisini keserek sayacı mühürler ve Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunur.”Kaçak elektrik enerjisi kullanımı tespit süreci” başlıklı 27.maddesinde;”(1) 26 . maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde yer alan hususlar göz önünde bulundurularak; kullanım yerinde yapılan kontrollerde, gerçek veya tüzel kişiler tarafından;a) Dağıtım sistemine veya ölçü sistemine ya da tesisata tüketimin doğru tespit edilmesini engellemek suretiyle yapılan müdahalelerin tespiti veya 26 ncı maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bendi hallerinde, b) Elektrik enerjisinin eksik veya hatalı ölçülerek veya hiç ölçülmeden veya yasal şekilde tesis edilmemiş sayaçtan geçirilerek tüketilmesi halinde, c) Sayaçların tüketimleri doğru kaydetmediği şüphesi bulunması durumunda sayaç sökülerek yerine uygun bir sayaç takılmak sureti ile incelemeye alınır. Sökülen ve takılan sayaçlarla ilgili EK-2’de yer alan sayaç sökme takma tutanağı düzenlenir. İnceleme sonucunda sayaca müdahale edilerek tüketimin doğru tespit edilmesinin engellenmesi suretiyle elektrik enerjisinin eksik veya hatalı ölçülerek veya hiç ölçülmeden tüketildiğinin labaratuvar raporu ile tespiti halinde, EK-1’de yer alan kaçak tespit tutanağı düzenlenir. (2) Tutanaklarda yer alan bilgilerin eksiksiz ve okunaklı olarak doldurulması esastır.” “Kaçak elektrik tüketim miktarının hesaplanması” başlıklı 28.maddesinde ” 26. maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bendi kapsamındaki kaçak olarak tüketilen elektrik enerjisi miktarı, tüm tüketiciler için, a) Öncelikle tüketimi doğru olarak kaydetmiş olan sayaç değerine göre, b) Tüketimi doğru olarak kaydetmiş olan sayaç değerinin bulunmaması durumunda, ihtilafsız aynı dönemki tüketim miktarına göre, hesaplanır. (b) bendi kapsamında, kaçak kullanım tespitinin yapıldığı tarihten geriye dönük olarak yapılan incelemeler sonucunda, tüketim değerlerinin düşmeye başladığı tarih tespit edilebiliyorsa, bu tarihten önceki aynı dönem, ihtilafsız dönem olarak kabul edilir. (2) Birinci fıkra kapsamında doğru tespit edilmiş tüketim değeri yoksa, kullanım yerinin müstakil trafolu olup olmamasına bakılmaksızın; a) Meskenlerde, proje varsa projesinde belirtilen gücün kullanma faktörü olan 0,60’ı, projesi yok ise, basit yapılarda 3 (üç) kW, diğerlerinde 5 (beş) kW’ın altında olmamak üzere bağlantı gücüne ve ortalama günlük çalışma saatine göre, yöresel özellikler ve benzer yapılar göz önüne alınarak, b) Diğer abone gruplarında, tespit edilen kurulu gücün kullanma faktörü olarak alınan 0.60 ile çarpımı sonucu bulunan değer bağlantı gücü olarak kabul edilir ve bu değer 3 kW’ın altında olmamak üzere ortalama günlük çalışma saatlerine göre, hesaplanır. Bu tür hesaplamaların yapılamaması durumunda, tüketilen elektrik enerjisi miktarı aynı yörede bulunan benzer kullanım yerlerinin ortalama tüketimlerine göre hesaplanarak tespit edilir. (3) Mühürlenmiş sayaçtan geçirilmeksizin ayrı bir hat çekilerek birtakım cihazlar kaçak olarak beslenmiş ise, tüketilen elektrik enerjisi sadece bu hat üzerindeki cihazların kurulu gücü dikkate alınarak hesaplanır. (4) 26. maddenin birinci fıkrasının (c) bendi çerçevesindeki tespitlerde; elektrik enerjisinin kesildiği tarihteki endeks değeri ile kaçak tespitinin yapıldığı tarihteki endeks değeri arasındaki fark dikkate alınarak hesaplanır.” “Kaçak elektrik tüketim miktarının hesaplanmasında ve faturalamada esas alınacak süre” başlıklı 29.maddede ; (1) Kaçak elektrik enerjisi kullandığı tespit edilen tüketiciye yapılacak faturalandırmada, aşağıda yer alan süreler esas alınır. a) 26.maddenin birinci fıkrasının (a) bendi çerçevesindeki tespitlerde; kaçak elektrik enerjisi kullanımına ilişkin olarak yapılacak hesaplamada esas alınacak süre; doğru bulgu ve belgelere dayandırılması kaydıyla kaçak elektrik enerjisi kullanılmaya başlandığı tarih ile kaçak tespitinin yapıldığı tarih arasındaki süre olup bu süre 12 ayı geçemez. Doğru bulgu ve belgelerin bulunmaması halinde bu süre 90 gün olarak alınır. b) 26 . maddenin birinci fıkrasının (b) bendi çerçevesindeki tespitlerde, 1) Kullanım yerine ilişkin olarak; perakende satış sözleşmesi veya ikili anlaşma yapılmış olan yerler için, kaçak elektrik enerjisi kullanımına ilişkin olarak yapılacak hesaplamada esas alınacak süre; son endeks okuma ile tutanak düzenlenmiş olması kaydıyla kontrol, mühürleme, kesme-bağlama, sayaç değiştirme işlemleri gibi, sayaç mahallinde dağıtım şirketince gerçekleştirilmiş olan en son işlem tarihi ile kaçak tespitinin yapıldığı tarihe kadar olan süredir ve bu süre 90 günü geçemez. Ancak, sayaçtan geçirilmeden ayrı bir hatla kaçak elektrik enerjisi kullanımının tespiti halinde, kullanım süresi esas alınır. Ancak bu süre 180 günü geçemez. 2) (1) numaralı alt bentte belirtilen sürenin dışında, tüketicinin kaçak elektrik enerjisi kullanım başlangıç tarihinin doğru bulgu ve belgelerle tespit edilmesi halinde, kaçak tüketime ek olarak (1) numaralı alt bent çerçevesinde belirlenen başlangıç tarihinden itibaren, doğru bulgu ve belgelerle tespit edilmiş kaçak elektrik enerjisi kullanımı başlangıç tarihine kadar geriye dönük normal tüketim hesabı yapılır. 3) Kaçak tüketimi ile kaçağa ilişkin normal tüketim hesabında esas alınacak sürelerin toplamı, 12 ayı geçemez. Yapılacak hesaplamada tüketimin yapıldığı kabul edilen dönemlerdeki birim fiyatlar dikkate alınır ve gecikme zammı alınmaz. c) 26. maddenin birinci fıkrasının (c) bendi çerçevesindeki tespitlerde; kaçak elektrik enerjisi kullanımına ilişkin olarak yapılacak hesaplamada esas alınacak süre, tüketicinin tespite konu elektrik enerjisinin kesildiği tarih ile kaçak tespitinin yapıldığı tarih arasındaki süredir. (2) Kaçak elektrik tüketim miktarının hesaplanmasında ortalama günlük çalışma saatleri; a) Meskenlerde; 5 saat kabul edilir. b) Tarımsal sulama abonelerinde; ilgili Tarım İl Müdürlüğünden ürün bazında alınacak sulama sezonu saati bilgisi çerçevesinde belirlenen saat olarak kabul edilir. c) Sanayi abone grubundan enerji alanlar ile turistik tesisler, akaryakıt istasyonları, hastaneler, alışveriş merkezleri gibi vardiyalı hizmet veren tüketicilerden, tek vardiyalı çalışanlar için 7 saat, iki vardiya çalışanlar için 14 saat, üç vardiya çalışanlar için 21 saat kabul edilir. ç) Diğer abonelerde; 8 saat kabul edilir. d) Perakende satış sözleşmesi veya ikili anlaşması olmayanlara, çalışma saatleri % 20 oranında artırılarak uygulanır. (3) İkinci fıkranın (c) bendinin uygulanmasında, vardiya sayısının tespitinde kaçak tespiti yapan kuruluşun görevlilerinin tespiti ve şirket kayıtları, bunun mümkün olmaması halinde kamu kurum ve kuruluşları tarafından verilen resmi belgeler göz önüne alınır. Çalışma saatlerinin ikinci fıkranın (c) bendinde belirtilenlerden daha fazla olmasının tespiti durumunda ise, tespit edilen saatler esas alınır. “Kaçak elektrik enerjisinin faturalandırılması” başlıklı 30. maddede; ” (1) Tüm kaçak kullanımlara ilişkin hesaplamalar Kurul onaylı fonsuz tarife tablolarındaki ilgili tüketicinin abone grubuna ilişkin tek terimli, tek zamanlı tarife üzerinden yapılır. Yapılan hesaplamalarda reaktif enerjiye ve trafo kayıplarına ilişkin bedeller ile abone/okuma/fatura başına uygulanan bedeller dikkate alınmaz. (2) Kaçak elektrik enerjisi kullandığı tespit edilen tüketicinin, 29. madde çerçevesinde hesaplanan tüketimi, dahil olduğu abone grubuna kaçak elektrik enerjisi kullandığı dönemde uygulanmakta olan ve birinci fıkrada kapsamı belirtilen fonsuz tarifenin 1,5 (bir buçuk) katı ile çarpılarak, kaçak enerji bedeli hesaplanır ve bu bedel fatura edilir. (3) Yapılan kaçak tüketim hesabı ve kaçak tüketime ek olarak yapılan hesaplamalar dönemi içinde kalan, varsa daha önce yapılmış tüketim miktarları tenzil edilir. (4) Tüketicinin aynı veya başka bir kullanım yerinde mükerrer kaçak elektrik enerjisi kullandığının tespiti durumunda, kaçak elektrik enerjisi kullanımının tespit edildiği tarihte yürürlükte olan ve birinci fıkrada kapsamı belirtilen fonsuz tarifenin 2 (iki) katı göz önüne alınarak hesaplama yapılır. (5) Perakende satış sözleşmesi veya ikili anlaşması olmayanlara ilişkin kaçak elektrik enerjisi kullanımlarındaki hesaplamalar, ticarethane abone grubuna uygulanan fonsuz tarife üzerinden yapılır.” hük- müne yer verilmiştir. Dosya içeriğine göre; görevli tedarik şirketi ve abonelik sözleşmesi yapmakla yükümlü olan … ile davacı arasında 18.04.2017 tarihli abonelik sözleşmesi imzalanmıştır. … tarafından ; -21/04/2017 günü … nolu tutanakla açma ve mühürleme işleminin yapıldığı, -3 gün sonrasına isabet eden 24/04/2017 günü yapılan denetimde tesisatta ” perakende satış sözleşmesi olmaksızın tüketim yapıldığı”ndan bahisle … nolu tutanağın düzenlendiği tutanağa “bozulacak gıdalar olduğundan enerjinin kesilmediği” şeklinde not düşüldüğü bu tutanak gereğince 2.841,89 TL kaçak tüketim tahakkuku yapıldığı, – 12/08/2017 günü yapılan denetimde “kesilen elektriğin açıldığı, mührün fek edildiği” gerekçesiyle … nolu tutanağın düzenlendiği ve bu tutanak gereğince 20.223,65 TL kaçak tüketim tahakkuku yapıldığı, -01/11/2017 günü yapılan denetimde ise “kesilen elektriğin açıldığı” gerekçesiyle … nolu tutanağın düzenlendiği ve bu tutanak gereğince 18.987,04 TL kaçak tüketim tahakkuku yapıldığı anlaşılmıştır. Konuyla ilgili olarak İTÜ Elektrik Mühendisliği Öğretim Üyeleri Dr. …, … ve Dr. … ile Nitelikli Hesaplamalar Uzmanı … tarafından hazırlanan 16/06/2021 tarihli raporda; Teknik yönden; Abonelik sözleşmeleri süresiz olup taraflardan biri sözleşmeyi feshedene dek sözleşme devam etmektedir. Sözleşmenin imzalanması hemen bir günde yapılan bir işlem olmayıp davacının belirli koşulları yerine getirip getirmediği hakkında araştırma yapılmaktadır. Eğer davacı taraf hak- kında özel veya tüzel kişilik olarak özellikle ödenmemiş borç var ise abonelik verilmemektedir. Buna uygun yapılacak araştırma neticesi 3 gün içerisinde davacıya bildirilerek şartlar uygunsa sözleşme yapılmaktadır. Davacı … Gıda şirketi ile görevli tedarikçi … A.Ş. arasında 18/04/2017 günü saat 17:10 itibariyle abonelik söz- leşmesi imzalanmıştır. Davacı tarafa abonelik verilmeden önce davacının talep ettiği tesisat ya da başka bir tesisatta elektrik borcu olup olmadığına bakılmaktadır. 18/04/2017 tarihinde de davacının elektrik borcu olmadığından abonelik yapılmıştır. 18/04/2017 tarihinden sonra sayaçlarda kontrol, mühürleme, enerji kesme ve verme ile yetkili olan dağıtımdan sorumlu … mobil ekibi iş emri ile 21/04/2017 tarihinde davacının iş ye- rine gelerek enerjiyi açacaktır. Ancak, tesisatta bulunan sayacın enerji kaydettiğini (endeksin ilerle- diğini) gördüklerinden sayacı mühürleyeceklerine kaçak ekibine ihbar yaparak, kaçak ekibi 24/04/ 2017 tarihinde işyerine gelerek abonesiz kaçak olarak anılan tarihli kaçak elektrik ve tespit tutanağı düzenlemişlerdir. … evraklarından anlaşıldığına göre söz konusu tesisatta 10/04/2017 tarihinde son endeks tutanağı düzenlenerek önceki kiracı işyerini terk etmiştir. İşyerinin elektriğinin fiziki olarak kesilmesi sayacına bağlı olan işyeri içine giden kabloların klemenslerinden çıkarılması ve sayacın alt kapağının yeniden mühürlenmesidir. Dosyadaki bilgilere göre, …’ın söz konusu tesisat ve sayaç için 10/04/2017 tarihinde bu şekilde bir uygulama yapıp yapmadığı anlaşılamamıştır. Söz konusu işyeri bulunduğu konum itibariyle değerli bir alanda bulunmakta olup, davacı önceki işyerini devir alarak benzer bir işi yürütmekte olabilir. Bu durumda işyeri içinde gıdaların bozulmaması için soğutuculara ihtiyaç olacağı açıktır. … ekibi 21/04/2017 günü iş emrine uygun olarak davacının işyerine giderek yeni abonenin sayacını kayıt altına almaları gerekmekte iken elektrik kullanıldığı gerekçesiyle kaçak ekibine ihbar yaptıkları anlaşılmaktadır. 24/04/2017 günü işyerine gelen kaçak ekibi 24/04/2017 tarihli tutanağı düzenlemişlerdir. Bu tutanakta kaçak elektrik kullanma şekli perakende satış sözleşmesiz kaçak elektrik kullanmak olduğu belirtilmiştir. Oysa … vekilinin itiraz yazılarında ise kaçak kullanım şekli sayacın açılması olarak belirtilmektedir. Bu durumda tutanak yanlış düzenlenmiştir. Sayaç usulen mühürlenmiş ve mühür davacı tarafından kırılarak sayaç bağlantıları yapılmış ise, bu durumda mühür bozma yoluyla kaçak kullanımın gerçekleştiği konuşulabilir.Gerek keşiflerdeki karşılıklı konuşmalar sırasında ve gerekse dava dosyalarından edinilen bilgilerde dağıtım şirketlerinin bu gibi durumlarda abone olacak kişi ya da şirkete abonelik müracatı sonuçlanana dek tüketim sonradan normal birim fiyattan fatura edilmek üzere, enerji kul- lanma müsaadesi verdiği bilinmektedir. Bu durumun gerçekleşmesi için genelde şifai olarak yapılan bu işlemde dağıtım şirketinin izin vermesi gerekmektedir. Buna benzer bir görüşmenin bu dosya özelinde taraflar arasında gerçekleşip gerçekleşmediği ise bilinmemektedir.24/04/2017 tarihli tutanaktan tespit edilen başka bir husus ise mevcut/sökülen kısmında her hangi bir mühür bilgisi verilmemiş, takılan mühür kısmında gıda maddeleri nedeniyle sayacın 12938828 no’lu Mühür ile enerjili bir şekilde mühürlendiği belirtilmiştir. Somut olayda dağıtım şirketi ekibinin yönetmelik dışında kendi inisiyatifini kullanarak enerjiyi kesmediği görülmektedir. Bu uygu- lamanın yapılabilmesinin nedeni, davacı tarafın sayaca ve tesisata fiili olarak müdahale ederek sayaca eksik tüketim kaydettirecek şekilde kaçak elektrik kullanma kastının olmadığıdır.Sonraki 12/08/2017 tarihli tutanakta da bu sefer önceki tutanakta tesisata takılan 12938828 no’lu mührün mevcut/sökülen kısımda yazılı olması gerekirken olmadığı görülmüştür. Bir önceki tutanakta elektrik kesilmemiş iken davacının mührü koparma gibi bir durumu olamaz. 12/08/ 2017 tarihli tutanakta bu sefer kaçak elektrik kullanma şekli kesilen elektriğin açılması olarak gösteril- miştir. Bu durumda …’ın bu tutanağı düzenleyebilmek için tesisata/sayaca müdahale ettiği görülmüştür. Aynı durum 02/11/2017 tarihli tutanak içinde geçerlidir ve abonelik halen devam etmektedir. O halde, her üç tutanaktada davacı taraf mühürleri kırmak süretiyle sayacı açmış ise vakit kaybetmeksizin …’ın davacı taraf hakkında savcılığa suç duyurusu yapması gerekmekter. Anılan tutanaklarda sayaç endeks sayıları ve sayacın o andaki demant güç değerleri yazılıdır. Buna göre sayacın kaydettiği tüketimlerin kaçak kullanıma işaret edip etmediği tespit edilebilir. Kök raporda verilen endeks tablosundaki tüketimler günlük ortalamaları gösterecek şekilde aşağıdaki gibi yeniden düzenlenmiştir. 10/04/2017 – 24/04/2017 tarihleri arası 4.638/14- 331.28 kWh/gün, sayaç demantı; 26,4 kW 24/04/2017 – 12/08/2017 tarihleri arası 33.004/110- 300,03 kWh/gün, sayaç demantı; 27 kW 12/08/2017 – 02/11/2017 tarihleri arası 23.428/82 – 285,71 kWh/gün, sayaç demantı; 23,68 kW Yukarıda verilen tabloya göre günlük ortalama tüketimler davacının işyerini çalıştır- maya başladıktan sonra fiili olarak kaçak elektrik kullanma kastıyla hareket etmediğini, sayaca tüke- timin kaydını engelleyecek şekilde müdahale yapmadığını net bir şekilde göstermektedir. Bu işyerinde öğle ve akşam servis yapıldığına göre iki vardiya süresine yakın çalışma (yaklaşık 14 saat) vardır. Bu süreylede sayaç demantları çarpıldığında tüketimlere yakın değerler çıkmaktadır. Bu mukayeseye göre de iş yerinin 10/04/2017 – 02/11/2017 tarihleri arasında tüm tüketimi sayaçta kayıtlıdır. Davalı taraf davacının işyerinde 10/04/2017 tarihinden itibaren tesisatı izinsiz açarak kullanmaya başladığını söylemektedir. Ancak, bu izinsiz kullanımın mühür kırma yoluyla gerçekleşip gerçekleşmediği belli değildir. Eğer, davacı işyerine girdiğinde W otomatları kaldırmak suretiyle iş yerini kendi amacına göre düzenleme işine başlamış ise bunun yönetmelikte belirtildiği şekliyle kaçak elektrik kullanma olmadığı zaten, davacı taraf muhtemelen işyerine yerleşme işlerini yaptıktan sonrada makul bir zamanda …’ya abonelik için müracatını yaptığı kanaatindeyiz. Eğer, dosyaya konu olan olayı yönetmelik maddelerine göre değerlendirecek olursak, davacının 10/04/2017 – 24/04/2017 tarihleri arasında kaçak elektrik kullanmış olabileceği, … ekibinin 21/04/2017 tarihindeki incelemesinde olmasa bile 24/04/2017 tarihindeki incelemesinde amirlerin “OLUR”u ile sayaçta mühürleme yapılarak tesisatın sorunsuz bir şekilde açılabileceği halde bunun yapılmadığı sayacın enerjili bir şekilde mühürlediği yani …’ın enerjiyi kesmediği anlaşıl- mıştır. Bu durumda davacıya sadece 10/04/2017-24/04/2017 tarihleri arasında kaçak elektrik fatura- sının tahakkuk ettirilebileceği, 24/04/2017 tarihinde davacı abone iken sayaç kayıt altına alınmayıp sonraki tutanakların tutulmasına sebep olunduğundan, bu tutanaklar için davacı tarafın normal tüketim faturalarından sorumlu olabileceği görülmektedir.
Mali Yönden; İTÜ Elektrik Mühenisliği bilirkişi heyetinin olayı teknik gerekçeleriyle açıkladığı görülmüştür. Teknik raporda hukuki değerlendirme mahkemeye ait olmak üzere, davalı tarafın itirazlarına göre opsiyonlu kanaatler sunulmuştur. Mahkeme teknik değerlendirmeleri yeterli bulmaz ise yönetmelik maddelerinin değer- lendirilmesiyle davacı tarafın 10/04/2017 tarihinden itibaren sayacın sürekli olarak izinsiz kullandı- ğından dolayı tüm tutanaklar için kaçak işlemi yapılmasını uygun görebilir. Kayıt altına alınıp yasal olarak açılmamış tesisatta elektrik kullanılması devam ettiğinden 12/08/2017 ve 02/11/2017 tarihli tutanaklar ve bu tutanaklara istinaden kaçak elektrik faturalarının ödenmemesinden davacı taraf sorumlu olacaktır. Raporun teknik kısmında normal tüketim hesabından bahsedilmektedir. Bu kısmı dikkate alarak tutanaklara ait kaçak elektrik faturalarının hesaplanma detayları ve aynı faturaların normal tarifeden karşılıkları hesaplanmıştır.
Sonuç olarak: A- Davalı tarafın itirazlarına göre davacı taraf işyerini abonelik sözleşmesi ve sonra- sında yapılacak olan tesisat/elektrik açma işlemini beklemeden kullanmaya başlamasından dolayı her üç tutanaktan tarafından sorumlu bulunursa; 1) 24/04/2017 tarihli tutanak için…. 2.841,89 TL 2) 12/08/2017 tarihli tutanak için…20.223,65 TL 3) 02/11/2017 tarihli tutanak için…18.987,04 TL Toplam….42.062,58 TL B- Kök raporda da belirtildiği gibi, teknik değerlendirmelere göre davalı tarafın abo- nelik vermesi ve işletmenin gıda sektöründe olması nedeniyle davacının tüm tüketimi sayaçta kayıtlı olmak üzere, makul süre sayacı izinsiz kullanmasının kaçak olarak değerlendirilemeyeceği görüşüyle davacı taraf her üç tutanak için sorumlu bulunmaz ise; 1) 24/04/2017 tarihli tutanak için…….1.925,84 TL, 2) 12/08/2017 tarihli tutanak için…..13.704,79 TL, 3) 02/11/2017 tarihli tutanak için ……9.732,53 TL, Toplam…..25.363,16 TL C- Bilirkişi raporunun teknik değerlendirmeler kısmına göre, yönetmelik maddeleri uygulanacaksa en fazla ilk tutanak için kaçak işleminin yapılabileceği, ilk tutanak tutulurken mühür- leme ve sayacın kayıt altına alınması işlemi yapılmadığından diğer tutanakların geçersiz olması ve bunlar için normal tüketim faturası tahakkuk ettirilmesi gerektiği görüşü bildirilmiştir. Bu görüşe göre; 1) 24/04/2017 tarihli tutanak için….. 2.841,89 TL, (1. tutanak için kaçak) 2) 12/08/2017 tarihli tutanak için… 13.704,79 TL, 3) 02/11/2017 tarihli tutanak için …..9.732,53 TL, Toplam …. 26.279,21 TL’dir.Bilirkişi raporunda 3. Seçenek olarak mahkemenin takdirine sunulan hesaplamanın dosyadaki delillere ve yönetmelik hükümlerine uygun olduğu değerlendirilmiş olup mahkemece de bu seçeneğin benimsendiği ve hükme esas alındığı anlaşılmıştır.Açıklanan nedenlerle, ilk derece mahkemesince verilen kararda vakıa ve hukuki değer- lendirme noktasında, usul ve esasa aykırılık tespit edilmediğinden, davacı ve davalı …’ın istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-1 md gereğince reddine karar vermek gerekmiştir.
K A R A R: Yukarıda açıklanan nedenlerle; Davacının ve davalı …’ın istinaf başvurularının HMK 353/1-b-1 maddesi uyarınca ayrı ayrı reddine, Davacıdan alınması gereken 179,90-TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 80,70- TL harcın mahsubu ile bakiye 99,20 TL’nin istinaf eden davacıdan alınarak hazineye irat kaydına, Davalıdan alınması gereken 1.077,48-TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 290,77 TL harcın mahsubu ile bakiye 786,71-TL’nin istinaf eden davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, İstinaf yargılama giderlerinin istinaf edenler üzerinde bırakılmasına, İstinaf sebebiyle yatırılan gider avansı bakiyesi varsa karar kesin olmakla istinaf edene ilk derece mahkemesince iadesine, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda HMK 362/1-a maddesi gereğince kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 04/07/2023