Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO: 2022/2937
KARAR NO: 2023/1922
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 09/12/2020
NUMARASI: 2018/707 E – 2020/858 K
DAVANIN KONUSU: Alacak
KARAR TARİHİ: 13/06/2023
Yukarıda tarafları ve konusu yazılı bulunan dava ile ilgili olarak,ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf edilmesi sebebiyle,dava dosyası üzerinde yapılan inceleme sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde; davacı işletme kooperatif niteliğinde bir tüzel kişi olup bünyesinde 2000 yılından bugüne kadar kesintisiz çalışan bir arıtma tesisinin bulunduğunu, bu arıtma tesisi ile günlük ortalama 400-500 m3 atık su arıtıldığını ve periyodik aralıklarla … tara- fından kontrol edildiğini, …’nin 22.02.2018 tarihli yazısında “ön arıtma tesisi çıkışından 24.01.2018 ve 26.01.2018 tarihlerinde alınan ardışık numunelerin ortalamasında TOP-CN (Toplam Siyanür) parametresinin analiz değerinin 11,735 mg/L olarak ölçüldüğü ve kanalizasyona deşarj limitlerinin üzerinde olduğu, buna istinaden 3 günlük atık su arıtma bedeli tahakkuku yapıldığı”ndan bahisle mü- vekkili adına 110.632.00 TL bedelli faturanın tahakkuk ettirildiğini, … Atık Suların Kanalizas- yona Deşarj Yönetmeliği’ne göre idare tarafından davacıya tedbir alabilmesi için verilmesi gereken sürenin verilmediğini, tahakkuk olunan fatura bedeli fahiş olup iyi niyet ilkesi ile bağdaşmadığını, ihtirazi kayıt ile ödeme yapıldığını beyanla söz konusu 110.632,00 TL’nin ödeme tarihi olan 16.04.2018 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikle davalıdan tahsilini istemiştir.Davalı vekili cevap dilekçesinde; Müvekkili İdarenin 2560 sayılı Kanun’un 1. Mad- desinde belirtildiği üzere İBB’nin su ve kanalizasyon hizmetlerini yürütmek üzere kurulduğunu, kanunun 2. Maddesi gereğince “İdarenin yetki bölgesi içerisinde su ve atık su konusunda tedbir almak ile ilgili her türlü teknik, idari ve hukuki tedbiri alma” görev ve yetkisinin bulunduğunu, aynı kanunun 17. maddesinde “kanalizasyon şebekesine atık suların bağlanma zorunluluğu”nun bulunduğu, 19. maddesinde “iş yerleri ve tesislerde kullanılan suların kirlenmesi nedeniyle kanalizasyon şebekesine verilmeden önce arıtılmasını isteme hakkına sahip olduğu”, su ortamlarının kullanım amaçlarını, su kalitesinin korunmasına ilişkin yasakları, atık suların boşaltım ilkelerini ve boşaltını izinlerini açık- lamak üzere Atık suların Kanalizasyona Deşarj Yönetmeliği”nin çıkarıldığını, bu yönetmeliğin Özel Arıtma Gerektiren Atık Suları Arıtma Bedeli başlıklı 22. Maddesinde; “(1) Atık su oluşumuna sebep olan gerçek ve tüzel kişilerden İSKİ tarafından antma tesisi kurulması talep edilir, arıtmanın yapıl- maması/ yetersiz olması(belirtilen parametrelerdeki limitlere uygun olmaması) sebepleriyle verilen sürede iyileştirme yapılamaması durumunda AAB (Atık Su Arıtma Bedeli) öderler.” , “(5) Endüstri vasıflı her kuruluş bulundukları mahalde kanalizasyon şebekesi otsun olmasın verilecek süreler içeri- sinde gerekli tedbirler almana kadar AAB bedeli öder. “, “(6)Anlık olarak alınan Tek bir numunenin değerlendirilmesi ile AAB tahakkuk ettirilmez. Ancak kompozit numune alınması halinde tek kompozit numune sonucuna AAB tahakkuku yapılır. Bir ay içerisinde kompozit olarak alınan iki veya daha fazla limit üstü numune sonucuna göre o aya ait sadece bir tahakkuk yapılır” hükümlerine yer verildiğini, PH parametresinin atık suyu olan bütün sektörlerde ölçüldüğünü ve ölçüm sonuçlarının deşarj limitlerini sağlamasının zorunlu olduğunu, limitleri sağlamayan endüstriyel atık sular kanali- zasyon şebekesine deşarj edilemeyeceğini, tedbir alınması için işletmeye tutanakla mahallinde en fazla 5 (beş) gün süre verildiğini, 24.01.2018 ve 26.01.2018 tarihlerinde yerinde yapılan ölçümlerde PH parametresi değerleri 8 ve 9 olarak ölçüldüğünü, ölçülen değerler kanala deşarj limitlerinin aralığında kaldığını, bu sebeple herhangi bir işlem yapılmadığını, atık su arıtma tesisinde ön arıtmada herhangi bir eksiklik tespit edilmediği için 15 günlük süre verilmesi hususu uygulanmadığını, yönetmeliğin 13-(7) İşletmenin ön atık su arıtma tesisi olduğu halde deşarj limitlerinin sağlanamaması durumunda; yönetmeliğin 11. Maddesi 2. fıkrasında düzenlenen 1 numaralı formüle göre 30 ( otuz ) günlük atık su arıtma bedeli tahakkuku yapıldığını, bahse konu işletmeyle ilgili olarak yapılan iş ve işlemler yönet- melik esasları doğrultusunda yapıldığını, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesi’nce: “Davanın REDDİNE” karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu: Hüküm davacı tarafından istinaf edilmiştir. Davacı vekili istinaf dilekçesinde: 1-Müvekkili kooperatifin 20 yılı aşkın süredir kesintisiz çalışan arıtma sistemine sahip olduğunu ve söz konusu arıtma tesisinin usulüne uygun olarak faaliyet gösterdiğini, düzenli aralıklarla … Genel Müdürlüğü Havza Koruma ve Kontrol Dairesi tarafından kontrollerinin yapıldığını, 2-Müvekkil kooperatife yüklenen endüstriyel atıksu arıtma bedeli alacağının açıkça dayanaktan yoksun olduğunu ve iptalinin gerektiğini, 3-Davalı idare tarafından müvekkil kooperatife, … Genel Müdürlüğü Atıksuların Kanalizasyona Deşarj Yönetmeliği kapsamında öngörülen tedbir süresinin es geçilerek işbu faturanın tahakkuk ettirildiğini, 4-Davalı idare tarafından düzenlenen 30 günlük atıksu arıtma bedeli tahakkukuna isti- naden 110.632,00 TL tutarında idari fatura düzenlenmesinin ve davacıdan dava konusu bedelin tahsil edilmesinin iyiniyet ilkesine aykırı olduğunu, 5-Numunelerin analizinde olağan yöntemler yerine şok ölçüm metodu kullanım ise de , bu metod niteliği gereği ölçüm yapılan anın değerini esas aldığından sağlıklı bir yöntem olmadığını, 6-Yargılama kapsamında alınan bilirkişi kök ve ek raporunun hüküm kurmaya elverişli olmadığını beyanla kararın kaldırılmasını istemiştir.6100 sayılı HMK’nun 355 md gereğince, istinaf sebepleri ile sınırlı olarak yapılan incelemeye göre; Dava, davalı tarafından davacı adına tahakkuk edilen ve davacı tarafça ihtirazı kayıt ile ödenen Endüstriyel Atıksu Arıtma bedelinin iadesi talebine ilişkindir. Yerel mahkemece Çevre Mühendisi /İş Güv. Uzmanı …, İZÜ Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi …, SMMM …’dan konuyla ilgili rapor aldırılmıştır. İbraz olunan bilirkişi (kök) raporunda; Taraf vekillerinin dosyaya sunmuş bilgiler üzerinden değerlendirildiğinde günlük 400-500 m3 atık su arıtılmakta olan arıtma tesisinde İski Genel Müdürlüğü Havza Koruma ve Kontrol Daire Başkanlığı tarafından atık su arıtma tesisi kontrol edilmekte ve periyodik aralıklarla numune alınmaktadır. Aynı zamanda tesiste otomatik numune alma cihazı mevcut olup ,daimi olarak kontrolü görevli elemanlarca takip edilmektedir. … Genel Müdürlüğü Havza Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanlığı ‘nın 22.02.2018 tarihli yazısında Ön Arıtma tesisi çıkışında 24.01.2018 ve 26.01.2018 tarihlerinde alınan ardışık nu- munelerin ( kompozit 24 saat içerisinde 1 saatte bir alınan ve karıştırılan) ortalamasında TOP-CN (Toplam Siyanür ) parametresinin analiz değeri 11,735 mg/Lt ölçülmüş olup kanalizasyona deşarj limitlerinin (10 mg/Lt) üzerinde olduğu tespiti yapılarak 30 ( otuz ) günlük AAB ( Atık Su Arıtma Bedeli ) tahakkuku yapılmıştır. 30 günlük AAB hedeli 11.632,00 TI’ dir. Çevre Mühendisliği Açısından Yapılan İnceleme ve Değerlendirmede: Arıtma tesisine ilişkin alınan numuneler …’nin TÜRKAK akreditasyonlu akredite parametreler laboratuvarında analiz edilmiş olup yeterli ve geçerlidir. 05.02.2018 tarihli Deney Rapo- runda TOP-CN (Toplam Siyanür ) ölçüm sonucu 15.93 mg/ Lt otarak ölçüldüğü ve kanala deşarj limiti olan 10 mg / Lt değerinin aşıldığı görülmektedir. (TOP -CN Limit 10 mg/lt olup ölçümler 05.02.2018 tarihinde 15,93 mg/lt,02.02.2018 tarihinde 10,95 mg/Lt , 26.01.2018 tarihinde 15.93 mg/Lt ve 31.01 2018 tarihinde 12,80 mg/ Lt şek- lindedir.) … tarafından 03.04.2018 tarihli Sayı: 21454062-314.99.08-E.20180159345 AAB (Atık su Arılma Bedeli ) tahakkuku ile ilgili davacı kooperatife cevap verildiği görülmektedir. … tarafından 22.02.2018 tarihli Sayı: 2l454062- 314.99.08-520180107179 yazısıyla davacı Kooperatife cevap verildiği görülmektedir. Mevcut ölçüm sonuçları atık suyun kapasitesi ve arıtma verimliliğiyle ilgilidir. CN (Siyanür )parametresinin azaltılmasıyla ilgili atık su arıtma prosesinin arıtma kapasilesini ve verim- liliğini yükseltecek mühendislik dizaynı yapılması durumunda kanala deşarj limiti olan siyanür para- metresi için 10 mg/Lt değerinin sağlanabilmesi mümkündür. Teknik mütalaa bu merkezdedir. Davaya Konu Faturanın İncelenmesinde; Davalı taraf adresinde yapılan yerinde inceleme esnasında, davalı tarafın 24.01.2018 ve 07.02.2018 tarihlerinde davacı arıtma tesisi girişinde bulunan debimetre kontrol edilerek sayaçların okunduğunu, ortalama ÇEND=598,7 m3/gün olarak hesaplandığını bildirir debi raporu ibraz edil- miştir. Yönetmeliğin 11 .maddesinin 2 . fıkrasında düzenlenen -aşağıda yazılan-1 Numaralı Formüle hesap yapıldığında; AAB=T x B x Kmax x OEndüstriyel AAB=30 gün x 0,87 TL x 6 x 598,70 m3 AAB= 93.756,42 TL. x 16.876,16 KDV =110.632,58 TL olduğu hesaplanmıştır. Davacının itirazı üzerine düzenlenen ek raporda ise; 24.01.2018 ve 26.01.2018 tarihli iki ölçüm değerine 07.03.2017 tarihli … Kooperatifi tarafından itiraz edilerek 26.01.2018 ve 31.01.2018 tarihli ölçümlerin dikkate alınması talep edilmiş ve bu tarihler sonrasında siyanür parametresinin ölçüm sonuçlarının limit değer altında kaldığı itirazında bulunulmuş olsa da, (02.03.2018 tarihli rapordan anlaşılacağı üzere) İSKİ tarafından yapılan ölçümün 24.01.2018 tarihinde 7,54 mg/Lt , 26.01.2018 tarihinde 15,93 mg/Lt , 31.01.2018 tarihinde 12,80 mg/Lt, 29.01.2018 tarihinde 3.08 mg /Lt değerinde siyanür parametresi ölçümü yapılmıştır. Bu ölçümler Ocak ayının içerisinde olması sebebiyle mevzuat hükmü gereği ön arıtması olan atık su arıtma tesislerinde ardışık alınan kompozit numunelerin ölçümlerinin ortalama- sının limit (kanala deşarja müsaade edilen maksimum konsantrasyon yükü) değerinin aşılması duru- mundaki 24/01/2018 sehven yazılmış olsa da, 26/01/2018 ve 31/01/2018 tarihli ölçümlerdeki değer- lerin her biri de 10 mg/lt üzerinde kaydedilmiş olup ortalaması limit değerin üzerinde kalmaktadır. Şubat ayının içerisinde ise 0,25; 0,17; 1.04 mg/Lt değerlerinin ölçülmüş olduğu görülmektedir. Ocak ayındaki siyanür parametresi ölçüm sonuçlarının limitin üzerinde olması nedeniyle limit aşımının bulunduğu aya ait ( yani Ocak 2018); 30 (otuz) günlük AAB ( atık su arıtım bedeli ) tahakkuku ya- pıldığı anlaşılmaktadır. Davacının “tesisimizin 31.01.2018 tarihi ve sonrasındaki ölçümlerde alınan numune- lerde analiz sonuçlarının limit altında kaldığından dolayı da işletmeye AAB tahakkuku yapılma- malıdır” iddiası teknik ve hukuki açıdan yerinde görülmemiştir. 03.04.2018 tarihli … yazısında durum açıklanmıştır. İlk tespitin yapıldığı andan 5 günlük süre başlatılır bu haliyle 31.01.2018’deki ölçümde idari para cezası uygulanmaması için 26 Ocak ve 31 Ocak 2018 tarihindeki ölçüm ortala- masının siyanür parametresi için limit değer olan 10 mg/lt değerinin altında kalması gerekirdi ki ipc uygulanmamış olabilirdi. Oysaki Şubat 05, 07 ve 09.günlerindeki ölçümlerde siyanür parametresinde kirletici yük değerlerinin 0,25 mg/lt, 0,17mg/lt, 1,04 mg/Lt değerlerine düşmüş olduğu görülmektedir. Buna göre idari yaptırımın yerinde olduğu, 2018 Ocak ayı için ceza uygulamasının doğru ve mev- zuata uygun olduğu belirtilmiştir. Davalı idare tarafından iski genel müdürlüğü atıksuların kanalizasyona deşarj yönetmeliği kapsamında öngörülen tedbir süresinin uygulanmaması ile ilgili olarak; Davalı vekili cevap dilekçesinde; Dava konusu ile ilgili olarak müvekkil idare ilgili birimlerinden Havza Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanlığı 08.06.2018 tarih ve 296219 sayılı yazısı ile aşağıdaki hususlar belirtilmiştir.Söz konusu davayla ile ilgili olarak savunmalara esas teşkil edecek bilgi ve belgeler ile Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir. Ayrıca davanın ara kararında istenen dava konusu işlemin dayanağı olan tüm bilgi ve belgeleri içeren işlem dosyası istenilmektedir.İlgi (b)’de kayıtlı yazı ekinde bulunan davacı vekilinin dilekçesinde belirtilen hususlar aşağıdaki şekliyle olup;1) İlgide kayıtlı yönetmelik madde 12-(8)” pH parametresi atık suyu olan bütün sektör- lerde ve atık su kaynağında ölçülür ve ölçüm sonuçlarının deşarj limitlerini sağlaması zorunludur. Limitleri sağlamayan endüstriyel atık sular kanalizasyon şebekesine deşarj edilemez ve tedbir alınması için işletmeye tutanakla mahallinde en fazla 5 (beş) gün süre verilir. Gerekli önlemlerin alındığı bildi- rilen işletmeye kontrol önceliği verilir.” şeklinde olup, yerinde yapılan pH ölçümünün deşarj limit- lerini sağlamadığı durumlarda işletmeye pH değerini düzenlemesi için süre verilmektedir.İşletmede 24/01/2018 ve 26/01/2018 tarihlerinde yerinde ve işletme yetkilisi göze- timinde yapılan ölçümlerde pH parametre değerleri 8 ve 9 olarak ölçülmüştür.Ölçülen değerler kanala deşarj limitlerinin aralığında kalmaktadır. Bu sebeple ilgi(a)’da kayıtlı yönetmelik madde 12-(8) ile ilgili herhangi bir işlem yapılmamıştır. (pH Limit: 6-12) İlgide kayıtlı yönetmelik madde 12-(21)’de bahsedilen 15 günlük süre verilmesi hususu; inceleme esnasında atık su Ön arıtma tesisinin çalıştırılmasını olumsuz yönde etkileyebilecek motor ve pompa gibi mekanik aksam arızaları ile atık su arıtmada kullanılan kimyasal madde eksikliklerinin tespiti halinde atık su ön arıtma tesisinin çalıştırılmasının önüne geçmek için yerinde tutanakla veri- lecek süre zarfını içermektedir. Ayrıca 24/01/2018 ve 26/01/2018 tarihlerinde atık su ön arıtma tesisinde yapılan ince- lemelerde, arıtma prosesini işletmek için engel teşkil edecek herhangi bir arıza ve eksiklik tespit edil- mediğinden ilgi (a)’da kayıtlı yönetmelik madde 12-(21)’de bahsedilen süre verilmesi hususu uygu- lanmamıştır. 2) İlgi (a)’da kayıtlı yönetmelik madde 13-(7) İşletmenin ön atık su arıtma tesisi olduğu halde deşarj limitlerinin sağlanamaması durumunda; a) Yönetmeliğin 11. maddesinin 2 nci fıkrasında düzenlenen 1 Numaralı Formüle göre 30 (otuz) günlük atık su arıtma bedeli tahakkuku yapılır. b) İki numunenin ortalamasının limitleri sağlamaması halinde işletmeye limitleri sağla- mayan parametrelerle birlikte yapılacak atık su arıtma bedeli tahakkuku ve gereken iyileşmenin sağla- namaması halinde işletmenin endüstriyel atık su üreten bölümünün faaliyetinin durdurulacağı bildirilir.. “hükmünün olması sebebiyle 24/01/2018 ve 26/01/2018 tarihlerinde alınan ardışık analiz sonuçlarına göre bulunduğu aya ait AAB tahakkuku yapılmıştır. c) İkinci defa alınan iki numunenin ortalamasının da limitleri sağlamaması halinde son alınan numune analiz sonucuna bakılır. Bu numunenin analiz sonucunda istenilen parametrelerin tamamı limit altı olursa farklı günlerde iki numune alma işlemi bir kez daha tekrarlanır. Bu analiz sonuçlarının da deşarj limitlerini sağlamaması halinde atık su arıtma bedeli tahakkuku yapılır ve endüstriyel atık su üreten bölümünün faaliyetinin durdurulması yetkili kurumdan talep edilir.” şek- lindedir.İlgi (a)’da kayıtlı yönetmelik madde 13-(7)-c) bendinde belirtilen ikinci defa alınan iki numu- nenin ortalamasının limitleri sağlayıp sağlamadığına bakılarak gerekli işlemler yürütülmektedir. 24/01/2018 ve 26/01/2018 tarihlerinde alınmış numuneler birinci ardışık numunedir. 29/01/2018 ve 31/01/2018 tarihlerinde alınmış numuneler ise ikinci ardışık numune olup,ortalamaları kanala deşarj deşarj limitlerini sağlamaktadır. Bu durumda ikinci ardışık numunelerin analiz sonuçlarına istinaden söz konusu maddenin (b) bendine istinaden işlem yapılmasına gerek yoktur. Bu nedenle yalnızca ilk ardışık numune olarak kabul edilen 24/01/2018 ve 26/01/2018 tarihlerinde alınan ardışık numune analiz sonuçları ortalamasına göre AAB tahakkuku yapılmıştır. Ayrıca 24/01/2018, 26/01/2018, 29/01/2018 ve 31/01/2018 tarihlerinde işletmenin atıksu ön arıtma tesisinde yapılan incelemelerde, arıtma prosesini işletmek için engel teşkil edecek herhangi mekanik bir arıza veya eksiklik tespit edilmediğinden ilgi (a)’da kayıtlı yönetmelik madde 12-(21)’de bahsedilen sürenin verilmesine gerek bulunmamaktadır.” şeklinde açıklama yapılmıştır. Mahkemece alınan raporlar uyuşmazlığı aydınlatmaya yeterli ve hükme elverişli olup dosya içeriğinden , dava konusu ödeme yönünden iade koşullarının oluşmadığı değerlendirilmiştir. Açıklanan nedenlerle, ilk derece mahkemesince verilen kararda vakıa ve hukuki değer- lendirme noktasında, usul ve esasa aykırılık tespit edilmediğinden, davacının istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-1 md gereğince reddine karar vermek gerekmiştir.
K A R A R: Yukarıda açıklanan nedenlerle; Davacının istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-1 maddesi uyarınca reddine, Davacıdan alınması gereken 179,90 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 80,70-TL harcın mahsubu ile bakiye 99,20 TL’nin istinaf eden davacıdan alınarak hazineye irat kaydına, İstinaf yargılama giderlerinin istinaf eden üzerinde bırakılmasına, İstinaf sebebiyle yatırılan gider avansı bakiyesi varsa karar kesin olmakla istinaf edene ilk derece mahkemesince iadesine, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda HMK 362/1-a maddesi gereğince kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi.13/06/2023