Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi 2022/1874 E. 2023/228 K. 26.01.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO: 2022/1874
KARAR NO: 2023/228
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 19. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 16/02/2022
NUMARASI: 2018/799 E – 2022/152 K
DAVANIN KONUSU: Alacak
KARAR TARİHİ: 26/01/2023
Yukarıda tarafları ve konusu yazılı bulunan dava ile ilgili olarak, ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf edilmesi sebebiyle , dava dosyası üzerinde yapılan inceleme sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili şirketin … Mahallesi … Sokak No:… Kağıthane/İstanbul adresinde akaryakıt istasyonu işletmekte olduğunu, müvekkili şirketin … abone numarası ile 16.02.2017 tarihinden beri kuyu suyu kullanımına ilişkin İSKİ nezdinde aboneliği bulunduğunu, kuyu suyu aboneliği kapsamında İSKİ’ye ait sayaca bağlı bir boru bulunmadığını ve müvekkili şirket istasyonun su ihtiyacının buradan sağlandığını, kullanılan suların faturaları aboneliğin başladığı tarihten itibaren düzenli olarak ödendiğini, aboneliğin başlamasının ardından İSKİ tarafından yapılan incelemede bilgileri dahilinde olmayan ve herhangi bir sayaca bağlanmamış kayıt dışı bir boru tespit edildiğini, İSKİ ekiplerinin incelemeyi gerçekleştirip müvekkili şirkete durumu bildirdiği gün hiç vakit kaybetmeden kayıt dışı boruya ilişkin düzeltme işlemleri gerçekleştirildiğini, bilgileri dışında bulunan bu tesisat müvekkili şirketin akaryakıt istasyonunu devir aldığı tarihten önce kurulmuş olduğunu, müvekkilinin su tesisatı üzerinde istasyonda faaliyet göstermeye başladığı tarihten itibaren herhangi bir müdahale ve değişiklik yapmadığını, kaldı ki sayaca bağlı olmayan borunun varlığının müvekkili şirket tarafından bilinebilmesi de mümkün olmadığını, müvekkili şirketin söz konusu borudan haberdar olmadığı, dolayısıyla herhangi bir kaçak kullanımının da söz konusu olmadığının davalıya bildirilmiş olmasına rağmen davalı tarafından müvekkili şirkete kaçak su kullanım cezasını içeren 11.529,03 TL tutarlı faturanın ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte iadesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı İdarenin Avrupa 1. Bölge Abone İşleri Dairesi Başkanlığı 06.03.2019 tarih ve … sayılı yazısında; “Yaptığımız inceleme neticesinde Müdürlüğümüz Kaçak Su ve Alacak Takip Şefliği personelince 20.09.2018 tarihinde gerçekleştirilen denetimde … Adına kayıtlı … nolu mukavelede kayıtlı bulunan … seri numaralı sayacın devre dışı bırakılarak su tüketimi yapıldığı tespit edilmiş olup, söz konusu tespite istinaden … numaralı kaçak su kullanım tutanağı tanzim edilmiştir. Söz konusu tutanağa istinaden “iski Abone Hizmetleri Tarife ve Uygulama Yönetmeliği 41. Maddenin g bendinde sayılan işyerlerinde kullanılmış suların uzaklaştırılması bedeline esas kuyu veya tanker suyunun izinsiz kullanılması halinde, sayaçsız su kullanımlarında 3m3/gün averaj ile tahakkuk yapılır.” Hükmü gereğince değerlendirme yapılarak 31 gün üzerinden 607,35 TL’lik kaçak su kullanım cezası yansıtılmıştır. Ayrıca, aktif mukaveleye ait sayacın devre dışı bırakıldığı dönemlerde kullanımı yapılan ancak tahakkuku yapılamayan tüketimleri de alınan genel kullanım averajı doğrultusunda herhangi bir müeyyide olmaksızın su bedeli olarak 10.921,00 TL yansıtılmıştır.” dendiğini, müvekkili idarenin mezkur yazısından da belirtildiği 20.03.2019 tarihinde gerçekleştirilen denetimde … adına kayıtlı … nolu mukavelede kayıtlı bulunan … seri numaralı sayacın devre dışı bırakılarak su tüketimi yapıldığı tespit edilmiş olup, söz konusu tespite istinaden 2018007136 numaralı kaçak su kullanım tutanağı tanzim edildiğini, dilekçe ekinde sunulan fotoğraflardan da anlaşılacağı üzere kaçak su kullanımının açıkça ortada olduğunu, dolayısıyla müvekkili idare tarafından yapılan tahakkuklarda bir hukuka aykırılık bulunmadığı, iş bu dava konusu tahakkuk da mezkur yönetmelik uyarınca yapıldığını, “41. Maddenin g bendinde sayılan işyerlerinde kullanılmış suların uzaklaştırılması bedeline esas kuyu veya tanker suyunun izinsiz kullanılması halinde, sayaçsız su kullanımlarında 3m3/gün averaj ile tahakkuk yapılır.” hükmü gereğince değerlendirme yapılarak 31 gün üzerinden 607,35 TL’lik kaçak su kullanım cezası yansıtıldığını, ayrıca, aktif mukaveleye ait sayacın devre dışı bırakıldığı dönemlerde kullanımı yapılan ancak tahakkuku yapılamayan tüketimleri de alınan genel kullanım averajı doğrultusunda herhangi bir müeyyide olmaksızın su bedeli olarak 10.921,00 TL yansıtıldığını, dolayısıyla faturalandırma İSKİ Abone Hizmetleri Tarife ve Uygulama Yönetmeliği 40 ve 41. Maddelere göre tahakkuk ettirildiğini,180046678 seri numaralı sayacın devre dışı bırakılarak su tüketimi yapıldığının aşikar olduğunu, davacının iş bu kayıt dışı borunun taraflarınca bilinmediği iddiasının kayıt dışı su kullanımı yapıldığı gerçeğini ortadan kaldırmayacağını, dolayısıyla gerek davacının ikrarı üzerine gerek müvekkili İdare tarafından yapılan tespitler üzerine, kayıt dışı kullanım sonucunda su tüketimi yapılmak suretiyle haksız kazanım elde edildiğini , İSKİ Abone Hizmetleri Tarife ve Uygulama Yönetmeliği kapsamında fatura tahakkuk edilmesinde hukuka aykırı bir husus bulunmadığındı belirterek davanın reddini talep etmiştir. Mahkeme, davaya konu 20.09.2018 tarihli kaçak su tespit tutanağında davacı … tarafından ticari faaliyet yürütülen … Mh. … Sk. No:… işyeri 2 adresinde … nolu mukaveleye ait … nolu sayacı devre dışı bırakarak kaçak su kullanıldığının tespit edildiği, davacının harici hat çekerek kaçak su kullanıldığı gerekçesi ile davacı şirket adına 30 gün üzerinden günlük 3 m³ avaraj ile 607,35 TL ayrıca okuma dönemlerine ait tüketim averaj ortalaması (8,69 m3/gün) dikkate alınarak sayacın tüketim kayıt etmediği 31.07.2017 – 20.09.2018 tarihler arasındaki 416 günlük süre için 10.921,00 TL olmak üzere toplam 607,35 TL + 10.921,00 TL = 11.528,35 TL kaçak su tüketim faturası davacı şirket adına tahakkuk ettirildiği, davacı şirket vekilince; İSKİ tarafından yapılan incelemelerde bilgileri dışında ve herhangi bir sayaca bağlı olmaksızın kayıt dışı bir boru tespit edildiği, müvekkili şirkete durumun bildirilmesi üzerine hiç vakit kaybedilmeden kayıt dışı boruya ilişkin düzenlemelerin yapıldığı, bilgileri dışında bulunan tesisatın müvekkili şirketin akaryakıt istasyonunu devir aldığı tarihten önce kurulduğu, müvekkilinin istasyonda faaliyet göstermeye başladığı tarihten itibaren herhangi bir müdahale ve değişiklik yapmadığını iddia etmişse de; dosya kapsamına sunulan fotoğraflarda davacı vekilince de kabul edilen harici boru hattının varlığının sabit olduğu, bu tespitin tanık beyanları ile uyumlu ve mahallinde yapılan keşif sırasında da aboneliğe istinaden takılan sayaca bypass yapıldığının tespit edildiği, davacı vekilince “müvekkilinin istasyonda faaliyet göstermeye başladığı tarihten itibaren herhangi bir müdahale ve değişiklik yapılmadığı” belirtilmişse de 16.02.2017 tarihinden itibaren davacı adına su aboneliği bulunan işletmede takılı sayacın 31.07.2017 yani davacının kullanım dönemi dahilinde eksik veya hiç tüketim kayıt etmemeye başladığı tespit edilmiş bu nedenle kaçak tahakkuklardan sorumlu tutulabileceği bilirkişi raporları ile sabit olup, 07/11/2021 tarihli bilirkişi raporunda yapılan hesaplama neticesinde 10.236,34 TL kaçak elektrik tüketim bedelinden davacının sorumlu olduğu tespit edilmiş olup, düzenlenen bilirkişi raporunun mevzuata uygun hüküm kurmaya elverişli olduğu anlaşılmış ayrıca davacı vekili tarafından 15/02/2022 tarihli dilekçesi ile davalı şirket tarafından davacı şirket adına düzenlenen kaçak su kullanım cezası içerir 11.529,00 TL tutarındaki fatura bedelinin ödendiğine dair 15/10/2018 tarih ve 11.529,00 TL’lik ödeme dekont örneğini dosyaya sunduğu bu haliyle tahakkuk ettirilen fatura bedelinin 07.11.2021 tarihli bilirkişi raporunda hesaplanan miktar üzerinden mahkememizce düşülerek yapılan hesaplama neticesinde; davanın kısmen kabul kısmen reddi ile davacının davalıya kaçak su tüketimi tahakkukundan ötürü 1.292,69-TL borçlu olmadığının tespiti ile fazladan ödenen kısmın iadesi gerektiği gerekçesi ile; “Davanın kısmen kabul kısmen reddi ile, 1-Davacının davalıya kaçak su tüketimi tahakkukundan ötürü 1.292,69-TL borçlu olmadığının tespiti ile 1.292,69-TL’nin 15/10/2018 ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 2-Fazlaya ilişkin istemin reddine” karar vermiştir. Kararı davacı vekili ile katılma yoluyla davalı vekili istinaf etmiştir. Davacı vekili istinaf dilekçesinde; davacının “… Mahallesi … Sokak No: … Kağıthane-İstanbul” adresinde akaryakıt istasyonu işlettiği, davacı şirketin … abone numarası ile 16.02.2017 tarihinden beri kuyu suyu kullanımına ilişkin İstanbul Su Ye Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) nezdinde aboneliği bulunduğu, bu kapsamda İSKİ’ye ait sayaca bağlı bir boru ile davacı şirket istasyonunun su ihtiyacının buradan sağlandığı, ödemelerin eksiksiz yapıldığı, abonelik sonrası İSKİ incelemesinde bilgileri olmayan ve herhangi bir sayaca bağlanmamış kayıt dışı bir boru tespit edildiğini, İSKİ ekiplerinin incelemeyi gerçekleştirip müvekkili şirkete durumun bildirdiği gün kayıt dışı borunun düzeltme işleminin yapıldığını, buna rağmen davacı şirkete kaçak su kullanım cezasını içeren 11.529,03 tutarlı fatura düzenlendiğini, davacının sayaca bağlı olmayan bu borudan haberinin olmadığını, kullanım miktarları ve ihtiyaç miktarı belirlenmeden hesaplama yapılıp karar verildiğini, işyeri hacminin büyüklüğünün, kaçak su kullanım birim ve türü araştırılarak değerlendirme yapılması gerektiğini, ticari defterlerin incelenmediğini, eksik yada hiç tüketim kaydetmediği tarihlere ilişkin sayaç değerlerinin kaçak kullanıma karine olmadığına, ispat yükünün davalıya ait olduğunun, davacı kullanım dönemi dahilinde sayacın eksik yada tüketim yapılmamaya başlanan tarihlerin tespit edildiği gerekçesiyle davanın kısmen reddine karar verilmesinin yerinde olmadığına, 416 gün üzerinden hesaplama yapılmasına ilişkin bilirkişi raporunun hatalı olduğunu, azami 365 gün üzerinden yönetmelik gereği izinsiz su kullanım tahakkukunun yapılması gerektiği, İski Abone Hizmetleri Tarife ve Uygulama Yönetmeliği’nin 40. Maddesi “.. (a) İzinsiz su kullanımında tahakkuka esas süre en az 30 (otuz) gün kabul edilir. 30 (otuz) günden fazla olması durumunda ispatlayıcı bilgi ve belgelere göre işlem yapılır, bu süre hiçbir surette 365 (üç yüz altmış beş) günü geçemez.” şeklinde düzenlendiğini, düzenlemede tahakkuka esas süre azami 365 gün olarak belirlendiğini, bilirkişi heyet raporu yerine ilk alınan bilirkişi raporu doğrultusunda 365 gün süre üzerinden davacının 11.529 TL tutarındaki faturanın 9.393,99 TL kaçak tüketim bedelinden sorumlu tutulabileceği” şeklindeki tespit doğrultusunda kaçak su bedelinin 9.393,99 TL olarak kabul edilmesi gerektiğini, kaçak su bedeli istirdadı talep edilmesine rağmen karar gerekçesinde kaçak elektrik tüketim bedelinden davacının sorumlu olduğuna karar verilmesinin de hatalı olduğunu belirterek davanın tamamının kabulüne karar verilmesi için kararın kaldırılmasını talep etmiştir. Davalı vekili katılma yoluyla istinaf dilekçesinde; davanın reddine karar verilmiş olmasına ve menfi tespiti istenen bedele ilişkin ödemenin yapılmaması için ihtiyati tedbir kararı bulunmasına rağmen tazminat talebinin reddine karar verilmesinin hukuka aykırı olduğunu, bu nedenle, istinaf talebinde bulunduklarını, davacının kaçak su kullandığının belirlendiğini ve tutanak altına alındığını, Abone Hizmetleri Tarife ve Uygulama Yönetmeliği 40.madde 1. bendi: ”İdare şebeke borusundan veya yer altı su kaynağından bir düzenek marifetiyle abone olmadan su aldığı tutanak ile tespit edilen kişilerin suyu kullanıma kapatılır.(a) bendi İzinsiz su kullanımında tahakkuka esas süre en az 30 (otuz) gün kabul edilir. 30 (otuz) günden fazla olması durumunda ispatlayıcı bilgi ve belgelere göre işlem yapılır, bu süre hiçbir surette 365 (üçyüz altmış beş) günü geçemez.” denmekte ve bu hüküm gereğince 31 güne günlük 3 m3 averaj baz alınarak toplam 607,35 TL sözleşmenin cari hesabına kaçak su cezası atıldığını, sayacın devredışı bırakılarak direk bağlantı ile su kullanımı yapılması sebebiyle 31/07/2017-20/09/2018 tarihleri arasında sayacın durduğu ve sarfiyatı kaydetmemesi nedeniyle İSKİ Abone Hizmetleri Tarife ve Uygulama Yönetmeliğinin 42. Madde 1.bendi (ğ) fırkasında: ”Sayacın hatalı çalıştığı tespit edilirse, yeni sayacın endeksi ile geçmiş dönemlerdeki tahakkuk endekslerine bakılarak ortalaması alınır, hatalı dönemlere ait tahakkuklar itiraza alınarak düzeltilir.” denildiğini, bu madde kapsamında sayacın durduğu 31/07/2017-20/09/2018 tarihleri arasına abonenin önceki sayaç 6 dönem (8,26-8,36-10,26-9,78-7,59-7,87) ortalaması olan 8,69 m3 baz alınarak 416 günlük çalışmayan sayaç dönemlerine kurum zararı göz önünde bulundurularak 3615 m3 fatura tahakkuk ettirildiğini, 416 gün üzerinden hesaplanan bedelin kaçaksu cezası olmadığını, kaçak su cezası ve eksik tahakkuk faturalandırmasının birbirinden ayrı kalemler olduğu, 416 gün üzerinden hesaplanan bedelin sayacın çalışmadığı dönemlere, averaj ortalaması baz alınarak yapılan eksik tahakkuk faturalandırması olduğunu, eksik tahakkuk faturalandırmasının sayacın devredışı bırakılarak sarfiyatın kaydedemediği ve faturalandırılamadığı dönemlere, kurum zararının giderilmesi için önceki dönem averaj ortalaması baz alınarak itiraz faturası tahakkuk ettirilen bir bedel olduğu ve mevzuata uygun şekilde yapıldığını belirterek davanın tümden reddine ve tazminata karar verilmesi için kararın kaldırılmasını talep etmiştir. 6100 sayılı HMK’nun 355 md gereğince, istinaf sebepleri ile sınırlı olarak yapılan incelemeye göre Dava, kaçak su kullanımına dayalı tahakkuk bedeline yönelik menfi tespit ve istirdat talebine ilişkindir. Mahkeme elektrik mühendisi bilirkişi …’dan alınan kök ve ek rapor sonrası keşif yapılarak eyrıca bilirkişi heyetinden kök ve ek rapor alındığı,daha önce tutanak tanzimcilerinden birinin dinlenildiği,diğerinin hasta olması nedeniyle dinlenilmediği,bilirkişi heyet raporunda neden 416 gün baz alınarak hesaplama yapıldığının belirtildiği,kaçak su kullanımında yönetmelik 40.madde gereği hesaplanacak sürenin 365 günü geçemeyeceğinin belirtildiğini,davlaı tarafça ayrıca eksik tahakakku yönünden 31 güne günlük 3 m3 averaj baz alınarak toplam 607,35 TL sözleşmenin cari hesabına kaçak su cezası atıldığı anlaşılmıştır.Hükme dayanak kök ve ek bilirkişi heyet raporunda keşfen yapılan inceleme sonunda 06.10.2021 tarihinde yapılan keşif esnasında körlenmiş halde görülen hem de bir önceki bilirkişi raporunda yer alan ve davalı idare tarafından sunulan fotoğraflarda da açıkça görülen by-pass hattı (harici hat) ile sayaç devre dışı bırakılarak usulsüz su kullanımı olduğunun belirlendiği İSKİ Abone Hizmetleri Tarife ve Uygulama Yönetmeliği hükümleri MADDE 40(a) ve MADDE 41(g) hükümleri- kapsamında sayaçsız kuyu kuyu suyu kullanımı için 31 günlük süre ile 3,00 m³/gün averaj üzerinden yapılan 607,00 tutarında ki tahakkuk mevzuata uygun olduğu, endeks döküm kayıtlarında tüketim kıyaslamaları kapsamında izinsiz su kullanımın tahakkuka esas sürenin 416 gün olarak hesaplanması gerektiği, 416 günlük kaçak su kullanım bedelinin (16.02.2017-31.07.2017 arası herhangi bir usulsüzlük olmadan işletmenin averaj su kullanımı 8,69 m³’lük tahakkuk ettirilen hacim üzerinden); 16.187,31 TL-5.950,97=10.236,34 TL kaçak tüketim bedelinden sorumlu olduğunun belirlendiği,bilirkişi heyet ek raporunda ise, davacı şirketin bilirkişi kök raporumuzda belirtilenin aksine 365 gün üzerinden hesaplanması gerektiği hususu mevzuata aykırı olduğu, 365 gün üzerinden hesaplanması durumunda su birim fiyatı üzerinden %50 artırılarak hesaplanması gerektiği, bypass hattının varlığının kesin olarak tespit edildiğini,davalı idare tarafından su birim fiyatının 4,46 TL olarak kabul edilmesi gerektiği hususu da mevzuata aykırı olduğu,o durumda mevzuat en fazla 365 gün üzerinden faturalandırma yapılabilmesine müsaade edildiği,.idarenin bu takdirini 31 gün üzerinden kullanmış olduğu için itiraz su faturasının olayın tespit edildiği dönemin su birim fiyatı olan 4,13 TL üzerinden hesaplanması gerektiği,İSKİ Abone Hizmetleri Tarife ve Uygulama Yönetmeliği hükümleri MADDE 40(a) ve MADDE 41(g) hükümleri- kapsamında sayaçsız kuyu kuyu suyu kullanımı için 30 günlük süre ile 3,00 m³/gün averaj üzerinden yapılan 607,00 tutarında ki tahakkuk mevzuata uygun olduğu, endeks döküm kayıtlarında tüketim kıyaslamaları kapsamında izinsiz su kullanımın tahakkuka esas sürenin 416 gün olarak hesaplanması gerektiği,416 günlük kaçak su kullanım bedelinin (16.02.2017-31.07.2017 arası herhangi bir usulsüzlük olmadan işletmenin averaj su kullanımı 8,69 m³’lük tahakkuk ettirilen bedel üzerinden); davacının 16.187,31 TL-5.950,97=10.236,34 TL kaçak tüketim bedelinden sorumlu olduğu tespit edilmiştir. Yargılama sırasında davacı tarafça 2017 su birim fiyatları ile 24/09/2018 tarihli 15/10/2018 son ödeme tarihli 11.529,00 TL’lik ödenmiş fatura ibraz edilmekle,davacının sorumlu olduğu kaçak tahakkuk tutarı 10.236,34 TL olduğundan davacı adına kaçak su kullanım cezasına yönelik 11.529,00 TL tutarındaki fatura bedelinden mahsubu ile davacının söz konusu kaçak tahakkuk bedelinin 1.292,69-TL dan borçlu olmadığı ve bu tutarı fazladan ödediği anlaşılmakla bu bedelin iadesine yönelik karar verilmesinde aykırılık görülmemiştir. Hükme dayanak bilirkişi heyet kök ve ek raporu taraf,mahkeme ve yargıtay denetiline elverişli bulunmuştur.Yeni bilirkişi incelemesi yapılmasının davaya katkısı olmayacaktır. Açıklanan nedenlerle, ilk derece mahkemesince verilen kararda vakıa ve hukuki değerlendirme noktasında, usul ve esasa aykırılık tespit edilmediğinden, davacının ve katılma yoluyla davalının istinaf taleplerinin ayrı ayrı HMK 353/1-b-1 md gereğince reddine karar verilmesi gerekmiştir.
K A R A R: Yukarıda açıklanan nedenlerle; Davacının ve katılma yoluyla davalının istinaf taleplerinin HMK 353/1-b-1 md gereğince ayrı ayrı reddine, Davacıdan alınması gereken 179,90 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 80,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 99,20 TL’nin davacıdan alınarak hazineye irat kaydına, Davalıdan alınması gereken 179,90 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 80,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 99,20 TL’nin davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, İstinaf yargılama giderlerinin istinaf edenler üzerinde bırakılmasına, İstinaf sebebiyle yatırılan gider avansı bakiyesi varsa karar kesin olmakla istinaf edenlere ilk derece mahkemesince iadesine, Dair dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda HMK 362/1-a maddesi gereğince kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 26/01/2023