Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi 2021/410 E. 2022/519 K. 22.02.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO: 2021/410
KARAR NO: 2022/519
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 19/11/2020
NUMARASI: 2018/1114 E – 2020/708 K
DAVANIN KONUSU: Alacak
KARAR TARİHİ: 22/02/2022
Yukarıda tarafları ve konusu yazılı bulunan dava ile ilgili olarak, ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf edilmesi sebebiyle , dava dosyası üzerinde yapılan inceleme sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin Başakşehir İlçesi, Güvercintepe Mah. … Ada, … parselde kayıtlı taşınmaza inşaa edeceği konut projesine ilişkin 18/07/2014 tarihinde ilgili taşınmaza kurulacak trafoyu, sorumluluk sahibi davalı şirketin öngörülen yatırım süresi içerisinde bulunmaması sebebiyle kendileri tarafından yaptırıldığını, trafo tesisi için davalı … A.Ş tarafından 12/03/2014 tarih … sayılı tip C2 enerji müsaadesi belgesi düzenlendiğini, bu müsaade belgesindeki şartlara uygun olan projenin 06/08/2014 tarih ve … sayılı yazı ile … tarafından 17/11/2014 tarih … sayı ile geçici kabulünün yapıldığını, davacı şirketin 582.012,04 TL tutarında yüklü bir maliyet üstlenmek zorunda kaldığını ve bu durumun faturalarla sabit olduğunu, müvekkilinin ödemenin yapılması için davalı …’a dilekçe ile başvurduğunu, ancak dilekçeye cevap verilmediğini, davalı şirketin yapılan trafo sayesinde … rezidans projesinde 236 daireye elektrik sattığını ve kazanç elde ettiğini, ancak geçici kabulün yapıldığı 17/11/2014 tarihinden bugüne kadar ödemeye yapmadığını, EPDK kullanıcı tarafından dağıtım varlıklarının tesis edilme metodolojisi 4.maddesi, Elektrik Piyasası Bağlantı ve sistem Kullanım Yönetmeliğinin 20 ve 21 maddeleri uyarınca davalı …’ın trafo merkezi yapımına ilişkin masrafları ödemesi gerektiğini bildirerek; iş bu trafo merkezinin yapımından kaynaklı 582.012,04 TL alacağın 17/11/2014 tarihinden itibaren işleyecek kanuni temerrüt faizi ile birlikte davalı şirket tarafından ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir. Davacı vekilince,bilirkişilerce hesaplanan 500.064,32 TL asıl alacak ve bu alacağa geçici kabul tarihinden itibaren işleyecek toplam 226.591,88 TL avans faizi olmak üzere dava değeri 726.656,20 TL’ye arttırılmıştır.Davalı vekili cevap dilekçesinde; davaya konu edilen taleplerin zamanaşımına uğradığını, husumetin tesislerin maliki olan …’a yöneltilmesi gerektiğini, Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğinin 6.maddesi EPDK kullanıcı tarafından dağıtım varlıklarının Tesis Edilme Metodolojisi 4.maddesi, Elektrik Piyasası Dağıtım Yönetmeliğinin 10.maddesi uyarınca yapılan yatırımların bedellerinin bağlantı ve/veya sistem kullanım anlaşması çerçevesinde belirleneceğini ve bu anlaşma imzalanmadan yatırım bedellerinin dağıtım şirketinden talep edilemeyeceğini, anlaşma olması durumunda bile ilgili kullanım yerlerinin mevcut maliklerinin başvurması gerektiğini, davacının maliki olmadığı bağımsız bölümler yönünden ödeme talebinde bulunulamayacağını, kabul anlamına gelmemek üzere EPDK kullanıcı tarafından dağıtım varlıklarının tesis edilme Metodolojisi 5.maddesi uyarınca davacı tarafın talepte bulunabileceği tutarın dosyaya sunulan faturalarla değil, çeşitli verilerin ortalaması alınarak ve bu tutar üzerinden %20 indirim uygulanarak bulunan birim fiyat üzerinden hesaplama yapılacağı ve talep edilecek miktarın elektrik piyasası dağıtım yönetmeliğinin 10.maddesi uyarınca dağıtım bedelinden peyderpey düşülmesi gerektiğini, davacı tarafça iş bu davaya konu edilen fahiş nitelikteki alacak kalemlerine ve faiz istemine itiraz ettiklerini bildirerek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir. Mahkemece yapılan yargılama sonunda; Davanın kısmen kabulüne, 500.064,83 TL asıl alacak, 165.521,46 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 665.586,26 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, asıl alacak 500.064,83 TL’ye dava tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir. Mahkemece verilen kararı, davalı vekili istinaf etmiştir. Davalı vekilince verilen istinaf dilekçesinde özetle; davanın husumet yönünden reddine karar verilmesi gerektiği, elektrik dağıtım tesislerinin mülkiyetine ilişkin olarak ikame edilen davada müvekkiline husumet düşmeyeceği, taleplerin zamanaşımına uğradığı, davacı tarafın ihtirazı kayıt dahi sunmaksızın imzaladığı ancak hükümlerin dayatıldığı iddiasının hukuka aykırı olduğu,taraflar arasındaki sözleşme özgürlüğü bağlamında sonuç doğurduğu,taraflar arasında herhangi bir bağlantı ya da sistem kullanım anlaşması olmadan bu bedellerin ödenmesinin talep edilmesinin yasal mevzuata uygun olmadığı, yapılan hesaplamaların yanlış olduğu, tesis bedellerinin ödenme şekline itiraz ettiklerini,müvekkili şirketin elektrik dağıtım tesislerine ilişkin ikame arttırım ve yatırımları yapma yükümlülüğünü mali kaynaklarının yeterliliği ölçüsünde yerine getirdiğini,yetersiz bilirkişi raporu uyarınca karar verildiğini, davayı kabul anlamına gelmemesi kaydıyla, davacı müteahhit şirketce yapılan tesis bedellerini konutların maliklerinden alıp almadığının inceleme konusu yapılması gerektiği, davacı bu bedelleri maliklerden almışsa, bu kez müvekkili şirketten ikinci kez almış olacağı, bunun da davacı yönünden sebepsiz zenginleşme teşkil edeceği,karara esas teşkil eden bilirkişi kök ve ek raporunda da bu yönde inceleme yapılmadığı, bu yönüyle eksik olan raporun yerel mahkeme tarafından karara esas teşkil etmesini ve de dolayısıyla işbu raporun kabul edilemeyeceğini ,davacı tarafın dava dilekçesinde yalnızca fatura bedellerinin hüküm altına alınmasını talep ettiği, fakat fazlaya ilişkin haklarının saklı tutmadığı, buna rağmen davasını sonradan ıslah ederek dava miktarını 144.644,16 TL üzerinden usule aykırı olarak artırdığı, buna rağmen yerel mahkemece davacının fazlaya ilişkin haklarını saklı tutmadığı göz ardı edilerek ıslah talebinin kabulü ve buna göre ıslah edilen bedelin kabulünün hatalı olduğu, ıslahı kabul anlamına gelmemek kaydı ile davacı davasını faiz alacağına ilişkin olarak 144.644,16 TL olarak ıslah etmiş olup bu durumda asıl alacak 500,064,32 ve 144.644,16 TL toplamı 644.708,48 TL olarak hüküm altına alınacakken, talepten fazlaya yani 665.586,26 TL’ye hükmolunmasının hatalı olduğu, HMK 26 maddesine aykırı olarak davacının talebi aşılmak suretiyle verilen kararın bu nedenle de kaldırılması gerektiği ileri sürülmüştür. HMK.nun 355. maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf sebepleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda; dava, elektrik dağıtım varlıklarının (trafo) kendileri tarafından yapılığı iddiası ile alacak talebine ilişkindir. Mahkeme kararının gerekçesinde de açıklandığı üzere; davanın niteliğine göre, uyuşmazlıkda uygulanması gerekli olan zamanaşımı süresinin 10 yıl olduğu, uygulanması gereken BK’nun 125. maddesi uyarınca davalının yapmış olduğu zamanaşımı itirazının reddine karar verimesinde hukuka aykırılık bulunmamaktadır. Husumete ilişkin istinaf sebeplerinin incelenmesiyle; davalı … ile dava dışı … arasında akdedilen işletme hakkı devir sözleşmesinin 7.1 maddesinde işletme hakkı … tarafından devredilen dağıtım tesislerinin mülkiyetine ilişkin olarak sözleşmenin imza tarihinden önce başlamış idari ve hukuki ihtilafların takip edilmesi, çözüme kavuşturulması ve bunlardan kaynaklı sorumluluğun … ait olduğu 7.5 maddesinde dağıtım faaliyetlerinin … tarafından yürütüldüğü dönemde bu faaliyet döneminde gerçekleştirilen her türlü iş ve işlemlerin sorumluluğunun … ait olduğu, … tarafından yürütülen bu faaliyet nedeni ile 3. kişiler tarafından ileri sürülecek her türlü talebin muhatabının … olduğu, mali yükümlülüklerinde … tarafından karşılanacağı, 7.7 nolu maddesinde de sözleşmenin imza tarihinden sonra dağıtım tesisleri ile dağıtım tesislerinin işletilmesinden kaynaklı her türlü hukuki ve cezai sorumluluğun … ait olacağı … tarafından yürütülen bu faaliyetler nedeni ile 3. kişiler tarafından ileri sürülecek her türlü talebin muhatabının … olduğu, bu talepleri konu alan icra takibi ve davaların … tarafından yürütüleceği ve sonuçlandırılacağı, …ın bu konuda ortaya çkan tazminattan cezadan veya her hangi bir isim altında gerçekleştirilen ödemelerden dolayı …a rücu yapamayacağı düzenleme konusu yapıldığı, … ile … arasındaki işletme hakkı devir sözleşmesinin imzalanma tarihi 24/07/2006 olup yapılan özelleştirme ve işletme hakkı devir sözleşmesinin imzalanmasından sonra dağıtım tesislerinin mülkiyeti … genel müdürlüğünün işletim hakkı ise …ın olmuştur. Davacı dava konusu edilen yer ile ilgili olarak 2014 tarihinde Tip C-2 Enerji Müsadesi belgesi ile sözleşme imzalamış olup … ile … arasında akdedilen işletme devir hakkı sözleşmesinin 7. Maddesi ve davacının elektrik dağıtım hizmetlerinde lisans sahibi olarak yasal işlerden sorumlu … A.Ş.’ye müracaat ettiği ve onunla sözleşme akdettiği, davalıya husumet düştüğünden bu husustaki istinaf sebepleri de yerinde görülmemiştir Dosyadaki bilgi ve belgelere ,mahkemece yargılamada alınan bilirkişi kurulu raporuna göre; bilirkişiler tarafından defter incelemesi ve mahallinde keşfen inceleme yapılması sonucu düzenlenen raporda; davacı ve davalı şirketlerin ticari defterlerinin, açılış ve kapanış onaylarının yasal süresinde yaptırıldığı, HMK 222 maddesi uyarınca ticari defterlerin davacı ve davalı lehine ve aleyhine delil teşkil eder nitelikte olduğu, davacı şirket ticari defter kayıtlarına göre davacı şirketin dava dosyasına sunduğu ve dava konusu elektrik dağıtım sistemi (trafo) kurulumu için yapıldığını iddia ettiği dava konusu 582.012,14 TL’lik harcamayı gösteren dava dışı … Ltd Şti tarafından kesilen toplam tutarı 406.167,54 TL olan iki adet fatura ve dava dışı … Tic Ltd Şti tarafından kesilen toplam tutarı 174.828,82 TL olan üç adet fatura ile davalı tarafından kesilen toplam tutarı 915,80 TL olan iki adet faturanın davacı şirket defterlerine kaydedildiği, fatura bedellerinin davalıya nakden ödendiği ve dava dışı şirketlere ise çekle ödendiği, davacı şirket ticari defterlerinde dava konusu 582.012,14 TL harcamaya ilişkin davacı şirket tarafından davalı şirkete fatura düzenlendiğine ve bu tutarın davalı cari hesabına borç kaydedildiğini ilişkin bir kayıt bulunmadığı, davalı şirket ticari defterlerinde dava konusu elektrik dağıtım sistemi kurulum bedeli 582.012,14 TL’nin kayıtlı olmadığı, dava dosyasındaki bilgi ve belgelerden elektrik dağıtım sistemi kurulum bedeli 582.012,14 TL’nin kayıtlı olmadığı, dava dosyasındaki bilgi ve belgelerden dağıtım sisteminin kurulu olduğu arsanın davalı adına tapuya tescil edildiğine ilişkin bir belge veya bilgiye rastlanmadığı, … Şirketi …’ın davacının bağlantı talebini karşılamak, gerekli altyapı yatırımını yapmak görevlerinin yasal zorunluluğu olduğu, yatırım içi gerekli maddi kaynağın olmaması durumunda yatırımın davacı tarafça yapılmasını talep ederek sonraki elektrik dağıtım bedelinden düşmesi gerektiği, bölgedeki elektrik dağıtımının gücü düşünüldüğünde parasal gücünün olamayacağı ihtimalinin bulunmadığı, davacının davasını açmakta haklı olduğu, davacının inşa ederek davalıya devrettiği tesis bedelini talep edebileceği, tesise ait geçici ve kesin kabul işlemlerinin yapılmış olduğu, tesiste eksiklik ve kusur tespit edilemediği, keşif mahallinde trafo merkezlerinin faal durumda oldukları, davacı yanın davaya konu masrafları ile ilgili olarak fatura tutarlarını davalı yandan talep edebileceği, davacı talebinin karşılanabileceği tarih hususunda herhangi bir bildirim olmadığından geçici kabul tarihinden (17/11/2014) itibaren dava konusu harcamalar toplamının 12 ay taksitler halinde davacıya ödenmesi gerektiği, elektrik tedarik edilen mahal(konut) abonelerinden oluşan yapı olup davacı adına devam eden abonelik bulunmadığı, farklı şahıs ya da tüzel kişi elektrik abonelerinin bulunduğu dolayısıyla dava konusu alacağın elektrik faturalarından mahsup edilemeyeceği, bu nedenle abonelik devam etmediğinden davalının geçici kabul tarihinden itibaren dava konusu harcamalar toplam 12 ay taksitler halinde davacıya ödenmesi gerektiği, taksit tarihlerinden itibaren işleyecek ticari avans faizi işletilmesi gerektiği, davacının talep edebileceği anapara 500.064,83 TL ve T.C. Merkez Bankasınca yayınlanan değişik oranlarda avans faizi oranları dikkate alınarak vade tarihinden dava tarihine kadar geçen 1.465 günde davacının hak kazandığı faiz alacağı 226.591,88 TL olmak üzere toplam alacak tutarının 726.656,71 TL olarak hesaplandığı bildirilmiştir. İtiraz üzerine alınan ek bilirkişi raporunda; davacının davalıya başvuru tarihi olan 07/04/2015 tarihinden dava tarihi 21/11/2018 tarihine kadar geçen 1324 günde yıllık %9 kanuni ticari faiz üzerinden 500.064,83 TL anapara üzerinden hesaplanan 165.521,46 TL faiz ile birlikte dava tarihi itibariyle davacının davalıdan toplam 665.586,29 TL alacağı bulunduğu bildirilmiştir. Konu ile ilgili mevzuat hükümleri incelendiğinde; 01 Mart 2003 tarihli “Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinin 6. Maddesi ve Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğinin 38. maddesinin 6. Fıkrası uyarınca davacı ile davalı … arasında davacının bağlantı ihtiyacının karşılanması amacıyla sözleşme akdedildiği, sözleşme kapsamında davalı …’ın yapmak zorunda olduğu trafo merkezinin davalı tarafından yapıldığı, davacı şirket ticari defter kayıtlarında trafo bedelinin yapımı için harcanan toplam 582.012,14 TL’lik faturaların kayıtlı olduğu, davacının inşaa ederek …’a devrettiği tesis bedelini talep etmekte haklı olduğu ,Tesise ait geçici ve kesin kabulün … tarafından yapıldığı, tesisin geçici kabul tarihinin 07.10.2014 olduğu trafo merkezinin bu tarih itibariyle enerjilendirildiği, Dağıtım varlıkları tesis edilme metodolojisinin 5/4 maddesine göre davacının trafo bedeli harcaması olan 582.012,14 TL’nin 2013 yılı fiyat endeksi oranına, 2014 yılı fiyatlarına çevrilmek sureti ile güncellenmesi ve bulunan değerlerden %20 indirim yapılması sonucunda davacının talep edebileceği ana para miktarının 500.064,83 TL olduğu, elektrik piyasası bağlantı ve sistem kullanım yönetmeliğinin 20 ve 21. Maddeleri ile geçici 2. Madde dikkate alındığında dağıtım şirketince davacı talebinin karşılanabileceği tarih hususunda herhangi bir bildirimin bulunmadığı, elektrik tedarik edilen yerin konut abonelerinden oluşan yapı olduğu, davacı adına devam eden abonelik bulunmadığı, farklı şahıs ya da tüzel kişilerin elektrik aboneliklerinin bulunduğu, dava konusu alacağın elektrik faturalarından mahsup edilmesinin mümkün olmadığı, davalının bu bedeli geçici kabul tarihinden itibaren (17/11/2014) 12 ayda eşit taksitler halinde ödeme hakkına sahip olduğu, ancak bu ödemeyi bu tarihe kadar yapmamış olduğu, bu sebeple dava konusu edilen trafo tesis bedelinin defaten ödenmesine karar verilmesinde hukuka aykırılık bulunmamaktadır. Ancak ,dava belirsiz alacak davası olmadığı gibi,kısmi alacak davası da değildir.Davacı taraf dava dilekçesinde fazlaya ilişkin haklarını saklı tutmamıştır.Davacı vekilince ,bilirkişilerce hesaplanan 500.064,32 TL asıl alacak ve bu alacağa geçici kabul tarihinden itibaren işleyecek toplam 226.591,88 TL avans faizi olmak üzere dava değeri 726.656,20 TL’ye yükseltilmiştir. Dava dilekçesinde fazlaya ilişkin hakları saklı tutulmamıştır, Ayrıca davacı ,dava dilekçesinde işlemiş faiz yönünden bir rakam bildirip,müddeabih haline getirmediğinden ve harcını da yatırmadığından, mahkemece bu talebin kabulü hatalı ve HMK 26. maddesine aykırı olmuştur.Bu sebeplerle ; ispatlanan 500.064,83 TL asıl alacak, dışındaki kısmın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup, 165.521,46 TL işlemiş faizle ilgili kısmın hükümden çıkarılması ve davalının istinaf talebinin kabulü ile ,karar kaldırılarak HMK 353/1-b-2 maddesine göre yeniden esas hakkında aşağıda yazılı olduğu şekilde karar verilmesi gerekmiştir.
K A R A R: Yukarıda açıklanan nedenlerle; Davalının istinaf talebinin kabulü ile karar HMK 353/1-b-2 maddesi uyarınca kaldırılarak; yeniden esas hakkında; 1-Davanın kısmen kabulü ile 500.064,83 TL alacağın dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,2-Harçlar Yasası uyarınca alınması gereken 34.159,43 TL harçtan peşin yatırılan 9.939,32 TL harç ve 2.470,17 TL ıslah harcının toplamı olan 12.409,49 TL harcın mahsubu ile bakiye 21.749,94 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,3-Davacıdan peşin alınan 9.939,32 TL harç ile 2.470,17 TL ıslah harcının toplamı olan 12.409,49 TL ‘nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,4-Davacının yargılama sırasında yapmış olduğu 3.298,00 TL yargılama giderinin davanın kabul-red oranına göre 3.001,18 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,5-Davalının yargılama sırasında yapmış olduğu 60,65 TL yargılama giderinden davanın kabul-red oranına göre hesaplanan 5,45 TL’sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,6-Davacı lehine karar tarihindeki AAÜT uyarınca kabul edilen miktara göre hesaplanan 42.053,24 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,7-Davalı lehine karar tarihindeki AAÜT uyarınca reddedilen miktara göre hesaplanan 11.453,14 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,8-Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısımların kararın kesinleşmesi halinde yatıran taraflara iadesine,İstinaf incelemesiyle ilgili olarak; Peşin alınan istinaf karar harcının, istinaf edene isteği halinde ilk derece mahkemesince iadesine, Davalının istinaf aşamasında yapmış olduğu 50,80 TL istinaf masrafının davacıdan alınarak davalıya verilmesine,İstinaf sebebiyle yatırılan gider avansı bakiyesi varsa, karar kesinleştiğinde istinaf edene ilk derece mahkemesince iadesine, Dair dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda HMK 361 maddesi uyarınca gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde yargıtay’da temyiz yolu açık olarak oybirliği ile karar verildi. 22/02/2022