Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi 2021/2796 E. 2021/3547 K. 29.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO: 2021/2796
KARAR NO: 2021/3547
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ARA KARAR TARİHİ: 24/08/2021
NUMARASI: 2021/369 E
DAVANIN KONUSU: Tazminat
KARAR TARİHİ: 29/12/2021
Yukarıda tarafları ve konusu yazılı bulunan dava ile ilgili olarak, ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf edilmesi sebebiyle , dava dosyası üzerinde yapılan inceleme sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin faaliyetlerinden düz cam ve lamine cam üretimi Polatlı Organize Sanayi Bölgesinde) bulunan üretim fabrikasında yürütüldüğünü, davalı … Anonim Şirketi’nin Polatlı Organize Sanayi Bölgesinde faaliyet gösteren tüm sanayi kuruluşlarının doğalgaz ihtiyacını karşılamakta olduğunu, bu hususta davalı … ile dava dışı Polatlı OSB Müdürlüğü arasında 21/11/2013 tarihli “Doğalgaz Bağlantı Anlaşması” akdedildiğini, dava dışı Polatlı OSB Müdürlüğüne davalı … tarafından tedarik edilen doğalgazın %95 müvekkili şirket tarafından kullanıldığını, davalı … ile dava dışı Polatlı OSB Müdürlüğü arasında 21.11.2013 tarihli doğalgaz bağlantı sözleşmesinin akdedilmesinden sonra sözleşme tarafları arasında “bağlantı hattı bedeli” kaynaklı uyuşmazlık yaşandığını … ile dava dışı Polatlı OSB Müdürlüğü arasında yaşanan ihtilafın bağlantı hattı bedelinin dava dışı Polatlı OSB Müdürlüğünden talep edilip edilemeyeceği noktasında toplandığını, yaşanan uyuşmazlığın taraflarca çözümlenememiş olması sebebiyle …, 13.09.2018 tarihinde konu hakkında Enerji Piyasası Düzenleme Kuruluna müracaat ettiğini, – Kurulun 12.10.2018 tarihli 8117-6 sayılı kararı ile “… tarafından Polatlı OSBye doğalgaz arzı sağlamak üzere tesis edilmiş olan bağlantı hattının bedelinin, maliyetlerin onaylı belgelerle OSBye ispat etmesi kaydıyla Polatlı OSB tarafından Polgaza ödenmesine” karar verildiğini, dava dışı Polatlı OSB tarafından işbu kurul kararına karşı İdari Yargılama Usulü Kanununun 11. Maddesine istinaden müracaatta bulunulduğunu, ve idarece ilgili başvurunun reddine karar verildiğini, -İlgili kararın iptali istemiyle Ankara 1. İdare Mahkemesinin 2019/162 Esas sayılı dosyası ile dava açılarak EPDKnun 12.10.2018 tarihli 8117-6 sayılı kararının iptali talep ve dava edildiğini, idare mahkemesince davanın reddine karar verildiğini, -12.10.2018 tarihli 8117-6 sayılı kararı ile ve bu kararın iptali istemiyle açılan davanın reddine karar verilmesi sonrasında; “bağlantı hattı bedelinin belirlenmesi” noktasında doğan ihtilaf, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumun intikal ettirildiğini, EPDK tarafından doğalgaz arzının durdurulmasına yönelik bir idari karar tesis edilmemiş olmasına ve incelemenin devam ettiğinin bildirilmesine rağmen 2021 yılı Nisan ayı itibariyle davalı … tarafından doğalgaz hattına müdahale ederek gaz arzının durdurulacağına yönelik söylemlerin kullanılması ve bağlantı hattı bedeline istinaden yaklaşık 8.500.000 USD ödenmesi talep edildiğini,
-Bunun üzerine dava dışı Polatlı OSB Müdürlüğünce Enerji Piyasası Düzenleme Kurumuna müracaat edildiğini, kurul tarafından düzenlenen 29.04.2021 tarihli yazıda “değerlendirme süreci devam ettiğinden herhangi bir hizmet durdurma işlemi yapılmamasına” karar verildiğini,-Davalının EPDKnın 29.04.2021 tarihli düzenleyici işlemin hakkında bilgi sahibi olmasına ve hizmetin durdurulması halinde telafisi imkansız zararların doğacağını bilmesine rağmen 30.04.2021 günü saat 15:00 itibariyle doğalgaz arzını durdurduğunu, doğalgaz arzının durması ile birlikte müvekkili şirkette cam fırınının ısı kaybetmemesi ve nihayetinde sönmemesi için gerekli tedbirler alınmaya başlandığını, müvekkili şirket yetkililerince fueloil alımı yapılarak fırının doğalgaz yerine daha maliyetli olan fueleoil ile fırın 11 saate yakın çalıştırılmaya devam edildiğini,-davalının haksız ve hukuka aykırı eylemi sebebiyle cam fırınlardaki sıcaklık rejimi değişmiş, fırında yapısal sorunlar baş göstermeye başladığını, buna bağlı olarak üretim durduğunu, üretim durması ve fırında yaşanan yapısal sorunlar ve fueloilin doğalgazdan maliyetli olması sebebiyle bu aşamada hesaplayamayacağımız zararlar oluşmaya başladığını, -EPDK tarafından Ankara Valiliği ve Polatlı Kaymakamlığına hitaben düzenlenen 01.05.2021 tarihli yazı ile, kamu gücünün kullanılarak doğalgaz arzına devam olunmasına yönelik idari işlem yapılarak, EPDKnın 01.05.2021 tarihli yazısına istinaden kolluk kuvvetlerince müdahale edilmek suretiyle gaz arzına başlandığını ve bu hususun tutanak altına alındığını, -Davalı … yetkililerince doğalgaz arzının durdurulacağı, kaynakta bir durdurma yapılmasa bile doğalgaz boru hattına yönelik haksız ve hukuka aykırı müdahale ile gaz arzının dolaylı olarak durdurulacağına yönelik söylemlere devam edilmesi sebebiyle müvekkili tarafından Bakanlık, EPDK ve nihayetinde idari yargı alanında gerekli müracaatların yapıldığını, özel hukuk alanında ihtiyati tedbir verilmesi istemiyle İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/317 D.İş sayılı dosyasından ihtiyati tedbir kararı verilmesi istenildiğini, 11 saatlik kesinti sebebiyle müvekkili şirket nezdinde meydana gelen zararın 550.000,00 Türk Lirasına yakın olması nedeniyle zararın büyümemesi ve telafisi imkansız zararların doğmamasını teminen .. Anonim Şirketi tarafından Polatlı Organize Sanayi Bölgesi ile müvekkil şirkete yönelik doğalgaz arzına kesintisiz olarak devam edilmesi ve … Anonim Şirketi tarafından doğalgaz hatlarına müdahale edilmemesi yönünden ihtiyati tedbir kararı talep edildiğini, mahkemece de teminat karşılığı ihtiyat tedbir kararı verildiğini, – Davalının davalı, bir yandan EPDK kararlarının bağlayıcılığını ifade etmekte bir yandan da 30.04.2021 tarihli EPDK kararına rağmen gaz arzını durdurmakta olduğunu, davalı …’ın EPDK tarafından tesis edilmiş birel işleminin varlığına rağmen 30.04.2021 tarihinde doğalgaz arzını durdurması fiili haksız fiil olduğunu ileri sürerek fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydı ile davalı … tarafından hukuka aykırı eylem sonucunda müvekkil şirkette meydana gelen zararlardan şimdilik 500.000,00 TL maddi tazminatın haksız fiilin vuku bulduğu tarihten itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Davalı tarafından; davacı ile akdedilmiş abonelik sözleşmesi bulunmadığı ,EPDK kararının gaz kesintisi yapılmamasına dair kararının dava dışı Polatlı Organize Sanayi Bölgesine ilişkin olduğu, davacı yönünden verilen bir karar bulunmadığı, davanın kesintiye dayalı tazinat davası olması nedeniyle davanın ihtiyati tedbiri tamamlayıcı merasim niteliğinin bulunmadığı, ihtiyati tedbir verilen konunun uyuşmazlık konusu yapılmadığı ,sözleşmenin de feshedildiği belirterek davacı için verilen ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiş, ilk Derece Mahkemesi tarafından duruşmalı yapılan inceleme sonunda verilen 24.08.2021 tarihli ara kararla “Söz konusu kararın mevcutiyetine rağmen dava dışı organize sanayi müdürlüğüne yapılacak gaz gezitisinden davacının hukukunun doğrudan zarar göreceği zira davacının işletiminde bulunan fabrika için doğalgaz ihtiyacının olmazsa olmaz nitelik taşıdığı ve bu haliyle gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi halinin oluştuğu,tedbir ile davacının ağır ekonomik kayıplarının önlendiği,tarafların karşılıklı menfaatleri esas alındığında yargılama sürecinde çekişme konusu doğalgaz hizmetinin kesilmesinin davacı aleyhine başkaca zararlar oluşturabileceği ,davacının ihtiyati tedire konu yaptığı istemin malvarlığında gelebilecek ciddi değişimi güvenceye alan nitelikte bulunduğu buna karşın davalının borcun kaynağı,zarardan sorumluluk ve zarar miktarını yönünden savunmalarının yargılamayı gerektirdiği, bu nedenle kesintinin HMK 389 manasında davacı için büyük ve ciddi zararlara yol açabileceği,davacının doğalgazı sayaçta geçerek kullanması nedeni ile kullandığı enerji bedelinin tespitinin yapılabileceği zira dava konusu tedbir kararının bu hususta yönelen davalı taleplerine etkisinin bulunmadığı tesis edilen ihtiyati tedbirin davalı zararına karşılık teminat mukabilinde tesis edildiği bir arada değerlendirildiğinde ihtiyati tedbirin şartlarında her hangi bir isabetsizlik bulunmaktadır. Tüm bu hususlar bir arada irdelendiğinde mahkememizce tesis edilen ihtiyati tedbirin şartlarının katılım halinde bulunduğu ve davacının haksız çıkması ihtimaline göre alınan teminatın yeter ve kanuni olduğu anlaşılarak davalının ihtiyati tedbire yönelen itirazlarının yargılama devamında değişen delil durumuna göre her zaman değerlendirilebileceği” gerekçeleriyle talebin reddine karar verilmiştir.Karara karşı davalı tarafça istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.Davalı vekili istinaf başvurusunda özetle; tedbire konu hak ile açılan dava konusunun aynı olmadığını, bu husus gözetilmeksizin itirazın reddine karar verildiğini, İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/317 D.İş sayılı kararının konusunun doğalgaz akışının kesintisiz devamı ve doğalgaz hatlarına müdahale edilmemesinin oluşturduğunu, davanın konusunun ise ihtiyati tedbire konu olan hak ile ilgili olmadığını, – Müvekkilinin doğalgaz arzı konulu borç ilişkisinin tarafının dava dışı Polatlı OSB olduğunu, taraflar arasındaki borç ilişkisinde EPDK kararına aykırı davranan Polatlı OSB’nin kusurlu davranışı nedeniyle sona erdiğini, dava dışı Polatlı OSB tarafından EPDK kararıyla ortaya konan bedel ödeme borcunun ifa edilmediğini, müvkkili ile davacı şirket arasında hukuki ilişki olmadığını, müvekkilinin davacıya doğal gaz temin etme yükümlülüğü olmadığını,-Müvekkilinin davacıya haksız fiilinin olmadığını, davacınının yansıma zararını talep etmekte olduğunu,-Müvekkilinin davacı şirkete gaz tedarik etmesini emreden bir hukuk normu bulunmadığını, EPDK kararına aykırılık kabul edilse dahi kararın amacının davacıya doğal gaz arzı olmadığını ileri sürerek itirazın reddine dair kararın ve ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasını istemiştir.Dava; davalı şirket tarafından dava dışı abonesi olan doğal arzının EPRK kararına rağmen durdurulmasının haksız fiil oluşturduğu iddiasıyla açılan maddi tazminat talebine ilişkindir.Uyuşmazlık ise, haksız fiil nedeniyle tazminat davası öncesi HMK’nun 389. maddesindeki şartların mevcut olması ve talep halinde ihtiyati tedbire kararının kaldırılması talebine ilişkindir. İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin 07.05.2021 tarih ve2021/317 D.İş sayılı kararında “Somut olaya konu talep incelendiğinde; Davacı şirket cam üretimi yapan bir firma olup ,cam üretiminde kullanılan cam fırınlarının üretim faaliyetlerini sürdürebilmesi ve devamlılığının sağlanabilmesi için sıcaklığın belli bir derecede tutulması gerektiği ,doğalgaz kullanımının kesintisiz olarak karşılanması,aksi halde doğalgazda kesinti olması durumunda cam fırının sıcaklığını kaybededeceği ve sonuç olarak çökeceği ve çöken fırının yeniden ısıtılmasının mümkün olmayacağı yani cam fırınının birdaha kullanılmaz hale geleceği dava ve beyan dilekçesinden belirtilmiş olup bu durumda telafi edilemez zararların doğacağı anlaşılmaktadır. Taraflar arasında 21.11.2013 tarihli “Doğalgaz Bağlantı Anlaşması ” imzalanmış olup uyuşmazlığın temelinde davalı şirket yetkilileri tarafından 29.04.2021 tarihi itibariyle 8.500.000 USD’nin ödenmemesi durumunda doğalğaz akışının kesileceği belirtilmiş olup bu hali ile uyuşmazlığın aydınlığı kavuşabilmesi için yargılama yapılması gerekmekde ise de davacı cam üretim firmasının yaptığı işin niteliği gerekiği doğalgazın kesintisiz olarak kullanılması gerektiği , doğalgaz kullanımında kesinti olması durumunda cam fırınının soğuyacağı ve sonuç olarak çökeceği beyan edildiğinden davacı firmanın bu iş için yatırım bedeli göz önüne alındığında telafisi imkansız zararlar doğacağı aşikardir. 6100 sayılı HMK ‘nın İhtiyati Tedbir ‘ başlıklı 389. Ve devamı maddeleri uyarınca mevcut durumda meydana gelecek değişme nedeniyle telafisi güç hatta cam fırınının çökmesi durumunda imkansız olacağı ” gerekçesiyle -İhtiyati Tedbir talebinin % 5 teminat mukabilinde KABULÜ ile, a-)İhtiyati tedbir talep eden vekilince tedbir talebinin yukarıda belirtilen güvence koşulunun sağlanması halinde; … Anonim Şirketi tarafından Polatlı Organize Sanayi bölgesi ile … Anonim Şirketi’ne yönelik doğalgaz arzına kesintisiz olarak devam EDİLMESİNE, b-)Yine güvence koşulunun sağlanması şartıyla … Anonim Şirketi tarafından ihtiyati tedbir talep eden şirketin doğalgaz hatlarına müdahale edilmemesi yönünde ihtiyati tedbir UYGULANMASINA karar verilmiştir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 389. maddesinin ilk fıkrasında; “Mevcut durumda meydana gelebilecek bir değişme nedeniyle hakkın elde edilmesinin önemli ölçüde zorlaşacağından ya da tamamen imkânsız hâle geleceğinden veya gecikme sebebiyle bir sakıncanın yahut ciddi bir zararın doğacağından endişe edilmesi hâllerinde, uyuşmazlık konusu hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebilir.” biçiminde düzenleme getirildiği, aynı yasanın 394. maddesinde ise ihtiyati tedbir kararına karşı hangi yasal yollara başvurulacağı belirtilmiştir.Yukarıdaki açıklamalar ışığında, uyuşmazlık konusu şey üzerine ihtiyati tedbir verilebileceği anlaşılmaktadır.Somut olayda; davalının gaz akışını kesmesi nedeniyle oluştuğu iddia edilen maddi zarar talep edilmiştir. Diğer bir ifadeyle eldeki tazminat davasının konusu tedbir konulan gaz akışının devam etmesi gerektiğine ilişkin değildir. Açılan davada EPDK’nın kararlarının uygulanması veya kararın kaldırılması, hukuka uygunluğu yargılama konusu değildir. Kaldı ki dosya içerisindeki belgelerden davacı tarafça idari yargıda konuyla ilgili dava açıldığı, davacı tarafından da davaya müdahale edilidği, benzer şekilde yürütmenin durdurulması taleplerinde bulunulduğu da görülmektedir.Şu halde mahkemece verilen tedbir kararının devamına ve itirazın reddine karar verilmesi doğru değildir. Yerel mahkemece 6100 sayılı HMK 394/1,4 uyarınca yapılan itiraz yerinde görülerek ihtiyati tedbir şerhinin kaldırılması yönünde karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile ihtiyati tedbirin kaldırılması isteminin reddine karar verilmiş olması doğru değildir.Bu itibarla, davalının istinaf talebinin kabulüyle HMK’nın 353/1-b-2 maddesi gereğince ilk derece mahkemesinin itirazın reddine dair kararının kaldırılarak İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin 07.05.2021 tarih ve2021/317 D.İş sayılı kararıyla verilen ve mahkemece devamına karar verilen ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına dair aşağıdaki şekilde karar verilmesi gerekmiştir.
K A R A R: Yukarıda açıklanan nedenlerle; Davalının istinaf talebinin kabulü ile 24.08.2021 tarihli itirazın reddine ilişkin ara karar HMK 353/1-b-2 maddesi uyarınca kaldırılarak yeniden esas hakkında; Davalının ihtiyati tedbire itirazlarının kabulüyle, ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına, İstinaf incelemesiyle ilgili olarak; Peşin alınan istinaf karar harcının, istinaf edene isteği halinde ilk derece mahkemesince iadesine, Davalının istinaf sebebiyle yapmış olduğu yargılama gideri olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına, İstinaf sebebiyle yatırılan gider avansı bakiyesi varsa, karar kesin olmakla istinaf edene ilk derece mahkemesince iadesine, Dair dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda 362/1-f maddesi gereğince kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi.29.12.2021