Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi 2021/2436 E. 2022/1326 K. 28.04.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO: 2021/2436
KARAR NO: 2022/1326
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 08/06/2021
NUMARASI: 2019/662 E – 2021/470 K
DAVANIN KONUSU: İtirazın İptali
KARAR TARİHİ: 28/04/2022
Yukarıda tarafları ve konusu yazılı bulunan dava ile ilgili olarak, ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf edilmesi sebebiyle , dava dosyası üzerinde yapılan inceleme sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı arasında 27/02/2019 tarihli 01/04/2019 tedarik başlangıç tarihli 24 aylık Elektrik Tedarik Sözleşmesi akdedildiğini, kesilen faturaların vadesinde davalı tarafça ödenmediğini, bu nedenle davalı aleyhinde İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile icra takibine geçtiklerini, davalının haksız itirazı üzerine takibin durduğunu beyan ile itirazın iptali ile takibin devamına ve % 20 den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin ekonomik şartları ve kendisine faturalar ulaşmadığı için fatura bedellerinin ödenemediğini, sözleşmedeki cezai şart şartları gerçekleşmediği halde tahakkuk ettirilen faturalar cezai şart bedelinin de ilave edildiğini beyan ile davanın reddi gerektiğini savunmuş ve davacı aleyhinde kötü niyet tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir. İlk Derece Mahkemesi tarafından; ” Davanın icra takibine itirazın iptali ve icra inkar tazminatı verilmesi istemine ilişkin olduğu, taraflar arasında 24 ay süreli 27/02/2019 tarihli Elektrik Tedarik Sözleşmesinin akdedildiği, sözleşme ile davacının davalı şirkete 01/04/2019 tarihinden itibaren elektrik tedarik etme işini üstlendiği, davacının icra takibinde ödenmeyen fatura bedelleri ve ödeme yapılmaması nedeniyle tahakkuk ettirilen cezai şart faturası ve takibe kadar işlemiş faizi ile birlikte toplam 14.468,38 TL nın davalıdan tahsilini talep ettiği, davacının 10/10/2019 tarihinde sözleşmeyi tek olarak feshetmiş olduğu, davalı kayıtları üzeride yaptırılan incelemeye göre davacının kestiği 4 adet faturanın ve toplam 24.731,14 TL fatura tutarına karşılık 22.724,68 TL ödemenin yapıldığının nihayetinde davacıya 2.006,48 TL borçlu olduğunun kayıtlı olduğu, 12.673,04 TL tutarlı ceza tutarı faturasının ise kaydının bulunmadığının, davacı kayıtları üzerinde yapılan inceleme sonucunda icra takip tarihi itibariyle davacının davalıdan 16.075,64 TL kadar alacağı olduğunun tespit edilmiş olduğu, davalının en son kurumlar vergisi matrahının 23.475,56 TL ve hesaplanan kurumlar vergisinin 5.164,62 TL olduğunun bildirildiği görülmüş olmakla; davacının davalıya kestiği 03/05/2019, 03/06/2019, 02/07/2019 ve 19/08/2019 tarihli toplam 24.731,14 TL tutarlı faturalara istinaden davalının takipten önce 29/08/2049, 31/08/2019 ve 02/10/2019 tarihlerinde ve 10/10/2019 takip tarihinden sonra 31/10/2019, 02/12/2019 ve 31/12/2019 tarihlerine toplam 22.724,68 TL ödeme yaptığı, davacı tarafça icra takibinde davalının süresinde ödediği 03/06/2019 tarih 5.570,95 TL bedelli ve 02/07/2019 tarih 6.598,99 TL bedelli fatura bedelleri ile bu faturalar süresinde ödenmediğinden tahakkuk ettirilen cezai şart faturası bedelinin tahsilini talep etmiş ise de, taraflar arasındaki sözleşmeye göre icra ceza şartı tüketim faturası üzerinden alınacağından ceza şart faturası üzerinden alınamayacağından gerektiğini, davalının son kurumlar vergisi beyannamesine göre 1/2 oranında indirim yapılması gerektiği kanaatine varılmakla, davacının davasının kısmen kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.” gerekçeleriyle 1-Davacının davasının KISMEN KABULÜNE, Davalının İstanbul … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasında, takibe itirazının iptaline, takibin 6.336,52 TL alacak üzerinden devamına, Alacağa takip tarihniden itibaren yıllık % 60 akdi faiz uygulanmasına, Fazlaya ilişkin istemin reddine, Alacak likit ve hesaplanabilir olduğundan, alacak miktarı üzerinden % 20 icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine karar verilmiştir. Karara karşı davacı ve davalı tarafça istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Davacı vekili istinaf başvurusunda özetle; sözleşme hükümleri doğrultusunda; sözleşmenin hangi şartlarda ihlal edilmiş sayılacağı ve bu kapsamda ne şekilde ceza faturası talep edileceği ve bu faturanın tutarının nasıl hesaplanacağı ve icra takibine hangi şartlarda geçileceği açıkça belirlendiğini, bu kapsamda ilk derece mahkemesince de sözleşmenin ihlal edildiği ve ceza faturasının talep edilebileceği tespit edilmiş fakat hukuka aykırı bir şekilde fatura tutarı 1/2 oranında indirilmiş olmasının hukuka aykırı olduğunu, ilk derece mahkemesince bu bedelin davalı abonenin mahvına sebep olabilecek bir bedel olduğunu gösteren hiçbir hukuki sebep ortaya koyulamadığını, taktiri indirimi resen uygulanması durumunda karşı taraf lehine vekalet ücretine hükmedilmesinin doğru olmadığını, icra cezai şartın sözleşme madde 4.2’de “icralık her fatura” ya işaret edilerek vade tarihinde ifa edilmeyip icraya sebebiyet vermiş her faturanın kast edildiğini, sözleşme kapsamında keşide edilen ve ödenmeyen her faturanın icra takibine sebebiyet vermesi halinde bu madde hükmünün uygulanacağının kararlaştırıldığını, sadece tüketim faturalarının kısmen veya tamamen ödenmeyerek icraya sebebiyet veren faturalar değil, vade tarihinde ödenmeyerek icraya neden olan tüm faturalar için icrai cezai şart talep edilebileceğini ileri sürmüştür. Davalı vekili istinaf başvurusunda özetle; davacının sözleşme ile üstlendiği yükümlülüklerini tam ve eksiksiz olarak yerine getirmediğini, trafo kurma, yatırım yapma gibi faaliyetlerde bulunmadığını, bu sıkıntının da davacı tarafından sunulan hizmete olumsuz yansıdığını, kesilen faturaların davalıya ulaşmadığını, ikinci faturadan sonra da hizmetin kesildiğini, sözleşmenin, tedarikçi sıfatı bulunan davacı tarafından, müvekkili davalıdan kaynaklanmayan nedenlerden ötürü sona erdirildiğinin açık olduğunu, davacının bu nedenle ve kötü niyetle hareket ederek sözleşmedeki cezai şart koşullarının gerçekleşmemesine rağmen tahakkuk ettirdiği fatura bedellerine cezai şart uyguladığını, gerekçeli kararındaki faiz oranının hatalı olduğunu, kaynağı cezai şart olan icra takibine yüzde 60 faiz oran uygulanması hukuka aykırı olduğunu, müvekkilinin davacıya borcu olmadığını, davacının müvekkiline faturaları tebliğ etmeden icra takibi başlattığını, müvekkilinin davacı ile yapmış olduğu sözleşmeden faydalanmamasına rağmen faydalanmış gibi cezai şarta mahkum edilmesinin hukuka uygun olmadığını, dava konusu cezai şartın her konuda hukuka uygun olmadığını ileri sürerek kararın kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir. Dava, taraflar arasındaki elektrik tedarik sözleşmesi kapsamında davalının faturaları ödememesi nedeni ile sözleşme hükümlerine göre cezai şart alacağı ve icra ceza şartı alacağının tahsili için yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir Dosya kapsamından; taraflar arasında 24 ay süreli 27/02/2019 tarihli Elektrik Tedarik Sözleşmesinin akdedildiği, sözleme süresinin 01.04.2019 – 01.04.2021 tarihleri arası olduğu, sözleşme ile davacının davalı şirkete 01/04/2019 tarihinden itibaren elektrik tedarik etme işini üstlendiği, davacının 10/10/2019 tarihinde sözleşmeyi tek olarak feshetmiş olduğu, sözleşme süresi içinde davalıya ilk tahakkuk ettirilen 10.05.2019 son ödeme tarihli 6.336,52 TL. Bedelli faturanın ödendiği, sonraki iki dönem faturasının ödenmediği, sözleşmede yürürlükte olan abonelik sözleşme süresince herhangi iki faturasını son ödeme tarihlerine kadar tamamen ya da kısmen ödememesi durumunda tedarikçinin içinde bulunulan aydan itibaren tüketimi ulusal perakende satış tarifesi üzerinden indirimsiz olarak fatura etme hakkına sahip olduğu sözleşmenin 3.1 no’lu maddesinde açıkça belirtildiği, davacının davalının 11.06.2019 ve 09.07.2019 son ödeme tarihli iki faturasını ödemediğinden davalıya 27.09.2019 son ödeme tarihli cezai şart faturası tahakkuk ettirdiği, anılan faturalar ödenmeyince ayrıntıları rapor içinde verilen sözleşme maddelerine göre davacının sözleşmeyi tek taraflı feshhettiği, …’ye müracaat ederek davalı tarafı portföyden 01.08.2019 tarihi itibariyle çıkarttığı anlaşılmaktadır. Sözleşmenin ÖDEME, GARANTİ ve FATURALAMA başlıklı 4.maddesinin; 4.1. Faturalar, Tedarikçi hesabıma Fatura’nın tarihinden itibaren 7(yedi) gün içerisinde ödenecektir. 4.2. Tedarikçi, vadesinde ödenmeyen fatırra aylık G 5lyüzde beş) gecikme zanımı uygulayacak ve ilave olarak ,her geç ödenen fatura için 5ö(beş) TL sabit bedel ekleyerek faturaluyacaktır. Bu oran ve bedel her yılbaşında Ocak bir önceki yılın TÜFE oranında artırılacaktır. Abonenin sözleşme hükünderi veya borçtan dolayı icra takibine sebebiyet halinde, icralık her faturanın X 12(yüzde on iki, ) ‘si kadar icra ceza bedeli ve işbu maddede belirlenmiş olan gecikme oranında sözleşmesel faiz talep edilecektir. 4.3. Herhangi bir faturanın belirtilen düzenleme tarihinden 7( yedi) gün geçmiş olmasına rağmen fatura bedelinin tam olarak ödenmemiş olması halinde, herhangi bir ihbar ve ihtara gereci olmaksızın Tedarikçi, Abone’ nin elektrik enerjisini kestirebilir ve sözleşme hakları baki kalmak koşulu ile sözleşmeyi tek taraflı fesih edebilir veya Madde 7’deki cezai şart ve kâr kaybımı talep etine hakkını kullanabilir. Bu durunuda fesih hakkının kullanılmaması, bu hakkın kullanılmasından feragat edildiği anlamına gelmeyeceği gibi, bu hakkın herhangi bir zaman dil kullanılmasına engel teşkil etmeyecektir Abone’ nin sözleşmenin bazı hükümlerini yerine getirmemesi veya eksik getirilmesinde dolayı Tedarikçi tarafından portföyden çıkarılması Tedarikçi ‘nin sözleşimeyi feshi anlamına da gelecektir. Tedarikçi Abonenin portföyden; çıkarılması halinde ilave bildirime gerek duymaksızın Abone’ nin teminatı irat kaydetme hakkına sahiptir . Herhangi bir faturaya ait alacağın tahsili önceki fatura dönemlerine ait sözleşmeden doğan borçların ifa ve ibra edildiği anlamına gelmeyecektir. Faturalandırılmamış borçların sonraki dönenlerde yansıtılacağın kabul eder. Tedarikçi, Abone’ nin ödemelerini ve teminini istediği yöntemi ve sıralama iİte ödenmemiş faturalara, faturasına, zarar ziyana veya varsa icradaki dosyalara etme hakkıma sahiptir. Taraflar arasındaki sözleşmenin SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ başlıklı. 7. Maddesinin; Madde 7.1. Sözleşme, sözleşmede anılan hallerin dışinda ve sözleşme süresi içerisinde Abone tarafından feshedilemez. Sözleşme inızalanmasının ardından Tedarikçi tarafından herhangi bir dönem faturası çıkıp çıkmadığına bakılmaksızın, Aböne tarafından sözleşme süresi içerisindeki sözleşmedeki fesih koşulları dikkate alınmadan herhangi bir tarihte fesih edilmesi, yazılı bildirini olmaksızın tahliye edilmesi veya başka bir Tedarikçi tarafından talep edilmesi halinde (bu talep bu sözleşme kapsamında stüresinden önce haksız fesih anlamı taşıyacaktır), Abone her bir sayaç ayrı ayrı hesaplanmak üzere son 12(0n iki) dönem faturalarının en yüksek faturasının 2(iki) katı kadar cezai şartı Tedarikçi “ye ödemeyi kabul eder. Cezai oluşturan son 12 (on iki) dönemi faturaları baz alınırken, Tedarikçi tarafından temin edilebilmesi durununda son 12(on iki) dönem içerisinde Tedarikçiden önce Aboneye elektrik satışı yapan önceki Tedarik veya Perakende Şirketinin faturaları da hesaplamada dikkate alınacaktır. Eğer Abonenin, mevcut ya da önceki Tedarikçilerde geçmişe dönük 12(on iki) fatura dönemi yoksa, faturası olan tek dönemi veya faturası olan dönemler bu hesaplamada dikkate alınır. Tedarikçiden henüz faturası çıkmadan sözleşme ihlali söz komusuysa, Tedarikçi Abone’ nin önceki Tedarikçisinden kayıt esnasında temin edebildiği fatıranım 2(iki) katı üzerinden cezai hesaplamayı gerçekleştirir. 7.2. Abone’ nin, sözleşmenin herhangi bir hükmünü ihlal etmesi veya mevzuat hükümlerine uymaması, sözleşme boyunca herhangi bir faturasını son ödeme tarihinden önce kismen veya tamamen ödememiş olması veya Madde 4.3, 4.5, 4.6 veya Madde 6.3, 6.7 ve 6.8’de belirtilen koşulların sağlanmamış olması halinde, Tedarikçi ‘nin Abone ‘yi portföyden çıkarma hakkı vardır. Tedarikçi ‘nin Abone’yi portföyünden çıkarması. Abone’nin aynı abonelik için başka bir şirket ile sözleşme inızalaması, Madde 6.6’ya uygun şekilde tahliye bildiriminde bulunmaması veya taahhüt süresinden önce Abone için … üzerinden Tedarikçi değişiklik talebinde bulunulması halinde, sözleşmeyi sözleşmeden doğan her türlü sair haklar saklı kalmak üzere, Fatura alacakları ile birlikte sözleşme madde 7.1 de anılan cezai ve madde 6.7 de anılan tüm indirimlerin iade edilmesini, abone tüketiminden kaynaklı olarak ödenen piyasa maliyeti bedellerinin ödenmesini talep etme ve bütün bu borçlara ait gecikme zamınını Madde 4.2’deki belirtilen oranda uygulanın hakkı vardır. Tedarikçi, böyle bir durumda her türlü maliyet, zarar, kir kaybı ve cezai şartı karşılamak için teminatı irat kaydetme hakkına sahiptir. 7.3. Madde 7.1 veya Madde 7.2’de nedenlerle Abonenin Tedarikçi ‘den taahhüt veya sözleşme süresi sonuna kadar elektrik alını yapmaması halinde, Tedarikçi nin fesih işlemine gerek olmaksızıı taahhüttün veya sözleşmenin kalan süresi için, abonenin portföyden çıktığı aydaki Ulusal veya Bölgesel Tarife Fiyatı (sözleşme ihlali olduğu için indirimsiz tarife) ile abonenin son bir yıldaki tanhhüt süresine uymadığı aylardaki aylık … Spot Piyasa Takas Fiyatlarının (PTP) ortalaması arasındaki kWli başına birim fiyat farkı bulunacaktır. Bu fiyat farkı ile abonenin son 1(bir) yıldaki tanhhüt süresine uymadığı aylardaki geçmiş tüketimlerinin toplamı çarpılarak hesaplanacak olan kâr kaybı (mahrumiyeti) Abone “den talep edilecektir. Bu hesaplama şekli tanhhüt/sözleşme sonuma kadar kalan aylar için kullanılacak abonenin referans oluşturacak aynı ay tüketimi yoksa, tüketimi Tedarikçi ‘de olmayan aylar için, Abone’ nin Tedarikçi ‘de var olan ayların tüketimlerinin ortalaması referans almacaktır. Tedarikçi ‘nin bu kâr kaybını Madde 7 V’deki cezadan bağımsız ve ona ilave olarak Madde 4.2’deki gecikme zamımn ile birlikte talep etme hakkı vardır.. şeklinde düzenlenmiştir. Davalının 10.05.2019, 11.06.2019, 09.072019 ve 26.08.2019 son ödeme tarihli faturaları sözleşmede belirtilen sürede ödemediği, sözleşmede fatura tarihinden itibaren 7 gün içerisinde ödeneceğinin kararlaştırıldığı, sözleşmenin 7.1 maddesinde faturalarının en yüksek faturasının 2(iki) katı kadar cezai şartı Tedarikçi ‘ye ödemeyi kabul eder…düzenlemesi gereğince en yüksek tutarlı fatura 03.05.2019 tarih, … nolu ve 6.336,52.-TL tutarlı faturalar olduğu, bu fatura tutarının iki katı ise 6.336,52 x 2 = 12.673,04.-TL olduğu, sözleşmenin 4.2. maddesinde. …Abonenin sözleşme hükümleri veya borçtan dolayı icra takibine sebebiyet halinde, icralık her faturanın % 12 ‘si kadar icra ceza bedeli ve işbu maddede belirlenmiş olan gecikme oranında sözleşmesel faiz talep edilecektir…şeklinde düzenleme olduğu 20.09.2019 tarihli ve 12.673,04.-TL tutarlı fatura tutarını icra takibi yapıldığı ve bu fatura tutarının % 12 sinin 1.520,76.-TL olarak hesaplandığı, anlaşılmaktadır. Tüm bunlara göre yapılan değerlendirmede, sözleşmenin 7.2 maddesinde tedarikçinin aboneyi portföyden çıkarması halinde de 7.1 maddesindeki cezai şartı talep edebileceği, mahkemece cezai şarttan indirim sebebi olarak “davalının son kurumlar vergisi beyannamesine göre 1/2 oranında indirim yapılması gerektiği” gerekçesinin sözleşmeye aykırı olduğu, sözleşmede faturanın tebliğine ilişkin düzenleme bulunmadığı, fatura tarihinden itibaren ödeme süresinin belirlendiği, cezai şart miktarının ekonomik mahva neden olacak miktarda da bulunmadığı anlaşılmakla bu miktar üzerinden davanın kabulüne karar vermek gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya uygun bulunmamıştır. Açıklanan nedenlerle davalının istinaf talebinin HMK 353/1-b-1 maddesi gereğince reddine, davacının istinaf talebinin kabulü ile HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince karar kaldırılarak yeniden esas hakkında aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
K A R A R: Yukarıda açıklanan nedenlerle; A-Davalının istinaf talebinin HMK 353/1-b-1 maddesi gereğince reddine, B-Davacının istinaf talebinin kabulüyle HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince karar kaldırılarak yeniden esas hakkında; 1- Davacının davasının kabulüne, Davalının İstanbul … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyasında, takibe itirazın iptaline, takibin 14.468,38 TL alacak üzerinden devamına, 2-Alacağı takip tarihinden itibaren yıllık %60 akdi faiz uygulanmasına, 3-Fazlaya ilişkin istemin reddine, 4-Alacak likit ve hesaplanabilir olduğundan, alacak miktarı üzerinden takdiren %20 oranına denk gelen 2.893,60 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine 5- Alınması gereken 988,33 TL nisbi karar ve ilam harcından peşin alınan 174,75 TL nin mahsubu ile bakiye 813,58 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına, 6-Davacının yatırdığı 174,75 TL harcın davalıdan alınıp davacıya verilmesine, 7-Davacı tarafça yapılan 3.225,00 TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, 8-Davacı vekille temsil edildiğinden karar tarihindeki AAÜT uyarınca 5.100,00 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınıp davcıya verilmesine, 9- Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmı karar kesinleştiğinde taraflara iadesine, İstinaf incelemesiyle ilgili olarak;Peşin alınan istinaf karar harcının, istinaf eden davacıya isteği halinde ilk derece mahkemesince iadesine, Davalıdan alınmasına gereken 988,33 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 108,27 TL harcın mahsubu ile bakiye 880,06 TL’nin istinaf eden davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, Davacının istinaf sebebiyle yapmış olduğu 142,50 TL istinaf yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, Davalının istinaf sebebiyle yapmış olduğu yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına, İstinaf sebebiyle yatırılan gider avansı bakiyesi varsa, karar kesin olmakla istinaf edenlere ilk derece mahkemesince iadesine, Dair dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda HMK 362/1-a maddesi gereğince kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 28/04/2022