Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi 2021/1530 E. 2022/554 K. 24.02.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO: 2021/1530
KARAR NO: 2022/554
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 11/02/2021
NUMARASI: 2020/312 E – 2021/149 K
DAVANIN KONUSU: Alacak
KARAR TARİHİ: 24/02/2022
Yukarıda tarafları ve konusu yazılı bulunan dava ile ilgili olarak, ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf edilmesi sebebiyle , dava dosyası üzerinde yapılan inceleme sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı şirketin … Mahallesi, … Sokak, N:.. Torbalı İzmir adresinde tesis edilen güneş enerji santrali ile ilgili davalı şirketlerden hizmet aldığını,davacı şirketin işbu adreste yer alan santrali ile ilgili elektrik faturalarının aylık olarak düzenlenip gönderilmesi gerekirken Haziran 2018 – Aralık 2018 dönemine ait 7 aya ilişkin faturanın toplu şekilde 12 Mart 2019 tarihinde düzenlendiğini, düzenlenen fatura içeriğinde yer alan 17.796,63 TL (KDV hariç) reaktif açıklamalı bir bedelin bulunduğunu, davalının …’ dan bu tutar hakkında bilgi istemesi üzerine reaktif adı altında talep edilen tutarın Haziran- Temmuz- Ağustos- Eylül- Ekim- Kasım- Aralık 2018 tarihlerine ait toplam 7 aylık reaktif enerji sınır değerlerinin aşılmasına ilişkin ceza bedeli olduğunun anlaşıldığını, … Elektrik tarafından davacı şirket adına yapılan itirazda sistemsel sorun nedeni ile dağıtım bölgelerinde yer alan üreticilere 2018 yılına ait sistem kullanım faturalarının oluşturulamadığının bildirildiğini, faturaların aylık düzenlenmeden ve öncesinde davacı şirketi uyarmadan ihlalin giderilmesi için uygun bir süre vermeden cezai şart faturası düzenlenmesinin haksız olduğunu beyanla KDV dahil 21.000,00 TLnın ödeme tarihinden itibaren alacağın davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı …’ın tedarik şirketi olduğunu, davalı şirketin dağıtım şirketi olduğunu, taraflar arasındaki sözleşmeye istinaden yalnızca dağıtım şirketi tarafından okunan sayaç bilgilerine ve dağıtım şirket tarafından yapılan tüketim bildirimine uygun olarak fatura düzenlendiğini, bu davalıya herhangi bir husumetin yöneltilemeyeceğini beyanla davanın reddini talep etmiştir.Davalı … Elektrik vekili cevap dilekçesinde özetle; fatura gönderiminde süre bakımından mevzuata aykırı bir durumun bulunmadığını, reaktif enerjinin tarifedeki EPDK kurul kararı gereği uygulandığını, davalı şirket tarafından mevzuatsal yükümlülüğün yerine getirilmesinin söz konusu olduğunu, mevzuatsal yükümlülüğün davacı tarafta olduğunu, davalı şirkete kusur izafe edilemeyeceğini belirterek davanın reddini talep etmiştir. Mahkeme,, davacı şirket ile davalılardan … A.Ş. arasında tanzim edilen Elektrik satış Sözleşmesi uyarınca davacının davalı …’ın dağıtım sisteminden belirlenen miktarda elektrik enerji çekme hakkı tanındığı, davacının belirlenenden fazla enerji sınır değerinin aşıldığı bu nedenle davalıların davacıdan cezai şart bedelini tahsil ettiği, taraflar arasında tanzim edilen sözleşmeler ve aldırılan bilirkişi raporundan anlaşılacağı üzere, davacı ile davalı arasında akdedilen sözleşmede cezai şarta ilişkin hüküm düzenlenmediği ve davalıların uyarı yapma ve süre verme yükümlülüğü bulunmadığı, netice olarak davalıların davacıdan tahsil ettiği cezai şart bedellerinin sözleşme ve mevzuata uygun olduğu gerekçesiyle;”Davanın reddine” karar vermiştir. Kararı davacı vekili istinaf etmiştir.İstinaf dilekçesinde; yetersiz gerekçe ile “Hizmet kusuru” ve “Müterafik kusur” iddiaları değerlendirilmeden bilirkişi raporu kapsamında ve hukuki değerlendirme yapılmaksızın davanın reddine karar verildiğini,bilirkişi raporundaki davalı … Dağıtım tarafından hizmet kusurunun işlenmiş olduğu görülmektedir.” şeklindeki tespitin yerel mahkeme tarafından hiç değerlendirilmemesi ve hizmet kusurunun yok sayılmış olmasının istinaf sebebi olduğunu,Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği madde 32 (1) “Sayaçlar, en az 25 en fazla 35 günlük dönemlerle dağıtım şirketi tarafından her takvim ayında bir defa okunur. Bu okuma aylık okuma olarak değerlendirilir.” hükmü ile dağıtım firmasının 6 ay boyunca sayaç okuması yapmamış olmasından dolayı ağır hizmet kusuru işlediğinin açık olduğunu, dağıtım firmasının sayaçları her ay okuyamamasını “sistem arızası” olarak isimlendirerek kabul ettiğini, bunun dağıtım firmasını sorumluluktan kurtarmayacağınını, reaktif bedelin davacı şirkete yansıtıldığı ilk aydan itibaren başlayan sistemsel arızanın; zamanında önlem alma haklarını elinden aldığını, zamanında faturalama yapılmadığından ilk aydaki reaktif enerji bedeli farkedilmeyerek aydan aya arıza devam ettiği ve davacı şirketin zararının giderek arttığını,davacı şirketin zararının artmasında davalı şirketlerin zamanında sayaç okuması yapmadıkları için kusurlu olduğunu, EPDK tarafından 5999-3 sayılı kurul kararı gereği Dağıtım Lisansı Sahibi Tüzel Kişiler ve Görevli Tedarik Şirketlerinin Tarife Uygulamalarına İlişkin Usul ve Esaslar’ın 13.maddesinin 2. Fıkrasında “ tüm dağıtım sistemi kullanıcıları ile sisteme enerji veren üreticilere çekiş yönünde 16 ncı maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen durumlarda aşağıdaki şartlar dâhilinde reaktif enerji tarifesi uygulanır. Ancak kullanıcıya ait kompanzasyon tesisinde arıza sonucu oluşan ihlalin yılda (takvim yılı) bir kez olması halinde reaktif enerji bedeli faturalamada dikkate alınmaz. Reaktif enerji ölçüm sistemleri dağıtım şirketi tarafından tesis edilir. Reaktif enerji ölçüm sistemi tesis edilmemiş kullanıcılara reaktif enerji bedeli uygulanmaz.” hükmünün yer aldığını,söz konusu hükümden de açıkça anlaşılacağı üzere kompanzasyon tesisinde arıza sonucu oluşan ihlalin yılda bir kez olması halinde reaktif enerji bedeli faturalamada dikkate alınmayacağını,mahkemenin bu hususu dikkate almadığını, zamanında faturalama yapılmış olsaydı ilk ayda fark edilecek olan reaktif bedel madde 13/2 gereğince fatura edilemeyecek, zararın doğmasının engelleneceğini, ayrıca davacı şirketin kompanzasyon pano arızasından sorumluluğu kabul edilecek ise dahi, davalı … Elektrik in sayaç okumadaki hizmet kusuru ve birlikte tahsilat yaptığı diğer davalı şirketin aynı nedenle kusurlu sayılması ile müterafik kusur hususunun dikkate alınması gerekirken bu konunun da değerlendirilmediğini belirterek davanın kabulüne karar verilmesi için kararın kaldırılmasını talep etmiştir. 6100 sayılı HMK’nun 355 md gereğince, istinaf sebepleri ile sınırlı olarak yapılan incelemeye göre;Dava, taraflar arasındaki hizmet alım-satım sözleşmesi kapsamında sözleşmedeki enerji sınır değerinin aşılmasından dolayı tahakkuk ettirilen cezai şart bedelinin haksız alındığı ileri sürülerek istirdadı talebine yöneliktir. Alınan bilirkişi raporunda; davalı … A.Ş. tarafından davacı adına düzenlenmiş olan dava konusu 12.03.2019 tarihli … numaralı fatura incelendiğinde, bu içeriğinde Reaktif kalemi adı altında KDV hariç olarak 17.796,63 TL. Reaktif bedelinin yer aldığı dava konusu Reaktif Bedelin oluştuğu dönemler ve Reaktif Enerji bedeli tutarları ise aşağıdaki tabloda görüleceği üzere;
İLK SAYAÇ OKUMA TARİHİ SON SAYAÇ OKUMA TARİHİ REAKTİF ENERJİ TÜKETİM MİKTARI (KVARH) REAKTİF ENERJİ TÜKETİM BEDELİ (TL.) 31.05.2018 30.06.2018 00 30.06.2018 31.07.2018 559 98,88 31.07.2018 31.08.2018 23.924,00 4.589,67 31.08.2018 30.09.2018 34.659,00 6.652,32 30.09.2018 31.10.2018 28.956,00 5.388,58 31.10.2018 30.11.20185.734,00 1.067,18 TOPLAM 17.796,63 Olduğu, elektrik sisteminde aktif olarak iş görmeyen Reaktif gücün, tüketicinin iç elektrik sisteminde ve Dağıtım Hatlarında (dava konusu bu olayda davalı …A.Ş. nin elektrik dağıtım hatlarında) gereksiz maliyetler, aşırı yüklenmeler ve voltaj düşümlerine sebep olmaması ve bu etkileri ortadan kaldırması için tüketicilerin elektrik sisteminde tesisin elektrik gücüne ve ihtiyaca bağlı olarak gereken güç ve büyüklükte Kompanzasyon Sistemi (Kompanzasyon Panosu) kurulması ve Reaktif Gücün azaltılması için Kompanzasyon yapılmasının yasal olarak zorunlu olduğunu,tüketicilerin tüketebileceği Endüktif ve Kapasitif enerji miktarının ise tüketmiş olduğu … Enerji miktarına oransal bağlı olarak bir sınır değeri olduğu,tüketicilerin tüketmiş oldukları … enerjinin %20 si kadar … Enerji, %15 i kadar da kapasitif enerji harcayabildiklerini,tüketilen … enerji miktarına oransal bağlı olan bu değerler aşıldığında yani tüketicinin tüketmiş olduğu … enerji miktarının %20 sinden fazla endüktif enerji, %15 inden fazlada kapasitif enerji tüketmiş ise bu sınır değerler aşıldığı için Reaktif (Endüktif yada Kapasitif) Enerji bedelini ödemek zorunda olduğunu, kompanzasyon panolarının normal elektrik kuvvet dağıtım ve aydınlatma panolarından farklı olarak bir nevi hareketli panolar olduğu,yani günün her anı tesis tarafından şebekeden çekilen Reaktif Güç türüne göre devreye girip çıkan yani anahtarlama yapan kontaktörler vasıtasıyla kondansatör grupları ve şönt reaktörler bulunduğunu,hal böyle iken uygulamada ve işin tekniğinde öncelikle bu kompanzasyon panolarının tesis sahibi (tesis teknik personeli) tarafından günlük ve haftalık olarak da kontrol ve testlerinin yapılması gerektiği,çünkü panoda oluşacak bir arıza nedeniyle (yani herhangi bir kondansatör kademe grubunun sigorta atması, kontaktörlerin kontak arızaları nedeniyle iletim sağlamaması veya kontakların yapışmış olup devreden çıkmaması, kondansatör bataryasının üzerindeki etiket değerinde belirtilmiş olan güç değerine göre kapasite kaybına uğraması v.b.) kompanzasyon sistemi tam olarak işlevini yerine getiremeyeceği için tüketicinin tesisi tarafından tüketilmiş olan reaktif güç azaltılamayacağından elektrik sayacında Endüktif ve/veya Kapasitif enerji sarfiyatı kayıt edileceğinden,tüketilmiş olan bu endüktif veya kapasitif enerji miktarı … enerjiye bağlı oransal sınır değerler aşıldığında tüketiciye tüketmiş olduğu bu reaktif bedelin fatura edileceğini,reaktif bedelin , belirtilenin aksine bir ceza değil, tüketicinin bir işine yaramadığı halde gereksiz olarak tüketmiş olduğu reaktif enerjinin bedeli olarak belirtildiğini, tüketicinin ilgili dağıtım şirketi tarafından kendisine gönderilen elektrik tüketim faturalarına bağlı kalmaksızın anlık, günlük yada haftalık olarak kullanmış olduğu reaktif (endüktif yada kapasitif) enerji sarfiyatını kontrol edebilir. Kompanzasyon panosunun, tesisisin ilgili teknik personeli tarafından ölçüm ve kontrolleri yapılıp kompanzasyon panosunun faal olarak işlevini yerine getirip getirmediği kontrol edilerek ve tesisin elektrik sayacı üzerinden yada sayacın bağlı olduğu OSOS (Otomatik Sayaç Okuma Sistemi) üzerinden istenilen her an sayacın …, Endüktif ve Kapasitif endeks değerlerini okuyarak, bu endeks değerlerinin kayıt edildiği basit bir excell hesap tablosu ile reaktif enerji tüketim miktarlarını ve … Enerji Tüketimine olan tüketim oranlarını çok basitçe hesaplayıp takip edebileceğini, herhangi bir olumsuzluk durumunun tespiti anında ise işletme bakım ve kontrol sorumluluğu kendisinde olan tüketicinin (abone), kompanzasyon panosuna müdahale ederek arızasını gidermesi gerektiğini, Türkiye de ve Dünya da, tüm küçük, orta ve büyük ölçekli tüm tesislerde uygulamanın bu şekilde olduğunu, elektrik dağıtım şirketinin, tüketicilere (abonelere) reaktif güç kompanzasyon sistemlerinin takip, kontrolü ve ikazı ile ilgili bir görevi ve sorumluluğu bulunmadığını, tüketicilerin kendi reaktif enerji tüketimlerini kontrol altında tutarak, faturalarına Reaktif Enerji Bedeli yansıtılmasına sebep olmaması gerektiğini, ilgili dağıtım şirketi tarafından, abonelerin elektrik sayaçları hangi sıklıkla okunursa okunsun buradaki durumun , davacının kendi sorumluluğunda olan, takip etmesi gereken ve istediği her an dağıtım şirketine bağlı kalmaksızın takibini yapabileceği bir durum olduğunu,olayda davalı …A.Ş. tarafından sistem arızasından dolayı sayaç okuması 6 ay süre ile yapılamamışsa da, davalı tarafından bu durumda sayaç mahalline gidilerek, elektrik sayacının manuel endeks okuma yöntemi ile okuması yapılabileceği,davalı …A.Ş. tarafından, elektrik sayacının yönetmelikte belirtilen sürelerde okunması yapılmadığı için, davalı … A.Ş. tarafından Hizmet Kusurunun işlenmiş olduğunun görüldüğü, fakat sayaç okuma ve faturalama süresine ilişkin bu hizmet kusuruna rağmen davalının davacıya kompanzasyon takibi yani reaktif enerji sarfiyatı konusunda ihtar gönderme zorunluluğu bulunmadığı belirtilerek,dava konusu Reaktif Enerji Bedelinin davalı … A.Ş. tarafından yönetmeliklere uygun ve haklı olarak faturaya yansıtılmış olduğu, elektrik Dağıtım Şirketlerinin ve bu davada ise … A.Ş. nin, davacıya Reaktif Enerji sarfiyatı ve kompanzasyon Pano Takip ve Kontrolü hakkında öncesinde bir ihtar, bildirim ve ikaz etme sorumluluğunun bulunmadığı, davacının, tesisine ait Kompanzasyon Panosunu ve tüketmiş olduğu Reaktif Enerji miktarını, dağıtım şirketinden fatura/ihtar/bildirim gelmesine gerek kalmaksızın dağıtım şirketinden bağımsız olarak kontrol etmesi ve kontrol altında tutma zorunluluğu olduğu,davalı … A.Ş. nin, davacının elektrik sayacını, Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği Madde 32 (1) e göre, bu madde de belirtilen sürelerde okumamış olmasından dolayı Hizmet Kusuru işlemiş olduğu,ancak davacının elektrik sayacının, davalı tarafından 6 ay okunmamış ve fatura düzenlenmemiş olmasının, davacının davalı tarafça haklı olarak tahakkuk edilmiş Reaktif Güç Bedeline itirazını haklı duruma getirmeyeceği” belirtilmiştir. Bu durumda bilirkişi raporunda,dava konusu Reaktif Enerji Bedelinin davalı … A.Ş. tarafından yönetmeliklere uygun ve haklı olarak faturaya yansıtılmış olduğu,elektrik Dağıtım Şirketlerinin ve bu davada ise … A.Ş. nin, davacıya Reaktif Enerji sarfiyatı ve kompanzasyon Pano Takip ve Kontrolü hakkında öncesinde bir ihtar, bildirim ve ikaz etme sorumluluğunun bulunmadığı, davacının, tesisine ait Kompanzasyon Panosunu ve tüketmiş olduğu Reaktif Enerji miktarını, dağıtım şirketinden fatura/ihtar/bildirim gelmesine gerek kalmaksızın dağıtım şirketinden bağımsız olarak kontrol etmesi ve kontrol altında tutma zorunluluğu olduğu,davalı … A.Ş. nin, davacının elektrik sayacını, Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği Madde 32 (1) e göre, bu madde de belirtilen sürelerde okumamış olmasından dolayı Hizmet Kusuru işlemiş olduğu,ancak davacının elektrik sayacının, davalı tarafından 6 ay okunmamış ve fatura düzenlenmemiş olmasının, davacının davalı tarafça haklı olarak tahakkuk edilmiş Reaktif Güç Bedeline itirazını haklı duruma getirmeyeceği belirlenmekle,alının bilirkişi raporunun taraf,mahkeme ve Yargıtay denetimine elverişli,ilgili mevzuat ve yönetmeliğe uygun olduğu anlaşılmıştır. Sonuç olarak dosya kapsamından OSOS uygulamasına tabi davacı sayacının endeks verilerinin davacı tarafça rahatlıkla hesaplanabileceği, kaldı ki davacının kendi tesisine ilişkin söz konusu Kompanzasyon Panosunu ve tükettiği Reaktif Enerji miktarını, dağıtım şirketinden fatura/ihtar/bildirim gelmesine gerek olmadan dağıtım şirketinden bağımsız olarak hem kontrol etme ve hemde kontrol altında tutma zorunluluğu bulunduğu açık olduğundan,sayacın 6 ay okunmamasının tüketime etkisinin doğrudan olmayacağı hususunu ortaya koyduğundan, hizmet kusuru yada müterafık kusur değerlendirmesinin olaya uygun düşmeyeceği değerlendirilmiştirYeni bilirkişi incelemesinin davaya katkısı olmayacağı açıktır. Davacı davasını ispatlayamamıştır.Mahkemenin kararı usul ve hukuka uygundur. Bu itibarla, ilk derece mahkemesince verilen kararda mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesi bakımından usul ve esas yönünden yasaya aykırı bir durum bulunmamasına göre davalının istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-1 maddesi uyarınca reddine karar verilmesi gerekmiştir.
K A R A R: Yukarıda açıklanan nedenlerle; Davacının istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-1 maddesi uyarınca reddine, Alınması gereken 80,70 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 59,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 21,40 TL’nin davacıdan alınarak hazineye irat kaydına, İstinaf yargılama giderlerinin istinaf eden üzerinde bırakılmasına, İstinaf sebebiyle yatırılan gider avansı bakiyesi varsa karar kesin olmakla istinaf edene ilk derece mahkemesince iadesine, Dair dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda HMK 362/1-a maddesi gereğince kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 24/02/2022