Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi 2021/1478 E. 2022/1049 K. 08.04.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO : 2021/1478
KARAR NO : 2022/1049
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 02/12/2020
NUMARASI : 2016/772 E – 2020/588 K
DAVANIN KONUSU : Alacak
KARAR TARİHİ : 08/04/2022
Yukarıda tarafları ve konusu yazılı bulunan dava ile ilgili olarak, ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf edilmesi sebebiyle , dava dosyası üzerinde yapılan inceleme sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde; İnşaat müteahhitliği yapan müvekkili şirketin “…parsel” üzerinde inşa edeceği iş yeri amaçlı site merkezindeki bağımsız bölümlerin elektrik enerjisi ihtiyacı için abonelik talebiyle …Dağıtım A.Ş.’ ye müracaat ettiğini, BEDAŞ tarafından verilen cevapta “yatırım bedellerinin davacı müvekkili şirket tarafından karşılanması halinde elektrik verilebileceğini, aksi halde enerji alamayacağını ve itirazlarının da kesinlikle kabul edilemeyeceği” belirtildiğinden mü- vekkilinin tek seçenekle karşı karşıya kaldığını, müvekkili şirket yetkililerinin yatırımcılarına karşı ticari taahhüt ve yükümlülüklerini zamanında yerine getirebilmek söz konusu trafo, yer altı OG kablo, trafo köşkü gibi yatırımları elektrik taahhüt işleri yapan bir şirketle anlaşarak ve bedelini kendisi karşılayarak yaptırdığını, tesisin 21/01/2015 tarihinde kontrol ve muayene edilerek BEDAŞ yetkili personeli tarafından devir alınarak çalıştırılmaya başlandığını, elektrik temini işinin davalı BEDAŞ’ ın asli görevi olduğunu, yasa gereği abonenin yapacağı yatırım bedelinin, tükettiği elektrik bedelinden düşülmesinin gerektiğini, davalı şirketten alacakları tutarın faturalı kısımlar için 111.157,12 TL olduğunu, kendi imkanları ile yaptığı diğer işçilik, kazı, inşaat kısımları, trafo yeri bedeli ve belirsiz olan diğer giderlerin tespitinin gerektiğini beyanla fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere, müvekkili tarafından yapılarak bedeli karşılanmış olan transformatör, elektrik dağıtım panoları, yüksek gerilim E.N.H.ve diğer tesis bedellerinin trafo köşkü ve trafo yeri bedelinin davalı … Elektrik Dağıtım A.Ş.’ den tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı BEDAŞ vekili cevap dilekçesinde; davaya konu edilen taleplerin zamanaşımına uğradığını, husumetin müvekkili şirkete yöneltilmesinin doğru olmadığını, TEDAŞ ile imzalanan İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi hükümleri gereğince dağıtım tesislerinin mülkiyetinin TEDAŞ’a ait olduğunu, dava konusu dağıtım tesisinin maliki dahi olmayan müvekkili şirkete karşı yöneltilen davanın husumet yönünden reddinin gerektiğini, aradaki sözleşme ilişkisinin davacı tarafın iddiası aksine geçerli olduğunu ve sonuçlarını doğurmaya devam ettiğini, davacı tarafın aradaki söz- leşme ilişkisinin emredici kurallara aykırılığı nedeniyle mutlak butlan olduğu dolayısıyla geçersiz olduğu iddiasının hukuki gerçeklikten uzak olduğunu, davacı tarafla müvekkili şirket arasında henüz bağlantı ya da sistem kullanım anlaş- masının da bulunmadığını, bu anlaşma tesis edilmeden huzurdaki dava ile tek seferde ödeme talebinin hukuka aykırı olduğunu, davacı tarafın iş bu davaya dayanak teşkil leden taleplerinin bu yönüyle hukuki dayanaktan yoksun olduğunu beyanla davanın reddini savunmuştur.Davalı TEDAŞ vekili cevap dilekçesinde ; öncelikle dava konusu aynı olmak üzere davacı tarafından açılan İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2017/1428 Esas sayılı davada verilen 2016/476 Karar sayılı kararda müvekkili lehine davanın reddine karar verildiğini, söz konusu talebin zamanaşımına uğradığını, husumetin sadece diğer davalı … Dağıtım A.Ş.’ye yöneltilmesi gerekirken müvekkili kuruluşa da husumet yöneltilmesinin hukuki dayanağı bulunmadığını, İşletme Hakkı Devir Sözleşmesinin 7.5 maddesi uyarınca davaya ilişkin tüm sorumluluğun …Elektrik Dağıtım A.Ş.’ ya ait olduğunu, davacının afaki taleplerinin hukuki dayanağının bulunmadığını beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesi’nce:
1-Davacının davalı TEDAŞ’a yönelik davasının pasif husumet yokluğundan REDDİNE,
2-Davacının davalı BEDAŞ’a yönelik davasının ıslah beyanları uyarınca kabulü ile; 113.947,12 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı BEDAŞ’tan alınarak davacıya VERİLMESİNE karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu: Hüküm davalı BEDAŞ vekili tarafından istinaf edilmiştir.
Davalı BEDAŞ vekili istinaf dilekçesinde;
TBK’nun 82.maddesine dayalı davaya konusu taleplerin zamanaşımına uğradığını,
TEDAŞ ile imzalanan İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi hükümleri gereğince dağıtım tesislerinin mülkiyetinin TEDAŞ’a ait olduğunu, söz konusu dağıtım şirketinin maliki dahi olmayan müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini,
Davacının ıslah dilekçesi ile taleplerini artırmasının usulsüz ve haksız olduğunu,
Davacının iddiasının aksine aradaki sözleşme ilişkisinin geçerli olduğunu ve sonuç doğur- maya devam ettiğini, davacının önerisi yapılan şartlara her hangi bir ihtirazi kayıt ileri sürmediğini,
Taraflar arasında her hangi bir bağlantı anlaşması yada sistem kullanım anlaşması olma- dan bu bedellerin ödenmesinin talep edilemeyeceğini,
Yerel mahkemece alacak miktarının hesaplanmasında hataya düşüldüğünü, faturasız alacak taleplerinin yerinde olmadığını beyanla kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
6100 sayılı HMK’nun 355 md gereğince, istinaf sebepleri ile sınırlı olarak yapılan incelemeye göre;
Dava, davacı tarafından finansman sağlanarak inşa olunan ve davalıya devredilen trafo ve diğer dağıtım tesisleri bedelinin tahsili talebine ilişkindir.
Emsal davalar ile ilgili olarak Yargıtay 3. HD’nce yapılan temyiz incelemesi sonucu tesis edilen 2016/18362 Esas, 2018/5395 Karar sayılı 17/05/2018 tarihli, 2016/20468 Esas, 2018/9184 karar sayılı 27/09/2018 ilamlarda da vurgulandığı üzere;
01 Mart 2003 tarihli “Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinin 6. Md de:
“Gerçek veya tüzel kişilerin, dağıtım sistemine bağlantı talebinin dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi tarafından ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde karşılanması ve bağlantı anlaşması yapa- rak hizmet verilmesi esastır.
Bağlantı için yapılan başvuru, dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi tarafından, dağıtım sis- teminin mevcut durumu çerçevesinde genişleme yatırımı veya yeni yatırımın gerekli olması hususları da dikkate alınarak değerlendirilir.
Buna göre;
a)Dağıtım sisteminin mevcut durumunun bağlantı talebinin karşılanması için uygun olması halinde, 5. maddede belirtilen belgelerin ibraz edilmesi kaydıyla dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi ile başvuru sahibi arasında bağlantı anlaşması imzalanır.
b)Dağıtım sisteminin mevcut durumunun bağlantı talebinin karşılanması için uygun ol- maması ve genişleme yatırımı veya yeni yatırımın gerekli olması durumunda; saha etüdü gerek- tirmeyen hallerde başvuru tarihinden itibaren on iş günü, saha etüdü gerektiren hallerde ise başvuru tarihinden itibaren yirmi iş günü içerisinde, bağlantı talebinin karşılanabileceği makul bir süre, gerekçeleri ile birlikte başvuru sahibine yazılı olarak bildirilir. Başvuru sahibinin söz konusu süreye itiraz hakkı saklı olup, bu konuda Kuruma başvurabilir. Başvuru, Elektrik Piyasası Lisans Yönet- meliği’nin 38. maddesi hükümleri çerçevesinde Kurum tarafından değerlendirilir. Dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi tarafından verilen görüşe ilişkin gerekçelerin Kurul tarafından uygun görülmemesi halinde, dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi ile başvuru sahibi arasında bağlantı anlaşması imzalanır.
c)Başvuru sahibinin (b) bendi kapsamında haksız bulunması veya bağlantı talebinin karşı- lanabilmesi için dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi tarafından bildirilen sürenin başvuru sahibi tarafından uzun bulunması ve bağlantı talebinin branşman hattı tesis edilerek karşılanabilir olması halinde gerekli yatırım başvuru sahibi tarafından üstlenilebilir. Bu durumda bağlantı projesinin hazırlanması başvuru sahibinin sorumluluğunda olup, bağlantı projesinin hazırlanabilmesine ilişkin etüt için gerekli olan tüm bilgiler dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi tarafından sağlanır. Bağlantı projesi, tamamlanmasını müteakip onay için dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiye sunulur. Dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi, söz konusu proje üzerindeki incelemesini proje sunum tarihinden itibaren beş iş günü içerisinde tamamlayarak projeyi onaylar veya projeyi revizyon için başvuru sahibine iade eder. Proje revizyonunun gerekçeleri başvuru sahibine yazılı olarak bildirilir. Bağlantı projesinin onaylanması durumunda, dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi ile başvuru sahibi arasında, branşman hattının mülkiyet ve kullanım hakları ile finansman ve bağlantı koşulları gibi hususların düzenlendiği bağlantı anlaşması imzalanır.
Dağıtım sistemine geçici bağlantı yaparak elektrik enerjisi temin etmek isteyen gerçek veya tüzel kişi ile dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi arasında kullanım amacıyla sınırlı bir süreyi içeren bağlantı anlaşması imzalanır.
Bağlantı anlaşmasının imzalanmasını takiben ve anlaşmada yer alan süre içerisinde gerekli bağlantı varlıkları tesis edilerek, Elektrik Piyasası Tarifeler Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak belirlenen bağlantı bedeli, başvuru sahibi tarafından dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiye ödenir.
Bağlantı bedeli, bir defaya mahsus olmak üzere ve ilk bağlantı anlaşması yapılması esnasında tahsil edilir ve geri ödenmez.
Bağlantı anlaşmasında yer alan adresteki kullanım yeri var olduğu sürece, bağlantı anlaşması yürürlükte kalır ve söz konusu kullanım yerindeki müşteri değişikliği halinde yeni bir bağlantı anlaşması yapılması talep edilmez” hükmüne amirdir.
Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğinin 38. maddesinin 6. Fıkrasında ise; “sisteme bağ- lantı yapılması hâlinde sistem kullanımı açısından kapasitenin yetersiz olması nedeniyle genişleme yatı- rımı veya yeni yatırım yapılmasının gerekli olduğu ve yeterli finansmanın mevcut olmadığı hâllerde söz konusu yatırım TEİAŞ ve/veya dağıtım lisansı sahibin tüzel kişi adına, bağlantı yapmak isteyen gerçek veya tüzel kişi tarafından ilgili mevzuat kapsamındaki teknik standartlar sağlanarak yapılabilir veya finanse edilebilir.
Bu durumda gerçekleşen yatırıma ait toplam harcama tutarı, sisteme bağlantı yapan gerçek veya tüzel kişi ile TEİAŞ ve/veya dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler arasında yapılacak bağlantı ve sistem kullanım anlaşması çerçevesinde gerçek veya tüzel kişinin iletim ve/veya dağıtım tarifesi bede- linden düşülür” hükmü bulunmaktadır.
28/01/2014 tarih ve 28896 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Elektrik Piyasası Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliği’nin geçici ve son hükümlerinde “Kullanıcı Tarafından Tesis Edilen İletim ve Dağıtım Varlıklarına İlişkin Metodoloji” ve “Mahsup Yöntemiyle Geri Ödeme Esasları “düzen- lenmiştir. Yine, aynı yönetmeliğin 20 ve 21. maddelerinde de kullanıcı tarafından tesis edilen iletim ve dağıtım varlıkları ile geri ödemeye ilişkin metodoloji usul ve esasları düzenlenmiştir.
Buna göre mahkemece, yatırım programı içerisinde davalının yapması gerekli olan yatırı- mın abone (davacı) tarafından yapılması nedeniyle talep edilebilecek bedel ve tahsil şeklinin yukarıda açıklanan yönetmelik hükümlerine göre belirlenmesi ve sonucuna göre karar verilmesi gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan bilgiler ışığında somut dava ele alındığında;
Davacı şirket tarafından ” … parsel adresindeki inşaat ile ilgili olarak 437.800 W güç talebi için 30/10/2013 tarih ,2561-20678 sayılı Tip-C/2 enerji müsaadesi belgesi düzenlendiği ve söz konusu yerde 34.5/0,4 kV 20640 nolu 630 kva kurulu gücündeki TM’nin tesis edildiği, 21/05/2015 tarihinde geçici kabulünün yapıldığı,
Akabinde trafonun yapılacağı yerin 1,00 TL’den 99 yıllığına BEDAŞ’a kiralandığı, tapuya şerh konulduğu anlaşılmaktadır.
Husumet itirazı yönünden;
Ayrıca davalı TEDAŞ ile davalı BEDAŞ arasında düzenlenen 24/07/2006 tarih işletme devir hakkı sözleşmesinin 7.5 maddesinde; dağıtım faaliyetinin şirket tarafından yürütüldüğü dönemde bu faaliyet kapsamında gerçekleştirilen her türlü iş ve işlemlerin bütün sorumluluğunun BEDAŞ’ a ait olduğu düzenlendiğinden, davalı BEDAŞ’ın ise pasif husumet sıfatına ilişkin itiraz yerinde görülmemiştir.
Zamanaşımı def’i ile ilgili olarak;
Davalı dağıtım şirketi tarafından yapılması gereken dava konusu tesisler davacı tarafından masraf olunmak suretiyle inşa olunmuş ve davalıya devredilmiş, bedeli de ödenmemiştir.
Dosya içeriğinde kesin kabulün yapılıp yapılmadığı ve hangi tarihte yapıldığı hususu ile davacının dava konusu tesis bedelinin ödenmesi talebiyle davalı tarafa başvurduğuna dair bilgi ve belge bulunmamaktadır. Ancak geçici kabulün yapıldığı 21/05/2015 tarihinden davanın açıldığı 15/07/2016 tarihine kadar zamanaşımı süresinin geçirilmediği de ortadadır.
Bağlantı anlaşması ile ilgili olarak; dava konusu trafo vs tesislerin esasen davalı şirket tarafından tesisi gereken unsurlar olduğu, davacının enerji talebiyle baş vurusu üzerine , davalı tarafından “talep edilen enerjinin mevcut şebeke üzerinden sağlanmasının mümkün olmadığı ,ancak davacı tara- fından belirtilen nitelikte trafo ve tesis inşa edilmek, bitiminde tesisin davalıya devredilmesi ve bulun- duğu yerin 99 yıllığına kiralanması kaydıyla” enerji müsaadesi verildiği, davacının bu şartlar dahilinde masraf sarf ederek söz konusu projenin enerji ihtiyacını sağlayacak tesisi inşa ettiği, davalıya devrettiği, tesisin bulunduğu yerin uzun dönem kiralandığı ve tapuya şerh edildiği, geçici kabulün de yapıldığı ve BEDAŞ’ın bu tesisten enerji alan abonelere fatura göndererek kazanç elde ettiği hususu gözetildiğinde, bu aşamada artık bağlantı anlaşmasının bulunmadığı yönündeki davalı savunmasına itibar edile- meyecektir.
Ödenmesi gereken tesis bedeli ile ilgili olarak; İlk derece mahkemesince atanan bilirkişiler … tarafından düzenlenen 24/01/2018 tarihli raporda ; dava konusu işle ilgili olarak 26/12/2014, 14/01/2015 ve 17/01/2015 tarihli faturalar kapsamında dava dışı şirket tarafından ya- pılan işin bedeli 111.157,12 TL olup rayice uygun olduğu, 180 m lik güzergahta yer altı kablosu döşen- mesi ile ilgili olarak yapılan ve faturaya bağlı olmayan kazı ve kablo döşeme işinin bedelinin ise 2.790,00 TL olduğu, davacının talep edebileceği toplam miktarın 113.947,12 TL olduğu , dağıtım tesi- sine ilişkin bu masrafın davalı tarafça en fazla 12 taksit halinde geri ödenmesinin gerektiği belirtilmiştir.
Bilirkişi raporu içerdiği teknik inceleme itibariyle hükme ve yargısal denetime elverişlidir.
Davacı taraf ,ibraz olunan bilirkişi raporu doğrultusunda davasını usulen ıslah etmiş olup mahkemece bu yönde karar tesis edilmesinde usul ve yasaya aykırılık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, ilk derece mahkemesince verilen kararda vakıa ve hukuki değer- lendirme noktasında, usul ve esasa aykırılık tespit edilmediğinden, davalı BEDAŞ’ın istinaf baş vuru- sunun HMK 353/1-b-1 md gereğince reddine karar verilmesi gerekmektedir.
K A R A R : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Davalı BEDAŞ’ın istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-1 maddesi uyarınca reddine,
Alınması gereken 7.783,72 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 1.945,93 TL harcın mahsubu ile bakiye 5.837,79 TL’nin davalı BEDAŞ’dan alınarak hazineye irat kaydına,
İstinaf yargılama giderlerinin istinaf eden üzerinde bırakılmasına,
İstinaf sebebiyle yatırılan gider avansı bakiyesi varsa karar kesinleştiğinde istinaf edene ilk derece mahkemesince iadesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda HMK 361.madde uyarınca gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Yargıtay’da temyiz yolu açık olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 08/04/2022