Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi 2021/1220 E. 2022/1193 K. 19.04.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO: 2021/1220
KARAR NO: 2022/1193
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 30/12/2020
NUMARASI: 2019/607 E – 2020/699 K
DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit
KARAR TARİHİ: 19/04/2022
Yukarıda tarafları ve konusu yazılı bulunan dava ile ilgili olarak, ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf edilmesi sebebiyle, dava dosyası üzerinde yapılan inceleme sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket tarafından … Mahallesi, … Bulvarı No:… Esenyurt/ İstanbul adresinde “…”nin inşa edildiği alanda su ihtiyacının karşılanması bakımından abonelik sözleşmesi yapıldığını, müvekkili şirketin su kullanımları nedeni ile 08.08.2017 tarihinden 12.01.2019 tarihine kadar İSKİ tarafından 14 adet fatura tanzim edilmiş olup bu faturaların bedellerinin en düşük 316,00TL ve en yüksek 49.703,00TL olduğunu, bu süre içerisinde yapılmış olan su sarfiyatı bedellerinin hiç bir zaman 49.703 TL üzerine çıkmadığını, İSKİ tarafından davacı şirket adına tanzim edilmiş olan faturaların listesinin dilekçe ekinde sunulduğunu, müvekkili şirketin maksimum tüketim tutarı ortada iken İSKİ tarafından 12.01.2019 ilk okuma-14.02.2019 son okuma tarihli, 01.03.2019 son ödeme tarihli, … no.lu, 1.142.632,00TL. (Bir milyon yüz kırk iki bin altı yüz otuz iki Türk Lirası) bedelli fahiş fatura tanzim edildiğini, bu fahiş faturaya 15.02.2019 tarihli dilekçe ile itiraz edilmiş olup faturanın hatalı olduğunu, emsal faturaların ve aylık ortalama tüketim miktarlarının dikkate alınması halinde bu hatanın anlaşılacağının belirtildiğini, bu itiraz üzerine 14.03.2019 tarihli tutanak ile … no.lu sayacın arızalı olduğunun İSKİ yetkilileri tarafından tespit edildiğini, bu sayacın sökülüp yerine yeni sayaç monte edildiğini, İSKİ tarafından davacıya gönderilmiş olan 16.03.2019 tarihli yazıda da arızalı sayacın Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Ölçü Ayarlar Müdürlüğü’ne gönderileceği ve gelen ölçü raporuna göre tahaakkuların değerlendirileceğinin bildirildiğini, bu gelişmelerin ardından İSKİ’nin, 1.142.632,00TL. bedelli faturayı iptal ettiğini ancak bu defa yerine … no.lu, 308.709.00TL bedelli ilk okuma tarihli 28.09.2018, son okuma tarihli 10.05.2019 olan fahiş bedelli ve hatalı faturayı tanzim ettiğini, bunun yanı sıra devamında da 308.709,00TL tutarı ödenmemiş tutar olarak gösterip üzerine 73.276,00 TL. bedelli, … no.lu, ilk okuma tarihi 10.05.2019, son okuma tarihi 19.06.2019 olan ikinci bir hatalı fatura tanzim edildiğini, bu aşamada itiraz konusu fatura tutarlarının ödenmemesi halinde gecikme cezası işletileceği, ödeme yapılmadığı takdirde suyun kullanıma kapatılacağı müvekiline bildirildiğini fatura içeriklerine bakıldığında güvence bedelinin de fatura tutarına dahil edilmiş olduğunu, yani faturalarda yer alan ödenecek miktarların tamamının tüketim kaynaklı olmadığının anlaşıldığını, İSKİ tarafından takılan sayaçlarda devamlı surette arızalar meydana geldiğini, bunun yanı sıra hatalı ve fahiş faturalar tahakkuk ettirildiğini, inşaat yapılan bölgede yer alan su basıncının standartların üstünde olduğunun tespit edildiğini, bu basınç nedeni ile sayaçların ve vanaların arızlandığının İSKİ”nin kendi yazışmalarından anlaşıldığını, … no.lu, 308.709.00TL, bedelli ve … no.lu, 73.276,00 TL. bedelli faturalarda yer alan bedeller bakımından davacının davalı tarafa borcunun olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde; sayacın arızalı olduğundan incelemeye gönderildiğini, sayacın ters takılmış olabileceğini, olaydan sonraki dönem kullanımlarına bakılarak arızalı dönem için hesaplama yapıldığını, davanın kötü niyetli olduğunu, davacının abonelik yaptığı dönemden sonra Esenyurt birimince abonelik sayaç okumalarının zaman zaman kapalı olması nedeniyle kıyas okumalar yapıldığını, tahakkukun itiraz üzerine düzeltildiğini, daha sonra sayaç değişikliğinin yapıldığını, arızalı sayacın sarfiyat kaydetmediğini, yapılan hesaplamanın doğru olduğunu beyanla, davanın reddine karar verilmesini istemiştir. Mahkemece yapılan yargılama sonunda; Davacının davasının Kısmen Kabulü ile, dava konusu … no.lu 308.709,00TL bedelli faturanın 71.450,83TL’lık kısmı yönünden davanın kabulüne ve bu miktar yönünden davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine, geri kalan kısma ilişkin talebin reddine karar verilmiştir. Mahkemece verilen kararı,davacı vekili ve davalı vekili istinaf etmiştir. 1-Davacı vekilince verilen istinaf dilekçesinde özetle; müvekkilinin ortalama tüketimi önceki faturalar ile ortada olup bunlar dikkate alındığında müvekkili şirketin su tüketiminin 328.455TL’ye ve de 73.276TL. ye ulaşmasının mümkün olmadığı, İSKİ tarafından takılan sayaçlarda devamlı surette arızalar meydana geldiği, bunun yanı sıra hatalı ve fahiş faturalar tahakkuk ettirildiği, müvekkili şirket tarafından inşaat yapılan söz konusu bölgede yer alan su basıncının standartların üstünde olduğunun tespit edildiği, bu basınç nedeni ile sayaçların ve vanaların arızlandığı iskinin kendi yazışmalarından anlaşıldığı ortada olup, bu hususlar detaylı şekilde belirtilerek menfi tespit davası açılmışsa da tüm iddia ve itirazları değerledirilmeksizin davanın kısmen reddine karar verildiği, bilirkişi raporlarına ilişki itirazlarının dikkate alınmaksızın karar verildiği, davaya konu 308.709TL. Bedelli fatura bakımından yapılan hesaplamada 28/09/2018 ile 10/05/2019 tarihleri arasındaki dönem için sayaç dönemleri dikkate alındığı, İlk Sayaç; … no.lu sayacın takılı olduğu döneme denk gelen 28/09/2018 – 22/10/2018 tarih aralıkları için yapılmış olan hesaplamada, günlük ortama kullanım 69,5 m3 olarak hesaplandığı, Üçüncü Sayaç; … no.lu sayacın takılı olduğu döneme denk gelen 15/03/2019-10/05/2019 tarih aralıkları için yapılmış olan hesaplamada, günlük ortalama kullanım 188,34m3 olarak hesaplandığı, Arızalı İkinci Sayaç; … no.lu sayacın takılı olduğu döneme denk gelen 22/10/2018-15/03/2019 tarih aralıkları bakımından ise diğer iki dönemin ortalaması alınarak, günlük kullanım 128,92m3 olarak hesaplandığı, bu hesaplama dikkate alınarak karar verilemeyeceği, … no.lu üçüncü sayaç açıkça arızalı durumda olup davalı kurum tarafından yaptırılmış olan incelemeye itibar edilerek bu sayaçta arıza yokmuş gibi hareket edilerek hesaplama yapılamayacağı, 3. sayacınn arızalı olduğu iddialarının da ayrıca değerlendirilmesi gerektiği, ancak yerel mahkemenin bu iddiaları kesinlikle dikkate almadığı, bu bakımdan hem 308.709,00TL. bedelli fatura bakımından yapılan hesaplama hem de 73.276,00TL. bedelli fatura bakımından yapılan hesaplamanın yanlış olduğu, … no.lu üçüncü sayacın da arızalı olup bu sayaç verileri dikkate alınarak 308.726TL. bedelli faturaya itirazı bakımından ortalamaya dahil edilemeyeceği ve 73.276TL. bedelli fatura bakımından da hesaplamaya esas alınamayacağı, . … no.lu üçüncü sayacın davalı tarafından mahkemeye ibraz edilmesine karar verilerek sayacın tarafsız bilimsel bir kurumda, bir üniversite laboratuvarında incelettirilmesi gerekmektedir. bu yapılmaksızın, arızalı olduğu iddia edilen ve veriler ile de arızalı olduğu ortada olan bu sayaç verileri dikkate alınarak yapılan hesaplamalar gereğince karar verilmesinin yanlış olduğu , Dava dilekçesi ekinde yer alan belge ile sabit olduğu üzere, dava konusu faturaların tanzim edilmiş olduğu dönemlerde, söz konusu bölgede su basıncı standartların üzerinde olup bu basınç nedeni ile sayaçlar ve vanalar devamlı olarak arızalanmakta, yapılan sayaç okumaları gerçeği yansıtmadığı, blirkişi tarafından bu hususun dikkate alınmamış, sadece davalının internet sitesinde yer alan bir açıklamaya yer verilerek konunun geçiştirildiği, su basıncındaki anormalliklerin ve bunların sayaçlara ve fatura tutarlarına etkisi de yerel mahkeme tarafından yapılan yargılama sırasında değerlendirilmediği, bu sebeplerle kararın usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek,kaldırılması istenmiştir. 2- Davalı vekilince verilen istinaf dilekçesinde özetle; müvekkili tarafından yapılan tahakkukların ve faturalandırma işlemlerinin ve hesaplamaların mevzuata uygun bulunduğu ,davacı şirkete ait sayacın durumunun analiz raporu sonucu tesbit edildiği, itiraz değerlendirme sonucu 328.455.00 TL dönem tutarlı faturadan 19.745.04 TI. (bu dönemide abone tarafından ödenen bedel) düşülerek 308.709.00 TL 1R-… nolu mukaveleye ödenecek tutar olarak tahakkuk ettirildiği , … tarihli ahone dilekçesine istinaden … nolu sayaç 27 iş emriyle sökülerek atölye sorgusuna gönderilmiş ve sorgu raporunun 26/09/2019 tarihi itibariyle çıktığı ,davacı adına kayıtlı 22/08/2019 tarihinde 33085 m3’te sökülen … nolu sayacın atölye analiz sorgu sonucunun ‘sayaç doğru çalışıyor’ olarak rapor edilmesiyle; 2019/09 dönem faturası, 29/07/2019 tarihinde sökülen sayacın 29/7/2019 tarihinde son okumasının 28494 m3. 22/08/2019 tarihinde 33085 m3 – 4591 m3 tüketimi ile yeni sayacın 10/09/2019 tarihindeki tüketimi 6297 m3 toplam tükelim 10888 m 3′ olduğu, 201909 dönem faturasının 08/10:2019 onay tarihinde 29707/2019 ile 10/09/2019 tarihleri arası yapılan itiraz değerlendirme sonucu tahakkuku yapıldığı, geçmiş dönem hesaplanan tahakkukların da doğru olduğu , bilirkişi raporunu esas alarak kurulan hüküm usul ve yasaya aykırı olduğundan, iş bu kararın kaldırılarak davanın reddine karar verilmesi istenmiştir. …nun 355. maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf sebepleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda; dava , menfi tesbit talebine ilişkindir. Dosyadaki bilgi ve belgelere göre; Davalı şirketçe ,düzenlenen ilk faturanın 1.142.632,00TL olarak hesaplandığı, davacı tarafça itiraz üzerine bu faturanın iptal edildiği ve davaya konu faturaların tanzim edildiği, , 22.08.2019 tarihinde düzenlenmiş Tutanakta “… Mahallesi … Bulvarı No:… Esenyurt/İstanbul adresinde bulunanı … Sitesi’nin İSKİ ana Sayacının hatalı okuma yaptığı yetkililerce tespit edilmiş olup, mevcut arızalı … marka … çapındaki … numaralı sayaç … Marka … numaralı yeni sayaç ile İSKİ yetkililerince değiştirilerek arızalı olan sayaç kendilerine elden teslim edilmiştir.” bilgisi bulunmaktadır. 22.08.2019 Tarihli tutanakta; … çapındaki … numaralı sayacın, … numaralı yeni sayaç ile değişim yapıldığı belirtilmiştir. Abonu Föyündeki sayaç bilgileri ; … Numaralı sayaç çap artırılması talebine istinaden değiştirilmiştir…. Numaralı sayacın sarfıyat kaydetmediği belirtilmiştir … Numaralı sayacın doğru çalıştığı belirtilmiştir. … Numaralı sayaç son takılan sayaçtır.saşayçalı kullanıldığı dönemler ve sarfiyat miktarları da dosya kapsamında bellidir. 27.08 2019 Tarihli Sayaç Hareketleri Md. Analiz Sonucu ile Girilen Bilgiler Formunda … seri numaralı sayaç pervane kanatlarının deformasyona uğradığı, sarfiyat kaydetmediği belirtilmiştir. Mahkemece yargılamada elektronik mühendisi bilirkişiden alınan bilirkişi raporunda, taraflar arasında yapılan sözleşme uyarınca sayacın sarfiyat kaydetmediğinin 27.08.2019 tarihli analiz sonucu ile tespit edildiğini, daha sonra davaya konu faturaların düzenlendiğini ve hesaplamanın doğru olduğunu bildirmiştir. Bilirkişi raporuna itiraz üzerine mahkemece davalı İSKİ’den davaya konu dönemin öncesi ve sonrası dönemlere ilişkin tüketim ekstreleri getirtilmiş ve bilirkişi tarafından ortalama hesaplama ile yapılan değerlendirmede 308.000,00TL’lik faturanın denk geldiği, 28.09.2018 – 10.05.2019 dönemi için 237.258,00TL hesaplandığını, diğer faturanın ise doğru olduğunu bildirdiği görülmüştür. Bilirkişi tarafından davacı taarfın su basıncının standartların üzerinde olmasının olaya etkisi yönünden ileri sürdüğü itirazları; “İSKİ internet sayfası üzerinde yapılan araştırmada, SU YÖNETİMİ KAPSAMINDA İÇME SUYU TEMİN VE DAĞITIM SİSTEMLERİNDE SU KAYIP KAÇAKLARININ KONTROLÜ kitabında, vüksek basınç altında şebeke çalıştırılması durumunda fiziki kayıp kaçak olabileceği belirtilmiştir.” şeklinde yeterli teknik açıklama içermeyen görüşle açıklanmıştır.Mahkemece bu konu gerekçede ” Her ne kadar davacı taraf bölgede su şebeke basıncının yükselmesi dolayısıyla sayaçların arıza yaptığını davalı idare yazışmalarından tespit edildiğini ileri sürmüş ise de, davaya konu sayacın su basıncı nedeniyle arızaya uğradığına dair herhangi bir veri bulunamamış ve davalıya yüklenecek bir kusur tespit edilememiştir. ” şeklinde belirtilmiş ise de ,davacı tarafça bu hususta delilleri ibraz edilmiş,bilirkişi ise bu yönden yeterli teknik açıklama getirmemiş,mahkemenin teknik yöne ilişkin bu husustaki gerekçesinin doğru olup olmadığını teyid imkanı dosya kapsamı itibarıyla mümkün olmamıştır. Dava ve uyuşmazlığın niteliğine göre , mahkemece seçilen ve rapor alınan bilirkişi bu konunun uzmanı olarak kabul edilemez.Uyuşmazlık ağırlıklı olarak teknik yönlerin aydınlatılması ile çözülebilecektir.Bu sebeple ,mahkemece makine mühendisi,su ve tesisat konularında uzman bilir heyetinden rapor alınması gerekli olmakla,tarafların istinaf taleplerinin kabulü ile kararın HMK 353/1-a-6. maddesine göre kaldırılmasına karar verilmesi gerekmiştir.
K A R A R: Yukarıda açıklanan nedenlerle; Davacının ve davalının istinaf başvurularının kabulü ile, kararın, HMK 353/1-a-6 maddesi uyarınca kaldırılmasıyla, yukarıda açıklanan şekilde yeniden yargılama yapılıp bir karar verilmek üzere dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine, Peşin alınan istinaf karar harcının istinaf edene isteği halinde iadesine, İstinaf sebebiyle yatırılan gider avansı bakiyesi varsa karar kesin olmakla istinaf edene ilk derece mahkemesince iadesine, Dair dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda HMK 353/1-a maddesi gereğince kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi.19/04/2022