Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi 2019/1767 E. 2021/1606 K. 01.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO: 2019/1767
KARAR NO: 2021/1606
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 20/06/2019
NUMARASI: 2018/598 E – 2019/644 K
DAVANIN KONUSU: Alacak
KARAR TARİHİ: 01/06/2021
Yukarıda tarafları ve konusu yazılı bulunan dava ile ilgili olarak, ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf edilmesi sebebiyle , dava dosyası üzerinde yapılan inceleme sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili şirket tarafından 20/09/2010 tarihinde Bedaş Sarıyer İşletme Müdürlüğü’ne “Şişli Maslak … Yolu, … pafta, … ada, … parsel” üzerinde bulu- nan taşınmaz için “2000 kVA” elektrik enerjisi ihtiyacı nedeniyle usulüne uygun şekilde enerji talep edildiğini,03/11/2010 tarihli “Enerji Müsaadesi”başlıklı yazı ile müvekkiline, talebinin mevcut alçak gerilim şebekesinden karşılanmasının mümkün olmadığı, istenilen gücün 34,5 kV üzerinden ancak yeni bir satış merkezi tesisinin müvekkili şirketçe inşası kaydıyla verilebileceğinin bildirildiği ve bu çerçevede Tip-C/1 Enerji Müsaadesinin verildiğini, Davalının icabı, müvekkili şirket tarafından anlaşılan iş hükümleri çerçevesinde kabul edilerek anılan trafo merkezinin müvekkili şirket tarafından sağlanan finansman ile inşa edilmesi işlem- lerine başlatıldığını, tesisin usulüne uygun olarak müvekkili şirket tarafından inşa ettirilerek tamamlan- dırıldığını ve tesisin geçici kabul işlemlerinin 03/03/2014 tarihinde bizzat davalı tarafından yapıldığını, söz konusu geçici kabul tutanaklarının 04/04/2014 tarih ve 1433 sayı ile onaylandığını, Bahsi geçen tesisin müvekkili şirket tarafından toplamda 373.775,00 TL masraf sarf edilerek tamamlandığını, tesisin …’a devri için tüm işlemlerini gerçekleştirildiğini, Ancak söz konusu tesis bedelinin davalı tarafça müvekkiline ödenmediğini, Tesis bedelinin tahsili için İstanbul 11 Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2016/1004 Esas sa- yılı dosyası üzerinden 1.000,00 TL dava değeri gösterilerek kısmi dava açıldığını, söz konusu davada müvekkili lehine davanın kabulüne karar verildiğini beyanla bakiye 372.775,00 TL tesis bedelinin dava- lıdan tahsilini talep etmiştir. Davalı cevap dilekçesinde; davaya konu edilen taleplerin zamanaşımına uğradığını, zamanaşımına uğrayan taleplerin hukuken korunmadığını, Husumetin müvekkili şirkete yöneltilmesinin doğru olmadığını, … ile imzalanan İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi hükümleri gereğince, dağıtım tesislerinin mülkiyeti …’a ait olduğunu, anayasa mahkemesine göre işletme hakkının devri suretiyle özelleşme modeli ile özel kişi ya da şirketlerin kurulu olan tesisleri belli bir bedel karşılığında devir alması, kar elde etmek için işletmesi ve sözleşmelerde belirlenen süre sonunda idareye geri vermesinin sağlandığını, işletme hakkının devri sisteminde kamuya ait olan tesislerin kamuya ait olan tesisler ka- muya ait olmaya devam ettiğini, ancak tesislerin bakım ve onarım işleri işletme hakkını devralan şirkete olduğunu ve bu işlerin belirlenen esaslara göre yerine getirilmesi gerektiğini, işletme hakkının devri, mülkiyet hakkının devrini içermediğini, işletme hakkının devrine konu olan kuruluşlar ile mal ve hizmet üretim birimlerinin mülkiyet hakları, işletme hakkının devrediliği süre boyunca da devreden kamu tüzel kişisine ait olmaya devam etmekte olduğunu, mülkiyet hakkı saklı kalmak kaydı ile bedel karşılığında belirli süre ve şartlara işletme hakkı verilmesi nedeniyle müvekkiline karşı husumet yöneltilemeyeceğini, Davacı şirketin enerji müsaadesi belgesindeki şartları kabul ederek EMB’deki şartlara iti- raz etmeyerek tesisleri inşa etmesi ile birlikte müvekkili şirket ile davacı arasında sözleşme akdedildiğini, davacı tarafın sonradan edimlerini ifa ettiğini, bu sözleşme hükümlerinin aykırı taleplerinin hakkın kötüye kullanılması olduğunu, Tip Özel C-1 Enerji Müsaadesi belgesi incelendiğinde davacı şirketin istemiş olduğu gü- cün bazı şartlar ile yeteri kadar trafo merkezi ile bu merkezden itibaren komple alçak gerilim şebekesinin davacı şirket tarafından tesis edilerek müvekkili şirkete işletme ve bakım karşılığında devredilmesi ile enerjilendirilebileceğinin belirtildiği, bu durumun davacı tarafça kabul edildiğini, Davacı tarafça ‘inşa edilecek tesisin yürürlükteki yönetmelik ve şartnamelere göre tesis edileceği, işletme ve bakım karşılığında müvekkili şirkete devredileceği’nin belirtildiğini, müvekkili şir- ketin yürürlükte olan yönetmeliklere ve enerji müsaadesindeki yükümlülüklere uygun hareket ettiğini ve tesislerin kendisine devri karşılığında işletme ve bakımlarını yaptığını, EMB belgesinin 14. Maddesinde EMB’deki şartların kabul edilmemesi halinde 45 gün içerisinde itiraz edilmesi gerektiğini, herhangi bir itirazın gelmediğini, Davayı kabul anlamına gelmemekle beraber, taraflar arasında herhangi bir bağlantı yada sistem ödenmesinin talep edilmesinin mümkün olmadığını, Nitekim, davacı tarafça sunulan EPDK’nun 10/07/2015 tarihli yazısında tesis sözleşmesi imzalanmamış ise, yönetmelik ve metodoloji hükümlerine uygun olarak tesis sözleşmesinin imzalanması ve işlemlerin meskun mevzuat ve imzalanan tesis sözleşmesine göre yürütülmesinin gerektiğini, taraflar arasında tesis sözleşmesi bulunmadığını, İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2016/1004 Esas, 2018/187 Karar sayılı kararına karşı müvekkili tarafından istinaf yoluna başvurulduğunu, bu davanın bekletici mesele yapılması gerektiğini beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. İlk Derece Mahkemesi’nce:”Davanın KABULÜNE, 372.775,00 TL’nin 15/10/2014 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline” karar verilmiştir. İstinaf Başvurusu: Hüküm davalı vekili tarafından istinaf edilmiştir. Davalı vekili istinaf dilekçesinde; Taraflar arasında görülen ilk davada bilirkişi incelemesi yapıldığını, ancak dava değeri istinaf ve temyiz sınırı altında kaldığını, bu nedenle derecattan geçmeden kesinleştiğini, Dava konusu tesislerin mülkiyetinin …’a geçirildiğini, tesis bedelinin müvekkili şirketten talep edilemeyeceğini, ve müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, Uyuşmazlık konusu alacağın sebepsiz zenginleşmeye dayalı olduğunu, TBK 82 madde- sinde belirtilen zaman aşımı süresinin dolduğunu, Yerel mahkemece taraflar arasındaki sözleşme ilişkisinin ve uygulanacak kuralların göz ardı edildiğini, Davacının her hangi bir itiraz öne sürmeksizin sözleşme koşullarını kabul ettiğini, sözleş- me gerekleri yerine getirildikten 8 yıl sonra ikame edilen dava ile alacak talebinde bulunmasının hak- kaniyet ilkesi ile bağdaşmadığını, Dava konusu tesisin işletme ve bakım karşılığı devredildiğini, mahsup yapılmadığı gibi tesis bedelinin de ödenmediğini, Davayı kabul anlamına gelmemek kaydı ile taraflar arasında bağlantı veya sistem anlaşması olmadan bu bedellerin talep edilemeyeceğini, zaten taraflar arasındaki enerji müsaade belgesi gereğince bir bedel de ödenmeyeceğini, Hükme dayanak alınan asıl davadaki raporda alacak kalemlerinin hesaplanmadığını, derecattan geçmeyen rapora göre verilen kararın hatalı olduğunu, Yine davayı kabul anlamına gelmemek kaydı ile tesis bedellerinin ödenme şekline ve faize ilişkin kararın hatalı olduğunu, Müvekkilinin elektrik dağıtım tesislerine ilişkin ikame arttırım ve yatırım yapması yükümlülüğüne ve mali duruma ilişkin değerlendirmelerin gerçek dışı olduğunu, Bu hali ile verilen hükmün eksik incelemeye dayandığını beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını ve davanın reddini talep etmiştir. 6100 sayılı HMK’nun 355 md gereğince, istinaf sebepleri ile sınırlı olarak yapılan incelemeye göre; Dava, davacı tarafından finansman sağlanarak inşa olunan ve davalıya devredilen trafo merkezi bedelinin tahsili talebine ilişkindir. Emsal davalar ile ilgili olarak Yargıtay 3. HD’nce yapılan temyiz incelemesi sonucu tesis edilen 2016/18362 Esas, 2018/5395 Karar sayılı 17/05/2018 tarihli, 2016/20468 Esas, 2018/9184 karar sayılı 27/09/2018 ilamlarda da vurgulandığı üzere; 01 Mart 2003 tarihli “Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinin 6. Md de: “Gerçek veya tüzel kişilerin, dağıtım sistemine bağlantı talebinin dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi tarafından ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde karşılanması ve bağlantı anlaşması yaparak hizmet verilmesi esastır. Bağlantı için yapılan başvuru, dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi tarafından, dağıtım sisteminin mev- cut durumu çerçevesinde genişleme yatırımı veya yeni yatırımın gerekli olması hususları da dikkate alınarak değerlendirilir. Buna göre; a)Dağıtım sisteminin mevcut durumunun bağlantı talebinin karşılanması için uygun olması ha- linde, 5 inci maddede belirtilen belgelerin ibraz edilmesi kaydıyla dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi ile başvuru sahibi arasında bağlantı anlaşması imzalanır. b)Dağıtım sisteminin mevcut durumunun bağlantı talebinin karşılanması için uygun olmaması ve genişleme yatırımı veya yeni yatırımın gerekli olması durumunda; saha etüdü gerektirmeyen hallerde başvuru tarihinden itibaren on iş günü, saha etüdü gerektiren hallerde ise başvuru tarihinden itibaren yirmi iş günü içe- risinde, bağlantı talebinin karşılanabileceği makul bir süre, gerekçeleri ile birlikte başvuru sahibine yazılı olarak bildirilir. Başvuru sahibinin söz konusu süreye itiraz hakkı saklı olup, bu konuda Kuruma başvurabilir. Başvuru, Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğinin 38 inci maddesi hükümleri çerçevesinde Kurum tarafından değerlendirilir. Dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi tarafından verilen görüşe ilişkin gerekçelerin Kurul tarafından uygun görül- memesi halinde, dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi ile başvuru sahibi arasında bağlantı anlaşması imzalanır. c)Başvuru sahibinin (b) bendi kapsamında haksız bulunması veya bağlantı talebinin karşılana- bilmesi için dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi tarafından bildirilen sürenin başvuru sahibi tarafından uzun bulunması ve bağlantı talebinin branşman hattı tesis edilerek karşılanabilir olması halinde gerekli yatırım başvuru sahibi tarafından üstlenilebilir. Bu durumda bağlantı projesinin hazırlanması başvuru sahibinin sorumluluğunda olup, bağlantı projesinin hazırlanabilmesine ilişkin etüt için gerekli olan tüm bilgiler dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi tarafından sağlanır. Bağlantı projesi, tamamlanmasını müteakip onay için dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiye sunu- lur. Dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi, söz konusu proje üzerindeki incelemesini proje sunum tarihinden itibaren beş iş günü içerisinde tamamlayarak projeyi onaylar veya projeyi revizyon için başvuru sahibine iade eder. Proje revizyonunun gerekçeleri başvuru sahibine yazılı olarak bildirilir. Bağlantı projesinin onaylanması durumunda, dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi ile başvuru sahibi arasında, branşman hattının mülkiyet ve kullanım hakları ile finansman ve bağlantı koşulları gibi hususların düzenlendiği bağlantı anlaşması imzalanır. Dağıtım sistemine geçici bağlantı yaparak elektrik enerjisi temin etmek isteyen gerçek veya tüzel kişi ile dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi arasında kullanım amacıyla sınırlı bir süreyi içeren bağlantı anlaşması imzalanır. Bağlantı anlaşmasının imzalanmasını takiben ve anlaşmada yer alan süre içerisinde gerekli bağ- lantı varlıkları tesis edilerek, Elektrik Piyasası Tarifeler Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak belirlenen bağ- lantı bedeli, başvuru sahibi tarafından dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiye ödenir. Bağlantı bedeli, bir defaya mahsus olmak üzere ve ilk bağlantı anlaşması yapılması esnasında tahsil edilir ve geri ödenmez. Bağlantı anlaşmasında yer alan adresteki kullanım yeri var olduğu sürece, bağlantı anlaşması yürürlükte kalır ve söz konusu kullanım yerindeki müşteri değişikliği halinde yeni bir bağlantı anlaşması yapılması talep edilmez” hükmüne amirdir. Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğinin 38. maddesinin 6. Fıkrasında ise; “sisteme bağlantı yapılması hâlinde sistem kullanımı açısından kapasitenin yetersiz olması nedeniyle genişleme yatırımı veya yeni yatırım yapılmasının gerekli olduğu ve yeterli finansmanın mevcut olmadığı hâllerde söz konusu yatırım … ve/veya dağıtım lisansı sahibin tüzel kişi adına, bağlantı yapmak isteyen gerçek veya tüzel kişi tarafından ilgili mevzuat kapsamındaki teknik standartlar sağlanarak yapılabilir veya finanse edilebilir. Bu durumda gerçekleşen yatırıma ait toplam harcama tutarı, sisteme bağlantı yapan gerçek veya tüzel kişi ile … ve/veya dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler arasında yapılacak bağlantı ve sistem kullanım anlaşması çerçevesinde gerçek veya tüzel kişinin iletim ve/veya dağıtım tarifesi bedelinden düşülür” hükmü bulunmaktadır. 28/01/2014 tarih ve 28896 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Elektrik Piyasası Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliği’nin geçici ve son hükümlerinde “Kullanıcı Tarafından Tesis Edilen İletim ve Dağıtım Varlıklarına İlişkin Metodoloji” ve “Mahsup Yöntemiyle Geri Ödeme Esasları düzenlenmiştir.” Yine, aynı yönetmeliğin 20 ve 21. maddelerinde de kullanıcı tarafından tesis edilen iletim ve dağıtım varlıkları ile geri ödemeye ilişkin metodoloji usul ve esasları düzenlenmiştir. Buna göre mahkemece, yatırım programı içerisinde davalının yapması gerekli olan yatı- rımın abone (davacı) tarafından yapılması nedeniyle talep edilebilecek bedel ve tahsil şeklinin yukarıda açıklanan yönetmelik hükümlerine göre belirlenmesi ve sonucuna göre karar verilmesi gerekmektedir. Yukarıda açıklanan bilgiler ışığında somut dava ele alındığında; Davacı şirket tarafından “Şişli Maslak … Yolu, … pafta, … ada, … parsel” üze- rinde bulunan taşınmazda kullanılacak 2000 kVA” elektrik enerjisi ihtiyacı nedeniyle 20/09/2010 tarihinde … Sarıyer İşletme Müdürlüğü’ne başvurulduğu , …’ın 03/11/2010 tarihli “Enerji Müsaadesi” başlıklı yazısı ile davacıya “enerji tale- binin mevcut alçak gerilim şebekesinden karşılanmasının mümkün olmadığı, istenilen gücün 34,5 kV üzerinden ve davacı tarafından yeni bir satış merkezi tesisi inşası kaydıyla verilebileceği’nin bildirildiği ve bu çerçevede Tip-C/1 Enerji Müsaadesinin verildiği, Bunun üzerine davacı şirket tarafından sağlanan finansman dahilinde anılan trafo merke- zinin inşa edilip tamamlandığını, davalı tarafından 03/03/2014 tarihinde davalı tarafından geçici kabul işlemlerinin yapıldığını ve geçici kabul tutanaklarının 04/04/2014 tarih ve 1433 sayı ile onaylandığı, tesisin …’a devri için tüm işlemlerini gerçekleştirildiği anlaşılmaktadır. Davacı söz konusu tesis için toplamda toplamda 373.775,00 TL masraf sarf edilerek ta- mamlandığını, geçici kabulün yapılmasına ve tüm devir işlemlerinin gerçekleştirilmesine rağmen tesis bedelinin ödenmediğini iddia ederek alacak talebinde bulunmaktadır. Söz konusu alacak ile ilgili olarak ilk aşamada, davacı tarafından davalı aleyhine İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2016/1004 Esas sayılı dosyası üzerinden ve 1.000,00 TL dava değeri itibariyle kısmi dava ikame etmiştir. Bahsi geçen davanın yargılaması sırasında YTÜ Elektrik Elektronik Fak. Elektrik Müh. Bölüm Bşk. Prof. Dr. …, İnşaat Mühendisi … ve Mali Müşavir -Bağımsız Denetçi … tarafından hazırlanan 09/01/2018 tarihli raporda : “4628 sayılı kanun, Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği , EPDK kurul kararları, Elektrik Piyasası Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliği, Elektrik Piyasası Dağıtım Yönetmeliği ve diğer mevzuat ile dosya içeri- ğindeki bilgi ,belge ve diğer deliller üzerinde yapılan incelemeye göre; 6446 sayılı Enerji Piyasası Kanunu’nun 9.md ne göre,dağıtım şirketlerinin,dağıtım sistemini işlet- mek, bu tesisleri yenilemek,kapasite ikame ve artırım yatırımlarını yapmakla yükümlü olduğu, Elektrik Dağıtım Şirketlerinin anayasal eşitlik ilkesine aykırı olarak yürürlükteki yasal mevzuata göre elektrik abonesi olma haklarını şarta bağlayamayacağı ve şartname düzenleyemeyeceği, Davacı şirketin ‘2500 kVA(2×1250 kVA) TM ve kablo tesisi’ işinin Enerji Piyasası Dağıtım Yönet- meliği’nin 18.md. Hükmüne uygun olarak yapıldığı, 28/01/2014 tarih ve 28896 sayılı R.G.’de yayınlanan Elektrik Piyasası Bağlantı ve sistem Kullanım Yönetmeliği’nin geçici son hükümlerinde kullanıcı tarafından tesis edilen iletim ve dağıtım varlıklarına ilişkin metodoloji ve mahsup yöntemiyle geri ödeme hususlarının düzenlendiği,yine aynı yönetmeliğin 20.ve 21. Mad- delerinde kullanıcı tarafından tesis edilen iletim ve dağıtım varlıklarına ilişkin metodoloji usul ve esaslarının düzenlendiği, Davacı şirket tarafından rapor içeriğinde açıklanan mevzuat hükümleri çerçevesinde, ilgili trafo- nun usulüne uygun olarak tamamlandığı, tesisin geçici kabulünün 03/03/2014 tarihinde davalı şirket tarafından yapıldığı, ayrıca yine davalı şirketin 04/04/2014 tarih ve 1433 sayılı kararı ile dava konusu trafo merkezinin elek- trik sistemine dahil edildiği, Davacı yanın ticari defterlerinde yapılan inceleme sonucu , dava dışı yüklenici firmaya dava konusu trafonun yapım işi ile ilgili olarak 373.775,00 TL ödeme yapıldığı, Davacının söz konusu bedeli talep etmekte haklı olduğu” belirtilmiş olup düzenlenen bilirkişi raporu hükme, yargısal denetime ve dosyadaki delillere uygundur. Davacının trafo bedeline ilişkin 373.775,00 TL tutarındaki alacağının 1.000,00 TL’lik kısmı İstanbul 11. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2016/1004 Esas, 2018/187 Karar sayılı ilamı ile hüküm altına alınmıştır. Söz konusu karar hakkında davalı tarafın istinaf talebi üzerine dairemizce yapılan ince- leme sonucu tesis olunan 2018/2259 Esas, 2018/1886 Karar nolu 25/01/2018 tarihli ilam ile “somut uyuşmazlıkta dava değerinin 1.000,00 TL olduğu, karar tarihi itibarı ile dava değerinin istinaf sınırının altında kaldığı ve verilen kararın kesin olduğu” gerekçesiyle HMK 341, 346 ve 352/1 maddeleri gereğince istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir. Netice itibariyle, davacının bilirkişi raporu ile tespit edilen bakiye 372.775,00 TL alaca- ğının ödenmediği, davalı …’ın söz konusu alacağın ödenmesinden sorumlu olduğu, dava konusu alacağın zaman aşımına uğramadığı, davalının 15/10/2014 tarihli yazı ile temerrüte düşürüldüğü tespit edilmekle ilk derece mahkemesince davanın kabulü yönünde tesis olunan kararda maddi vakıa ve hukuki değerlendirme yönünden usul ve yasaya aykırılık tespit edilmemiştir. Açıklanan nedenlerle, davalının istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-1 md gereğince reddine karar vermek gerekmiştir.
K A R A R: Yukarıda açıklanan nedenlerle; Davalının istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-1 maddesi uyarınca reddine, Alınması gereken 25.464,26 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 6.366,00 TL harcın mahsubu ile bakiye 19.098,26 TL’nin istinaf eden davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, İstinaf yargılama giderlerinin istinaf eden üzerinde bırakılmasına, İstinaf sebebiyle yatırılan gider avansı bakiyesi varsa karar kesinleştiğinde istinaf edene ilk derece mahkemesince iadesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Yargıtay’da temyiz yolu açık olmak üzere oybirliği ile karar verildi.01/06/2021