Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO: 2018/2508
KARAR NO: 2021/313
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 22/02/2018
NUMARASI: 2014/1503 E – 2018/171 K
DAVANIN KONUSU: Alacak
KARAR TARİHİ: 09/02/2021
Yukarıda tarafları ve konusu yazılı bulunan dava ile ilgili olarak, ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf edilmesi sebebiyle , dava dosyası üzerinde yapılan inceleme sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin Bağcılar ilçesi … Mahallesi, … Sokak … ada … parsel üzerinde inşa edeceği konut amaçlı site merkezindeki konutların elektrik enerjisi ihtiyacı için davalı şirketlerden talepte bulunulduğunu, davalı …’a bağlı olarak diğer davalı …’ın vermiş olduğu şartnamenin hukuka aykırı dayatmalar içerdiğini, yatırım bedellerinin müvekkili şirket tarafından karşılanması halinde elektrik verileceğini bildirildiğini, müvekkilinin elektrik aboneliklerini alabilmek ve istekleri yerine getirmek amacıyla elektrik taahhüt işlemlerini yapan bir şirketle anlaştığını, bedelini kendisi karşılayarak söz konusu yatırımları yaptırdığını, abone yatırımlarının düşüleceğine ilişkin yasa hükmünün davalı … tarafından dikkate alın- madığını, uygulamanın Anayasaya ve 4628 sayılı yasaya aykırı olduğunu, hakkın kötüye kullanılması niteliğinde olduğunu, yasa gereği abonenin yapacağı yatırım bedelinin tükettiği elektrik bedelinden düşülmesi gerektiğini, müvekkilinin 15/11/2012 tarihinde başvuruda bulunduğunu, 2013 yılında 1.600 KVA enerji ihtiyacı olduğunu bildirdiğini, trafo tesisinin yapımı için yaklaşık 1 yıllık süre bulunduğu halde davalı …’ın bunu yapmadığını, gerçekleşen yatırıma ait gerçek harcama tutarının iletim sistemi kullanıcısının ödemekle yükümlü olduğu iletim tarifesi bedelinden düşüleceğinin 4628 sayılı yasaya uygun çıkarılan tebliğin 5.maddesi gereği olduğu halde buna uyulmadığını beyanla transfarmatör , elektrik dağıtım panoları yüksek gerilim enerji nakil hattı ve diğer tesis bedellerinin imal tarihinden itibaren yürütülecek ticari faiz ile davalılardan tahsiline, tesisin mutlak butlan ile yapıldığı dikkate alınarak faizin inşa tarihinden itibaren hesaplanmasına ve davalı …tan tahsiline karar verilmesini istemiştir. Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; davada zaman aşımı ve hak düşürücü sürelerinin geçirildiğini, müvekkili şirkete husumet yöneltilemeyeceğini, diğer davalı ile aralarında 24.07.2016 tarihinde “işletme hakkı devir sözleşmesi” imzalandığını, dağıtım tesisi mülkiyetinin … Genel Müdürlüğü’ne ait olduğunu, müvekkili şirketin dağıtım tesisinin işletme hakkına sahip olmakla birlikte mülkiyetine sahip olmadığını, tesisin mülkiyetinin …’ta kaldığını, dava konusu uyuşmazlığın devir sözleşmesin imzasından önce gerçekleştiğini, müvekkiline husumet yöneltileme- yeceğini, yönetmelik ve izinlere uygun hareket edildiğini, davacının hakkı bulunmasına rağmen 45 gün içerisinde yazılı itirazda bulunmadığını, geçici kabul yapılan ve enerjilendirilen tesis ile ilgili olarak şartname hükümlerine aykırı talepte bulunulmasını hakkın kötüye kullanılması niteliğinde olduğunu beyanla davanın reddini savunmuştur. Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; diğer davalı … ile bağtlanan 24.07.2016 tarihli sözleşme uyarınca tüm elektrik dağıtım sorumluluğunun diğer davalıya devredildiğini, müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, dağıtım tesislerinin mülkiyetine ilişkin ortaya çıkacak hukuki uyuşmazlıkların sadece mülkiyete ilişkin olması halinde müvekkili tarafından takip edileceğini, davadaki talebin mülkiyete ilişkin olmadığından müvekkili kuruma husumet yöneltilemeyceğini, tüm sorumlu- luğun devir sözleşmesinin 7.5 maddesi uyarınca davalı …a ait olduğunu beyanla davanın reddini savunmuştur. İlk derece mahkemesince; “Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda düzenlenen bilirkişi raporlarında; elektrik enerjisi alabilmek amacıyla yapılan trafo ve diğer harcama bedellerinin mülkiyetin davalı …a ait olduğunun kabulü halinde adı geçen davalıdan istenebileceği, bu tesisin yapımı ve harcamaların amacının elektrik enerjisi sağlamaya yönelik olduğunun kabulü halinde …’tan istenebileceği belirtilmiştir. Dosya kapsamında davacı ile davalılardan … arasında bağıtlanmış bir sözleşme bulunmamaktadır. Davalılar arasında bağıtlanan 24.07.2006 tarihli “işletme hakkı devir sözleşmesi” 7. Maddesi uyarınca enerji dağıtım faaliyetinin yürütüldüğü dönemde gerçekleştirilen her türlü iş ve işlemlerinin hepsinin …a ait olduğu, sadece mülkiyete ilişkin talepler yönünden çıkacak uyuşmazlıkların … tarafından takip edileceği kararlaştırılmıştır. Bu durum 3. Kişi konumunda bulunan davacıları doğrudan ilgilendirmemektedir. Somut olayda davacıların harcama konusu olan tesisin yapımı davalı …tan alınan izin üzerine başlatılmış olup, amaç enerjinin bağlanabilmesine ilişkindir. Davacı ile davalı … arasında bağıtlanan sözleşme kapsamında tesis yapılmıştır. Davacı tarafca inşa edilen konut amaçlı site merkezindeki bağımsız bölümlerin elektrik enerjisi ihtiyacı için davalı …a başvuruda bulunması üzerine adı geçen davalı şirket TEKEL gücünü kullanarak kendisinin sorumluluğunda olan, bedelini tüketicilerden tahsil ettiği ve kendisi sağlaması gereken trafo muhazafa bölümünün inşası trafonun tesis edilmesi, trafoya gelecek enerji nakil hattının yapımı, işçilik, montaj, proje ve diğer giderlerin davacı tarafından yapılması halinde elektrik enerjisi verilebileceğinin ileri sürüldüğü, davacının da yatırımcılara karşı yükümlülüklerini yerine getirebilmek amacıyla söz konusu trafo, yer altı ortak gerilim, tablo, trafo köşkü gibi yatırımların bedelini kendisi karşılayarak yaptırdığı ve kullanım hakkını davalı …a bıraktığı, dosya içeriği delillerden anlaşılmaktadır. Bu tesisin davalı … tarafından işletme hakkının alındığı, teknik olarak tesisin tüm yasal mevzuat çerçevesinde davacı tarafından yapıldığı halde davalı …’ın tesisi işletme ve kullanım hakkını elde ettiği, davacı dışında yeni müşterilerine bu tesis ile enerji verme hakkını da bu şekilde elde etmiş olduğu anlaşılmaktadır. Davacılar tarafından yapılan tesisin kira sözleşmesi, davacı ile davalılardan … arasında yapılmış ise de; işletme hakkı diğer davalı …’a ait olduğundan tesis davalı … tarafından kullanılacaktır.” denilerek, Neticeten ;”1-Davanın … hakkındaki davasının HMK 114/1-d, 115/2 maddeleri uyarınca husumet yokluğu nedeniyle usulden reddine, davalı … hakkındaki davanın kabulüne, 216.117,00 TL faturalı ve 19.800,00 TL faturasız olmak üzere toplam 235.917,00 TL nin (216.117,00 TL lik kısmı için dava tarihinden itibaren, kalan miktar için 28.11.2017 ıslah tarihinden itibaren ) yürütülecek avans faizi ile birlikte davacılar yararına davalı …’tan tahsiline” karar verilmiştir. Karar davalı … vekilince istinaf edilmiştir. … vekili istinaf dilekçesinde özetle; Yüksek Planlama Kurulu’nun 17.03.2004 tarih ve 2004/3 sayılı Kararı ile kabul edilen “Elektrik Sektörü Reformu ve Özelleştirme Stratejisi Belgesi” çerçevesinde Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun 02.04.2004 tarih, 2004/22 kararı ile … A.Ş. özelleştirme kapsam ve programına alınmıştır. Bu kapsamda Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın 21.07.2006 tarih ve 6747 sayılı yazısı ve 24.07.2006 tarih, 31–513 sayılı Yönetim Kurulu kararına istinaden … Genel Müdürlüğü ile %100 hissedarı olduğu … Anonim Şirketi arasında İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi 24.07.2006 tarihinde imzalanmıştır. Bilahare Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun 07.03.2013 tarih 2013/20 sayılı kararı ile Müvekkil Şirketin % 100 oranındaki hissenin …-…-… Ortak Girişim Grubuna satılmasına karar verilmiş, daha sonra ise özelleştirme usulleri gereği bu Ortak Girişim Grubunun şirketi olan … A.Ş. ile 28.05.2013 tarihli Hisse Satış Sözleşmesi imzalanarak müvekkil kurumun özelleştirme süreci tamamlanmıştır. Hâlihazırda Müvekkilimin % 100 oranındaki hissesi … A.Ş.’ne aittir ve müvekkilim bütünüyle özel sektör şirketidir. Anayasa Mahkemesi’ne göre İşletme hakkının devri suretiyle özelleştirme modeli ile özel kişi ya da şirketlerin kurulu olan tesisleri belli bir bedel karşılığında devir alması, kar elde etmek için işletmesi ve sözleşmelerde belirlenen süre sonunda idareye geri vermesi sağlanmaktadır. İşletme hakkının devri sisteminde kamuya ait olan tesisler kamuya ait olmaya devam etmekte, ancak tesislerin bakım ve onarım işleri işletme hakkını devralan şirkete ait olmakta ve bu işlerin belirlenen esaslara göre yerine getirilmesi gerekmektedir. İşletme hakkının devri, mülkiyet hakkının devrini içermemektedir. İşletme hakkının devrine konu olan kuruluşlar ile mal ve hizmet üretim birimlerinin mülkiyet hakları, işletme hakkının devredildiği süre boyunca da devreden kamu tüzel kişisine ait olmaya devam etmektedir. Müvekkilime husumet yöneltilemez. Davaya konu talepler zaman aşımına uğramıştır. Belirsiz alacak davası açılmasında hukuki yarar yoktur. Yasal mevzuat yorumunda hataya düşülmüştür. Davayı kabul anlamına gelmemekle birlikte taraflar arasında her hangi bir bağlantı ve sistem kullanım anlaşması bulunmadığından bu bedeller talep edilemez” diyerek hükmün kaldırılmasını talep etmiştir. 6100 sayılı HMK’nun 355 md gereğince, istinaf sebepleri ile sınırlı incelemeye göre: Mahkemece tesis olunan 29/12/2014 tarihli tensip tutanağının 10 nolu ara kararında “davacının faturalı ve faturasız giderlerinin tahsilini talep ettiği, davacının kendi yapıtğı giderlerin belirlenebilir olduğu,belirsiz alacak daavsı açılmasında hukuki yarar bulunmadığı” gerekçesiyle HMK 114/1-h ve 115/2 Md gereğince dava değerinin açıklanması ve harcın ikmali hususunda davacı vekiline ihtarat yapılmasına” karar verilmiş, davacı vekili 16/01/ 2015 tarihinde ara karar gereğince faturasız bedel tutarı 5.000,00 TL olarak açıklanmış ve eksik harç tutarı yatırılmıştır. Davalının diğer istinaf sebeplerine gelince, taraflar arasındaki emsal davalar ile ilgili olarak Yargıtay 3. HD nce verilen 2016/18362 Esas, 2018/5395 Karar sayılı ilamda: 01 Mart 2003 tarihli “Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinin 6. Md de: “Gerçek veya tüzel kişilerin, dağıtım sistemine bağlantı talebinin dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi tarafından ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde karşılanması ve bağlantı anlaşması yaparak hizmet verilmesi esastır. Bağlantı için yapılan başvuru, dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi tarafından, dağıtım sisteminin mevcut durumu çerçevesinde genişleme yatırımı veya yeni yatırımın gerekli olması hususları da dikkate alınarak değerlendirilir. Buna göre; a) Dağıtım sisteminin mevcut durumunun bağlantı talebinin karşılanması için uygun olması halinde, 5 inci maddede belirtilen belgelerin ibraz edilmesi kaydıyla dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi ile başvuru sahibi arasında bağlantı anlaşması imzalanır. b)Dağıtım sisteminin mevcut durumunun bağlantı talebinin karşılanması için uygun olmaması ve genişleme yatırımı veya yeni yatırımın gerekli olması durumunda; saha etüdü gerektirmeyen hallerde başvuru tarihinden itibaren on iş günü, saha etüdü gerektiren hallerde ise başvuru tarihinden itibaren yirmi iş günü içerisinde, bağlantı talebinin karşılanabileceği makul bir süre, gerekçeleri ile birlikte başvuru sahibine yazılı olarak bildirilir. Başvuru sahibinin söz konusu süreye itiraz hakkı saklı olup, bu konuda Kuruma başvurabilir. Başvuru, Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğinin 38 inci maddesi hükümleri çerçevesinde Kurum tarafından değerlendirilir. Dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi tarafından verilen görüşe ilişkin gerekçelerin Kurul tarafından uygun görülmemesi halinde, dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi ile başvuru sahibi arasında bağlantı anlaşması imzalanır. c) Başvuru sahibinin (b) bendi kapsamında haksız bulunması veya bağlantı talebinin karşılanabilmesi için dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi tarafından bildirilen sürenin başvuru sahibi tarafından uzun bulunması ve bağlantı talebinin branşman hattı tesis edilerek karşılanabilir olması halinde gerekli yatırım başvuru sahibi tarafından üstlenilebilir. Bu durumda bağlantı projesinin hazırlanması başvuru sahibinin sorumluluğunda olup, bağlantı projesinin hazırlanabilmesine ilişkin etüt için gerekli olan tüm bilgiler dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi tarafından sağlanır. Bağlantı projesi, tamamlanmasını müteakip onay için dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiye sunulur. Dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi, söz konusu proje üzerindeki incelemesini proje sunum tarihinden itibaren beş iş günü içerisinde tamamlayarak projeyi onaylar veya projeyi revizyon için başvuru sahibine iade eder. Proje revizyonunun gerekçeleri başvuru sahibine yazılı olarak bildirilir. Bağlantı projesinin onaylanması durumunda, dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi ile başvuru sahibi arasında, branşman hattının mülkiyet ve kullanım hakları ile finansman ve bağlantı koşulları gibi hususların düzenlendiği bağlantı anlaşması imzalanır. Dağıtım sistemine geçici bağlantı yaparak elektrik enerjisi temin etmek isteyen gerçek veya tüzel kişi ile dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi arasında kullanım amacıyla sınırlı bir süreyi içeren bağlantı anlaşması imzalanır. Bağlantı anlaşmasının imzalanmasını takiben ve anlaşmada yer alan süre içerisinde gerekli bağlantı varlıkları tesis edilerek, Elektrik Piyasası Tarifeler Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak belirlenen bağlantı bedeli, başvuru sahibi tarafından dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiye ödenir. Bağlantı bedeli, bir defaya mahsus olmak üzere ve ilk bağlantı anlaşması yapılması esnasında tahsil edilir ve geri ödenmez. Bağlantı anlaşmasında yer alan adresteki kullanım yeri var olduğu sürece, bağlantı anlaşması yürürlükte kalır ve söz konusu kullanım yerindeki müşteri değişikliği halinde yeni bir bağlantı anlaşması yapılması talep edilmez” hükmüne amirdir. Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğinin 38. maddesinin 6. fıkrasında; “sisteme bağlantı yapılması hâlinde sistem kullanımı açısından kapasitenin yetersiz olması nedeniyle genişleme yatırımı veya yeni yatırım yapılmasının gerekli olduğu ve yeterli finansmanın mevcut olmadığı hâllerde söz konusu yatırım … ve/veya dağıtım lisansı sahibin tüzel kişi adına, bağlantı yapmak isteyen gerçek veya tüzel kişi tarafından ilgili mevzuat kapsamındaki teknik standartlar sağlanarak yapılabilir veya finanse edilebilir. Bu durumda gerçekleşen yatırıma ait toplam harcama tutarı, sisteme bağlantı yapan gerçek veya tüzel kişi ile … ve/veya dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler arasında yapılacak bağlantı ve sistem kullanım anlaşması çerçevesinde gerçek veya tüzel kişinin iletim ve/veya dağıtım tarifesi bedelinden düşülür” hükmü bulunmaktadır.28.01.2014 tarih ve 28896 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Elektrik Piyasası Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliğinin geçici ve son hükümlerinde “Kullanıcı tarafından tesis edilen iletim ve dağıtım varlıklarına ilişkin metodoloji” ve “mahsup yöntemiyle geri ödeme hususları düzenlenmiştir.” Yine, aynı yönetmeliğin 20 ve 21. maddelerinde de kullanıcı tarafından tesis edilen iletim ve dağıtım varlıkları ile geri ödemeye ilişkin metodoloji usul ve esasları düzenlenmiştir. Mahkemece, yatırım programı içerisinde, davalının yapması gerekli olan yatırımın abone (davacı) tarafından yapılması nedeniyle talep edilebilecek bedel ve tahsil şeklinin yukarıda açıklanan yönetmelik hükümlerine göre belirlenmesi ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yukarıda ifade edilen yönetmelik hükümleri ve ilkeleri karşılar nitelikte olmayan yetersiz bilirkişi raporu hükme esas alınmak suretiyle yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiştir” denilerek hükmün bozulmasına karar verilmiştir. Somut olayda, dava konusu talepler ile ilgili olarak dosyaya ibraz edilen 16/01/2017 tarili kök rapor ile 31/10/2017 tarihli ek raporun, emsal nitelikteki Yargıtay ilamında belirtilen esaslar ve usulde hazırlanmadığı, bu haliyle hükme elverişli olmadığı tespit edilmiştir. Hal böyle olunca mahkemece; yukarıda ifade edilen yönetmelik hükümleri ve ilkeler dikkate alınmak suretiyle alanında uzman bilirkişi ya da bilirkişi heyetinden taraf ve Yargısal denetimine elverişli rapor alınmak suretiyle hüküm tesisi gerektiğinden davalı …’ın istinaf talebinin kabulüne, HMK 353/1-a-6 md gereğince ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılarak dosyanın geri gönderil- mesine karar verilmesi gerekmiştir.
K A R A R: Yukarıda açıklanan nedenlerle; Davalının istinaf başvurusunun kabulü ile, kararın, HMK 353/1-a-6 maddesi uyarınca kaldırılmasıyla, yukarıda izah edilen şekilde, yeniden yargılama yapılıp bir karar verilmek üzere dosyanın ilk derece mahkemesine geri gönderilmesine, Peşin alınan istinaf karar harcının istinaf edene isteği halinde iadesine, İstinaf sebebiyle yatırılan gider avansı bakiyesi varsa karar kesin olmakla istinaf edene ilk derece mahkemesince iadesine, Dair dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda HMK 353/1-a maddesi gereğince kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 09/02/2021