Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO : 2018/2198
KARAR NO : 2020/1947
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 22/03/2018
NUMARASI : 2016/450 E – 2018/334 K
DAVANIN KONUSU: Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan )
KARAR TARİHİ: 22/12/2020
Yukarıda tarafları ve konusu yazılı bulunan dava ile ilgili olarak, ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf edilmesi sebebiyle, dava dosyası üzerinde yapılan inceleme sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:Davacı vekili dava dilekçesinde; Müvekkil şirket … İlçesi, … Mah. … pafta, … Ada, … parsel üzerinde inşa edeceği toplu konut-site merkezinde yer alacak konutlar için elektrik ihtiyacının karşılanarak konut aboneliklerinin yapılması ile … bağlı olan ve bölgenin dağıtımından sorumlu … 27.06.2014, 08.07.2015, 21.07.2015, 30.07.2015 ve 07.08.2015 tarihlerinde müracaat yaptığı, 27.06.2014 tarihli dilekçe ile … 29.08.2014 tarihli Tip-A Enerji Müsaadesi başlıklı şartname içerikli yazı ile sisteme bağlantının yapılabilmesi için … tarafından tesisi gereken işlerin müvekkil tarafından yapılacağının açıklandığı tek taraflı dayatmalar ile dolu belgenin verildiği, müvekkil tarafından verilen 21.07.2015 tarihli dilekçeye karşılık olarak da abonelik kaydı yapılarak enerji verilmesi talebine dayalı yüksek gerilim bağlantı görüşü başlıklı ancak tarihsiz ve imzasız 12 ay süreli 13 maddeden oluşan bir dizi yapılması gereken işler ve standartların oluşturulduğu şartnamenin verildiği, bu şartnamede esasen Bedaş’ın yapacağı işlerin müvekkil tarafından yapılacağı, … söz konusu yazılarında çok net bir şekilde elektrik verme şartlarını müvekkile ilettiği, bu şartlarda mevcut durumun müvekkilin bağlantı talebini karşılamaya yetmediği, yeni tesis kurulmasının gerekli olduğu, yeni tesisin dağıtım sisteminin projesi, onayı ve yeterli finansman ile bağlantının 2019 yılında yapılabileceği, müvekkilden imar durumu ve yapı kullanma izninin istendiği, ancak söz konusu yatırımın müvekkil tarafından yapılması halinde müracaatın Bedaş Yatırım Direktörlüğüne yapılması halinde bu talebin EPDK mevzuatları çerçevesinde incelenerek kullanıcı tarafından dağıtım varlıklarının tesis edilme metodolojisi ve ilgili mevzuat çerçevesinde değerlendirilebileceğinin müvekkile bildirildiği, aksi durumda talep edilen enerjinin temini için gereken yatırımın henüz programda olmadığından ancak 2019 yılında talebin bir neticeye varabileceği, … ile söz konusu tesisin müvekkil tarafından kurulma şartları sorulduğunda; bedelsiz trafo verilmesi, trafo muhafaza bölümünün istenen şartlarda inşa edilmesi, trafonun tesis edilmesi, trafoya gelecek enerji nâkil hattının yapılması (1000 metre kazı, proje, işçilik ve kablo tesisi), işçilik montaj, proje ve diğer giderlerin davacı müvekkil şirket tarafından karşılanması gerektiği, yatırım bedellerinin müvekkil şirket tarafından karşılanması halinde elektrik verilebileceği, aksi halde enerji almak için 2019 yılına kadar beklenilmesi gerektiği ve yapılacak itirazların kabul edilmeyeceği söylenerek müvekkilin çaresiz tek seçenekle karşı karşıya bırakıldığı,sonuç olarak, açıklanan bilgiler ışığında fazlaya ilişkin müvekkil şirketin trafo istasyonunun yapımı sırasında faturalı kısımlar için 937.177,77 TL. harcama yapmış olup diğer belirsiz ve tespiti gereken imalatın işçilik, kazı ve inşaat kısımlarını kendisinin yaptığı, açıklanan bilgiler ışığında Anayasa, EPDK yasal mevzuatı, Borçlar Kanunu ve ilgili diğer yasal mevzuat çerçevesinde fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere, davanın kabulü ile müvekkil tarafından yapılarak bedeli karşılanmış olan transformatör, elektrik dağıtım panoları, yüksek gerilim ENH ve diğer tesis bedellerinin imal tarihinden bu yana ticari faizi ile davalıdan tahsiline, uygulanacak faizin inşa tarihinden itibaren hesaplanmasına ve davalı … idaresinden tahsiline karar verilmesi arz ve talep edilmiştir. Davalıya usulüne uygun dava dilekçesi, duruşma gün ve saati tebliğ edilmiş, davalı … vekili vermiş olduğu cevap dilekçesinde; Davacının dava dilekçesinde Bahçeşehir İlçesi, … çiftliği Mah. … pafta, … Ada, … parsel üzerinde inşa edeceği toplu konut-site merkezinde yer alacak konutların enerji ihtiyacı için müvekkil Bedaş’a müracaat yapıldığı, müvekkil şirketin tek satıcı olmasından kaynaklanan gücünü kullanarak trafo tesisi, AG/OG kablo tesisatını yaptırdığı, yatırım bedelinin karşılanmaması halinde enerjinin verilmeyeceğinin bildirildiği, müvekkil şirketin faturalı 937.177,77 TL. olduğu ileri sürülen yatırım harcamalarının bedellerinin sonraki tahakkuk bedellerinden düşüleceğine ilişkin hükümlere, Anayasa’ya ve mevzuata aykırılık hareket ettiği gerekçesiyle yapılan harcalamaların tesisin inşaa tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte geri iadesine karar verilmesini talep ettiği, sonuç olarak hukuki mesnetten yoksun davanın reddine karar verilmesi arz ve talep edilmiştir.Davalıya usulüne uygun dava dilekçesi, duruşma gün ve saati tebliğ edilmiş, davalı Tedaş vekili vermiş olduğu cevap dilekçesinde;Derdest davada müvekkil kuruluşa husumet yöneltilmesinin hukuka aykırı olduğu, husumetin … yöneltilmesi gerektiği, müvekkil kuruluş ile ihalesi yapılan ve fiili devri gerçekleşen Dağıtım şirketleri arasındaki işlemlerin işletme hakkı devir sözleşmesi hükümlerine tabii olduğu, müvekkil ile … arasında 24.07.2006 tarihli işletme hakkı devir sözleşmesinin imzalandığı, … A.Ş.’nin %100 hissesinin … satışı için 28.05.2013 tarihinde Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ile … arasında sözleşme imzalandığı, müvekkil kuruluş ile … arasındaki işletme hakkı devir sözleşmesinin 7. maddesi ve alt bendlerinde uyuşmazlığın hukuki niteliğine göre ne tür davaların hangi şirket tarafından takip edileceği hususunda çeşitli düzenlemelerin yer aldığı, bu madde gereğince tesislerin mülkiyetine ilişkin ortaya çıkan hukuki uyuşmazlıkların Tedaş tarafından takip edilerek sonuçlandırılacağının belirtildiği, davacı tarafın dava konusu yaptığı uyuşmazlık ise mülkiyete ait olmadığından müvekkil kuruluşun bir sorumluluğunun bulunmadığı, sözleşmenin 7.5 no’lu maddesinde; dağıtım faaliyetinin Bedaş şirketi tarafından yürütüldüğü dönemde bu faaliyet kapsamında gerçekleştirilen her türlü iş ve işlemlerin bütün sorumluluğunun … ait olacağı, … tarafından yürütülen bu faaliyetler nedeniyle üçüncü kişiler tarafından ileri sürülecek talebinin muhatabının Bedaş olacağı, bu talepleri konu alan icra takibime davaların … tarafından Yürütüleceği ve sonuçlandırılacağı, bu takip ve davalardan doğacak her türlü mali yükümlülüğün Bedaş tarafından karşılanacağı düzenlemesi gereğince tüm sorumluluğun … ait olacağı, davacı tarafın 02.11.2013 tarih, 28809 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Elektrik Piyasaları Lisans Yönetmeliği’nin 33. maddesi kapsamında yapıldığı iddiasıyla sözleşmenin hukuka aykırılığı ileri sürüldüğü, ancak bu iddianın hukuki dayanağının bulunmadığı, davacı her ne kadar sözleşme hukuka dayansa da, iddiaların dayanağı olan sözleşme örneğinin deliller arasında yer almadığı, davacının dava dilekçesinde belirtilen; dağıtım şirketi ile talep sahibi tüzel kişi arasında yatırımın dağıtım tarifesi bedelinden düşülerek yapılacağına ilişkin bir anlaşmanın olup olmadığı, sistem kullanım ve bağlantı anlaşması yapılıp yapılmadığı, yapılan tesisin yenileme ve genişleme yatırım projeksiyon içersinde olup olmaması, karşı tarafın mahsup talebinin yatırımın başlangıcında reddedilip edilmediği hususlarının açıklığa kavuşturulmadığından davacının afaki talepte bulunmasının hukuki dayanağının olmadığını, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.Mahkeme tarafından; hüküm vermeye elverişli denetime açık bilirkişi raporu ile anlaşıldığından 811.618,19-TL nin dava belirsiz alacak davası olarak açılıp bedel arttırımı yapılmış olduğundan dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalı Bedaş’tan tahsili “Tedaş yönünden davanın husumet nedeniyle reddine, Davalı … yönünden davanın kısmen kabulüne, 811. 618,19-TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalı … tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,” karar verilmiştir. Davalı …A.Ş vekili istinaf dilekçesinde; davanın husumet yönünden reddine karar verilmesi gerektiği, elektrik dağıtım tesislerinin mülkiyetine ilişkin olarak ikame edilen davada müvekkile husumet düşmeyeceği, dava belirsiz alacak davası olarak açıldığı için hukuki yarar yokluğundan reddi kararı verilmesi gerektiği, taleplerin zamanaşımına uğradığı, davacı tarafın ihtirazı kayıt dahi sunmaksızın imzaladığı ancak hükümlerin dayatıldığı iddiasının hukuka aykırı olduğu,taraflar arasındaki sözleşme özgürlüğü bağlamında sonuç doğurduğu,taraflar arasında herhangi bir bağlantı ya da sistem kullanım anlaşması olmadan bu bedellerin ödenmesinin talep edilmesinin yasal mevzuata uygun olmadığı, yapılan hesaplamaların yanlış olduğu, tesis bedellerinin ödenme şekline itiraz ettiklerini,müvekkil şirketin elektrik dağıtım tesislerine ilişkin ikame arttırım ve yatırımları yapma yükümlülüğü mali kaynaklarının yeterliliği ölçüsünde yetirdiği,yetersiz bilirkişi raporu uyarınca karar verildiği belirtilerek Mahkeme kararının kaldırılması talep edilmiştir.HMK 355. maddesi uyarınca aralarca ileri sürülen istinaf sebepleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucu;Dava, elektrik alt yapısı tesisi için davacı tarafından yapıldığı iddia edilen yapıların faturalı kısmı için 937.177,77 TL ile işçilik, kazı, inşaat kısımları, trafo yeri bedeli için alacak talebidir.Dosya içine 09.11.2017 tarihli üç kişilik heyet raporu alınarak 30.01.2018 tarihli ıslah dilekçesi ile hüküm kurulmuştur.Yapılan inceleme sonucu … ile … arasında imzalanan İşletme Devir Hakkı Sözleşmesinin 7.7. maddesi uyarınca ‘sözleşmenin imzalanmasından sonra dağıtım tesisi ve işletmesinden kaynaklanan her türlü hukuki ve cezai sorumluluğun Bedaş’a ait olacağı ‘ hüküm altına alındığından davalı vekilinin istinaf dilekçesinde ki husumet itirazı nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerektiği beyanı uyarınca mahkeme tarafından davalı taraf Bedaş hakkında hüküm kurulmasında usul ve esasa aykırı bir husus tespit edilememiştir. Üç kişilik teknik heyet taşınmaz başında keşif yaparak faturalı ve fatura dışı işler inceleme konusu yapılmıştır. Davacı tarafın 2015 ve 2016 yılı ticari defterleri incelenmiş ve açılış ve kapanış tasdiklerinin süresinde olduğu, ticari defterlerin birbirini teyit ettiği, lehine delil vasfı taşıdığı tespit edilerek davacı şirketin dava dışı şirketlere yapılan iş bedelleri kaşlığı malzeme,işçilik bedelleri ile hakediş raporları toplamı fatura bedeli olarak davacı şirket tarafından yapılan hesaplama sonucu 142.817,52 TL KDV kısmı düşüldükten sonra faturalı talep edilecek miktarın 793.430,81 TL olduğu ve ödeme yapıldığı şeklinde rapor sunulmuştur. Faturalı olmayan kısım için elektrik trafosu ve bu elektrik trafosuna yaklaşık 1100 m ilerideki başka bir trafodan çektiği yeraltı hattı teknik heyete tarafından yerinde tespit edilmiş ve yapım bedeli 17.258,24 TL olarak değer tespiti yapılmıştır. Bilirkişi heyeti tarafından davacı tarafın defterlerinin incelenerek açılış ve kapanış tasdikleri tam olan defterlerin birbirini teyit etmesi, dava dışı yüklenici firmalara ödene malzeme, işçilik ve hak ediş raporları ile ödenen fatura bedeli ispat edilmiştir. Fatura dışı yapılan trafo ve yer altı hattı yerinde tespit edilerek değeri belirlenmiştir.28/01/2014 tarih ve 28896 sayılı Resmî Gazetede yayınlanan Elektrik Piyasası Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliğinin geçici ve son hükümlerinde “Kullanıcı tarafından tesis edilen iletim ve dağıtım varlıklarına ilişkin metodoloji” ve “mahsup yöntemiyle geri ödeme hususları düzenlenmiştir.” Yine, aynı yönetmeliğin 20 ve 21. maddelerinde de kullanıcı tarafından tesis edilen iletim ve dağıtım varlıkları ile geri ödemeye ilişkin metodoloji usul ve esasları düzenlenmiştir. Ne var ki, somut olayda bilirkişi kurulunca sadece davacının yaptığı ödeme belgeleri esas alınmış, metodoloji ve mahsuba ilişkin hükümler değerlendirilmemiş olmakla (mahkemece defaten ödeme kararı verilmiştir) bu konunun da mevzuat yönünden değerlendirilmesi gerektiği anlaşılmakla,Bu sebeplerle, davacının bedel ödeyerek yaptığı ve davalının (elektrik enerjisinin iletimi için) kullanımına sunduğu iletim tesisi için bedel talep edip edemeyeceği, bedel talep edebileceği kabul edildiğinde bu miktarın ne şekilde hesaplanıp tahsilinin ne şekilde sağlanacağı ve ayrıca davacının tesis için harcadığı bedele hangi tarihten itibaren faiz işletileceği hususunda yukarıda açıklanan hususlar ve belirtilen mevzuat hükümleri doğrultusunda denetime elverişli şekilde inceleme ve değerlendirme yapılması gerektiğinden, bu sebeple davalı vekilinin istinaf talebinin HMK 353/1-a-6 maddesi uyarınca kabulüne karar vermek gerekmiştir.
K A R A R : Yukarıda açıklanan nedenlerle;Davalının istinaf başvurusunun kabulü ile, kararın, HMK 353/1-a-6 maddesi uyarınca kaldırılmasıyla,yukarıda izah edilen şekilde, yeniden yargılama yapılıp bir karar verilmek üzere dosyanın ilk derece mahkemesine geri gönderilmesine,Peşin alınan istinaf karar harcının istinaf edene isteği halinde iadesine,İstinaf sebebiyle yatırılan gider avansı bakiyesi varsa karar kesin olmakla istinaf edene ilk derece mahkemesince iadesine,Dair dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda HMK 353/1-a maddesi gereğince kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 22/12/2020