Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi 2018/1047 E. 2020/75 K. 28.01.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO: 2018/1047
KARAR NO: 2020/75
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: KOCAELİ 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 11/07/2017
NUMARASI: 2016/231 E – 2017/245 K
DAVANIN KONUSU: Tazminat
KARAR TARİHİ: 28/01/2020
Yukarıda tarafları ve konusu yazılı bulunan dava ile ilgili olarak, ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf edilmesi sebebiyle, dava dosyası üzerinde yapılan inceleme sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı dava dilekçesinde; … plakalı aracı tamir için davalı … şirketine bıraktığını, arızanın giderilmesine rağmen tekrar ettiğini, araç tamir bedeli için kendisi hakkında davalı … şirketi tarafından icra takibi yapıldığını, takibe karşı menfi tespit davası açtığını, bu arada araç hasarının tespiti için Körfez 2.Asliye Hukuk mahkemesinin 2014/54 E.sayılı dosyası ile tespit yaptırdığını,tespit yargılama giderlerinin kararda unutulduğunu belirterek, aracın hasarının giderilmemesi nedeniyle yaptığı servis işinden zarar ettiğini de beyanla, tespit dosyasındaki unutulan yargılama gideri, 27.934,40 TL servis kiralama ücreti ile aracın serviste kaldığı süredeki kayıpları yönünden 150.000,00 TL maddi,150.000,00 TL manevi tazminatın yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir. Mahkeme, davanın, tarafların ticari işletmesi ile ilgili olduğu gerekçesiyle Asliye Ticaret Mahkemesinin görevli olduğunu belirterek görevsizlik kararı vermiştir. Görevli mahkemede davacının vergi kayıtları getirtilerek, davacının 2010 yılında ticareti terk ettiği tespit edilmiş, fakat davacının esnaf veya tacir olduğunun belirlemesi yapılmamıştır. Davacı tarafça yargılama harcı yatırılmadan adli müzaharet talepli olarak bu dava açılmıştır.Dosyanın gönderildiği görevli mahkemece , adli yardım talebinin değerlendirilmesi konusunda davacının mali durum araştırması yapıldığı,ancak davacının adli yardım konusundaki talebinin kabul ve reddi konusunda karar verilmeden “Davanın aktif husumet ehliyeti yokluğundan reddine karar “verildiği anlaşılmıştır. Davacı bu karara karşı istinaf talebinde bulunmuş,davacının istinaf başvuru harcını yatırmasına rağmen, peşin istinaf karar harcı ile istinaf giderlerinin yatırılması için, davacıya tebligat kanunu 21.maddeye göre daha önce tüm tebligatların aynı şekilde yapıldığı mernis adresine muhtıra tebliğ edildiği, davacının istinaf peşin karar harcı ile gider avansını verilen sürede yatırmadığı gerekçesiyle bu kez “Davacının istinaf talebinin HMK 344.madde uyarınca yapılmamış sayılmasına” karar verilmiştir. Bu ek karar yine davacının aynı mernis adresine tebliğ edilmekle,davacı istinaf dilekçesinde; bu kez ek kararın Tebligat Kanunu 21.madde gereği usulüne uygun tebliğ edilmediğini, bu nedenle eksik istinaf harcını yatıramadığını belirterek bu kez ek karar istinaf harçlarını yatırarak ek karar kaldırılıp istinaf talebinin kabulüne karar verilmesini istemiştir. Davacı adli yardım talepli açtığı davada dava harcını hiç yatırmamış, sadece dosya işlemden kaldırıldığında 31.40 TL harç yatırmıştır. Davacının adli yardım talebi konusunda yargılama devamında olumlu yada olumsuz hiç karar verilmemiştir. Dava açılırken davacıdan, başvurma harcı ve nisbi harca tabi davalarda nisbi karar ve ilam harcının dörtte biri peşin olarak alınır. Dava dosyası yönünden dava harçlarının alınmamış olması halinde mahkemece davaya devam olunabilmesi için, harcın Harçlar Kanunu’nun 30. ve 33.maddeleri uyarınca tamamlanması yoluna gidilir ve davacıya harcını yatırması için süre verilir. Şayet verilen süreye rağmen eksik harç ikmal edilmez ise dosya işlemden kaldırılır ve 6100 sayılı Yasanın 150.maddesi uyarınca süresinde tamamlanarak yenilenmez ise açılmamış sayılmasına karar verilir. 492 sayılı Harçlar Kanununun “Harç Ödenmeyen İşlemler” başlığını taşıyan 32. maddesinde ise, “Yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılmaz. Ancak, ilgilisi tarafından ödenmeyen harçları diğer taraf öderse işleme devam olunmakla beraber bu para muhakeme neticesinde ayrıca bir isteğe hacet kalmaksızın hükümde nazara alınır.” hükmü getirilmiştir. HMK 355.maddede “İnceleme, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır. Ancak Bölge Adliye Mahkemesi kamu düzenine aykırılık gördüğü taktirde bunu resen gözetir” hükmü gözönüne alındığında, dava açılırken ve dava sırasında gerekli harçların yatırılmaması hususu HMK 355. madde kapsamında kamu düzenine aykırılık teşkil etmektedir ve dairemizce resen incelenmiştir. Somut olayda, davacı açmış olduğu davada,adli yardım talebinde bulunmasına rağmen, mahkemece adli yardım talebinin kabul ve reddi konusunda bir karar verilmeden davanın usulden reddine karar verildiği görülmekle,mahkemece öncelikle davacının adli yardım talebi konusunda bir karar verilmelidir. Şayet davacının adli yardım talebi reddedilirse ,dava konusu alacak üzerinden dava başında yatırması gereken nispi harcın 1/4 ü ile başvuru harcını yatırmamış olduğu halde, mahkemece harç eksiği tamamlatılmaksızın yargılamaya devamla hüküm kurulmuş olması HMK 355. madde gereği kamu düzenine aykırılık teşkil ettiğinden, diğer istinaf sebepleri incelenmeksizin HMK 150/4.madde ile Harçlar Kanunu 30. ve 32. maddesi, HMK 355 ,353/1-a-6. maddeleri gereğince mahkemenin istinafa konu ek kararı ile asıl kararın KALDIRILMASINA, adli yardım talebi konusunda bir karar verildikten sonra, harçtan muaf olup olmadığının değerlendirilmesi sonucu, muhtıra tebliğinin yapılıp yapılmayacağının mahkemesince değerlendirilmesi yönünden davanın yeniden görülmesi için dosyanın ilgili mahkemeye iadesine karar verilmesi gerekmiştir.
K A R A R : Yukarıda açıklanan nedenlerle; Davacının, ek karara (27/12/2017) yönelik istinaf başvurusunun kabulü ile bu ek kararın ve asıl kararın HMK 355, 353/1-a-6, Harçlar Kanunu 30-32. maddeleri uyarınca kaldırılmasına, Adli Yardım Talebi konusunda bir karar verildikten sonra, davada harçtan muaf olup olmadığının değerlendirilmesi sonucu, sonuna göre harç ikmali yönünden muhtıra tebliğinin yapılıp yapılmayacağının mahkemesince değerlendirilmesi için dosyanın mahkemesine iadesine Peşin alınan istinaf karar harcının istinaf edene isteği halinde iadesine, İstinaf sebebiyle yatırılan gider avansı bakiyesi varsa istinaf edene ilk derece mahkemesince iadesine, Dair dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda HMK 353/1-a maddesi gereğince kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 28/01/2020