Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi 2017/1601 E. 2018/131 K. 02.02.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO : 2017/1601
KARAR NO : 2018/131
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İSTANBUL 18. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 08/05/2017
NUMARASI : 2014/795 E – 2017/42 K
DAVANIN KONUSU : Alacak
KARAR TARİHİ : 02/02/2018
Yukarıda tarafları ve konusu yazılı bulunan dava ile ilgili olarak, ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf edilmesi sebebiyle , dava dosyası üzerinde yapılan inceleme sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalının kayıp kaçak bedeli, sayaç okuma bedeli, perakende satış hizmetleri bedeli, TRT payı, enerji fonu, dağıtım bedeli, KDV gibi adlar altında faturalara yansıtılan sözleşmelere ve kanuna aykırı olarak tahakkuk ettirilerek, tahsil edilen bedellerin haksız olduğunu bildirmek suretiyle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00 TL davalıdan ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek ticari faiz ile birlikte tahsil edilerek, davacıya verilmesini talep ve dava etmiştir.Dava davacının da davayı ıslah ederek bedeli 208.540,77 TL’ye çıkartmıştır.
Davalı vekili cevap dilekçesenin özetiyle; EPDK mevzuatı ve kurul kararları gereği tespit edilen tarifelere göre faturaların tahakkuk ettirildiğini, 6446 SK’nun 17/1.maddesi ve 4628 SK’nun 27/6. maddesi ile EPDK Kararları ve Elektrik Piyasası Mevzuatı gereğince düzenlenen faturalar elektrik maliyetinin bir unsuru olduğunu, söz konusu bedellere ilişkin kurul kararı yürürlükte ve mevzuatın bir parçası olduğundan bu bedellerin tahsil edilmesinde hukuka bir aykırılık olmadığını bildirmek suretiyle davanın esas yönünden reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk derece mahkemesince, 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunun 17. maddesine 6719 sayılı Kanunun 21. maddesi ile eklenen 10. fıkra hükmü ve 6719 sayılı kanunla eklenen geçici 20. madde hükmü esas olmak üzere davanın reddine karar verilmiş, hükme karşı davacı ve davalı vekilleri tarafından süresi içinde istinafa başvurulmuştur.
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; ilk derece mahkemesince Yargıtay kararlarında kayıp kaçak bedelinin abonelere yansıtılmasının hukuka aykırı olduğunun belirlendiğini, bu nedenle 6719 sayılı yasanın olaya uygulanmaması gerektiğini, söz konusu yasanın Anayasaya aykırı olduğunu aksi takdirde, davanın konusu kalmadığından karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmesi ve davacı yararına vekalet ücreti ve yargılama gideri takdir edilmesi gerektiğini bildirmek suretiyle ilk derece mahkeme kararının kaldırılmasını, öncelikle davanın kabulüne, aksi kanaat halinde davanın konusu kalmadığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; 6446 sayılı Kanunun 17. maddesinde değişiklik yapan 6719 sayılı Kanunun, mevzuatın Yargı mercileri tarafından yanlış yorumlanması nedeniyle ortaya çıktığını, dolayısıyla ilk derece mahkemesinin daha önce müvekkil şirketin tahsil ettiği bedeller yasaya uygun değilmiş gibi yeni yasal düzenleme sonrasında verdiği kararda, davacı lehine yargılama giderine hükmedilip kendileri lehine vekalet ücretine hükmedilmemesinin yasal dayanağının olmadığını bildirmek suretiyle mahkeme kararının bu yönden kaldırılmasını, davalı yararına vekalet ücreti ve yargılama giderine hükmedilmesini talep etmiştir.
Davacının istinaf sebepleriyle sınırlı olarak ilk derece mahkeme kararının incelemesiyle; 6719 sayılı Kanunun 26. maddesi ile 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’na eklenen; 6719 sayılı Kanunun 26. maddesi ile 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’na eklenen; geçici madde 19; “Bu maddeyi ihdas eden Kanunla öngörülen düzenlemeler yürürlüğe konuluncaya kadar, kurul tarafından yürürlüğe konulan mevcut yönetmelik, tebliğ ve kurul kararlarının bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.” hükmünü, geçici madde 20; “Kurul kararlarına uygun şekilde tahakkuk ettirilmiş dağıtım, sayaç okuma, perakende satış hizmeti, iletim ve kayıp-kaçak bedelleri ile ilgili olarak açılmış olan her türlü ilamsız icra takibi, dava ve başvurular hakkında 17. madde hükümleri uygulanır,” hükmünü içermektedir. Hal böyle olunca, dava tarihinden sonra yürürlüğe girmiş bulunan bu yasa değişiklikleri, yürürlük tarihi öncesi dönemde geçerli olan EPDK kararlarına dayanılarak alınmış olan ve dava konusu yapılan kayıp-kaçak, dağıtım, sayaç okuma, perakende satış hizmeti ve iletim bedelleri ile ilgili olarak açılan ve halen devam eden davalarda da geçmişe etkili olacak şekilde (bu yasa değişikliği öncesinde açılan ve halen görülmekte olan davalarda) uygulanması gereken hükümler içerdiğinden 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun 17. geçici 19. ile 20. maddeleri, iptal edilmedikleri veya yürürlükten kaldırılmadıkları sürece uygulanacaktır. O halde, davalı dağıtıcı şirket, mevcut yasal düzenleme ile dava konusu bedelleri abonelerinden tahsil edebileceğinden, mahkeme kararının dayandığı deliller ve bu doğrultuda 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’na eklenen maddelerin olaya uygulanmasında bir isabetsizlik görülmemesine göre, davacının esasa yönelik davanın kabulüne dair istinaf başvurusunun reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacının vekalet ücreti ve yargılama giderine yönelik istinaf sebeplerine gelince; yargılama harç ve giderleri, kural olarak davada haksız çıkan tarafa, eş söyleyişle aleyhine hüküm verilen tarafa yükletilir (HMK m. 326/I). Eş söyleyişle, davayı kazanan taraf, davayı bir vekil aracılığı ile takip etmişse, haksız çıkan taraf, yargılama gideri olarak vekalet ücreti ödemeye de mahkum edilir (HMK m. 323/1-ğ). Ancak bir tarafın, dava açıldığı andaki mevzuata veya içtihat durumuna göre davasında veya savunmasında haklı olup da, dava açıldıktan sonra yürürlüğe giren yeni bir kanun hükmü veya yeni bir içtihadı birleştirme kararı gereğince davada haksız çıkmış olması halinde, yargılama giderlerine mahkum edilemeyeceği de kuşkusuzdur. Burada önemle vurgulanmalıdır ki, bir kimseye diğer tarafın dava giderlerinin yükletilmesinin nedeni, o kimsenin diğer tarafın gider yapmasına haksız olarak sebebiyet vermiş olmasıdır. İşte bu nedenledir ki, dava açıldığı anda haklı durumda bulunan tarafın, yargılama sırasında meydana gelen mevzuat değişikliği sonucu haksız duruma düşmesi halinde yargılama giderlerinden sorumlu tutulması olanaklı değildir (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 18.11.2009 günlü ve 2009/18-421 E.-2009/526 K. sayılı ilamında da aynı ilkeye yer verilmiştir.).
Somut olayda; davacı taraf dava açıldığı tarihinde yürürlükte olan mevzuat, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 21.05.2014 tarih ve 2013/7-2454 Esas 2014/679 K. sayılı kararı ve Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin kararları gereği içtihat durumuna göre dava açmakta haklı olduğu, dava açıldıktan sonra yürürlüğe giren geçmişe etkili yasa değişikliği nedeniyle, davanın konusunun kalmadığı açıktır. Şöyle ki, ilke olarak her dava, açıldığı tarihteki fiili ve hukuki sebeplere göre hükme bağlanır. Dava açıldıktan sonra ortaya çıkan bir durum nedeniyle artık dava konusu edilen talep hakkında olumlu ya da olumsuz bir karar verilebilmesi için tarafların hukuki menfaati kalmıyorsa, burada davanın konusuz kalmasından söz edilecektir. Dolayısıyla, davada, sonradan yürürlüğe giren yasa nedeniyle dava konusunun talep edilebilirliği kendiliğinden ortadan kalktığı için, yerel mahkemece bu durum gözetilerek talebin konusuz kalması nedeni ile esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
Davada, her ne kadar davanın konusu kalmadığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekse de, HMK 331/1. maddesi gereğince davacı tarafın dava tarihi itibariyle uygulamanın haksız olduğu iddiası ile açmış olduğu ve haksız tahsil edilen kayıp kaçak ve diğer bedellerin tahsilini talep edebileceği dikkate alındığında, davaya konu bedelleri tahsil eden davalının, davanın açılmasına sebebiyet verdiği ve bu nedenle davacının dava açmasında haksız sayılmayacağı gözetilerek, davacı yararına maktu vekalet ücreti takdir edilmesi ve yapmış olduğu diğer yargılama giderlerinin davalıdan tahsiline karar verilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
Yukarıda izah edildiği üzere davacı tarafından, davalıdan kayıp-kaçak, dağıtım, iletim, perakende satış hizmeti ve sayaç okuma bedellerinin tahsilinin talep edildiği davada, “konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına” dair karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme sonucu davanın reddine karar verilmesi isabetsiz olsa da, bu yanlışlığın düzeltilmesi yeniden yargılama gerektirmediğinden davacının bu yöndeki istinaf başvurusunun kabulü ile, HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince davanın konusu kalmadığından karar verilmesine yer olmadığına ve davacı yararına maktu vekalet ücreti takdir edilmesi ve yapmış olduğu yargılama giderinin davalıdan tahsiline karar verilmek suretiyle mahkeme kararı düzeltilerek, yeniden esas hakkında karar verilmesi gerekmiştir.
Davada; dava tarihinden sonra yürürlüğe giren ve devam eden davalarda geçmişe etkili olacak şekilde (bu yasa değişikliği öncesinde açılan ve halen görülmekte olan davalarda) uygulanması gereken hükümler içeren 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun 17., geçici 19. ile 20.maddeleri gereğince faturaların EPDK düzenlenmelerine uygunluğunun denetlenmesine yönelik davacının talebinin bulunmadığı gözetilerek yerel mahkemece, HMK’nun 24. maddesi kapsamında taleple bağlılık ilkesi gereğince faturalarda yerindelik denetiminin yapılmamasının isabetli olduğu anlaşılmıştır.
Davalının vekalet ücreti ve yargılama giderine yönelik istinaf sebeplerinin incelenmesiyle; davalı vekili istinaf sebebinde, yargı mercileri tarafından 6446 sayılı Kanunun 17.maddesinde değişiklik yapan 6719 sayılı Kanunun, mevzuatın yargı mercileri tarafından yanlış yorumlanması sonucu, dayanaksız karar verildiğini, davanın başından itibaren haksız olduğunu, bu nedenle mahkemenin yasa değişikliği nedeniyle ret kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu ileri sürmüş ise de, Hukuk Genel Kurulunun 21.05.2014 tarih ve 2013/7-2454 Esas 2014/679 K. sayılı kararları ve buna göre mevcut içtihatların aksine, kayıp kaçak ve diğer bedelleri tahsil eden davalının, dava açılmasına sebebiyet verdiği açıktır. Davacının dava açıldığı tarihte dava açmakta haklı olduğu, dava açıldıktan sonra yürürlüğe giren geçmişe etkili yasa değişikliği nedeniyle davanın konusu kalmadığı, yukarıdaki bölümde belirtildiği üzere ret kararının, konusu kalmadığından karar verilmesine yer olmadığına dair düzeltildiği ve HMK 331/1 maddesi gereğince dava tarihi itibariyle dava açılmasına sebebiyet veren davalının, yargılama gideri (ve vekalet ücretine) mahkum edildiği anlaşıldığından davalının tüm istinaf başvurularının reddine karar vermek gerekmiştir.
K A R A R : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
A-Davalının istinaf başvurusunun HMK353/1-b-1 maddesi gereğince REDDİNE,
B-Davacının, davanın kabulü gerektiğine yönelik istinaf başvurusunun HMK353/1-b-1 maddesi gereğince REDDİNE,
C-Davacının, ilk derece mahkemesinin karar şekli lehine, vekalet ücreti ve yargılama gideri takdirine yönelik istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince kabulü ile; istinafa konu ilk derece mahkemesi kararı yeniden yargılama yapılmasına gerek olmadığından düzeltilerek yeniden esas hakkında;
1-Davanın konusu kalmadığından karar verilmesine yer olmadığına,
2-Alınması gereken 31,40 TL karar ve ilam harcının, peşin alınan 148,50 TL ve 3.391,00 TL ıslah harcından mahsubu ile, 3.508,00TL fazla alınan harcın isteği halinde ilk derece mahkemesince davacıya iadesine,
3-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihindeki AAÜT’ye göre, 1.980,00 TL maktu vekalet ücretinin davalıdan tahsil edilerek, davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 1.336,25 TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
5-Yatırılan gider avansından artan kısmın, HMK 333. maddesi uyarınca, kararın kesinleşmesinden sonra taraflara iadesine
Peşin alınan 31,40 TL istinaf karar ve ilam harcının, istinaf eden davacıya iadesine,
Alınması gereken 35,90 TL karar ve ilam harcından, peşin alınan 31,40 TL harcın mahsubu ile, bakiye 4,50 TL’nin davalıdan tahsil edilerek, hazineye irat kaydına,
Davacının yaptığı 59,00TL istinaf giderlerinin davalıdan tahsiline davacıya verilmesine,
Davalının yapmış olduğu istinaf yargılama giderinin davalının üzerinde bırakılmasına,
İstinaf sebebiyle yatırılan gider avansı bakiyesi varsa istinaf eden taraflara ilk derece mahkemesince iadesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Yargıtay temyiz yolu açık olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 02.02.2018