Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 18. Hukuk Dairesi 2021/377 E. 2023/1340 K. 22.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
18. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2021/377
KARAR NO: 2023/1340
TÜRK MİLLETİ ADINA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 07/10/2020
NUMARASI: 2017/332 Esas, 2020/443 Karar
DAVANIN KONUSU: Alacak
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
KARAR TARİHİ: 22/06/2023
Taraflar arasındaki alacak davasında; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik verilen karara karşı davalı vekili tarafından süresinde istinaf yoluna başvurulduğundan, dosya içeriğine göre incelemenin duruşmalı yapılmasına gerek görülmediğinden, dosyanın tevdi edildiği Dairemiz Üye Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra, yapılan müzakerede de ön inceleme ve usule ilişkin eksikliğin bulunmadığının anlaşılması üzerine, işin esasına geçilmek suretiyle dosya üzerinden heyetçe yapılan inceleme ve değerlendirme sonunda;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalı şirket tarafından düzenlenen 28.08.2016 tarihli … projesi 252 adet ticari ünitenin satışına dair açık artırma ihalesine katılmak için ihale şartnamesi uyarınca 25.08.2016 tarihinde davalı şirket hesabına 60.000 TL geçici teminat bedeli yatırdığı, İhalede açık arttırma sonucu fiyatı 665.000 TL olan … Blok … numaralı 70m2 alanlı depolu dükkânı talep etmiş ve almış olduğu, İhale sonrası tüm belgeleri imzaladığı, 70 m2 depolu dükkânın 41,48 m2 ana bölümünün ticari alan ve ana cadde üzerinde olduğu, 28,69 m2’lik depo kısmının ise başka blokta ve 2 kat aşağıda olduğunun kendilerine söylenmiş olduğunu, bunun üzerine ihale işleri ile ilgilenen ve proje ortağı olan … firması yetkililerinin kendilerine, satılamayan birçok dükkân daha olduğunu ve uygun bir dükkânı beğenip değiştirebileceklerini söyledikleri, bunun üzerine A4 blok 70 numaralı bağımsız bölümü satın almak istediklerini belirtmiş olduklarını, yatırılmış olan 60.000 TL teminatın 40.000 TL sinin bu dükkân teminatı olacağını, kalan 20.000 TL’nin yeni dükkânın borcuna mahsup edileceği, 40.000 TL teminat iade işlemlerinin ise Emlak konut tarafından yapılacağı, bilahare yapılan talep ve yazışmalar neticesinde 40.000 TL teminatın iadesi ile ilgili süreci bekledikleri takdirde alma kararı aldıkları dükkanında bu arada satılabileceğinin ifade edilmesi üzerine müvekkilinin bağımsız bölümü satın aldığını, müvekkilinin davalı şirket yetkililerine satış ihalesinde talip olduğu dükkanı almaktan vazgeçtiğini bildirdiğini ve yatırmış oldukları teminatın iadesini talep etmelerini davalı tarafça verilen cevapta açık arttırma ihale yüklenim belgesi ve şartname hükümleri gerekçe göstererek söz konusu bedelin iade edilmeyeceğini ve irat kaydedilmiş olduğunu bildirdiklerini iddia ile teminat olarak yatırmış oldukları bedelden, fazlaya dair hakları saklı kalmak üzere şimdilik 1.000 TL’nin ihtarname tebliğ tarihi olan 05.09.2016 tarihinden itibaren davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davacı vekili 19/08/2019 tarihli Islah dilekçesinde; 1.000 TL teminat bedeli taleplerini 39.000 TL arttırmak suretiyle toplam 40.000 TL’ye yükselttiklerini belirterek 40.000 TL teminat bedeli alacağının reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafın ticari bir ihaleye katılmış ve ihaleyi kazanmış olup, İhalede satın almış oldukları ticari alan olan … Blok … numaralı dükkan için şartname gereği yükümlülüklerini yerine getirmediklerinden sözleşmeyi yapmadığından şartnamenin 19.maddesi gereğince yatırılmış olan teminatın irat olarak kaydedilmiş olduğunu, davacının 28.08.2016 tarihli ihaleye; dosyayı inceleyerek, şartname ve eklerini imzalayarak katılmış oldukları bu nedenle de hali hazır durumu ve projeyi bilmediğini iddia edemeyeceğini, davacı tarafın tacir olup yaptığı hukuk işleminin sonuçlarına katlanmak zorunda olduğunu, davanın yüklenici …-… 4. Etap iş ortaklığını oluşturan firmalara ihbar edilmesi gerektiğini belirterek davanın esas yönü ile reddine karar verilmesini istemiştir. İhbar olunan …İnş.Tic.A.Ş. vekili cevap dilekçesinde; müvekkili şirketin davada pasif husumet ehliyetinin olmadığını, yapılan ihbarı ve davayı kabul etmediklerini, davacının talebinin zamanaşımına uğradığını, esasa ilişkin olarak da davacının bilerek ve isteyerek herhangi bir itirazı kayıt ileri sürmeksizin ödemesini yaptığı bir paranın iadesini içeren taleplerinin davacının basiretli bir tacir olması nedeniyle reddi gerektiğini, ihale sonucunda ihale ile satın aldığı bir yer varken kendisinden kaynaklanan nedenlerle söz konusu yeri almaktan vazgeçerek başka bir yer alan davacının müvekkiline yüklenebilecek hiç bir sorumluluk yokken teminat bedelinin iadesinin talep etmesinin hukuki dayanaktan yoksun olduğunu davacının tutumunun iyi niyet kuralları ile bağdaşmadığını hakkın kötüye kullanılması teşkil ettiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. İhbar olunan … İnşaat A.Ş. vekili cevap dilekçesinde; müvekkili şirketin davada pasif husumet ehliyetinin olmadığını, yapılan ihbarı ve davayı kabul etmediklerini, davacının talebinin zamanaşımına uğradığını, esasa ilişkin olarak da davacının bilerek ve isteyerek herhangi bir itirazı kayıt ileri sürmeksizin ödemesini yaptığı bir paranın iadesini içeren taleplerinin davacının basiretli bir tacir olması nedeniyle reddi gerektiğini, ihale sonucunda ihale ile satın aldığı bir yer varken kendisinden kaynaklanan nedenlerle söz konusu yeri almaktan vazgeçerek başka bir yer alan davacının müvekkiline yüklenebilecek hiç bir sorumluluk yokken teminat bedelinin iadesinin talep etmesinin hukuki dayanaktan yoksun olduğunu davacının tutumunun iyi niyet kuralları ile bağdaşmadığını hakkın kötüye kullanılması teşkil ettiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. İlk derece mahkemesince; “DAVANIN KABULÜ İLE, 1.000 TL’nin 05/09/2016 tarihinden 7 gün sonrası olan 12/09/2016 tarihinde itibaren işleyecek temerrüt faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, 39.000,00 TL’lik kısmı ise ıslah tarihi olan 19/08/2019 tarihinden itibaren işleyecek temerrüt faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, Zaman aşımı itiraz talebinin reddine…” karar verilmiş olup, karar süresinde davalı vekilince istinaf edilmiştir. Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; mahkemece tahsis edilen kararın hukuka uygun olmadığını, davacı tarafın …. tarafından kaldırılmadığını, davacının gayrimenkul alım satımında tecrübeli, yetkili vekili vasıtası ile ihale şartnamesinin satın aldığını, şartname ekindeki krokileri inceleyip sonuçta .. blok .. numaralı dükkan için pey sürdüğünü ve satın almaya hak kazandığını, daha sonra ise başka bir bağımsız bölümü daha çok beğendiğinden pey sürdüğü taşınmazdan vazgeçerek ihale şartnamesi gereği sözleşme yapma ve peşinat ödeme yükümlülüğünü yerine getirmediğini, bu nedenle ihale şartnamesinin m.19 gereğince yatırdığı teminatın irat kaydedildiğini, davacı taraf vekili … aracılığı ile 28.08.2016 tarihli ihale dosyasını şartnamesinde belirtildiği ve vekili tarafından imzalanmış olan ihale katılım ve yüklenim belgesinde beyan edildiği gibi pey sürdüğü taşınmazın fiili, idari ve hukuki durumunu bilerek teklifini sunduğunu, ihaleye pey süren …’nın duruşmada dinlenmediğini, ihale şartnamesinin 6.maddesinde; isteklinin ihaleye girmeden önce ihale dosyasını incelemek ve ihaleye katılmaya karar vermiş ise de ihale dosyasının bir örneğini satın almak ve ihale dosyasında istenilenleri en geç iki gün önce ihale yetkililerine teslim etmek zorunda olduğunu, bu bağlamda ticari bir işletmeyi satın almak isteyen davacının vekilinin ihaleye girmek için şartnamenin 6.maddesi gereğince ihale dosyasını aldığını, bir nüshasını satın alıp istenilen belgeleri ve teminatı ihale yetkililerine şartnamenin 15.maddesine göre teslim ettiğini, açık arttırmaya katılım ve yüklenim belgesinde vekili …’nın açık arttırmaya sunulan gayrimenkulün durumunu önceden görerek idari ve hukuki durumunu bilerek kabul ettiğini ve ihaleye katıldığını beyan ettiğinin anlaşıldığını, ihale dosyası içerisinde bulunan ihale şartnamesi ekinde satışa arz edilen tüm ticari ünitelerin net ve brüt alanlarının eklentilerinin açık halde gösterildiği, blok ve parsel bazında ticari üniteler ile depo yerlerinin gösterildiği “anahtar planları” bulunduğu, evraklarda davacının pey sürdüğü … numaralı dükkanın zemin katta olduğu ve bu bölüme ait deponun da … 2.bodrum katta olduğunun açıkça görüldüğünü, davacının bu hususu bilmediğini kabul edemeyeceğini, ayrıca davacının tacir olup yaptığı işin hukuki sonuçlarını bilebilecek durumda olduğunu, ihaleye girenin önceden şartname ekinde kendisine verilen krokiyi incelemek ve inceletmek zorunda olduğu, bir kamu kurumu olan …’un davacıyı aldatmasının söz konusu olamayacağını, bu nedenle usul ve yasaya aykırı kararın kaldırılmasını talep etmiştir. Dava, ön ödemeli bağımsız taşınmaz satışına dair açık arttırma ihalesi geçici teminat bedelinin iadesi talebine ilişkindir. Davacı taraf davalı şirket tarafından düzenlenen ticari ünite satışına ilişkin açık artırma ihalesine katılmak üzere 60.000,00 TL geçici teminat yatırdığını, ihaleye katılım işlemlerinin vekili vasıtası ile yürütüldüğünü, ihale konusu dükkanların dükkan + teras ve depodan oluştuklarını ve hepsinin bir arada olduğunu, teras ve depoya dükkan içerisinden girildiğinin ifade edildiğini, tanıtım kataloğunda da dükkan + teras ve depo yazılı olduğunu, deponun dükkandan ayrı olduğunun belirtilmediğini, müvekkilinin dükkana ihtiyacı olması sebebi ile teras ve depo ile beraber 70 m2 olduğu düşünülen … blok … numaralı bağımsız bölüm için ihale esnasında kendisine uygun olduğunu düşünerek bayrak kaldırdığını, açık arttırma ihalesi sonucu 665.000,00 TL bedelle müvekkili yönünden açık arttırmanın sonuçlandığını, sonrasında deponun başka bir alanda olduğunu öğrendiğini, bu dükkanı almak istemediğini, vekili …’nın yetersiz açıklamaları sebebi ile yanıldığını ve işlerine yaramayacak bir taşınmaza alıcı olduğunu, müvekkilinin bu dükkanı almaktan vazgeçtiğini ve ihale teminat bedelinin iadesini talep etmesine rağmen davalı tarafça bu bedelin iade edilmediğini belirterek eldeki davayı açmıştır. İlk Derece Mahkemesince; taraf delilleri toplanmış, keşif yapılmış, sözleşme uzmanı ve inşaat mühendisinden oluşan bilirkişi heyetinden rapor ve ek rapor alınarak ihale konusu gayrimenkulün deposunun bodrum katta olduğunun özel olarak yazılması ve açıklanması gerektiği, bu gerekliliğinin TMK m.2’deki dürüstlük kuralından kaynaklandığı, ancak ihale dosyasında bu hususun açık olarak belirtilmediği, davacının ihale konusu taşınmazın deposunun bodrum katta olduğunu anlamamış olmasının hayatın olağan akışına uygun olduğu, bu durumda davacı alıcının ihaleye katılmadan önce gerekli özeni göstermediği gerekçesi ile kusurlu kabul edilemeyeceği, davalı satıcının dürüstlük kuralı gereği yapması gereken açıklamayı ihale dosyasında yapmadığı, davacı alıcıya karşı pasif aldatma (dürüstlük kuralı gereği yapılması gereken açıklamayı yapmamak sureti ile aldatmak) teşkil eden davranışta bulunduğu, bu nedenle de davacının dava konusu taşınmaza ilişkin ihaleyi iptal etme ve buna istinaden ödemiş olduğu geçici teminatın iadesini almaya hak kazandığı gerekçeleri ile davanın kabulüne dair karar verilmiştir.HMK 355. Maddesi gereğince yapılan istinaf incelemesinde; davacının yetkili vekili vasıtası ile ihale şartnamesinin satın aldığı, 7 numaralı dükkan için pey sürdüğü ve satın almaya hak kazandığı, ihale şartnamesi gereği sözleşme yapma ve peşinat ödeme yükümlülüğünü yerine getirmediği ve ihale şartnamesinin m.19 gereğince yatırdığı teminatın irat kaydedildiği, vekili tarafından imzalanmış olan ihale katılım ve yüklenim belgesinde pey sürdüğü taşınmazın fiili, idari ve hukuki durumunu bilerek teklifini sunduğu , ihale şartnamesinin 6.maddesinde, isteklinin ihaleye girmeden önce ihale dosyasını incelemek ve ihaleye katılmaya karar vermiş ise, ihale dosyasının bir örneğini satın almak ve ihale dosyasında istenilenleri en geç iki gün önce ihale yetkililerine teslim etmek zorunda olduğu, davacı vekilinin ihaleye girmek için şartnamenin 6.maddesi gereğince ihale dosyasının bir nüshasını satın alıp istenilen belgeleri ve teminatı ihale yetkililerine şartnamenin 15.maddesine göre teslim ettiği, açık arttırmaya katılım belgesinde vekili …’nın açık arttırmaya sunulan gayrimenkulün durumunu önceden görerek idari ve hukuki durumunu bilerek kabul ettiğini ve ihaleye katıldığını beyan ettiğinin anlaşıldığı, ihale şartnamesi ekinde satışa arz edilen tüm ticari ünitelerin net ve brüt alanlarının eklentilerinin açık halde gösterildiği, blok ve parsel bazında ticari üniteler ile depo yerlerinin gösterildiği “anahtar planları” bulunduğu, evraklarda davacının pey sürdüğü … numaralı dükkanın zemin katta olduğu ve bu bölüme ait deponun da … 2.bodrum katta olduğunun açıkça görüldüğünden davanın kabulüne dair karar usul ve yasaya uygun değildir. Bu değerlendirmeler ile dava konusu uyuşmazlığa ilişkin yasal düzenlemeler doğrultusunda; davalının istinaf talebinin kabulüne, HMK m.353/1-b-2 gereğince ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın reddine karar verilmesi sonuç ve kanaatine oybirliğiyle varılmakla aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜ K Ü M: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere ;
A.İstinaf Başvuruları Yönünden;1.Davalının istinaf talebinin KABULÜNE, HMK m.353/1-b-2 uyarınca İSTANBUL ANADOLU 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’nin 07/10/2020 tarih, 2017/332 Esas, 2020/443 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA, 2.İstinaf incelemesinin duruşmasız olarak yapılması nedeniyle AAÜT 2/2 hükmü uyarınca davalı lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,3.Davalının yatırmış olduğu istinaf karar harcının talep halinde davalıya iadesine, gereğinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
B.Davanın Esası Yönünden; 1.DAVANIN REDDİNE, 2.Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca reddedilen miktar üzerinden hesaplanan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,3.Harçlar Yasası gereği alınması gereken 179,90 TL harcın davacıdan tahsili ile Hazineye irad kaydına,4.Davacının yargılama aşamasında yapmış olduğu yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,5.Davalının yargılama aşamasında yapmış olduğu 48,50 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, 6.Bakiye gider avanslarının yatıran taraflara iadesine, gereğinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda, 22/06/2023 tarihinde, oy birliğiyle ve kesin olarak karar verildi.