Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi 2023/428 E. 2023/463 K. 19.04.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
17. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/428 Esas
KARAR NO: 2023/463
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İstanbul Anadolu 13. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ: 17/11/2022
NUMARASI: 2022/401 Esas, 2022/771 Karar
DAVA: Alacak (Cari Hesap Veya Ticari Kredi Sözleşmesi Kaynaklı)
KARAR TARİHİ: 19/04/2023
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesi ile; taraflar arasında 19/01/2021 tarihli Stratejik İş Ortaklığı Sözleşmesi düzenlendiğini, sözleşmenin uyuşmazlıkların çözümü başlıklı 8. maddesinde; uyuşmazlıkların öncelikle hakemlerce, olmazsa mahkemelerce çözüleceğine dair hükmün, açık ve kesin tahkim iradesini içermediğinden geçersiz olduğunu, davalının sözleşmeye aykırı davranarak yükümlülüklerini yerine getirmediğini, sözleşmede belirtilen hizmetlerin tedariki için gerekli lisans ve ruhsat şartlarını sağlamadığını, davalının yükümlülüklerini yerine getirmemesi nedeniyle müvekkilinin müşterilerine hizmet sunamadığını ve zarara uğradığını, sözleşmenin feshinden sonra ödenen 9.000,00 USD ile yaptıkları masrafın müvekkiline iadesi gerektiğini belirterek 9.000,00 USD ile 100.300,00 TL’nin temerrüt tarihlerden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP Davalı vekili cevabında; taraflar arasındaki sözleşme gereği uyuşmazlığın tahkim yoluyla çözülmesi gerektiğini belirterek öncelikle tahkim itirazlarının kabulü ile davanın usulden reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI Mahkemece; 19.01.2021 tarihli Stratejik İş Ortaklığı Sözleşmesinin Anlaşmazlıkların Çözümü başlıklı 8. maddesinde taraflar arasında çıkacak uyuşmazlığın Mersin Sanayi ve Ticaret Odası Uzlaşma/Arbitrasyon Kurulu tarafından çözüleceğine yer verildiği gerekçesiyle uyuşmazlığın tahkim yoluyla çözümlenmesi gerektiğine yönelik ilk itirazın kabulü ile 6100 Sayılı HMK’nin 117/3, 164/3 ve 413(1) maddeleri gereğince davanın usulden reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF NEDENLERİ Karar yasal süresinde davacı vekili tarafından istinaf edilmiştir. Davacı vekili istinaf nedenleri olarak; sözleşmede yer alan ve açık ve kesin olmayan hakem atama ve tahkim maddesinin geçerli olmadığını belirterek kararın kaldırılmasını talep ve istinaf etmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE Dava, sözleşmeye aykırı davranıldığı iddiasıyla ödenen tutarın ve yapılan masrafların iadesine ilişkindindir. Mahkemece, uyuşmazlığın tahkim yoluyla çözümlenmesi gerektiğine yönelik ilk itirazın kabulü ile davanın usulden reddine karar verilmiş, davacı vekili hükmü istinaf etmiştir. 6100 sayılı HMK’nın 116.maddesinde ilk itirazlar düzenlenmiştir. 116/1-b bendinde uyuşmazlığın tahkim yoluyla çözümlenmesi gerektiği itirazı, ilk itirazlar arasında sayılmıştır. Davalı, yasal süre içerisinde tahkim ilk itirazında bulunmuştur. Tahkim sözleşme tarihi ve dava tarihinde yürürlükte bulunan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun onbirinci kısmında 407 vd maddelerinde düzenlenmiştir. Bir hak üzerinde uyuşmazlığa düşmüş olan iki tarafın anlaşarak, bu uyuşmazlığın çözümlenmesini özel kişi veya kişilere bırakmalarına ve uyuşmazlığın bu özel kişi veya kişiler tarafından incelenip karara bağlanmasına tahkim denir. Burada söz konusu olan ihtiyari tahkim, yani tarafların rızaları ile başvurabilecekleri tahkim yoludur. Tahkim sözleşmesinin tanımı ve şekli HMK 412. maddede düzenlenmiş, yasa da tahkim sözleşmesi, tarafların, sözleşme veya sözleşme dışı bir hukuki ilişkiden doğmuş veya doğabilecek uyuşmazlıkların tamamı veya bir kısmının çözümünün hakem veya hakem kuruluna bırakılması hususunda yaptıkları anlaşma olarak ifade edilmiştir. İkinci fıkrada, tahkim sözleşmesinin taraflar arasındaki sözleşmenin bir şartı veya ayrı bir sözleşme şeklinde yapılabileceğine yer verilmiştir. Somut davada, tahkim şartı davalı ile dava dışı sigortalı şirket arasında düzenlenen sözleşmenin 8. maddesinde düzenlenmiştir. Tahkim itirazı ise aynı yasanın 413. maddesinde düzenlenmiş, tahkim sözleşmesinin konusunu oluşturan bir uyuşmazlığın çözümü için mahkemede dava açılmışsa karşı tarafın ilk itirazda bulunabileceği ve tahkim sözleşmesi, hükümsüz, tesirsiz veya uygulanması imkansız değilse mahkemenin tahkim itirazını kabul edeceği ve davayı usulden reddeceği belirtilmiştir. Taraflar arasında akdedilen 19.01.2021 tarihli Stratejik İş Ortaklığı Sözleşmesi’nin Anlaşmazlıkların çözümü başlıklı 8. maddesi; “Uyuşmazlıklar, taraflarca çözülemezse, uyuşmazlığı, Mersin Sanayi ve Ticaret Odası Uzlaşma/Arbitrasyon Kurulu’na taşırlar. Uyuşmazlık orada da çözülemezse Mersin Mahkemeleri ve icra daireleri yetkilidir” hükmünü düzenlemektedir. Uyuşmazlıkların öncelikli olarak hakemlerce, olmazsa mahkemelerce çözüme bağlanacağı kararlaştırılan tahkim sözleşmeleri veya şartları açık ve kesin tahkim iradesini içermediğinden geçerli sayılamaz (Yargıtay 15. HD’nin 2019/2824 Esas, 2019/5139 Karar sayılı kararı). Taraflar arasındaki sözleşmenin 8. maddesindeki düzenleme incelendiğinde hakem şartının açık ve kesin olma özelliğinin bulunmadığı anlaşılmaktadır. Sözleşmenin bu hükmü açık ve kesin bir tahkim iradesini içermediğinden, taraflar arasında geçerli tahkim şartı bulunduğu kabul edilemez ve uyuşmazlık tahkim yoluyla çözümlenemez. Buna göre sözleşmedeki tahkim koşulu açık ve kesin olmadığından, mahkemece davalının tahkim itirazının reddiyle davanın esasının incelenmesi gerekirken, davanın tahkim şartı nedeniyle usulden reddine karar verilmesi doğru olmamıştır.Açıklanan nedenler ile davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile HMK’nın 353/1.a.4 bendi uyarınca esası incelenmeden kararın kaldırılmasına ve dosyanın mahkemesine iadesine karar verilmesine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere:1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun esasa ilişkin hususlar incelenmeksizin KABULÜNE,2-İstanbul Anadolu 13. Asliye Ticaret Mahkemesinin 20122/401 Esas, 2022/771 Karar ve 17/11/2022 tarihli kararının KALDIRILMASINA, 3–Dosyanın, Dairemiz kararına uygun şekilde yargılama yapılmak ve yeniden bir karar verilmek üzere mahal Mahkemesine İADESİNE4-Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı tarife gereğince alınması gereken 179,90 TL istinaf karar harcı davacı tarafından peşin olarak yatırıldığından yeniden harç alınmasına YER OLMADIĞINA,5-Davacının yapmış olduğu istinaf yargılama giderlerinin, mahkemece yeniden kurulacak hükümde DEĞERLENDİRİLMESİNE, 6-İstinaf incelemesi aşamasında duruşma yapılmadığından, vekalet ücreti hakkında karar verilmesine YER OLMADIĞINA, Dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde, 6100 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunun 353/1a-4.bendi gereğince kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.19/04/2023