Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi 2023/1295 E. 2023/1340 K. 07.12.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
17. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2023/1295 Esas
KARAR NO: 2023/1340
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 03/02/2021
NUMARASI: 2021/18 Esas, 2021/77 Karar
DAVANIN KONUSU: Banka Dışındaki Diğer Kredi Kuruluşlarına İlişkin Düzenlemelerden Kaynaklanan (İtirazın İptali)
KARAR TARİHİ: 07/12/2023
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde; … A.Ş.’nin yönetim ve denetiminin, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun 09.07.2001 tarih ve 383 sayılı kararı uyarınca Tasarruf Moevduatı Sigorta Fonu’na devredildiğini, Bankacılık Düzenleme ve Denetlemc Kurumu’nun 20.03.2002 tarih ve 653 nolu karanna göre … Bankası T.A.Ş., … A.Ş. ve … A.Ş.’nin … A.Ş. ile birleşmesine karar verildiğini, 05.04 2002 tarihinde … A.Ş., … Bankası T.A.Ş. ve … A.Ş.’nin … A.Ş. Bünyesinde devren birleştiğini, 5411 Sayılı Bankacılık Kanununuu 109. maddesi hükmü çerçevesinde, Fon Kurulunun 07.12.2005 tarih ve 515 sayılı kararı ile müvekkili banka … A.Ş.’nin, anasözleşmesinin 2 maddesinde belirtilen ünvanının … Bankası A.Ş. olarak değiştirildiğini, davalı … Tic. A.Ş.’nin, müvekkili banka bünyesinde devren birleştirilen … A.Ş.’nin devir öncesi kredili müşterisi olduğunu ve imzaladığı Genel Kredi Sözleşmelerine istinaden kredi kullandığını, diğer davalıların ise, ilgili kredilerin teminatı olarak Genel Kredi Sözleşmelerini müşterek borçlu müteselsil kefil olarak imzalamış olup, borçtan ve fer’ilerinden sorumlu olduklarını, borçluların Genel Kredi Sözleşmeleri gereğince üzerlerine düşen edimleri yerine getirmemelerinden dolayı tüm kredi hesaplarının kat edildiğini, bu kapsamda keşide edilen ihtarnameye konu nakit borcun ödenmiş olmasına rağmen, daha sonra doğan komisyon borçlarının ödenmemesi ve mer’i teminat mektubu bedelinin depo edilmemesi üzerine borçlular aleyhine İstanbul … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasından icra takibi başlatıldığını, borçlular tarafından takibe konu 636,68 TL tutarlı nakdi borcun ödendiğini, ancak gayrinakdi borca itiraz edildiğini, teminat mektuplarının depo talebinin yasa ve sözleşmelere uygun olduğunu, teminat mektuplarını depo etme ve komisyon borçlarını ödeme yükümlülüğünün, müvekkili banka bünyesinde devren birleşen … A.Ş. ile imzalanan genel kredi sözleşmelerinden doğduğunu, takibe konu muhatabı İller Bankası Genel Müdürlüğü olan 231.780,00 TL tutarlı teminat mektubu riskinin müvekkili banka kayıtlarında devam ettiğini belirterek icra takibine karşı yapılan itirazın iptali ile takibin devamına, %20’den az olmamak üzere icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde; müvekkili … Tic. A.Ş.’nin kredi borçlusu olarak imzalamış olduğu Genel Kredi Sözleşmesine istinaden … Bankası A.Ş. tarafından Beşiktaş …. Noterliğinin 25.10.2011 tarih ve … numaralı ihtarnamesine, Ankara … Noterliğinin 10.11.2011 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile cevap verilerek, söz konusu teminat mektubunun, İller Bankası Genel Müdürlüğü uhdesinde bulunduğu, İller Bankası aleyhine taahhüt konusu işin yapılmasına rağmen teminat mektubunun iade edilmemesi sebebiyle iadesi için açılan davanın Ankara 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2004/100 Esas sayılı dosyasında halen derdest olduğu ve lehlerine neticelendiği taktirde ibraz edileceğinin belirtildiğini, müvekkilleri tarafından takibe konu 636,68 TL tutarlı nakdi borcun ödendiğini, gayri nakdi borca ve tüm fer’ilerine itirazda bulunulduğunu, … Bankası A.Ş.’nin, müvekkili şirketten ödeme emrinde ve dava dilekçesinde belirtildiği gibi herhangi bir gayrinakdi hak ve alacağının bulunmadığını, ödeme emrine konu gayri nakdi alacağın 231.780,00 TL’Iik teminat mektubundan kaynaklandığını, söz konusu teminat mektubunun İller Bankası Genel Müdürlüğü uhdesinde bulunduğunu, iadesi için açılan davanın Ankara 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2004/100 Esas sayılı dosyasında halen derdest olduğunu, söz konusu davanın, İller Bankası Genel Müdürlüğü’ne karşı taahhüt konusu işin yapılmasına rağmen teminat mektubunun iade edilmemesi sebebiyle açıldığını, teminat mektubunun, dava neticesinde alındığı zaman davacı bankaya ibraz edileceğini, somut olayda, işbu davaya konu teminat mektubunun ibraz edilmesi, Ankara 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2004/100 Esas sayılı dosyasında verilecek hükme bağlı olduğundan söz konusu dosyasının bekletici sorun yapılmasına karar verilmesini talep ettiklerini, müvekkili şirket tarafından, İller Bankasından teminat mektuplarının iadesinin talep edildiğini, ancak İller Bankası A.Ş.’nin, teminat mektuplarının üzerinde ihtiyati tedbir bulunduğu, bahse konu teminat mektuplarının kanuni takip neticesi serbest bırakılabileceği ve kendilerine iade edilebileceği şeklinde cevap verdiğini, teminat mektubundan kaynaklanan komisyon ve sair borcun ödendiği de dikkate alındığında kesin ve süresiz nitelikteki teminat mektubunun iadesini veya bedelinin ödenmesini gerektirir bir neden bulunmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
İLK DERECE MAHKEME KARARI: İlk derece mahkemesince; davalı …. A.Ş.’nin yargılama devam ederken iflasına karar verildiği, iflasına karar verilen davalı şirket yönünden dosyanın tefrik edildiği, davacı vekilinin 08/10/2020 tarihli beyan dilekçesi ve 30/12/2020 tarihli 17. celsedeki beyanları uyarınca davaya konu alacağın kayıt kabulüne ilişkin olarak iflas masasına başvuru yapıldığı ve iflas masası tarafından alacağın kayıt ve kabulüne karar verildiği, bu halde iflas masası tarafından davaya konu alacak masaya kaydedilmekle eldeki davanın konusuz kaldığı, ayrıca yargılama aşamasında iflas kararının kesinleşmesi, İİK m.193 hükmü uyarınca takibin düşmüş olması karşısında davacı lehine icra inkar tazminatına hükmedilmemesi (Yargıtay 23. HD’nin 2014/10751E. 2015/6020K. sayılı ilamı) ve anılan ilam uyarınca davacı lehine nispi vekalet ücreti verilmemesi gerektiği gerekçelerine istinaden davanın konusuz kalması sebebiyle esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmiştir.
İSTİNAF NEDENLERİ:Karar yasal süresinde davacı vekili tarafından istinaf edilmiştir.Davacı vekili istinaf dilekçesinde; iflas idaresi tarafından işbu dava konusu 231.780,00 TL’lik gayrinakdi alacak için kabul kararı verilmediğini, aksine ihtilaflı alacak olarak masaya kaydına karar verildiğini, Mahkeme tarafından ise, iflas masasına kaydı yapılan alacaklar karıştırılarak konusuz kalma kararı verildiğini, diğer kefillerle birlikte kendisine karşı da açılan itirazın iptali davası devam ederken davalı şirketin 06.02.2015 tarihi itibariyle iflasına karar verildiğini, davalı şirketin iflas masasına, hem bu davaya konu hem de diğer borçlarının kaydının talep edilmesi üzerine iflas idaresi tarafından 01.08.2019 tarihli sıra cetveli ile kaydı talep edilen müvekkili banka alacağının tamamının ihtilaflı alacak olarak 4. sıraya kaydedildiğini, dava konusu alacak yönünden kabul kararı verilmediğini, 231.780,00 TL tutarlı teminat mektubundan kaynaklı gayrinakdi alacak tutarının ihtilaflı olduğunu, dava konusu takipten sonra doğan 6.920,34 TL nakit alacağın (komisyon alacakları) iflas idaresi tarafından reddedildiğini, bu alacaklar yönünden açılan kayıt kabul davasının Ankara 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2019/658 Esas 2021/57 Karar sayılı kararı ile kabul edildiğini, tefrik kararından önceki itirazın iptali davasında diğer borçlular yönünden İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/87 Esas 2021/302 Karar sayılı kararı ile işbu dava konusu olan 231.780,00 TL gayrinakdi alacağın kabul edilmesinin müvekkilinin bu davadaki haklılığını ortaya koyduğunu, müvekkili bankanın, mer’i teminat mektupları ile taahhüt edilen risklerin gerçekleşip gerçekleşmediğini araştırma yükümlülüğünün bulunmadığını, teminat mektubunun depo talebinin, yasa ve sözleşmelere uygun olduğunu, teminat mektuplarını depo etme ve komisyon borçlarını ödeme yükümlülüğünün, müvekkili banka bünyesinde devren birleşen … A.Ş. ile imzalanan Genel Kredi Sözleşmelerinden doğduğunu, Genel Kredi Sözleşmeleri hükümleri açık olup davalının, banka talep ettiğinde teminat mektuplarını depo etme ve komisyon bedellerini ödeme yükümlülüğünün bulunduğunu, müvekkili banka kayıtları ile alacağın sabit olduğunu, Genel Kredi Sözleşmelerinin 52. maddesi hükmü gereği işbu davada müvekkili banka kayıt ve belgelerinin kesin delil olduğunu belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep ve istinaf etmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE: Dava, kredi sözleşmesinden kaynaklı alacağın müflis şirketin de için de bulunduğu borçlulardan tahsili amacıyla başlatılan icra takibine karşı yapılan itirazın iptali istemi olarak açılmış olup dava devam ederken iflas etmesi sebebiyle müflis şirket hakkındaki tefrik olunan işbu dava İİK’nun 235. maddesine dayalı sıra cetveline itiraz (kayıt kabul) davasıdır. Davacının, İstanbul … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasında 638,68 TL nakdi alacak ve 231.780,00 TL gayrinakdi alacağın tahsili amacıyla müflis şirket ile … AŞ, … karşı ilamsız icra takibi başlattığı, davalıların takibe ve borca karşı itirazda bulunduğu, akabinde davacı tarafından açılan itirazın iptali davasında müflis şirketin iflasına karar verilmesi sebebiyle hakkındaki davanın tefrik edilerek Mahkemenin işbu esasına kaydedilerek yargılamanın yapıldığı ve neticede istinaf incelemesine konu işbu kararın verildiği anlaşılmıştır. Müflis … Anonim Şirketinin, Ankara 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/1231 Esas, 2015/126 Karar sayılı kararı ile 06.02.2015 günü saat:09:51 itibariyle iflasına karar verilmiş olup tasfiye işlemlerinin Ankara …. İcra (İflas) Müdürlüğünün … sayılı iflas dosyası üzerinden yürütüldüğü anlaşılmıştır. Davacı tarafından 446.429,72 TL alacağın kaydı için 14.01.2015 tarihinde müflisin iflas masasına yapılan başvuru neticesinde iflas idaresinin 01.09.2015 tarih ve 43 sayılı kararı ile, talep edilen 446.429,72 TL alacağın, ihtilaflı alacak olarak 4. sıraya kaydına karar verilmiştir. Akabinde iflas idaresi 01.08.2019 tarih ve 43/2 sayılı kararı ile, alacaklı vekilinin 13.06.2017 tarihli dilekçesi ile 56.529,38 TL ödeme yapıldığını bildirdiğinden bahisle bu miktarın tenzili ile bakiye 389.900,34 TL alacağın, ihtilaflı alacak olarak 4. sıraya kaydına karar vermiştir.Tefrik kararının verildiği Mahkemenin 2014/87 Esas sayılı dosyasının 30.12.2020 tarihli celsesinde davacı vekili beyanında, müflis şirketin iflas işlemlerinin yürütüldüğü Ankara … İcra Müdürlüğünün … sayılı iflas dosyasında kayıt kabul başvurusunda bulunduklarını ve alacakları 4. sıraya kaydedildiğinden davanın konusuz kaldığını beyan etmiştir.Uyuşmazlık, mer’i teminat mektubu bedeli olan 231.780,00 TL gayrinakdi alacağın müflisin iflas masasına kaydının mümkün olup olmadığına ilişkindir. Davacı bankaya devredilen … AŞ Ankara Çetin Emeç Bulvarı Şubesi tarafından, müflis şirket lehine düzenlenen 231.780.000.000 TL bedelli, 29.03.2000 tarihli, kesin ve süresiz teminat mektubunun İller Bankası Genel Müdürlüğüne verildiği, İller Bankası tarafından yapılan ihale sonucunda … (Kocaeli) … Teknik Altyapı Tesisi 4. Bölge İnşaatlarının Yapım işlerini taahhüt eden müflis şirketin, bu ihale ile ilgili kanun ve şartname hükümlerini yerine getirmek üzere vermek zorunda olduğu kesin teminat tutarı için işbu teminat mektubunun düzenlendiği anlaşılmıştır. Somut olayda, Mahkemenin 30/12/2020 tarihli celsesinde, davacı vekili, müflis şirketin iflas tasfiyesinin yürütüldüğü Ankara …. İcra Müdürlüğünün … sayılı iflas dosyasında kayıt kabul taleplerinin kabul edildiğinden bahisle davanın konusuz kaldığını beyan etmiş olsa da yukarıda belirtildiği üzere, iflas idaresince, davacının kayıt talebine konu alacağının, ihtilaflı alacak olarak kaydedilmiş olduğunun belirtilmesi karşısında davacının, ihtilaflı olarak kaydedilen bu alacağının, normal alacak olarak kaydını istemekte hukuki yararı mevcuttur (Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin 2013/8589 Esas 2014/1543 Karar sayılı ilamı). Bu nedenle Mahkemece, iflas masası tarafından davaya konu alacağın masaya kaydedilmesi sebebiyle davanın konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmiş ise de, hukuki yararı mevcut olduğundan davacının talebi, esas bakımından incelenip değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi gerektiğinden tesis edilen karar doğru olmamıştır. Açıklanan sebeplerle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile, HMK’nın 353/1-a.6 bendi gereğince ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere; 1-Davacı tarafın istinaf başvurusunun esasa ilişkin sebepler incelenmeksizin KABULÜNE,2-İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/18 Esas, 2021/77 Karar sayılı ve 03/02/2021 tarihli kararının HMK’nun 353/1a.6 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA,3-Dosyanın, Dairemiz kararına uygun şekilde yargılama yapılmak ve yeniden bir karar verilmek üzere mahal Mahkemesine İADESİNE,4-Davacı … Bankası A.Ş. harçtan muaf olduğundan harç alınmasına YER OLMADIĞINA,5-Davacı tarafın yapmış olduğu istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına,Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353/1-a-6 bendi gereğince kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi.07/12/2023