Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi 2022/644 E. 2022/855 K. 30.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
17. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2022/644 Esas
KARAR NO: 2022/855
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 14/04/2021
NUMARASI: 2017/713 Esas, 2021/331 Karar
DAVANIN KONUSU: Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 30/06/2022
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı şirket yetkilisi … tarafından 07.10.2013 tarihinde, müvekkili şirkete gönderilen email iş emri ile, … Terminali depolarında bulunan 3.750 ton Gazoilin davacı gözetim firması tarafından denetlenmesini ve tespitinin yapılmasını ve bundan doğacak olan fatura bedelinin … tarafından ödeneceğini, ivedilikle gözetim elemanı gönderilmesini talep ettiğini, mail üzerinden yapılan görüşmeler sonucu anlaşıldığını, davalının talebi üzerine ilave % 20 bir indirim uygulanarak işlerin fatura edildiğini, davalının bu iş için fatura edilen toplam 5.523.20 USD’den 3.159.- USD’yi ödediğini, bu işten müvekkilinin 2.364.20.- USD alacağının kaldığını, davalı Şirketin 11.10.2013 tarihli e-posta ile göndermiş olduğu ikinci iş emrinde de, … Terminalinde yüklemesi yapılan kara tankerlerinin … Terminaline tahliyesine ve Kantar tartımlarına nezaret ve akabinde de gelecek …” tankerine yükleme gözetim hizmeti talep edildiğini, müvekkili şirketin bu işi de kabul ettiğini, ikinci iş için verilen hizmet karşılığı davalıya toplan 5.988.80 USD fatura kesildiğini, birinci işten kalan bakiye ile birlikte davalının müvekkili şirkete 8.353.00 USD borçlu olduğunu, müvekkili şirket tarafından düzenlenen faturaların davalı şirketin talimatı gereği … adına düzenlenerek davalı Şirketin İstanbul adresine gönderildiğini, Beyoğlu … Noterliğinin 03.03.2017 tarih … yevmiye sayılı Beyoğlu … Noterliğinin 14.03.2017 tarih ve … yevmiye sayılı ihtarnamelerine rağmen davalının fatura bedellerini ödemediğini belirterek fazlaya ait talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 100.00 USD’nin fiili ödenme günündeki TL karşılığının dolara uygulanan faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davacı vekili daha sonra davasını ıslah etmiş 8.323,00 USD’nin davalıdan faizi ile birlikte tahsilini istemiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafın davalı şirketin yetkilisi olan … başka bir yurtdışı şirketi … şirketinin yaptığı petrol ihracatı nedeniyle denetim hizmetini sağlamak üzere geldiklerinde Mersin Limanı’nda bir çok tank var iken sadece bir tane petrol tankından günde üç sefer numune alarak Analiz yapmak suretiyle ayıplı hizmet ifa ettiğini, müvekkili şirketin davacıya yaptırdığı bir hizmet olmadığı gibi tarafı olduğu bir sözleşmede bulunmadığını, olayın tamamen yabancı ülke merkezli şirket ile davacı arasında ki bir ihtilaf olduğunu, yurtdışından alacağını alamayacağını anlayan davacının bu sefer yine şirket yetkilisi … olan ancak yurtdışı şirketin şubesi veya temsilcisi konumunda bulunmayıp tamamen bağımsız farklı tüzel kişiliği olan davalı şirketten alacağını almaya çalışmasının TMK 2. Maddesindeki dürüstlük kuralı ile bağdaşmadığını, davayı kabul anlamına gelmemekle birlikte sadece şirket yetkilisinin yazışmaları ile davacı şirketin, … terminalindeki tahliye operasyonunu gerçekleştirmek istediğini, sürenin uzamasının davacının kusurundan kaynaklandığını, davacı şirketin edimlerini de tam ve eksiksiz yerine getirmediğini belirterek davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporuna göre; 3.159,00 USD’lik ödemenin dava dışı şirket … adına ödendiği, davacı defterlerine göre davacının davalı şirketle ilişkisinin bulunmadığı, davalı defterlerine göre de davacı ile ilgili herhangi bir kaydının olmadığı, … ile yapılan mail görüşmelerinden davalı … sorumlu tutmanın yeterli olmadığı, düzenlenen faturalarında dava dışı şirket adına düzenlendiği gerekçesi ile Pasif husumet yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Karar davacı vekili tarafından yasal süresi içerisinde istinaf edilmiştir. Davacı vekili istinaf dilekçesinde; davalı … Ltd. Şti. yetkilisi … tarafından 07.10.2013 Tarihinde, Müvekkili şirkete gönderilen e-mail iş emri ile; “… Terminali depolarında bulunan 3.750 ton Gazoil’in müvekkilimiz gözetim firması tarafından denetlenmesini ve tespitinin yapılmasını ve bundan doğacak olan fatura bedelinin … tarafından ödeneceği, ivedilikle gözetim elemanı gönderilmesi”ni talep ettiğini, müvekkili firma tarafından aynı gün 07.10.2013 tarihinde Davalı Şirketin yetkilisi …’a gönderilen cevabi e-mail mesajında, prensip olarak hizmet bedelinin peşin olarak ödenmesinin talep edilerek yapılacak işin detaylı olarak anlatıldığını ve 3.159.- USD talep edildiğini, müvekkili firma tarafından aynı gün, 07.10.2013 tarihinde Davalı şirkete gönderilen e-mail mesajı ile faturanın kesileceği adresin bildirilmesinin ve bu hususun teyit edilmesinin talep edildiğini, müvekkili şirket tarafından 07.10.2013 tarihinde, davalı Şirket yetkilisi …’e bir e-mail mesajı gönderilerek, ilk parti hizmet bedelinin hesaplamasında, yapılacak işte olan değişikliğin anlatıldığını ve ödenecek miktarın 5.523,20 USD olarak değiştiğinin bildirildiğini, müvekkili şirket tarafından davalı … yetkilisi …’a yapılacak hizmetin fiyat teklifi ve teyid talebi iletildiğinde, … tarafından yine 07.10.2013 tarihinde, kesilecek fatura için bilgi bildiriminde bulunduğunu, … adına müvekkili şirkete 3.159,00 USD ödendiğini, davalı şirketin 11.10.2013 tarihindeki talimatına istinaden … terminalinde gösterilen işlerin yapıldığını, faturaların davalı şirketin talimatı gereği … adresine kesildiğini, davalı şirketin yetkilisi …’ın gerek “…” gerekse de “…” şirketinin yetkilisi olduğunu, bu hususun tüm dosya mündericatından ve yazışmalardan açıkça anlaşıldığını, kaldı ki, müvekkili şirket tarafından davalı şirket yetkilisi …’a gönderilen mesajların gerek “…” gerekse de “…” şirketi adına kullanmakta olduğu e-posta adreslerine gönderildiğini, davalı şirket yetkilisinin durumdan bilgisi bulunduğu gibi, adres ve muhatap açısından da bir itirazda bulunmadığını, davalıya gönderilen faturalara davalının süresinde itiraz etmediğini, husumetten ret kararının olayların gelişimine ve Medeni Kanun’un 2. Maddesinin lafzına ve ruhuna aykırı bulunduğunu, olayda “…” ve “…” yetkilisi …’ın “borçlarını yerine getirirken dürüstlük kurallarına uymadığı” gibi, esas mahkemesi de, davalı şirket yetkilisi …’ın ilk iş emrine ait olan 3.159,00USD tutarındaki ödemeyi 09.10.2013 tarihinde yetkilisi olduğu “…” şirketi adına müvekkili şirket hesabına yatırdığı hususunu göz ardı ederek, haklı oldukları ve davalı yetkilisinin talimatlarına harfiyen riayet ederek yapılan işlemleri yanlış değerlendirerek davanın reddedildiğini belirterek ilk derece mahkeme kararının kaldırılmasını talep ve istinaf etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE HUKUKİ NİTELENDİRME: Dava, sözleşmeden kaynaklı alacak istemine ilişkindir.Uyuşmazlık, davada davalının pasif dava ehliyetinin bulunup bulunmadığı noktasında toplanmıştır. Mahkemece, tarafların ticari defter ve belgeleri üzerinde inceleme yapılmasına karar verilmiş uyuşmazlık konularında bilirkişi raporu alınmıştır. 29.11.2018 tarihli bilirkişi raporunda; davacının 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018 yılları ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğu, davacı yana ait incelenen 2013,2014,2015, 2016, 2017, 2018 yıllarına ait ticari defterlerinde davalı yan ile ticari ilişkisinin mevcut olmadığı, davacı yanın dava dışı … ile ticari ilişkisi mevcut olduğu, davacı yanın incelenen ticari defterlerine göre dava dışı …’den 01.01.2018 tarihi itibariyle 8.353.00 USD alacaklı olduğu, davalının 2013 yılı ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğu, davalı yanın incelenen ticari defterlerinde davacı yan ile ilgili herhangi bir kaydın mevcut olmadığı belirtilmiştir. Taraf sıfatı, dava konusu sübjektif hakka ilişkindir. Bir sübjektif hakkı dava etme yetkisi, kural olarak o hakkın sahibine aittir. (Aktif husumet) Sübjektif hak kendisinden davalı olarak istenebilecek olan kişi ise, o hakka yükümlü olan kişidir. (Pasif husumet) Bir davanın tarafları, o davada gerçekten taraf sıfatını haiz değil ise, mahkemece, dava konusunun esası hakkında inceleme yapılıp karar verilemez, davanın reddi gerekir. Sıfat yokluğu, bir def’i değil, dava konusu hakkın doğumuna engel olan bir itirazdır. 1086 sayılı HUMK ‘ta bir dava şartı olmamakla birlikte, hakim, kendisine sunulan dava malzemesinden bir itiraz sebebinin varlığını öğrenirse, bunu kendiliğinden gözetir. (KURU; Medeni Usul Hukuku, 2017, s.122, 123). 6100 sayılı HMK ‘da da aynı durum korunmuştur. (Yargıtay 11 HD’nin 2017/1713 Esas, 2018/7247 Karar sayılı kararı). Dosya kapsamına göre; davacının yazılı sözleşme sunamadığı, dava ve istinaf dilekçesinde de ayrıntıları ile belirtilen, dosya kapsamında bulunan mail içeriklerinden; … Terminali depolarında yapılacak iş ile ilgili olarak davalı şirket ile dava dışı … şirketini temsile yetkili … ile görüşmelerin gerçekleştiği, dava dilekçesinde de belirtildiği üzere işin … şirketine fatura edileceğinin davacı tarafa açıkça bildirildiği, 3.159,00 USD’lik ödemenin de dava dışı şirket … adına ödendiği, davacının faturaları da dava dışı şirket adına düzenlediği anlaşılmaktadır. Somut uyuşmazlıkta, sözleşme hükümlerinin taraflar için geçerli olduğu, davalının sözleşmenin tarafı olmadığı, pasif husumet ehliyetinin bulunmadığı, mahkemece tesis edilen kararın usul ve yasaya uygun olduğu anlaşılmakla istinaf başvurusunun reddine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere; 1-Dosya kapsamı ve delil durumuna göre İlk Derece Mahkemesi kararı usul ve yasaya uygun olduğundan HMK’ nın 353/1.b.1 maddesi gereğince davacı tarafın istinaf başvurusunun esastan REDDİNE, 2-Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan 492 sayılı Harçlar Kanununu gereğince alınması gereken 80,70 TL istinaf maktu karar harcı peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına, 3-Davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderinin kendi üzerine bırakılmasına, Dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 362/1-a bendi gereğince kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi.30/06/2022