Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
17. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2021/1095 Esas
KARAR NO: 2021/1441
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 07/11/2019
NUMARASI: 2015/1122 Esas, 2019/960 Karar
DAVANIN KONUSU: Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 09/12/2021
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı arasında, Bursa … Noterliğinin 08.05.2014 tarih ve … yevmiye nolu tasdikli Uçak İşletme Sözleşmesi ile davalının maliki olduğu, … tescil işaretli, … seri no.lu … tipi deniz uçağı ile Bursa … Noterliğinin 20.05.2014 tarih ve … yevmiye nolu tasdikli Uçak İşletme Sözleşmesi gereği … tescil işaretli … seri nolu … Marka … tipi deniz uçaklarının işletilmesinin 1 (bir) yıllık süre ile müvekkiline verildiğini, sözleşmelerin süre sonunda yenilenmediğinden 09.05.2015 ve 21.05.2015 tarihlerinde sona erdiğini, Bakırköy …Noterliğinin 19.03.2015 tarih ve … yev. nolu ve Bakırköy … Noterliğinin 19.03.2015 tarih ve … yev. nolu sözleşmelerin yenilenmeyeceğini bildiren ihtarnamelerin davalıya gönderildiğini, sona eren işbu sözleşmeler dolayısı ile davalının müvekkiline ödenmeyen 4 adet faturadan doğan 525.998,06 TL borcu kaldığını, müvekkilinin borcun ödenmesi için davalıya Bakırköy … Noterliğinin 21.07.2015 tarih ve … yev. nolu ihtarnamesini keşide ettiğini, ihtarnamenin davalıya 23.07.2015 tarihinde tebliğ edildiğini, ancak; borcun ihtarnamede verilen 3 (üç) günlük süre içinde ödenmediğini, sözleşmelerdeki açık hükme rağmen, iki uçağı kaptan pilot olarak uçuran …’nun uçaklardaki uçuş saatlerine tekabül eden uçuş hizmet bedellerini ve kaptan işletme giderlerini içeren faturalardan doğan borcunu ödemediğini belirterek 525.995,06 TL alacağın 27.07.2015 temerrüt tarihinden itibaren işleyecek TCMB en yüksek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan hükmen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; işletme sözleşmesi gereğince yükümlülüğü söz konusu uçakların işletimini sağlamak olan davacının; Charter seferlerinin yönetimi, işletimi, düzenlenmesi ve sürekli uçuşa elverişliliğini sağlaması gerektiğini, dolayısıyla, uçuş için uygun nitelikteki pilotların temininin sağlanmasının tamamen davacı …’e ait olduğunu, izlemesi gereken yöntemin uçuş için temin edeceği pilotlarla bir sözleşme akdederek, bu sözleşmeleri uçak sahibi olan müvekkili … A.Ş’ye onaylattırmak olduğunu, ancak, davacı firmanın sahibi olan …’nun sözleşmesel yükümlülüğünü yerine getirmediğini, hem de davalı müvekkilinden sözleşme süreleri boyunca piyasa standartlarının çok üzerinde fahiş işletme bedelleri aldığını, bunun yanı sıra onay verilmiş herhangi bir sözleşmesi olmadığı halde ve yine neye göre hesaplama yaptığı taraflarınca anlaşılamayan bir şekilde fahiş bir uçuş bedeli belirlediğini, kendisinin davaya konu edilen uçuş bedellerini talep etme hakkı olmamasına ve uçuşlara ilişkin herhangi bir sözleşme olmamasına rağmen pilotlarla “firma yetkilisi” olarak yaptığı sözleşme ile kendi çalıştırdığı examiner kaptan özelliğe sahip olan uçuş saati kendisinden çok daha deneyimli … isimli kaptan pilottan daha yüksek bir ücreti, kendi adına talep ettiğinin ortada olduğunu, davacının AOC (Air Operatör Certifıcate-Hava İşletme Ruhsatı) belgesi olmadığından maliki olduğu uçaklarının işletimini yapamayan ve işletme sözleşmesi yapmak durumunda kalan davalı müvekkilinin durumundan yararlanmak, haksız kazanç elde etmek amacıyla kötü niyetle hareket edildiği hususunu akıllara getirdiğini, dava konusu yapılan “yansıtılmayan kaptan giderleri” ne ilişkin iki adet faturanın dayanağı olarak gösterilen sözleşme maddesinde “… işletme giderleri başlıklı 7. madde de geçen uçağa ve işletmesine ilişkin aşağıda sayılan masraflar ve ücretler dahil ve ancak “bunlarla sınırlı olmamak üzere uçağın işletmesine ait tüm giderler” şeklinde düzenlendiğini, maddede belirtilen “işletme giderlerinin kapsamı” konusunda değerlendirme yapılırken, ülkemiz havacılık piyasasında uygulamada genel geçer olan durumlara göre yorumlanması gerektiğini, davacı tarafından, davalı müvekkilinden salt sözleşmede “uçağın işletmesine ait tüm giderler” ifadesinin yer alması gerekçe gösterilerek faturalara dayanak yapılan belgeler arasında 2014 yılından itibaren kaptan pilotların market alışverişleri, emlak komisyoncusuna verilmiş olan komisyon tutarı, su, elektrik faturaları gibi harcamalarında talep edildiğinin görüldüğünü, söz konusu faturaları Bursa … Noterliği vasıtasıyla gönderildiğini, 16.12.2014 tarihli … yev. nolu ihtarname ile iade edildiğini, davalı müvekkilinin % 96 hissesinin Bursa Büyükşehir Belediyesi, diğer hisselerinin Büyükşehir Belediyesinin diğer şirketlerine ait olan ve 5216 Sayılı yasanın 26. maddesine dayanılarak kurulmuş bir A.Ş. olduğunu ve Sayıştay’ın denetimine tabi olduğunu, bu yönlerden haksız ve yersiz talep edilen dava konusu uçuş bedellerini ve harcamalarının ödemesinin mümkün olmadığını, bu nedenlerle, dava konusu edilen faturalar arasında yer alan 13.04.2015 tarih, “… kaptan ücreti” ve “yansıtılamayan kaptan giderleri” açıklamalı iki adet faturayı kabul etmeleri hukuken mümkün olmadığından müvekkili tarafından Bursa … Noterliğinin 20.04.2015 tarihli … yev. no.lu ihtarname ile davacıya iade edildiğini yine “… kaptan ücreti” ve “yansıtılmayan kaptan giderleri” açıklamalı iki adet faturanın da aynı nedenler ile Bursa … Noterliğinin 10.06.2015 tarihli … yev. no.lu ihtarname ile davacıya iade edildiğini belirterek davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI Mahkemece bilirkişi raporu doğrultusunda; sözleşme gereğince davacının davalıdan 72.973,36 TL alacaklı olduğu gerekçesi ile Davanın kısmen kabulü ile 72.973,36TL’nin 27/02/2015 temerrüt tarihinden itibaren değişen oranlardan avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, Fazlaya ilişkin istemin REDDİNE karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ
Karar yasal süresi içerisinde taraflarca istinaf edilmiştir. Davacı vekili istinaf dilekçesinde; mahkemenin 18.06.2019 tarihli 2.Ek raporu doğrultusunda karar verdiğini, rapordaki tespit vc hesaplamaların hatalı olduğunu, Kaptan …’nun iki uçaktaki toplam uçuş süresinin 146 Saat 14 Dk. olmadığını, bu sürenin nereden bulunduğu ve nasıl hesaplandığının belli olmadığını, dosyada DHMİ tarafından mahkemeye yazılmış iki cevap yazısı bulunduğunu, birinci yazıda …’nun uçuş süresinin … nolu uçakta 21 saat 36 dakika, … nolu uçakta ise 30 saat 10 dakika olarak gösterildiğini, ikinci yazıda, …’nun uçuş süresinin açıkça belirtilmediğini sadece, uçakların uçuş saatlerinin listelendiğini, bilirkişilerin 146 Saat 14 dk’lık süreye nasıl ulaştıklarının anlaşılamadığını, ikinci yazının ekindeki listeye göre toplam uçuş süresinin 494,04 saat gözüktüğünü, Uçak Sevir Defteri Kayıtlarına Göre Kaptan …’nun Toptanı Uçuş Süresinin … nolu uçakta 297,42 saat, … notu uçakta ise 159,06 saat gözüktüğünü, hesabın Uçak Seyir Defteri kayıtları üzerinden hesaplanması gerekirken, Uçak Seyir Defterinin hiçbir şekilde incelenmediğini, mahkemece dikkate alınmadığını, uçuş ücretinin de 85 USD/saat üzerinden hesabının sektör uygulamalarından tümüyle uzak, çok düşük ve dayanağı bulunmayan bir ücret olduğunu, İşletme Sözleşmeleri’nin 7.maddesi gereğince işletme giderlerinin uçak malikine ait olduğunu, mahkeme tarafından pilotun evinin kira bedelinin ödenmesi kabul edilmiş iken (ki; söz konusu 7. Madde de kira bedeli de açıkça yazmamaktadır), pilotun kirası ödenmekte olan evinin elektrik, aidat, su, telefon, emlakçı ücreti gibi davacı şirket tarafından ödenmiş giderlerinin 7.maddede açıkça yazılmamış olması bahanesiyle kabul edilmemesinin tam bir çelişki olduğunu, havacılık sektöründeki mutad/kabul edilmiş standart ve uygulamada; yabancı pilotların çalıştırılması halinde bu gibi giderlerin de işveren tarafından ödenmesi olduğunu, müvekkili tarafından düzenlenen faturaların sözleşme hükümlerine uygun olduğunu, davalının istinaf sebeplerinin yerinde bulunmadığını belirterek ilk derece mahkeme kararının kaldırılmasını talep ve istinaf etmiştir. Davalı vekili istinaf dilekçesinde; hükümde yazı ve hesap hataları ve diğer benzeri açık hatalar yapıldığını, kabul edilen kısım üzerinden hesaplanan harç, yargılama gideri ve vekalet ücretinin müvekkili aleyhine olacak şekilde hatalı hesaplandığını, anonim şirket niteliğinde olan davacı … firmasının sahibi olan …’nun, kendi firması ile karşılıklı hizmet sözleşmesi yapmasının mümkün olmayacağını, davacının uçuş ücretine ilişkin herhangi bir ödeme yapmadığını, bu konuda davacı şirketin defterlerini ya da muhasebe kayıtlarını sunmadığını, aksine davacı firmanın davanın başından beri tek yaptığı şeyin şirket sahibi olan …’nun uçuş yapıp yapmadığını ıspata çalışmak olduğunu, davacı … firmasının sahibi olan …’nun en başında, işletme sözleşmesi akdederken, işletmecilik sıfatının yanı sıra pilot olarak kendisine uçuş ücreti verileceğine dair her hangi bir talebinin olmadığını, bu konuda sözleşmede de bir hüküm bulunmadığını, sözleşme süresi boyunca bu konuda bir talep gelmediğini, sözleşmede pilotların teminini davacının üstlendiğini, kabul anlamına gelmemek kaydı ile bir an için davacı şirket sahibi …’nun yapmış olduğu uçuşların karşılığında bir uçuş ücreti belirlenmesi gerektiği varsayılsa dahi mahkeme kararına gerekçe yapılan bilirkişi raporunda bilirkişinin hesaplama yöntemine esas aldığı ortalama uçuş saatinin neye göre hesapladığının anlaşılamadığını, kararın eksik inceleme ve hatalı değerlendirme ile tesis edildiğini belirterek ilk derece mahkeme kararının kaldırılmasını talep ve istinaf etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE HUKUKİ NİTELENDİRME: Dava, sözleşmeden kaynaklı alacak istemine ilişkindir.Taraflar arasında sözleme ilişkisi çekişmesiz olup, uyuşmazlık davacı tarafından düzenlenen 13.04.2015 tarih, … nolu, 453.859,64 TL bedelli, … Kaptan ücreti, …, 31 saat, …, 43 saat açıklamalı, 13.04.2015 tarih, … nolu, 44.567,60 TL bedelli, yansıtılmayan kaptan giderleri açıklamalı, 29.05.2015 tarih, … nolu, 4.047,73 TL bedelli, yansıtılmayan kaptan giderleri açıklamalı, 29.05.2015 tarih, … nolu, 23.223,08 TL bedelli, … kaptan ücreti açıklamalı toplam bedeli 525.995,06 TL olan faturalar gereğince davalıdan alacaklı olup olmadığı noktasında toplanmıştır. Mahkemece tarafların ticari defter ve belgeleri üzerinde inceleme yapılmasına karar verilmiş, uyuşmazlık konularında bilirkişi raporu alınmıştır. 23.08.2017 tarihli bilirkişi heyet raporunda; davacının 2014 ve 2015 yıllarına ilişkin tutmakla yükümlü olduğu ticari defterlerinin usulüne uygun olarak tutulduğu ve sahibi lehine delil vasfının bulunduğu, davalının Bursa ilinde faaliyet gösterdiği, davalı vekili tarafından dava dosyasına davalının 2014 ve 2015 yılına ait yevmiye defterlerinin ilgili sayfalarının “aslı gibidir” kaşesi ve imza ile fotokopilerinin sunulduğu, davalının 2015 yılma ait ticari defterlerinin e-defter olarak tutulduğu, davalının ticari defterleri üzerinde inceleme yapılamadığından herhangi bir görüş beyan edilemediği, dava konusu faturaların davacının ticari defterlerinde kayıtlı olduğu, davacının ticari defterlerine göre davalıdan 525.998,05 TL alacaklı gözüktüğü, dava konusu faturaların davalının kayıtlarında gözükmediği, davalının ticari defterlerine göre davacıya borç gözükmediği, Bursa … Noterliğinin 08.05.2014 tarih ve … yev. nolu Tasdikli Uçak İşletme Sözleşmesine göre; davalının maliki olduğu … tescil işaretli, … seri no.lu … Marka … tipi deniz uçağı için bir yıl süre ile “aylık 10,000,00 USD + KDV ve “SYK” bedeli olarak 1.500,00 USD + KDV ödemeyeceğinin, Bursa … Noterliğinin 20.05.2014 tarih ve … yev, nolu Tasdikli Uçak İşletme Sözleşmesi gereği, davalının maliki bulunduğu … tescil işaretli, … seri no.lu … Marka … tipi deniz uçağı için, bir yıl süre ile “aylık 10.000,00 USD + KDV ve SYK bedeli olarak 1.500,00 USD + KDV ödemeyeceğinin kararlaştırıldığı sözleşme içeriklerinin aynı olduğu, fatura konusu davalı Kaptan Pilot … tarafından gerçekleştirilen uçuş hizmet bedelinin Uçak İşletme Sözleşmelerinin 7. maddesinin amir hükmü muvacehesinde uçakların maliki/davalıdan talep edilebileceği, ancak davaya konu olan … ve … nolu faturalarda Kaptan Pilot … tarafından … uçağıyla 243,31 saat … uçağıyla ise 122,43 saat uçuş yapıldığı belirtilmekte ise de; DHMİ Hava Seyrüsefer Daire Başkanlığınca yazılan 07.06.2016 tarih ve 56306 sayılı yazıda, bu uçaklarla 03 Mayıs 2014-21 Mayıs 2015 tarihleri arasında Kaptan Pilot … tarafından gerçekleştirilen uçuş süresinin; … uçağıyla 21 saat 36 dakika, … uçağıyla 30 saat 10 dakika olduğunun belirtildiği, dava konusu faturalarda Kaptan Pilot … için belirlenen 400 USD’lik uçuş saat ücretinin, aynı uçaklarla uçuş yapan ve dava dosyasında iş sözleşmesi bulunan pilot …’ye takdir edilen 7.000 USD’lik aylık ücret ile; T.C Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünün SHT-6A.50 sayılı Uçucu Ekip Uçuş Görev ve Dinlenme Süreleri ile Uygulama Esasları Talimatının 8. maddesinde Genel Havacılık faaliyetleri için belirlenen bir aylık 110 saat uçuş süresine göre mukayese edildiğinde Faturalarda belirlenen uçuş saat ücretinin Pilot …’ye ödenen 7.000/110=64 USD uçuş saat ücretine göre aşırı yüksek olduğu, taraflar arasında uyuşmazlık konusu olan … ve … no.Iu faturaları oluşturan gider kalemlerini Uçak işletme Sözleşmelerinin 7. … İşletme Giderleri maddesi ile pilot … ile yapılan İş Sözleşmesinin 2.6. maddesi hükümleri göz Önünde bulundurularak değerlendirildiğinde; bu faturalarda görülen gider kalemlerinden sadece davacı … tarafından yapılan yabancı kaptan kira bedeli ödemesinin (toplam 3.350 TL+29.370 TL), Uçak İşletme Sözleşmelerinin 7. … İşletme Giderleri maddesi kapsamında değerlendirilerek davalı … A,Ş’ ye fatura edilebileceği belirtilmiştir. Aynı heyet 07.02.2018 tarihli ek raporlarında; DHMİ Genel Müdürlüğünce gönderilen … ve … uçaklarının 08 Mayıs 2014 – 21 Mayıs 2015 tarihleri arasında yaptığı uçuşların kalkış ve varış meydanları ile uçuş süreleri dökümü ile bu uçaklarla pilot … tarafından gerçekleştirilen uçuşlar için (yazı ekinde belirtilen) havalimanlarına verilen uçuş planı dökümüne göre; Kaptan Pilot … tarafından … ve … uçaklarıyla, 8 Mayıs 2014 – 21 Mayıs 2015 tarihleri arasında yapılan toplam uçuş süresinin146 saat 14 dakika olarak hesaplandığı, Kaptan Pilot …’nun bu uçaklarla yaptığı uçuşlar için (yazı ekinde yer alan) havalimanlarına verdiği uçuş planlarında görülen bazı uçuşlara ait bilgilerin, adı geçen uçaklarla 8 Mayıs 2014-21 Mayıs 2015 tarihleri arasında yapılan uçuşların listesinde bulunamadığından bu uçuşların Kaptan Pilot … tarafından gerçekleştirilen toplam uçuş süresine dahil edilemediği, davacı vekilince bilirkişi raporuna; davalı uçaklarını uçurmak için istihdam olunan pilotun davacı üzerinde oluşan tüm giderlerinin davalıdan tahsili işletme sözleşmesi gereği olduğu gerekçesiyle; davacı tarafından pilot … için yapılan yabancı kaptan çalışma izni giderleri, yabancı kaptan telefon giderleri, yabancı kaptan telefon faturası, yabancı kaptan yakıt giderleri, yabancı kaptan İSKİ giderleri., ybancı kaptan elektrik giderleri, yabancı kaptan ADSL giderleri, yabana kaptan kira, aidat, masraflar, yabancı kaptan depozito giderlerinin davalıdan tahsil edilmesi gerektiği itirazında bulunmakta ise de; işletme sözleşmesinde uçaklar ve işletilmesine ilişkin davacı tarafından yapılacak ve davalıdan talep edilebilecek giderlerin maddeler halinde sayıldığı, belirtilen giderlerin bunlar arasında bulunmadığı belirtilmiştir. Aynı heyet 18.06.2019 tarihli raporlarında; Kaptan Pilot … tarafından … ve … uçaklarıyla, 8 Mayıs 2014 – 21 Mayıs 2015 tarihleri arasında yapılan toplam uçuş süresinin 146 saat 14 dakika olarak hesaplandığı, Kaptan Pilot …’nun bu uçaklarla yaptığı uçuşlar için (yazı ekinde yer alan) havalimanlarına verdiği uçuş planlarında görülen bazı uçuşlara ait bilgilerin, adı geçen uçaklarla 8 Mayıs 2014-21 Mayıs 2015 tarihleri arasında yapılan uçuşların listesinde bulunamadığından bu uçuşların Kaptan Pilot …’nun tarafından gerçekleştirilen toplam uçuş süresine dahil edilemediği, taraflar arasında uyuşmazlık konusu olan … ve … no.lu faturaları oluşturan gider kalemlerinin Uçak işletme Sözleşmelerinin 7. … İşletme Giderleri maddesi ile pilot … ile yapılan İş Sözleşmesinin 2.6. maddesi hükümleri göz önünde bulundurularak değerlendirildiğinde; … no.lu 4.047,73 TL faturanın açılımı olan, Yabancı Kaptan Telefon Giderleri 509,40 TL, Yabancı Kaptan Iski Giderleri 17,00 TL, Yabancı Kaptan Elektrik Giderleri 56,60 TL, Yabancı Kaptan Adls Giderleri 114,75 TL, Yabancı Kaptan Kira+Aidat+Masraflar 3.350,00 TL ‘den, Yabancı Kaptan Kira+Aidat+Masraflar kalemi olan 3.350,00 TL, 304840 no.lu 44.567,60 TL faturanın açılımı olan, Yabancı Kaptan Çalışma İzni İçin Yapılan Giderler (NOTER-SİVİL H.-TERCÜME+OTEL VB) 7.141,60 TL, Yabancı Kaptan Telefon Giderleri 725,00 TL, Yabancı Kaptan Telefon Faturası 465,41 TL, YAbancı Kaptan Yakıt Giderleri 850,00 TL, Yabancı Kaptan İski Giderleri 272,00 TL, Yabancı Kaptan ElektriK Giderleri 364,75 Tl, Yabancı Kaptan Adls Giderleri 449,75 Tl, Yabancı Kaptan Kira+aidat+masraflar (kdv’siz) 29.370,00 TL, Yabancı Kaptan Depozito 4.000,00 TL,’den Yabancı Kaptan Kira+aidat+masraflar (kdv’siz) kalemi olan 29.370,00 TL olmak üzere toplam 32.720,00 TL’nin(3.350,00 TL + 29.370,00 TL=) davalıdan talep edilebileceği, Kaptan Pilot … tarafından … ve … uçaklarıyla, 8 Mayıs 2014 -21 Mayıs 2015 tarihleri arasında yapılan toplam uçuş süresinin 146 saat 14 dakika olduğu, davacı vekilince bilirkişi raporunda belirtildiği üzere; … ve … uçaklarında pilot olarak görev yapan …’nin aylık 7.000 USD maaşı ve SHGM’nin SHT-6A.50 talimatında belirlenen bir aylık maksimum uçuş süresi (110 saat) baz alınarak, davacı şirket pilotu … için takdir edilen yaklaşık 64 USD uçuş saat ücreti olduğunun hesaplandığı, ancak; Sektör heyet üyesi tarafından sektöre teamül gereği 80.00-90,00 USD kadar saat ücreti ve her ikisinin ortalaması olarak da 85,00 USD uçuş saati ücreti olduğu belirtildiğinden, buna göre davacının;146,14 saat uçuş saati (resmi olarak ve Sivil Havacılık Genel Müd. verilerine göre) x 85,00 USD/uçuş sa. olmak üzere davalıdan 12.421,90 USD + 2.235,94 USD % 18 KDV olmak üzere, 14.657,84 USD alacaklı olduğu, buna göre, davacının 14.657,84 USD alacağının davalının temerrüde düştüğü 27.07.2015 tarihli TCMB döviz efektif kuru olan 2,7462 TL ile değerlenmesi ile davacının USD alacak yönünden 40.253,36 TL alacaklı olduğu, davacının davalıdan 32.720,00 TL ve 40.253,36 TL olmak üzere, toplamda 72.973,36 TL alacaklı olduğu belirtilmiştir. Sözleşmelerin … İşletme Giderleri başlıklı 7. maddesinde; Uçak’a ve işletmesine ilişkin aşağıdaki sayılan ve muaccel hale gelen tüm giderler, masraflar ve ücretler dahil ve ancak bunlarla sınırlı olmamak üzere Uçak’ın işletmesine ait tüm giderler Malik’e ait olup; … bu giderleri ödeyecek veya bunların ödenmesini sağlayacak ve bu bedelleri Malik adına düzenleyeceği işletme giderleri faturası karşılığında Malik’ten her ayın son işgünü tahsil edecek, Malik’te bu bedelleri her ayın son işgünü …’e nakten ve defaten ödeyecektir. (ı) Akaryakıt, (ıı) Petrol, hidrolik sıvı ve gaz, (ııı) İnîş ve kalkış bedelleri, havalimanı vergileri, (ıv) Park bedelleri, (v) Hava otoriteleri, hava seferleri ve trafik kontrol ücretleri ve/veya üst geçiş ücretleri, (vı) Uçağa, yolculara, bagaj ve kargoya ilişkin yer taşıma bedelleri, (vıı) CESCOM/CAMP, ECTM, Teknik ve Uçuş dokümanı, vb. abonelikler. (vıııı) Uçaklın iç temizliği ile Gövde ve Motor kompressor yıkama, (ıx) En az bir lisanslı pilot ve bir emniyet pilotundan personeli ile en az bir hat bakım teknisyeninden oluşan kokpit personeli ile en az bir hat teknisyeninden oluşan yer personeli (xi) Lisanslı pilotun her sene eğitim tazeleme programı için ilgili kununlara ödenecek eğitim ücretleri ile bu pilotların eğitim tazeleme programına katılabilmeleri için yapacakları seyahat ve konaklamaların giderleri, (x) Hat ve Üs (SHY-145) bakımına ilişkin yedek parçalar ve bakımı hizmetleri veren kuruluşlar, (xi) Hat ve Üs bakımı (SHY-145) işleticisinin Aylık sözleşme ücreti, (xii) Yolcuların ve personelin taşıma ücretleri, (xiii) Yolcuların girişli kış gümrük servis ücretleri, (xiv) Tüm gerekli uçuş planlan ve uçuş hizmetleri, uçuş izni ücretleri, dispatch hizmetleri giderleri, konma ve konaklama gibi uçuş başına gerçekleşecek değişken giderler, (xv) Eğer varsa, motorlu taşıtlar vergileri dahil ve ancak bununla sınırlı olmamak üzere … tarafından Uçak’a ilişkin olarak ödenmiş her türlü vergiler, (xvi) Arinc Airplaııe Performance, Beudix/Garmin Navîgatıon, vb. DataBase sistemi masrafları, (xvii) …, Navigatioıı kit senelik ücreti Malik İşletme Giderleri’nin … tarafından tam ve zamanında ilgili kişi, kurum veya makamlara ödenebilmesini temin etmek üzere işbu Sözleşme’nin imza tarihinden itibaren 3 gün içinde 50.000,00 $ (Y: Ellibin Amerikan Dolan) tutarında masraf avansını …’e peşin olarak ödeyecek ve bu avans tutarının tüm sözleşme süresi boyunca … hesabında aynı miktarda kalmasını temin edecektir. …’in avans tutarım aşan İşletme Giderleri’nin Malik tarafından peşinen ödenmesini talep etmek hakkı ayrıca saklıdır. Sözleşmelerin 09.05.2015 ve 21.05.2015 tarihlerinde sona erdiği, davacı tarafından düzenlenen faturaların 13.04.2015 ve 29.05.2015 tarihli olduğu sabittir. Sözleşme içeriğinde yukarıda ayrıntısı ile işlenen fatura içeriklerinde belirtilen giderlerin 7. Madde kapsamında sayılmadığı, davacı vekilinin 7. Maddenin başlangıcında belirtilen “… bunlarla sınırlı olmamak üzere Uçak’ın işletmesine ait tüm giderler Malik’e ait olup..” cümlesinden hareketle adı geçen faturaları düzenlediği anlaşılmaktadır. Ne varki; 7. Madde de ki, “…. bu giderleri ödeyecek veya bunların ödenmesini sağlayacak ve bu bedelleri Malik adına düzenleyeceği işletme giderleri faturası karşılığında Malik’ten her ayın son işgünü tahsil edecek, Malik’te bu bedelleri her ayın son işgünü …’e nakten ve defaten ödeyecektir….” düzenlemesi göz önüne alındığında, davacının bu giderleri işletme giderleri kapsamında her ayın son iş günü düzenleyeceği fatura ile davalıdan talep etmesi gerektiği, davacının bu yönde fatura düzenlememesinin bu kalemleri 7. Madde kapsamında değerlendirilmeyeceğini kabul ettiği anlaşılmakla, davanın reddine karar verilmesi gerekirken kabulü isabetli olmamıştır. Bu sebeple ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması ile davanın reddine dair karar vermek gerektiği sonuç ve kanaatine varılmış aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere; 1-Davacı tarafın istinaf başvurusunun REDDİNE, 2-Davalı tarafın istinaf başvurusunun KABULÜNE, İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/1122 Esas, 2019/960 Karar, 07/11/2019 tarihli kararının HMK’nın 353/1.b.2 maddesi gereğince KALDIRILMASINA, yeniden HÜKÜM TESİSİNE, 3-Davanın REDDİNE, 4-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 59,30 TL harcın, davacı tarafından peşin yatırılan 8.982,74 TL’den mahsubu ile fazla alınan 8.923,44 TL’nin davacıya iadesine, 5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına, 6-Davalı kendisini vekille temsil ettiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T uyarınca takdir edilen 43.349,90 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, 7-HMK 333.maddesi gereğince yatırılan avansın kullanılmayan kısmının hüküm kesinleştikten sonra yatıran tarafa iadesine, İstinaf yargılama giderleri yönünden; 1-Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan 492 sayılı Harçlar Kanununu gereğince alınması gereken 59,30 TL istinaf maktu karar ve ilam harcı davacı tarafından peşin yatırıldığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına, 2-Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan 492 sayılı Harçlar Kanununu gereğince alınması gereken 59,30 TL istinaf maktu karar ve ilam harcının davalı tarafından peşin yatırılan 15.097,00 TL harçtan mahsubu ile fazla alınan 15.037,70 TL harcın davalıya iadesine, 3-Davalı tarafça yapılan 23,50 TL posta, tebligat gideri ile 221,40 TL istinaf kanun yoluna başvuru harcı olmak üzere toplam 244,90 TL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 361/1. fıkrası uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde Yargıtay nezdinde Temyiz Kanun Yolu Açık olmak üzere oybirliği ile karar verildi.09/12/2021