Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi 2019/3826 E. 2023/821 K. 14.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
17. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/3826 Esas
KARAR NO: 2023/821
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ: 17/09/2019
NUMARASI: 2014/2616 Esas, 2019/998 Karar
DAVA: KAYIT KABUL
KARAR TARİHİ: 14/09/2023
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesi ile; müvekkilinin 23/07/2004-27/02/2014 tarihleri arasında davalı müflis şirkette makineci olarak aylık 1.779,24 TL brüt maaş ile çalıştığını, haftalık 12 saatlik fazla mesai ücretinin şimdiye kadar hiç ödenmediğini, iflas idaresince fazla mesai alacağına ilişkin talebin reddedildiğini belirterek alacağının hesaplanarak iflas masasına kayıt ve kabulünü talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı müflis şirket iflas idaresi vekili cevabında; davacının 98.126,10 TL alacağın iflas masasına kaydını istediğini, ancak fazla mesai alacağına ilişkin 77.448,75 TL’lik kısmın nasıl hesaplandığı ve hangi dönemlere ilişkin olduğu belli olmadığından iflas idaresinin bu alacağın masaya kaydı talebini reddettiğini, işyerinde fazla mesai yapılıp yapılmadığı, yapılıyorsa kaç saat yapıldığı ve mesai ücretinin tespitinin yargılamayı gerektirdiğini, dava tarihinden 5 yıl önceki fazla mesai alacağının zamanaşımına uğradığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece; bilirkişi raporuna göre davacının 17.424,17 TL fazla mesai alacağı bulunduğu, fazla mesainin yazılı belge olmaksızın tanıkla ispatı nedeniyle Yargıtay kararları gereği alacaktan % 30 oranında hakkaniyet indirimi yapılması gerektiği, sıraya ilişkin itirazların icra mahkemesince değerlendirilmesi gerektiği gerekçesiyle 12.196,92 TL işçilik alacağının masaya kayıt ve kabulüne karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Karar yasal süresinde davalı müflis şirket adına iflas idaresi vekili tarafından istinaf edilmiştir. Davalı vekili istinaf nedenleri olarak; fazla mesai yapıldığının ispat külfetinin davacı üzerinde olduğunu, mahkemece sadece tanık beyanlarına itibar edilerek hüküm kurulmasının doğru olmadığını, dinlenen tanıkların aynı nedenle müvekkiline dava açan kimseler olmaları nedeniyle tarafsız olmadıklarını, kararın gerekçesinde sıraya ilişkin hüküm kurulmayacağı belirtilmiş iken, hükümde “işçilik alacağının iflas masasına kaydına” denilerek, alacağın birinci sırada kayıt ve kabulüne karar verildiğini, fazla mesai alacağında hakkaniyet indirimi de yapılmadığını belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması ile davanın reddine karar verilmesini talep ve istinaf etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLNDİRMESİ VE HUKUKİ NİTELENDİRME:Dava, İİK’nun 235. maddesine göre açılan işçi alacağına dayalı kayıt kabul davasıdır. İİK’nun 235. maddede, sıra cetveline itiraz edenlerin, cetvelin ilanından itibaren 15 gün içinde iflasa karar verilen yerdeki ticaret mahkemesine dava açmaya mecbur oldukları, 223. maddenin üçüncü fıkrası hükmünün mahfuz olduğu belirtilmiştir. Maddede düzenlendiği üzere, sıra cetveline itiraz davası açma süresi 15 gündür. Süre, sıra cetvelinin ilanından itibaren başlar. İİK’nun 166. maddedeki gazetelerde yapılan ilanlardan en son ilan tarihinden itibaren işlemeye başlar. İflas masasına alacak yazdırırken, tebligatı kabulü elverişli adres gösterilerek, Adalet Bakanlığınca çıkarılan tarifede gösterilen yazı ve tebliğ giderlerini avans olarak vermek suretiyle, İflas idaresince alınacak kararların kendisine tebliğ edilmesini istemiş olan alacaklılara, alacaklarının kabul veya ret edildiği ayrıca tebliğ edilir (İİK 223. M). Bu alacaklılar için sıra cetveline itiraz davası açma süresi, sıra cetvelinin ilanından itibaren değil, bu tebligatın yapıldığı tarihten itibaren işlemeye başlar. Çünkü 235. maddede açıkça 223. maddesi saklı tutulmuştur. İİK’nun 223/3. fıkra son cümleye göre, bu muameleyi yaptırmış alacaklılar hakkında İflas idare memurunun kararlarına karşı kanun yolları, kendilerine tebliğ tarihinden itibaren başlar. İİK’nun 223/3. fıkrasına göre yazı ve tebliğ giderlerini avans olarak vermek suretiyle İflas idaresinin kararlarının kendisine tebliğini istememiş olan alacaklı için, sıra cetveline itiraz davası açma süresi yukarıda belirtildiği üzere, sıra cetvelinin ilanından itibaren işlemeye başlar. Somut olayda, davacının masaya toplam 90.843,00 TL alacak kayıt talebinde bulunduğu, alacak talebinin 20.677,35 TL’sinin kabul edilerek işçilik alacağı olması nedeniyle 1. sırada kaydedildiği, fazla mesai alacağına ilişkin 77.448,75 TL’lik kısmının reddedildiği, İflas Dairesinin cevabı yazılarında, şirketin iflas tarihinin 27/02/2014 tarihi olduğu, sıra cetvelinin 17/12/2014 tarihinde … Gazetesinde, 19/12/2014 tarihinde Ticaret Sicil Gazetesinde yayınlandığı, masa kararı ve sıra cetvelinin davacı vekiline 09/01/2015 tarihinde tebliğ edildiği, davacı tarafın dosyaya tebliğ gideri yatırmadığı, kayıt kabul davasının son ilan tarihinden itibaren 30/12/2015 tarihinde yasal süresinde açıldığı anlaşılmıştır. Mahkemece, % 30 oranında hakkaniyet indirimi yapılarak 12.196,92 TL işçilik alacağının masaya kaydına karar verilmiş, davalı vekili hükmü istinaf etmiştir.İstinaf konusu edilen uyuşmazlık, davacının fazla mesai alacağı bulunup bulunmadığı ile varsa bu alacağın imtiyazlı olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.Bilirkişi 15/04/2018 tarihli raporunda; davacının hizmet dökümünün incelenmesinde prime esas son kazancının 1.779,24 TL olduğu, tanık beyanı, dosya kapsamı ve davalının zamanaşamı itirazı dikkate alınarak 5 yıl geriye dönük olarak davacının toplam 17.424,17 TL’lik fazla çalışma ücretine hak kazandığı belirtilmiştir.Bilirkişi e raporunda; iflasın açılmasından önceki bir yıl içinde tahakkuk etmiş fazla mesai alacağının 6.960,39 TL olduğu belirtilmiştir.Davalı vekili, davacının fazla mesai yaptığına dair tanık beyanlarının hükme esas alınmasının doğru olmadığını, anılan tanıkların da müflis şirkete işçilik alacakları için dava açan tanıklar olduğunu ileri sürmüştür.Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları, delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın bu tür yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır. (YARGITAY 22. Hukuk Dairesinin 2016/29336 E, 2019/23449 K. Sayılı ilamı).Somut davada, davacı tanıklarının işyerinde fazla mesai yapıldığına ilişkin beyanları ve başka işşçiler tarafından açılan davalarda işyerinde fazla mesai yapıldığına dair kararlar dikkate alındığında, davacının fazla mesai alacağının bulunduğuna hükmedilmesinde isabetsizlik bulunmamaktadır.Mahkemece fazla mesai alacağından hakkaniyet indirimi yapıldığından, davalı vekilinin alacaktan hakkaniyet indirimi yapılmadığını dair istinaf nedeni de yerinde değildir.Ancak mahkemece, alacağın imtiyazlı kısmının birinci sıraya kaydına karar verilmesi gerekirken, bu yönde herhangi bir tespitte bulunulmadan karar verilmiştir.İİK’nın 206/4. maddesi, birinci sıraya; “İşçilerin, iş ilişkisine dayanan ve iflâsın açılmasından önceki bir yıl içinde tahakkuk etmiş ihbar ve kıdem tazminatları dahil alacakları ile iflâs nedeniyle iş ilişkisinin sona ermesi üzerine hak etmiş oldukları ihbar ve kıdem tazminatları,” alacaklarının kayıt edileceği hükmünü içerir. Bu nedenle dava konusu işçilik alacaklarının imtiyazlı olarak iflas sıra cetveline kaydedilebilmesi için, iflasın açılmasından önceki bir yıl içinde doğmaları gerekmektedir.Somut davada, mahkemece davaya konu fazla mesai alacağından iflasın açılmasından önceki bir yıl içinde doğan 4.891,67 TL net fazla mesai alacağından % 30 oranında hakkaniyet indiriminin tenzili ile kalan 3.424,17 TL’sinin birinci sıraya, 12.532,51 TL fazla mesai alacağından % 30 oranında hakkaniyet indiriminin tenzili ile kalan 8.772,76 TL’sinin ise 4. sıraya yazılacak şekilde tespiti gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır.Açıklanan nedenler ile davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile yeniden yargılama yapılmasına gerek olmadığından HMK’nın 353/1.b.2 bendi gereğince ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve yeniden esas hakkında davanın kısmen kabulüne karar verilmesine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜ ile, İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/2616 Esas, 2019/998 Karar ve 17/09/2019 tarihli kararının HMK 353/1b-2 maddesi gereğince KALDIRILMASINA, yeniden esas hakkında HÜKÜM TESİSİNE,2)Davanın kısmen KABULÜNE,3)Davacının toplam 12.196,92 TL alacağının (3.424,17 TL’sinin birinci sıraya, 8.772,75 TL’sinin ise 4. sıraya olmak üzere) davalı müflis şirketin iflas masasına KAYIT VE KABULÜNE, davacının fazlaya ilişkin isteminin reddine,4)Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı tarife gereğince alınması gereken 269,85 TL harçtan davacı tarafından peşin olarak yatırılan 25,20 TL harcın mahsubu ile bakiye 244,65 TL harcın davalıdan tahsili ile HAZİNEYE İRAT KAYDINA,5)Davacı tarafından peşin olarak yatırılan 25,20 TL başvuru harcı ile 25,20 TL peşin harç olmak üzere toplam 50,40 TL’nin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,6)Davacı tarafından yapılan 782,50 TL yargılama giderinin kabul ret oranına göre hesaplanan 136,00 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde BIRAKILMASINA,7)Davalı tarafından yapılan 400,00 TL yargılama giderinin kabul ret oranına göre hesaplanan 330,47 TL’sinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE, bakiye kısmın davalı üzerinde bırakılmasına,8)Davalı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin bendi gereğince hesaplanan 9.275,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,9)Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin bendi gereğince hesaplanan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
İstinaf Başvurusu Yönünden;1-Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı tarife gereğince alınması gereken 269,85 TL harçtan davalı tarafından peşin olarak yatırılan 44,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 225,45 TL harcın davacıdan tahsili ile HAZİNEYE İRAT KAYDINA, 2-Davalı tarafından karşılanan 18,90 TL istinaf yargılama gideri ile 1657,70 TL istinaf karar harcı ve istinaf başvuru harcı olmak üzere toplam 184,60 TL’nin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,3-Davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderinin kendi üzerinde BIRAKILMASINA, 4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti hakkında karar verilmesine YER OLMADIĞINA, 5-Taraflarca yatırılan gider avansından sarf edilmeyen miktarın kararın kesinleşmesinden sonra taraflara İADESİNE, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 353/1b-2 bendi ve aynı Kanunun 362/1-a bendi gereğince kesin olmak üzere oybirliyle karar verildi.14/09/2023