Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi 2019/271 E. 2019/1055 K. 13.06.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
17. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/271 Esas
KARAR NO : 2019/1055
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: Bakırköy 5. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ 27/12/2017
NUMARASI : 2010/598 ESAS – 2017/1231 KARAR
DAVA : ALACAK
KARAR TARİHİ: 13/06/2019
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:İDDİA:Davacılar vekili, 07/04/2010 tarihli dava dilekçesi ile, 775 sayılı Gecekondu Önleme Yasası uyarınca hazine tarafından arsa ofisine bırakılan ve arsa ofisince konut sahibi olmayan dar gelirli yurttaşların konut edinebilmeleri için oluşturulmuş olan arsanın dava dışı … Kooperatifleri Birliği tarafından ihale ile satın alındığını, dava dışı birliğin satın aldığı taşınmazın davalı …Yapı Kooperatifine tahsis edildiğini, davalı kooperatifin kendisine tahsisi yapılan taşınmazı kat karşılığı inşaat yapmak üzere 2 nolu davalı …Yapı Kooperatifine arsa üzerinde 10 adet 15’er katlı site inşaat etmek üzere 12.11.1997 tarihinde Beyoğlu …. Noterliğinde gerçekleştirilen gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca teslim ettiğini, anlaşma ile 896 daireden 360 dairenin …Yapı Kooperatifine, 536 dairenin ise yüklenici diğer davalı … Yapı Kooperatifine bırakılmasının kararlaştırıldığını, daha sonra yüklenici kooperatifin inşaatlara başladığını, kısa sürede üye kaydetmede ve imalatları süratle götürmede gösterdiği performans nedeniyle ….Yapı Kooperatifi yöneticilerinin muhatapları olan … sahibi davalı …’nun tekeffülü ile 3 nolu davalı ….Yapı Kooperatifi oluşturularak 350 adet bağımsız bölümün satılması için 12.05.1998 tarihli protokol ve buna ek sözleşme imzalandığını, arsa sahibi …Yapı Kooperatifine bırakılmış olan 360 daireden 350 adedinin oluşturulan …Yapı Kooperatifine kendi adına üye kaydetme, daireleri üyelerine tahsis etme, bedellerini tahsil etme ve tahsil edilen bedellerin belirlenen miktarının … Yapı Kooperatifine ödeme ve pazarlanan her daire için kooperatifi de fiilen oluşturan tüm yönetim kademelerinin davalı … çalışanlarından oluştuğunu, davalı …’nun da daire başına 2.000,00 TL bedel almasının tespit edildiğini, diğer dava dışı kişiler … da imzaları ile yürürlüğe koydukları bir çeşit tellallık sözleşmesi yaptıklarını, … sahibi olduğu bilinen davalı …’nun ve onun oluşturduğu …Yapı Kooperatifinin basın yayın organlarına verdikleri ilanlarında, Beylikdüzü ilçesinde oluşan sitede daire satışlarını öğrenen müvekkillerinin … Yapı Kooperatifi yetkilileri olduğu söylenen bir takım kişilerin ek protokolünün kendilerine tanıdığı satış yetkisi ve daha önce yapılmış olan kat karşılığı inşaat sözleşmesine bağlı olarak inşa edilmiş ve imalatı %97-99 oranında bitmiş 15 katlı 10 bloktan oluşan … yer alan … bloklarındaki dairelerden 3 adet bağımsız bölümün pazarlandığını, müvekkili …’nun, …. Katta … nolu daireyi, müvekkili …’ın aynı sitede … blok … nolu daireyi müvekkili …’nun aynı siteden …. Kat … nolu daireye kat irtifakına geçilmeden önceki numaraları ile davalılardan … Yapı Kooperatifinden aldıklarını, müvekkillerinin üzerilerine düşen tüm edimlerini yerine getirdiklerini, borçlarının kalmadığının, taşınmazlar içerisinde önemli değişikler yaptıklarını, taşınma aşamasında iken davalı …Yapı Kooperatifi çalışanlarının zor kullanarak kendilerini maliki oldukları dairelere sokmadıklarını, bu sırada müvekkillerinin bilgisi dışında davalılardan …Yapı Kooperatifinin, yüklenici… Yapı Kooperatifi aleyhinde inşaatların süresinde bitmediği gerekçesi ile dava açtığı ve kat karşılığı inşaat sözleşmesinin iptalini sağladığını, davanın gidişatından müvekkillerinin hiçbir şekilde haberdar edilmediğini, müvekkillerinin davalı …Yapı Kooperatifinin konutlarının bulunduğu mahalle yerleştirdiği adamlarınca Büyükçekmece 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2004/695 Esas, 2005/340 Karar sayılı dosyasında alınan karar uyarınca taşınmazdan zorla çıkartıldıklarını, bu dava sonucunda kat karşılığı inşaat sözleşmesi ile imalatı yapılmış ve tellallık sözleşmesi ile satım yetkisi alınarak müvekkillerine pazarlanmış olan bağımsız bölümlerin mülkiyetininde davalı …Yapı Kooperatifine geçtiğini, müvekkilleri ve sayıları bini aşan ailenin yaptığı ödemelerle oluşan çok ciddi bir artı değerin yasaya uygun sebeplerle, adalet ve hakkaniyete aykırı olduğu açık olan bir karar ile … Yapı Kooperatifinin mülkiyetine geçtiğinin öğrenildiğini, bu arada … Yapı Kooperatifinin diğer davalı … Yapı Kooperatifi aleyhine Kadıköy 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/745 Esas sayılı dosyasında üye kaydettiklerini, üyeliklerinin tespiti için kooperatif üyeliğinin tespiti davası açıldığını, bu davada müvekkillerinin davalı kooperatif …Yapı Kooperatifinin üyesi olduklarının ortaya çıktığı, ayrıca davalılardan …Yapı Kooperatifi yönetim ve denetim görevlileri hakkında … Yapı Kooperatifi yetkililerince ödenmiş olan bağımsız bölüm bedellerinin defter ve kayıtlarına kaydetmeyerek haklarında zimmet, görevi kötüye kullanma suçlarını işledikleri bahis ile Üsküdar 3. Ağır Ceza Mahkemesinde dava açıldığını, ayrıca aynı nedene dayalı olarak davalı …Yapı Kooperatif üyeleri bulunan müvekkilleri tarafından da aynı davalılar hakkında davalar açıldığını, dosyaların derdest olduğunu, belirterek halen tapuda davalı …Yapı Kooperatifi adına kayıtlı, … … parsel üzerinde yer alan sitede bulunan müvekkillerine ait dairelerin inşaatlarının %99-100 imalat seviyesinde olduğunun anlaşılması nedeniyle mahkemece saptanacak ödemenin müvekkilleri tarafından ödetilmesi koşuluna bağlı olarak ve yüklenicinin bu sözleşmede ki edimini ifa etmesi ve buna bağlı olarak temlik alan davacının alacağın temlik hükümlerine göre bağımsız bölümlerin müvekkilleri adına tesciline, bu istemlerinin kabul edilmemesi halinde fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik beher bağımsız bölüm için 20.000,00 TL’den toplam 60.000,00 TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, sözleşme uyarınca davacılara satılmış belirli dairelerin bedellerinin yapılacak keşif ile belirlenerek değerlerinin saptanmasına ve saptanan bu miktar kadar tam tazminatın tespiti ile davalılardan müştereken ve müteselsilen en yüksek reeskont faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davacılar vekili, 13.11.2014 tarihli ıslah dilekçesi ile dava değerinin fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak 60.000,00 TL gösterilmiş ise de, yapılan keşif sonucunda taşınmaz değerlerinin dikkate alınarak 14/02/2011 tarihli dilekçeleri ile ıslah edildiğini ve dava değerinin 314.000,00 TL’ye yükseltildiğini belirterek 314.000,00 TL olan dava dosyalarının heyete tevdini ve davalarının kabulüne karar verilmesini istemiştir.
CEVAP:Davalı …Yapı Kooperatifi vekili, müvekkilinin davacılara, davalılardan…Yapı Kooperatifi nezdinde ki ortaklık payı ve paya bağlı daire tahsis hakkına dayalı olarak ortaklığa kayıt yoluyla konut tahsis ettiğini, davacıların paylarına bağlı konut tahsis işleminin satış işlemi gibi nitelenmesinin hatalı olduğunu, müvekkili kooperatifin kat karşılığı inşaat sözleşmesinde de, mahkeme ilamında da taraf olmadığını, dava konusu taleplerin müvekkil yönünden erken ileri sürüldüğünü, müvekkil kooperatif ile davalılardan …Yapı Kooperatifi arasındaki ortaklığa kabul vaadi konulu sözleşmeye göre kooperatif bünyesindeki 350 pay ve paya bağlı başlangıçta 350 iken 428 adet olan dairenin tahsis hakkının mevcut olduğunu, müvekkili kooperatifinde üyelik taleplerini diğer davalı …Yapı Kooperatifi hesabına müteahhit… Yapı Kooperatifi tarafından kat karşılığı yapılan inşaattan 350 dairenin müvekkili kooperatif üyelerine tahsisi hususunda ki anlaşmalara istinaden kabul ettiğini, diğer kooperatifler aleyhine davalar açıldığını, bu davalar kapsamında davacıları da kapsayan tüm kooperatif üyelerinin müvekkili kooperatif nezdinde ki ortaklık payı ve paya bağlı konut tahsis haklarının davalılardan …Yapı Kooperatifine karşı ileri sürüldüğünü, bu davalar neticesinde davalı …Yapı Kooperatifinden elde edilecek ortaklık payı ve konut mülkiyetinin davacıya intikal ettirileceğini, müvekkili kooperatifin henüz ferdileşme aşamasına geçemediğini, dava dilekçesinde ki yazılı diğer olayların müvekkili kooperatif ile ilgisinin bulunmadığını savunarak müvekkili hakkında açılan davanın erken açılması nedeniyle reddine karar verilmesini istemiştir.Davalı… Yapı Kooperatifi vekili, davacıların dava dilekçesinde açıkça belirttikleri üzere, davalı …Yapı Kooperatifine üye olduklarını bu nedenle ancak ve sadece genel kurul kararı ile kendilerine tahsis olunmuş bir bağımsız bölüm var ise üyesi bulundukları kooperatife karşı dava ve talep haklarının olduğunu, 3. Kişilere karşı dava haklarının bulunmadığını, müvekkili kooperatife husumetin yöneltilemeyeceğini, davalı … Kooperatifi ile … Yapı Kooperatifi ile birlikte hareket ederek müvekkili aleyhinde Büyükçekmece 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2007/18 Esas sayılı dosyasına ilişkin olarak 546 bağımsız bölüm daire için arsa payı ile birlikte mülkiyetin tescili davasının açıldığını, bu davanın davacılarının aynı zamanda … üyesi oldukları için davaya müdahil olarak katıldıklarını, kararın henüz kesinleşmediğini, üyeliği tespit edilenler arasında davacılarında bulunduğunu, 546 daire için mülkiyet iddiasına dayalı olarak açılan davanın halen derdest olduğunu, her iki davanın bekletici mesele niteliğinde bulunduğunu, arsa sahibi müvekkili kooperatif ile yüklenici …Yapı Kooperatifi arasında gerçekleştirilmiş olan gayrimenkul satış vaadi ve arsa karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye dönük olarak feshedildiğini, kararın kesinleştiğini ve yüklenici ile 3. Şahısların icra müdürlüğü tarafından taşınmazdan tahliye edildiğini, davacıların müvekkili kooperatif ile hukuki ve fiili hiçbir ilişkilerinin bulunmadığını, tazminat talep etmelerinin de mümkün olmadığını savunarak davanın usul ve esastan reddini istemiştir.Davalı … vekili, müvekkili aleyhine açılan davanın hukuk ve yasaya aykırı olduğunu, müvekkilinin davacıların iddia ettiği gibi yönetim ve denetim görevlerinde ki eksiklikle sorumlu olmasının düşünülemeyeceğini, herhangi bir şirket veya kooperatifin yöneticisi veya denetçisi olmadığını, iddia edildiği gibi herhangi bir somut eylemi, gayrimenkul satışı veya tesisini sağlamadığını, dava dilekçesinden anlaşıldığı üzere davacı zararının … Yapı Kooperatifi ve … Yapı Kooperatifi arasındaki sözleşmesel ilişkiden kaynaklandığını, diğer davalılar arasındaki sözleşmesel ilişkide ise müvekkilinin herhangi bir eyleminin bulunmadığını, dava dilekçesinin ekinde gösterilen protokol ile müvekkilinin davacının tanımı ile bir nevi tellallık sözleşmesine müteselsil kefil olarak imza attığının görüldüğünü, tellallık sözleşmesine kefil sıfatıyla sorumluluk yüklenmesinin herhangi bir geçerliliğinin olmadığını, tellallık yahut aracılık sözleşmesinin şahsın kişisel özelliklerine bağlı ve bir güven kavramı üzerine kurulan bir sözleşme olduğunu savunarak hukuk ve ceza dosyalarının sonucunun beklenmesine ve davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI:Mahkemece, dosyaya sunulan belge ve kayıtlarla birlikte bilirkişi heyetinin düzenlemiş olduğu 23/01/2012 tarihli bilirkişi raporlarında, davacıların davalı …Yapı Kooperatifi ortağı oldukları, davacıların diğer davalılar ile herhangi bir akdi ilişkilerinin bulunmadığı, davalı…yönünden tescil ve alacak taleplerinin davanın erken açılması nedeniyle henüz doğurmadığına ilişkin beyanın yeterli görülerek hükme esas alındığı, her ne kadar yargılama aşamasında İstanbul Anadolu 9. Ağır Ceza Mahkemesinin 2008/448 Esas, 2014/448 karar sayılı dosyasının kesinleşmesinin beklenmesine karar verilmiş ise de, söz konusu kararda davalı …’nun sanık olmadığı, diğer kooperatif üyelerinin zimmet, görevi kötüye kullanma ve kooperatif kanununa aykırı davranmaktan dolayı yargılandıkları, ancak söz konusu yargılamanın görülmekte olan davada taraflar arasındaki ihtilaflar açısından kesinleşen hukuk mahkemelerinde verilen kararlar kapsamından sonuca etkili olmayacağı düşüncesi ile bu yönde ki ara karardan rücu edildiği, davacıların … ortağı oldukları, bu bağlamda ortağı oldukları kooperatif dışındaki diğer davalılar yönünden açılan davanın pasif husumet nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiği, davacıların üyesi olduğu … tarafından, … Kooperatifi aleyhine üyeliğin tespiti amacıyla İstanbul Anadolu 1. ATM. ‘nin 2005/745 Esas, 2014/252 Karar sayılı dosyası ile dava açtıkları, yapılan yargılama sonucunda davacı tarafın kooperatif üyeliğinin kabul edilmeyerek davanın reddine karar verildiği ve söz konusu kararın Yargıtay 23. HD.’nin 2015/2464 Esas, 2015/7847 Karar sayılı ilamı ile onandığı, … tarafından … Kooperatifi aleyhine açılmış olan tapu iptal ve tescil davasının Büyükçekmece 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2007/18 Esas sayılı dosyası ile reddedildiği, tapu iptal ve tescil talebi yönünden verilen kararın onandığı, yalnızca tazminat yönünden denkleştirici adalet ilkelerine göre davacı kooperatif lehine tazminata hükmedilmesi gerektiği gerekçesi ile bozma kararının verildiği, aynı kooperatife ilişkin dava dışı diğer üyeler tarafından aynı mahiyette açılan davaların reddedildiği, söz konusu kararların henüz kesinleşmediği, davacılar tarafından …Kooperatifi dışındaki açılmış olan davanın iş bu davalılar ile davacılar arasında herhangi bir akdi ilişki bulunmadığı, söz konusu davalılar tarafından davacılara yönelik herhangi bir taahhüdün olmadığı, davacıların ortağı bulundukları …Kooperatifi ile ortaklık ilişkilerinin halen devam ettiği, ortağı oldukları kooperatifin hak kazandığı herhangi bir taşınmazın bulunmadığı, davacılar dışındaki diğer ortaklara tahsil ve tescil edilen herhangi bir bağımsız bölüm olmadığı, kooperatif üyeleri arasında eşit işlem kuralına aykırı bir durumun söz konusu olmadığı gerekçesi ile davacıların davalı …Yapı Kooperatifi, …Yapı Kooperatifi davalı … aleyhine açmış oldukları davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine, davacıların davalı … Yapı Kooperatifi aleyhine açmış olduğu davanın subuta ermediğinden reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF NEDENLERİ:Karar, yasal süre içerisinde davacılar vekili tarafından istinaf edilmiştir. İstinaf nedenleri olarak, dava dilekçesinde ki iddialarını özetledikten sonra, davalı … kooperatiflerinin davalı … aleyhine Büyükçekmece 2. Asliye Hukuk Mahkemesinde tapu iptal ve tescil olmadığı takdirde alacak davası açtıklarını, kararın bozulduğunu ve 2018/277 Esas numarasını aldığını, bu davada müvekkillerinin kendi kooperatiflerine duydukları güvensizlik nedeniyle davaya feri müdahil olarak katıldıklarını, bu dosyanın mahkemece öncelikle bekletici sorun olarak kabul edildiğini ancak daha sonra dönüldüğünü, İstanbul Anadolu 9. Ağır Ceza Mahkemesi dosyasında da bekletici mesele yapılması talebi uygun görüldüğünü, 19/11/2017 tarihli oturumda ise ara karardan dönüldüğünü, kararın bozulduğunu ve halen derdest olduğunu, Bakırköy 7. Ağır Ceza Mahkemesinin yargılanan sanıkların esas hakkındaki mütalada mahkumiyetlerinin talep edildiğini, dosyanın karar aşamasında bulunduğunu, müvekkillerinin kooperatife üye olduklarını bilmeyerek bağımsız bölüm satın aldıklarını, bu konuda herhangi bir açıklama yapılmadığını, kooperatifler arasındaki hukuki ihtilaflarda onlarca davanın değişik mahkemelerde yürütüldüğünün anlaşılması üzerine müvekkillerinin bireysel olarak kendi kooperatiflerine karşı da haklarını aramak zorunda kaldıklarını, taraflar arasındaki hukuki ihtilaflar nedeniyle müvekkillerinin zarara uğradıklarını, müvekkillerinin güven duymadıkları kendi kooperatifleri de dahil olmak üzere kendisine zarar vermiş olan tüm davalılar hakkında uğradığı haksız fiillerden doğan zararın giderilmesi için iş bu davayı açmak zorunda kaldıklarını TBK 60. Maddesi gereğince bir kişinin sorumluluğunun birden çok sebebe dayandırılması halinde hakimin zarar görenin aksini istemiş olmadıkça veya kanunda aksi öngörülmedikçe zarar görene en iyi giderim imkanı sağlayan sorumluluk sebebine göre karar vereceğinin belirtildiğini, müvekkillerine yönelik haksız eylem nedeniyle davalıların birden çok sorumluluk sebebiyle sorumlu olduklarını, ayrıca kabule göre de avukatlık asgari ücret tarifesinin 3. Maddesi hükmü dikkate alınmaksızın vekalet ücreti takdirinin hukuka aykırı olduğunu iddia ederek, ceza dosyalarının ve hukuk dosyalarının sonucunun beklenilmesi, bir bütün olarak değerlendirilip karar verilmesi gerekirken davanın usulden reddine karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Dava, kooperatif üyeliği nedeniyle öncelikle taşınmaz tapularının tesciline, olmadığı takdirde taşınmaz bedellerinin tahsiline karar verilmesi istemine ilişkindir. Dosya kapsamından, davacıların davalılardan …Yapı Kooperatifi üyeleri oldukları, davalılardan …Yapı Kooperatifi ile … Yapı Kooperatifi arasında 12/10/1997 tarihinde, düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi kat karşılığı inşaat sözleşmesinin düzenlendiği, sözleşmede …Yapı Kooperatifinin arsa sahibi, ….Yapı Kooperatifinin yüklenici olduğu, davalılardan …Yapı Kooperatifi tarafından davacılar adına dava konusu yapılan bağımsız bölümler için tarihsiz ayrı ayrı tahsis belgelerinin düzenlendiği, belge üzerinde davalı … üyelik yapı kooperatifi yönetim kurulu imzalarının ve kooperatif kaşesinin bulunduğu, … Yapı Kooperatifi tarafından …Yapı Kooperatifi aleyhine Kadıköy 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2005/745 Esas sayılı dosyasında ortaklığın tespiti davası açıldığı, davanın reddine karar verildiği, red kararının Yargıtay ilamı ile onandığı, davalılardan…Yapı Kooperatifi tarafından… Yapı Kooperatifi aleyhine Büyükçekmece 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2004/695 Esas sayılı dosyasında sözleşmenin feshi, meni müdahile, tazminat davası açıldığı, açılan dava sonucunda mahkemenin 24/05/2005 tarihli kararı ile gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine, davaya konu … ada … parsel sayılı taşınmaza davalı tarafından yapılan 10 blok halindeki taşınmaza, davalının müdahalesinin menine, taşınmazın davacıya teslimine, fazlaya dair talebin reddine karar verildiği, söz konusu kararın iptal ile kısmının Yargıtay 15. H.D.’nın ilamı ile onandığı, davalılar … Yapı Kooperatifi, …Yapı Kooperatifi ile dava dışı alacaklılar … arasında protokol imzalandığı, protokolun altında davalı …’nun birlikte borçlu müteselsil kefil olarak imzasının bulunduğu, protokolun konusunun … Yapı Kooperatifine ait …ada … parsel sayısında kayıtlı taşınmaza inşa edilmekte olan … Yapı Kooperatifine ait işaretlenmiş bağımsız bölüm konutlar için üye kaydı amacıyla …. Yapı Kooperatifine yetki verilmesine ilişkin olduğu, davacıların buna istinaden davalı…Yapı Kooperatifine tahsis belgeleri ile üye oldukları, Üsküdar Cumhuriyet Başsavcılığının 2008/20592 Soruşturma nolu dosyasında protokolde adı bulunan … da şüpheli olduğu sanıklar hakkında, zimmet, görevi kötüye kullanmak suçlarıyla ilgili olarak kamu davası açıldığı, İstanbul Anadolu 9. Ağır Ceza Mahkemesinin 2008/448 Esas, 2014/448 Karar ve 23/12/2014 tarihli ilamı ile katılanın … Yapı Kooperatifi ve gerçek kişilerin olduğu dosyada yine protokolde adı geçen dava dışı şahıslarında sanık olarak yer aldığı, atılı suçlamaların kooperatifler kanununa muhalefet ve görevi kötüye kullanmak suçu bulunduğu, davalı gerçek kişinin ceza yargılamasında sanık olarak yer almadığı, dava dışı kişiler tarafından aynı mahiyette açılan ve Bakırköy 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2011/538 Esas, 2015/346 Karar ve 28/04/2015 tarihli dosyasında verilen red kararının, Yargıtay 23. H.D.’nin 2015/8613 Esas, 2018/2621 Karar ve 04/04/2018 tarihli ilamı ile onandığı, söz konusu karar davalılarının mahkememiz dosya davalıları ile aynı olduğu, mahkeme kararında davacı ile yüklenici davalı …Yapı Kooperatifi arasında herhangi bir sözleşme ilişkisi bulunmadığı, davacının ve üyesi olduğu …Yapı Kooperatifinin arsa sahibi … Yapı Kooperatifi üyesi de olmaması karşısında davacının arsa sahibi …Yapı Kooperatifine husumet yöneltemeyeceği, davacının üyesi olduğu … Yapı Kooperatifinin mülkiyeti elde edemediği, bu nedenle hiç bir üyesine daire tahsis edemediği, sebepsiz zenginleşme davasının da sonuçlanmadığı, davalı …’nin davacının üyesi olduğu .. Yapı Kooperatifinin yönetim kurulu üyesi olmadığı, bu davalının TTK 336. Maddesi gereğince sorumluluğunun bulunmadığı gerekçesi ile davalılar …Yapı Kooperatifi ve … Kooperatifi hakkında ki davanın husumet nedeniyle reddine, diğer davalılar … Yapı Kooperatifi ve … hakkında ki davanın ise esastan reddine karar verildiği, onama kararına esas olan red gerekçesinin istinaf incelemesine tabi olan yerel mahkeme gerekçesi ile uygunluk teşkil ettiği anlaşılmıştır.Taraflar arasında davacıların, davalılardan … Yapı Kooperatifinin üyesi oldukları, davalılar arasında yapılan protokol gereğince davacıların üye kaydedildiği, davalı arsa sahibi …Yapı Kooperatifinin diğer davalı yüklenici … Yapı Kooperatifi aleyhine açmış olduğu sözleşmenin feshi davasının sonuçlandığı ve ceza davaları ile diğer hukuk davalarının mevcut olduğu konularında herhangi bir uyuşmazlık yoktur. Uyuşmazlık, mahkemece bir kısım hukuk ve ceza dosyalarının bekletici mesele yapılıp yapılmamasının gerekliliği ile davacıların iddialarının yerinde olup olmadığı ve davalılar yararına hükmedilen vekalet ücretinin avukatlık asgari ücret tarifesine uygun olup olmadığıdır. 23/01/2012 tarihli bilirkişi heyet raporunda, tarafların iddia ve savunmaları ayrı ayrı özetlendikten sonra, öncelikle davacıların her birinin ayrı ayrı davalılardan … Yapı Kooperatifinin üyesi oldukları ve davalılardan iddia edildiği gibi daire satın almış olan kişiler olduğu, ancak herhangi bir gayrimenkul alım satım akdinin ibraz edilmemiş olduğu, davada geçerli bir alım satım akdinin varlığından söz edilemeyeceği, dava konusu edilen taşınmazların her halukarda davalı kooperatifin bir bağımsız bölümü olacağı, kooperatiflerde gayrimenkul satışının ancak bir genel kurul kararı ile mümkün olacağı, bunun dışında kooperatiflerin gayrimenkul satmalarının mümkün olmadığı gibi yapılmış böyle bir satış akdinin olması halinde ise bunun geçersiz olacağı, kooperatifi bağlamayacağı, 1163 sayılı KK’nun 42. Maddesi ve ana sözleşmenin 23. Maddelerinin bu hususu açıkça belirttiği, dolayısıyla dava konusu olayda davacılarla ilgili geçerli bir satış akdinden söz edilemeyeceği, gayrimenkul alım satım akdi ile ilgili hükümlerin uygulama alanının bulunmadığı, davacılara ait tapu tahsis belgesinin mevcut olduğu, davalılardan … Yapı Kooperatifinin genel kurul hazirun listelerinde davacılar isimlerinin kayıtlı olduğu, her 3 davacının da davalı… Kooperatifinin ortağı bulunduğu, davacıların adı geçen davalı kooperatife karşı tahsis hakkına dayanarak tescil davası açabilecekleri, ancak böyle bir tescil davasının ön şartının gayrimenkulun kooperatif adına kayıtlı olması ve kooperatifinde ferdi münasebet ilişkisine geçmiş olması gerektiği, yargıtay emsal kararlarında da belirtildiği üzere, ferdi mülkiyete geçilmemiş ise, konutun tapusunun tescili davasının erken açıldığından reddedilmesi gerektiğini, bir ve iki nolu davalı kooperatifler arasında 12/11/1997 tarihli sözleşme yapıldığı, yüklenici olan iki nolu davalı kooperatifin edimlerini yerine getirmemiş olması nedeniyle sözleşmenin bir nolu kooperatif tarafından feshedildiği ve bu hususun kesinleşmiş yargı kararı ile sonuçlandığı, diğer taraftan davacıların üç nolu davalı … Yapı Kooperatifinin ortakları olması nedeniyle tahsise dayalı haklarını ancak bu kooperatiften talep edebilecek olduklarını, bunun dışında diğerlerine karşı da müstakilen dava açma haklarının mevcut olmadığını, zira davacıların diğer davalı kooperatiflerle hiç bir akdi ilişkilerinin mevcut bulunmadığını, emsal yargıtay ilamlarında belirtildiği üzere, kooperatif ortağının kooperatif ile yüklenici arasındaki eser sözleşmesinin tarafı olmadığından yükleniciye dava açamayacağını, bu nedenle yüklenici açılan davanın husumetten reddi gerektiğini, sonuç olarak, davacıların davalı … Yapı Kooperatifinin ortağı oldukları, diğer davalılar ile davacıların herhangi bir akdi ilişkilerinin mevcut olmadığı, davacıların diğer davalılara karşı açmış oldukları tapu tescil ve alacak taleplerinin yerinde bulunmadığı, davalı … Yapı Kooperatifi hakkındaki tescil ve alacaklarının ise henüz doğmadığı ve bu davalı hakkındaki davanın erken açılmış bir dava olduğu belirtilmiştir. Tarafların beyan ve itirazları üzerine bilirkişi heyetinden ek rapor alınmıştır. 13/03/2014 havale tarihli ek bilirkişi raporunda, sonuç olarak, davacıların tahsis edilen daire değerlerinin tespiti yönünde yapılmış bir incelemenin bulunmadığı, tespitin teknik bir incelemeyi gerektirdiği, bu sebeple daire değerlendirilmesi yapılmasının mümkün olmadığı, ödemiş oldukları bedelin dava tarihindeki değerini bulabilmek için kooperatife ödedikleri bedellerin ödeme tarihlerinin belli olması gerektiği, dava dosyası içindeki bilgilere göre davacılardan …’nun 2000 yılında 7.825,00 TL, …’ın 2000 yılında 19.440,00 TL ve …’nun 2000 yılında 25.961,00 TL ödediği belirtilerek, denkleştirici adalet ilkesine göre güncel değerler bulunmuştur.Mahkemece, yukarıdaki gerekçe özetinde belirtildiği üzere, ceza dosyası ve hukuk dosyalarının kesinleşmesinin beklenmesini iş bu dava dosyasında gerekli olmadığı kanaatine varılarak, bilirkişi rapor, ek rapor, dosya kapsamına ve emsal kararlara göre, davanın bir kısım davalılar yönünden usulden, bir kısım davalılar yönünden ise esastan reddine karar verilmiştir. Ayrıca kendisini vekil ile temsil eden davalılar yararına ayrı ayrı vekalet ücreti takdir edilmiştir. Her bir davalı yararına hükmedilen vekalet ücreti 1.980,00 TL’dir. Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi genel hükümlerinin 3. Maddesinin 2. Fıkrasında, müteselsil sorumlulukta dahil olmak üzere birden fazla davalı aleyhine açılan davanın reddinde ret sebebi ortak olan davalılar vekili lehine tek, ret sebebi ayrı olan davalılar vekili lehine ise her ret sebebi ise ayrı ayrı avukatlık ücretine hükmedileceği düzenlenmiştir. Somut olayda mahkemece, davalılardan… Yapı Kooperatifi aleyhine açılan davanın esastan, diğer davalılar aleyhine açılan davanın ise pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiş olmasına rağmen, her bir davalı yararına ayrı ayrı vekalet ücretine hükmedilmiş olması yasal düzenlemeye uygun düşmemiştir. Davacılar, davalılardan …Yapı Kooperatifine kooperatif ortaklıkları oldukları gerekçesi ile tapu iptal tescil davası açmış ve bu taleplerinin kabul edilmemesi halinde ise taşınmazların değerinin tahsilini talep etmişlerdir. Ne var ki, yukarıda gerek yerel mahkeme kararı özetinde, gerekse bilirkişi raporlarında ayrıntılı biçimde açıklandığı üzere, davacıların konut tahsisine konu dairelerinde içinde bulunduğu taşınmaz ile ilgili diğer davalı kooperatifler arasında gerçekleştirilen kat karşılığı inşaat sözleşmesine ilişkin sözleşme mahkeme kararı ile iptal edilmiş, davacılar adına tahsisli taşınmazlarda dahil olmak üzere yüklenici kooperatiften alınarak arsa sahibi kooperatife teslim edilmiştir. Yukarıda belirtildiği üzere, davacı üyelerin üye oldukları kooperatif haricinde diğer kooperatiflerle veya gerçek kişi ile herhangi bir akdi ilişkileri mevcut değildir. Bu durumda davacıların üyesi oldukları kooperatife karşı açtıkları davanın henüz subuta ermediği, çünkü kooperatif ortaklarına tahsis ve tescil edilmesi gerekli taşınmaz bağımsız bölümlerinin mevcut olmadığı, dava dışı kooperatif üyelerine de aynı şekilde eşit işlem kuralına aykırı şekilde her hangi bir tahsis ve tescil işleminin gerçekleştirilmemiş olması nedeniyle, mahkemece özellikle emsal davada yargıtay ilamında da açıkça gösterilen gerekçeye binaen davanın reddine karar verilmiş olmasında bir isabetsizlik görülmemiştir. Diğer yandan, davalı …Yapı Kooperatifi dışındaki davalı kooperatif ve gerçek kişi ile davacılar arasında akdi bir ilişki olmadığı gibi, davalı gerçek kişi hakkında davacıların zarar görmesine neden olduğu iddia edilen eylemden dolayı açılmış bir kamu davası da mevcut değildir. Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan 6098 sayılı TBK’nın 74. Maddesinde, hukuk davalarının ceza hukuku ile ilişkisi düzenlenmiş, yasada hakimin zarar verenin kusurunun olup olmadığı, ayırt etme gücünün bulunup bulunmadığı hakkında karar verirken ceza hukukunun sorumluluk ile ilgili hükümleriyle bağlı olmadığı gibi ceza hakimi tarafından verilen beraat kararıyla da bağlı olmadığı belirtilmiştir. Düzenleme kapsamında, ceza dosyasında ki karar, hukuk hakimini ancak ve ancak maddi vakıanın subutu ile ilgili kısmi yönünden bağlayacaktır. Somut olayda ise yukarıda ifade edildiği üzere, davacıların davalı gerçek kişi ile akdi bir ilişkileri bulunmadığı gibi davalı gerçek kişi hakkında davacıların zarar gördüğü eylemlerden dolayı açılmış bir kamu davası da mevcut değildir. Bu durumda TBK 74. Maddesi de göz önünde bulundurulduğunda, 6100 sayılı HMK’nın 165. Maddesi gereğince ceza dosyalarının akıbetinin beklenmesinde herhangi bir hukuki yarardan söz etmek mümkün görülmemektedir. Hukuk davaları ile ilgili ise, ilk derece mahkemesinin vermiş olduğu sözleşmenin iptaline ilişkin hüküm onanmış bulunduğundan diğer hususlar yönünden aynı şekilde davaların kesinleşmesinin beklenmesinde hukuki yarar görülmemektedir. HMK’nın 30. Maddesinde, usul ekonomisi ilkesi üst başlığı altında, hakimin yargılamanın makul süre içinde ve düzenli bir biçimde yürütülmesini ve gereksiz gider yapılmasını sağlamakla yükümlü olduğu düzenlemesi de göz önünde bulundurulduğunda, ilk derece mahkemesi tarafından söz konusu dava sonuçlarının kesinleşmesinin beklenilmeksizin verilen kararda bir isabetsizlik görülmemiş ve davacılar vekilinin buna ilişkin istinaf başvurularının reddi gerektiği kanaatine ulaşılmıştır. Ancak, davaları aynı sebeple reddedilen davalılar yararına tek vekalet ücreti verilmesi gerekirken, her bir davalı yararına ayrı ayrı vekalet ücreti verilmesi doğru olmadığından davacılar vekilinin buna ilişkin istinaf başvurusunun kabulü gerekmiştir. Ne var ki, söz konusu hata yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden kararın düzeltilerek esas hakkında yeniden aşağıdaki gibi karar verilmesine dair karar verilmesi gerekmekle aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle: 1-Davacılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer istinaf nedenlerinin REDDİNE,2-Davacılar vekilinin davalılar yararına hükmedilen vekalet ücretine ilişkin istinaf başvurusunun KABULÜNE,3-Bakırköy 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2010/598 Esas, 2017/1231 Karar ve 27/12/2017 tarihli kararının KALDIRILMASINA,3-a) Davacıların davalılar …, … ile davalı … aleyhine açmış oldukları davanın pasif husumet nedeniyle REDDİNE,3-b) Davacıların davalı … YAPI KOOPERATİFİ aleyhine açmış olduğu davanın sübuta ermediğinden REDDİNE,3-c) Peşin alınan 891,00-TL + 3.772,00-TL tamamlama hacından, 31,40 – TL ilam harcının mahsubu ile, bakiye 4.631,60-TL harcın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacılara iadesine,3-d) Davacılar tarafından yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına, 3-e) Davalılar …, davalı … ve davalı … kendisini vekil ile temsil ettiğinden ve hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 3/2. Fıkrası gereğince ret sebepleri ortak olduğundan adı geçen davalılar yararına 1980,00 TL vekalet ücretinin takdirine, takdir edilen vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalılara verilmesine, 3-f) Davalı … YAPI KOOPERATİFİ kendisini vekil ile temsil ettiğinden ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince ret sebebi diğer davalılardan ayrı olduğundan aynı tarife gereğince belirlenen 1.980,00.-TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak iş bu davalıya verilmesine, 3-g) Karar kesinleştiğinde ve istek halinde kullanılmayan gider avansının ilgilisine iadesine, 4- Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı tarife gereğince alınması gereken 68,20 TL başvuru harcı ile istinaf kanun yolu başvuru harcı 121,30 TL olmak üzere toplam 189,50 TL harçtan, davacılardn …’nun peşin olarak yatırdığı 134,00 TL harcın mahsubu ile bakiye 55,50 TL’nin davacılardan …’ndan tahsili ile hazineye irat kaydına, davacılardan … ve …’nun ayrı ayrı peşin olarak yatırmış oldukları 165,70 TL harcın alınması gereken 189,50 TL harçtan mahsubu ile bakiye 23,80 TL harcın davacılar … ve …’ndan ayrı ayrı tahsili ile hazine irat kaydına,5- Davacıların yapmış olduğu istinaf yargılama giderlerinin kendileri üzerinde bırakılmasına,6- İstinaf incelemesi sırasında duruşma yapılmadığından vekalet ücreti hakkında karar verilmesine yer olmadığına,Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 361/1 fıkrası gereğince kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Yargıtay nezdinde temyiz kanun yolu açık olmak üzere oy birliği ile düzeltilerek yeniden esas hakkına karar verildi.13/06/2019