Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
17. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/225 Esas
KARAR NO: 2022/442
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 12/07/2018
NUMARASI: 2015/65 Esas, 2018/679 Karar
DAVANIN KONUSU: Kayıt Kabul
KARAR TARİHİ: 07/04/2022
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin Türkmenistan’da yaptığı işler karşılığında müflis şirketin, … Bankası Zeytinburnu Şubesine ait … nolu, 10.07.2009 keşide tarihli 280.000-USD bedelli ve … nolu 12.07.2009 keşide tarihli 280.000-USD bedelli, toplam 560,000-USD tutarındaki çekleri keşide ederek müvekkiline verdiğini, çeklerin gününde ödenmemesi üzerine borçlu şirket hakkında İstanbul … İcra Müdürlüğünün (eski Şişli … icra) … E. sayılı dosyası ile kambiyo senetlerine dayalı icra takibine girişildiğini, müflis şirket hakkında İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2011/104 E. Sayılı dosyasında şirketin 06.12.2012 tarihinde iflasına karar verildiğini, 15.01.2014 tarihinde (38) kayıt numarasıyla iflas Müdürlüğüne müracaat ederek alacak kayıt talebinde bulunduklarını, alacağın yargılamayı gerektirdiğinden bahisle taleplerinin reddine karar verildiğini belirterek müvekkiline ait alacağın miktarının tespiti için davalı/iflas idaresi kararında ileri sürülen eksikliklerin ikmali ve iflas tarihi olan 06.12.2012 tarihi itibarı ile İstanbul … İcra Müdürlüğünün … E. sayılı icra dosyasının bakiye kapak hesabı yapılmasını, yapılacak olan hesaplamadan taraflarınca haricen tahsil edilen 50.000 USD ile alacaklı asile yapılmış bir ödeme var ise işbu harici ödemenin de borçlu müflis şirketten sorulmak suretiyle dosya kapak hesabından mahsup edilmesini, hesaplanacak bakiye alacakları kadar miktarın iflas masasına kayıt ve kabulüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı davaya cevap vermemiştir.
İLK DERECE MAHKEME KARARI: Mahkemece; davalı müflis şirketin Türkmenistan Devleti’ne yaptığı büyük projeleri davacı ve davacı gibi hareket eden taşeronlar eliyle gerçekleştirdiği, müflis şirket yetkilisi … tarafından da davacıya olan borç ikrar edilerek, birikmiş borçlara ilişkin olarak verilen çeklerin 15.12.2015 tarihinde ödeneceğine dair iflastan sonra da yazılı taahhütte bulunduğu ve garanti verdiği, dayanak çeklerin keşide tarihinin 2009 yılı olduğu, müflis şirketin iflas idaresi nezninde 2009 yılı ticari defterleri bulunmadığından incelenemediği, incelenen diğer 2010-2011-2012 yılına ait ticari defter ve belgelerde, davalının davacı ile ticari ilişkisine rastlanmadığı, ancak getirtilip incelenen İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2011/104 esas sayılı dosya kapsamına, dosyada verilen kayyımlar raporu ve bilirkişi raporuna göre; SMMM … tarafından düzenlenen 24.06.2009 Tarihli ve … sayılı Mali Müşavir Durum Raporuna göre, Genel Mizan bölümünün 1 sayfasında hesap kodu … hesap nolu, … Zeytinburnu Sb. USD çekleri ile ilgili müflis şirket borçları hakkında bilgiler bulunduğunun tespit edildiği, kayyım raporlarının tamamı incelendiğinde; banka hesaplarını yakından ilgilendiren 103 verilen çekler ve ödeme emirleri hesabının; … Bankasına ait USD cinsi … hesap nolu, … çek nolu, … firması olarak geçen, 429.660.00-TL karşılığı olan 280.000 USD değerinde, vade tarihi 10.07.2009 olan ve … Bankasına ait USD cinsi … hesap nolu … çek nolu, … firması olarak geçen 429.660.00-TL karşılığı olan 280.000 USD değerinde, vade tarihi 12.07.2009 olan iki adet çek olduğunun tespit edildiği, bu çeklerin işbu davava konu davacıya verilen çekler olduğu, alacağın müflis şirket yetkilisinin de açıkça kabulünde olduğu, ayrıca iflas erteleme tedbir kararı devam ederken davacıya 05.01.2012 tarihinde 50.000 USD, 08.03.2012 tarihinde de 20.000 USD tutarında ödeme yapıldığı, bununda alacağın varlığına delil teşkil ettiği, kayıtlarda … firması olarak geçen ismin davacıya işaret ettiği, keza davaya dayanak çeklerle ilgili Ümraniye Cumhuriyet Başsavcılığının 2009/26855 soruşturma nolu dosyası ile karşılıksız çek şikayeti yapıldığı, Cumhuriyet Savcılığının 04.12.2011 tarihli kararında şirket yönünden iflas erteleme tedbir kararı bulunduğundan bahisle koğuşturmaya yer olmadığına karar verildiği, davacının itirazı üzerine evrakın yeniden soruşturmaya kayıt edilerek 2011/64030 soruşturma numarasından işlem gördüğü ve 22.08.2011 tarihinde iddianame tanzim edilerek Ümraniye 3. Sulh Ceza Mahkemesinin 2012/2765 esas sayılı dosyasında karşılıksız çek keşide etmek suçundan davalı şirket yetkilisi … hakkında kamu davası açıldığı, yapılan yargılama sonunda 01.03.2012 tarihli kararla 6273 sayılı yasa ile değişik 5941 sayılı çek yasasının 5. Maddesine göre keşideci … yönünden lehe hükümler uygulanacağından beraatine karar verildiği, yapılan soruşturmalar sırasında da taraflar arasındaki ticari ilişkinin davacının iddiası doğrultusunda olduğunun beyan edildiği, her ne kadar yasa gereği dava beraat kararı ile sonuçlanmış ise de, yapılan çek şikayeti ve soruşturma dosyasının da 2009 yılına ait olduğu, çeklerin taraflar arasındaki ticari ilişkiye mahsusen ve iflas kararından önce davacıya verilip kısmen ödendiğinin ve tüm bu hususların iflastan evvel olduğunun sabit olduğu, yapılan ödemelerde düşüldükten sonra iflas tarihi 06.12.2012 tarihi itibariyle iki adet çekten dolayı masaya kaydı gereken alacak miktarının 610.745,50 USD karşılığı 1.094.578,08-TL olduğu gerekçesi ile davanın Kabulüne, iflas tarihi itibarıyla 610.745,50-USD karşılığı 1.094.578,08-TL’nin Müflis … Ticaret A.Ş masasına Kayıt Kabulüne karar verilmiştir.
İSTİNAF NEDENLERİ: Karar, yasal süre içerisinde davacı vekili tarafından istinaf edilmiştir. Davacı vekili, istinaf nedenleri olarak; davalı müflis şirketin Uluslararası Yatırım Anlaşmazlıklarının Çözüm Merkezi/Uluslararası Tahkim Mahkemesi’nde (İCSİD’de) açtığı/açacağı davada alacağını Amerikan Doları üzerinden talep ve dava ettiğini, müflis şirketin Uluslararası Tahkim yolu ile talep ve dava ettiği alacak miktarının, İstanbul … İflas Dairesinin … İflas sayılı dosyasındaki sıra cetvelinde belirtilen iflas alacakları toplamının 2-3 katı fazla olduğunu, hükme esas olan, bilirkişi heyetince hazırlanan ek raporun sonuç kısmında, “…. Takip talebindeki döviz alacak miktarı ile ilgili olarak fiili ödeme tarihindeki ödeme talep edildiğine göre takip konusu alacak tahsil edildiğindeki yabancı para alacağının ödeme günündeki fiili efektif kuru baz alınacaktır.” şeklindeki beyana rağmen bilirkişi heyetinin müvekkil alacağını, iflas tarihi olan 06.12.2012 tarihindeki döviz kurunu baz alınarak, 1.7922 TL üzerinden hesaplama yaptığını, bu durumun müvekkili şirketin zararına olduğunu, faaliyetlerini yurt dışında yapıp Türkmenistan Devletinden birikmiş alacaklarını Amerikan Doları ile talep ve dava eden müflis şirketin, nerdeyse garanti olan alacağını tahsil ettiğinde, adeta ödüllendirileceğini ve haksız yere müvekkili üzerinden yüklü miktarda kazanca kavuşacağını belirterek müvekkili alacağının fiili ödeme tarihindeki TL karşılığı olacak şekilde düzeltilmesini talep ve istinaf etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE HUKUKİ NİTELENDİRME: Dava, İİK nun 235. maddesinde düzenlenmiş olan sıra cetveline itiraz ( kayıt kabul ) davasıdır. Kayıt kabul davalarında, dava açma süresi, ilan halinde gazetede yapılan son ilandan, masraf verilmesi halinde ise tebliğ tarihinden itibaren 15 gündür. Mahkemece bu süre re’sen gözetilir, çünkü hak düşürücü süredir. Somut davada, İflas Müdürlüğü 29/01/2015 tarihli cevabı yazısında, İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2011/104 Esas sayılı dosyası ile 06.12.2012 tarihinde iflasına karar verilen … İNŞAAT VE TİCARET A.Ş’nin tasfiye işlemlerinin müdürlüğün … E. Sayılı dosyası üzerinden yürütüldüğü, Ek sıra cetveli ilanının 10.01.2015 tarihli … Gazetesi ile 14.01.2015 tarihli Ticaret Sicil Gazetesinde ilan edildiği, Davacı … tarafından müflis şirket masasına 38 kayıt numarası ile 1.590.893,05 TL’lık alacak kaydı yaptırıldığı, 05.01.2015 tarihli kararı ile alacağın tamamının reddedildiği,Red kararının 12.01.2015 tarihinde tebliğ edildiği, alacaklı tarafından masraf yatırıldığı, davanın 20.01.2015 tarihinde hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır. Uyuşmazlık, kayıt kabul davalarında yabanca para alacağının fiili ödeme tarihindeki TL karşılığı olarak masaya kaydının mümkün olup olmadığı noktasında toplanmıştır. Yabancı para alacaklarının iflas masasına kayıt şekli konusunda İcra ve İflas Kanunu’nda açık bir hüküm yoktur. Sadece İcra ve İflas Kanunu’nun 198. maddesinin 1. fıkrasında, konusu para olmayan alacakların, ona eşit bir kıymete para alacağına çevrileceği öngörülmüştür. Öğretide, konusu yabancı para olan alacakların da anılan yasa hükümlerine göre iflasın açıldığı andaki döviz kuru üzerinden Türk Lirası’na çevrilerek iflas masasına yazdırılacağı kabul edilmiştir. (Kuru: B. İcra ve İflas Hukuku El Kitabı, 2013, 2. Baskı, Ankara, sf.1244) İcra İflas Kanunu’nun 195. maddesinde iflasın açılması ile müflisin borçlarının muaccel olacağı ve iflasın açıldığı güne kadar işlemiş faiz ve takip masraflarının ana paraya ilave edilerek masaya kaydedileceği öngörülmüştür. Bu hükmün amacı, iflas tarihinde masanın aktif ve pasiflerinin eşit şekilde ve aynı zamanda belirlenerek müflisin tüm alacaklılarına eşit ödeme yapılmasıdır. Bunu sağlamak için de yabancı para alacaklarının, aynı paraya (Türk Parasına) çevrilmesi gerekir. Çeviri zamanı ise, yabancı para alacakları ve konusu para olmayan alacaklar için iflas kararının verildiği tarih olmalıdır. Diğer taraftan yabancı para alacağının aynen kaydı, alacaklılar arasında eşitliği ön planda tutan İflas Hukuku’nun bu prensibini de zedelemiş olacaktır. Zira, iflasta imtiyazlı alacaklar İİK’nın 206. maddesinde ilk beş sırada sayılmış olup, yabancı paranın masaya aynen kaydedilmesi halinde, yabancı para alacakları lehine kanunda öngörülmeyen bir imtiyaz yaratılmış olur. Bu durumda ise, aynı sırada bulunan ülke parası alacaklısı ile yabancı para alacaklısı arasında eşitsizlik meydana gelecektir. Bu sonuç ise, her sıradaki alacaklıların eşit hakka sahip olduğunu belirten İİK’nın 207. maddesine aykırılık teşkil eder. (Yargıtay 19. Hukuk Dairesi’nin 08.05.1997 tarih ve 2756 E., 4683 K. sayılı ilamı ile Dairemizin 11.03.2014 tarih ve 2013/7176 E., 2014/1802 K. ve 12.05.2015 tarih ve 2014/5224 E., 2015/3582 K. sayılı ilamları bu yöndedir.) Yukarıda yapılan açıklamaya göre, İİK’nun 207. Maddesindeki düzenlemeye göre alacaklılar arasındaki eşitliğin sağlanması için konusu yabancı para olan alacakların iflasın açıldığı andaki döviz kuru üzerinden Türk Lirası’na çevrilerek iflas masasına yazdırılması gerektiği, mahkemece tesis edilen kararda usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla davacının istinaf başvurusunun reddine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;1-İstanbul 13. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/65 Esas, 2018/679 Karar ve 12/07/2018 tarihli kararı usul ve esas yönünden hukuka uygun bulunduğundan davacı tarafın istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 353/1-b/1. bendi gereğince esastan REDDİNE, 2-Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan 492 sayılı Harçlar Kanununu gereğince alınması gereken 80,70 TL istinaf maktu karar ve ilam harcından davacı tarafından peşin yatırılan 35,90 TL harcın mahsubu ile bakiye 44,80 TL harcın davacıdan tahsile ile HAZİNEYE İRAT KAYDINA, 3-Davacının istinaf aşamasında yapmış olduğu istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 353 / 1-b/2 bendi ile İİK’nun 164. Maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 10 gün içinde Yargıtay Temyiz Kanun Yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi.07/04/2022