Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
17. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/1596 Esas
KARAR NO: 2022/1171
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: Bakırköy 6. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ: 21/11/2018
NUMARASI: 2015/163 Esas, 2018/1102 Karar
DAVA: MENFİ TESPİT (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
BİRLEŞEN BAKIRKÖY 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
2015/505 ESAS , 2015/925 KARAR SAYILI DOSYASI
DAVA: MENFİ TESPİT (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 13/10/2022
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. Maddesi uyarınca dosya incelendi,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacılar tarafından sunulan dava dilekçesinde; davacı …’nın 01/01/2014 tarihi itibariyle davalı … firmasının İBB Pendik İski Şubesinin bakım onarım işinde inşaat saha mühendisi olarak çalıştığıNI, ortağı olduğu davacı şirketin üç adet damperli kamyonlarının da sahada aylıklı olarak çalıştığı, 31/10/2014 tarihinde davalı …’in diğer davalı …’in telefonundan arayarak acil şantiyeye gelmesini söylediği, geldiğinde adı geçen davalıların çok sayıda şantiyeyi saran kişiler tarafından alı konulduklarını gördüğü, davalı … firmasında saha mühendisi olarak çalışması karşılığı alacağı olan paradan tarafına ismi çekin üzerine yazılarak verilen 24.000 TL’lik çekin ve ortağı olduğu davacı şirketin Esenyurt … Bankasındaki … nolu USD hesabına ait seri numarası ve tutarları … – 6.900 USD, … – 4.600 USD ve … – 9.200 USD olan üç adet çeklerini doldurtup arkalarını cirolatıp alındığı, … firmasından mühendislik hizmeti bedeli alacağını aldığına dair bir belge imzalatıldığı, problemi çözüp çekleri iade edeceklerini söylemelerine rağmen bu dört adet çeki hala iade edilmediği, bu olayla ilgili … ve … isimli şahısların Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığının 2014/159284 nolu dosyası ile soruşturma başlattığı, alınan 24.000 TL’lik çekin … İsimli şahısda olduğu ve vermediğiNİ, digerlerinin ise … ve … isimli şahıs üzerlerinde olduğuNU, teslim edeceğiz demeleri üzerine Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığının 2014/183774 nolu dosyası ile bir soruşturma daha açıldığı, … ve … isimli şahısların tüm çekleri iş yaptırdıkları ve özel borçları olan kişi ve firmalara dağıttığı, çalışan üç adet kamyonun iki aylık çalışmasına karşılık gelen 34.000 TL (2014 9. ay faturalı çalışma bedeli 17.000 TL ve 2014 10. Ay çalışmasının faturaları kestirilmedi) alacağı vermediklerini, 31.11.2014 tarihinde ise üç adet kamyonu işten çıkardıklarını, 24.000 TL’lik çekin arkasının kendisine zorla cirolatılarak sonra … firmasının cirosu ile …’ın firmasına verildiği, ortağı olduğu davacı şirkete ait 3 çekin de yine … firmasının cirosu ile iş yaptırıp borçlu oldukları kişilere verdiklerinden bahisle davacı …’nın saha mühendisi olarak çalışma bedeli olan 11 ay 8 günlük alacağı olan 31.546 TL’nin tespit edilmesi, davacı şirketin üç adet kamyonunun 2014 9. ve 10. ay çalışma bedeli alacağının tespiti ve menfi tespit davası açılmasını talep ve dava edilmiştir.
CEVAP: Davalılar … İnşaat Alt Yapı Bakım Onarım İş Ortaklığı, …, … tarafından ortak olarak sunulan cevap dilekçesinde; Çelik-Cephe İş Ortaklığı’nın Pendik İSKİ sınırlarında yapılması gereken alt yapı bakım onarım işi alt yüklenicisi olarak çalışmak için kurulmuş ortaklık olduğunu, İSKİ yüklenicisi … firması ile 13.12.2013 tarihinde alt yüklenici olarak sözleşme yapıldığını, 03.01.2014 tarihinde işe başlanarak 09.10.2014 tarihine kadar sözleşmeye uygun olarak çalışıldığını, … ile yapılan sözleşme gereği İSKİ tarafından hakediş ödeme tarihinden itibaren 10 gün içinde alt yükleniciye nakten ödeme yapılması konusunda anlaşma yapılmasına rağmen üst yüklenicinin bu maddeye riayet etmeyerek uzun süreli çeklerle ödeme yaptığını, 03.09.2014 …’dan teslim alınan çeklerle piyasaya ödeme yapmak için faktoring şirketlerine başvurdukları ve sonuç alamadıklarını, davacı şirkete araç çalışmaları için fatura ödemeleri olduğunu, davacı …’nın çekin kendisine verilmesi halinde kendi alacaklarını tahsil edeceğini, artan kısım için şirketinin çekini vereceğini ve sonra muhasebeleşeceğini beyan ederek 08.09.2014 tarihinde çekin tahsilat makbuzu ile teslim edildiğini, davacı …’nın 09.09.2014 tarihli tahsilat makbuzu ile 3 adet çek verdiğini ve çeklerin diğer alacaklılarına teslim edildiğini, davacı tarafın iddia ettiği gibi üç adet çekin zorla doldurtulup teslim alınmadığını, davacı tarafın araçlarına ait çalışmalarını içeren faturalarını kestiğini ve başkaca faturalanacak çalışması olmadığını, … firmasının kendilerine ödemelerinin hepsini yaptıklarını, hatta 600.000-700.000 TL. alacaklı olduklarını yaymak suretiyle çalışan eleman ve tedarikçi firmaları kışkırttıklarını, itibarlarının zedelendiğinden Anadolu Yakası Cumhuriyet Başsavcılığının 2014/162518, 2014/159784 ve 2014/159284 soruşturma dosyalarında suç duyurusunda bulunduklarını belirterek davacının bu konularla ilgili davasının reddine karar verilmesini talep etmişlerdir. Birleşen Dava; (Bakırköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/505 Esas sayılı dosyası) Davacılar tarafından sunulan dava dilekçesinde; davacı …’nın 01/01/2014 tarihi itibariyle davalı … firmasının İBB Pendik İski Şubesinin bakım onarım işinde inşaat saha mühendisi olarak çalıştığı, ortağı olduğu davacı şirketin üç adet damperli kamyonlarının da sahada aylıklı olarak çalıştığı, 31/10/2014 tarihinde davalı …’in diğer davalı …’in telefonundan arayarak acil şantiyeye gelmesini söylediği, geldiğinde adı geçen davalıların çok sayıda şantiyeyi saran kişiler tarafından alı konulduklarını gördüğü, davalı … firmasında saha mühendisi olarak çalışması karşılığı alacağı olan paradan tarafına ismi çekin üzerine yazılarak verilen 24.000 TL’lik çekin ve ortağı olduğu davacı şirketin Esenyurt … Bankasındaki … nolu USD hesabına ait seri numarası ve tutarları … – 6.900 USD, … – 4.600 USD ve … – 9.200 USD olan üç adet çeklerini doldurtup arkalarını cirolatıp alındığı, … firmasından mühendislik hizmeti bedeli alacağını aldığına dair bir belge imzalatıldığı, problemi çözüp çekleri iade edeceklerini söylemelerine rağmen bu dört adet çeki hala iade edilmediği, bu olayla ilgili … ve … isimli şahısların Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığının 2014/159284 nolu dosyası ile soruşturma başlattığı, alınan 24.000 TL’lik çekin … İsimli şahısda olduğu ve vermediği, digerlerinin ise … ve … isimli şahıs üzerlerinde olduğu, teslim edeceklerini söyleyerek oyalandığını anlaması üzerine Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığının 2014/183774 nolu dosyası ile soruşturma açtırdığı, … ve … isimli şahısların tüm çekleri Çelik-Cephe İş Ortaklığı’nın cirosu ile iş yaptırdıkları ve özel borçları olan kişi ve firmalara dağıttığı, Bakırköy 6. Asliye Ticaret Mahkemesinde açılan 2015/163 Esas sayılı davasından sonra dava tarihinde tespit edemediği ve davacı şirkete ait 3 adet … bankası çekini bankaya arkasını yazdırıp tahsil etmeye çalışan şahıslara ve çekleri cirolayıp dağıtan … Alt Yapı Bakım Onarım İş Ortaklığına ve ortaklarına ve yetkilisine işbu ikinci menfi tespit davası açma zorunluluğu doğduğundan bahisle … Alt Yapı Bakım Onarım İş Ortaklığının davacı şirkete 01.01.2014-31.10.2014 tarihleri arasında doğan 196.440,00 TL alacağa karşılık 175.300,00 TL ödeme yaptığı, 21.140,00 TL alacakları kaldığından bahisle 3 adet … bankası çeki ile ilgili alacaklı olduğunu iddia eden kişilere borçlu olmadığının tespiti, davacı şirketin … Alt Yapı Bakım Onarım İş Ortaklığından olan bakiye 21.140,00 TL alacağının tespiti ile bu ortaklığa borçlu olunmadığını tespiti, davacı şirkete ait olan 6.900 USD tutarlı çekin takibe konduğu İstanbul Anadolu … İcra Dairesinin … Esas sayılı dosyaya karşı açtıkları borca itiraz davasında yatırdıkları 185,50 TL ve 40,50 TL ile bu çekten dolayı davalı …’nın çek tazminatı olarak bankadan aldığı ve kendilerinin bankaya ödediği 1.120,00 TL, noter ücreti 166,00 TL ve faiz 60,40 TL’nin toplamından oluşan 1.572,00 TL’nin kanuni faizi ile geri ödenmesine, 4.600 USD bedelli çekten dolayı davalı …’nin çek tazminatı olarak bankadan aldığı ve kendilerinin bankaya ödediği 620,00 TL, noter ücreti 166,00 TL ve faiz 35,60 TL’nin toplamından oluşan 821,00 TL’nin kanuni faizi ile geri ödenmesine karar verilmesi talep ve dava edilmiştir. Davalılar … Alt Yapı Bakım Onarım İş Ortaklığı, …, …, … tarafından ortak olarak sunulan cevap dilekçesinde; Çelik-Cephe İş Ortaklığı’nın Pendik İSKİ sınırlarında yapılması gereken alt yapı bakım onarım işi alt yüklenicisi olarak çalışmak için kurulmuş ortaklık olduğunu, …’nin %75 (daha sonra davacı şirket adına … %25, … %25 hisselerinin dağıtılacağı), …’in %25 ortak olduğu, … tarafından da …’nin vekil tayin edildiği, hisselerin diğerleri tarafından devralınmadığı, …’nın hakedişler alınıncaya kadar şantiye masraflarını karşılayacağı, alacaklarının peşin ödeneceği kararlaştırılmasına rağmen üst yüklenici … firmasının buna riayet etmeyerek uzun süreli çeklerle ödeme yaptığını, 03.01.2014 tarihinde işe başlanarak 09.10.2014 tarihine kadar sözleşmeye uygun olarak çalışıldığını, 03.09.2014 …’dan teslim alınan çeklerle piyasaya ödeme yapmak için faktoring şirketlerine başvurdukları ve sonuç alamadıklarını, davacı şirkete araç çalışmaları için fatura ödemeleri olduğunu, davacı …’nın çekin kendisine verilmesi halinde kendi alacaklarını tahsil edeceğini, artan kısım için şirketinin çekini vereceğini ve sonra muhasebeleşeceğini beyan ederek 08.09.2014 tarihinde çekin tahsilat makbuzu ile teslim edildiğini, davacı …’nın 09.09.2014 tarihli tahsilat makbuzu ile 3 adet çek verdiğini ve çeklerin diğer alacaklılarına teslim edildiğini, davacı tarafın iddia ettiği gibi çeklerin zorla doldurtulup teslim alınmadığını, … firmasının kendilerini mağdur ederek zarara sebep olduğunu belirterek açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir. Davalı … vekili cevap dilekçesinde; müvekkili hakkında açılan davanın usulsüz ve yasaya aykırı olduğunu, müvekkilinin tarafına gelen çeki ve çekteki imzaların gerçekliği konusunda sorumlu tutulamayacağı ilkesi uyarınca İstanbul Anadolu … İcra … E. Sayılı dosyası ile çeki işleme koyduğunu, takibin kesinleşerek davacı tarafından açılan davanın reddedildiğini, davacı tarafın iddia ve beyanlarını kabul etmemekle birlikte davacının iddialarının muhatabının kendilerinin olmadığını, çekin ciro silsilesinden de anlaşılacağı üzere müvekkilinin kendine gelen evrakı (alacağına karşılık aldığı evrağı) yasal takibe koyduğunu ve takibin kesinleştiğini belirterek haksız ve yasaya aykırı açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEME KARARI: İlk derece mahkemesi; Davacı tarafın 1 adet 24.000. TL bedelli saha mühendis ücretine ilişkin çekin ve davacı … şirketine ait 6.900, 4600 ve 9.200 USD miktarlı 3 adet çekin kendisine ciro edilmek suretiyle davalılar tarafından zorla alındığı hususunda ki iddialarının ispatlanamadığı, zira bir kısım davalıların olay tarihinde şantiye de bir kısım davalılar ile davacının zorla alıkonulduğu ve darp edildiğine ilişkin beyanları bulunmakta ise de, davacının şikayeti üzerine Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığınca açılan soruşturmanın takipsizlik ile sonuçlandığı, davacının elinden zorla gasp edilerek imzası alınmak suretiyle çeklerin alındığı iddiasının ispatlanamadığı, çek teslim belgeleri itibariyle de iş bu hususun davacının iddialarını doğrulamadığı, davacının, davacı … şirketine ait 3 adet kamyonun şantiye alınında çalıştıklarına ve alacağının bulunduğuna yönelik iddialarının ise incelenen ticari defterlerde düzenlenen faturaların bulunmadığı ve dosya kapsamı itibariyle davacı … şirketine ait defterler ile ispatlanamadığı gibi dosyaya başka ispat vasıtaları sunulmadığından asıl ve birleşen davanın reddine dair karar vermiştir.
İSTİNAF NEDENLERİ: Karar yasal süresinde asıl ve birleşen dosya davacıları tarafından istinaf edilmiştir. Asıl ve birleşen dosya davacıları istinaf dilekçesinde; asıl ve birleşen dava dilekçelerindeki beyanları tekrar etmek suretiyle …’nın ve ortağı olduğu … Şirketinin davalı tarafa hiçbir borcunun olmadığı ve tam tersine … şirketinin davalı … İş ortaklığından 6140,83 TI alacaklı olduğu, … firmasının ortak ve yetkililerinin ifadelerinin 24000 TL’lik çekin yağma yöntemi ile alındığını itiraf etiği, diğer üç adet dolar çekleri ile verdikleri çelişkili ifadelerin bilirkişi raporu ile yalan olduğu, bu çeklerden dolayı … Şirketinin, … İş ortaklığına borcu olmadığının raporda tespit edildiği, …’nın 24.000 TL’lik çekten dolayı ve … şirketinin üç adet dolar çekinden dolayı borçlu olduğuna dair tek bir belge olmadığı, mahkemenin üç adet dolar çeki ile ilgili tahsilat makbuzlarını verdiği karara delil göstermesine rağmen bu üç adet belgenin sahte olduğu, ne …’nın ne de … şirketinin bu belgelerde imzası olmadığı, davalılar tarafından üretilmiş sahte belgeler olduğu, Anadolu Cumhuriyet Savcılığı tarafından açılan davanın takipsizlik değil faili meçhul arşivine indirildiği, tüm delillerin haklılıklarını ispatladığı, buna rağmen mahkemece gerekli araştırma yapılmadan bu taleplerinin reddedildiği belirtilerek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması talep ve istinaf edilmiştir. Asıl ve birleşen dosya davalıları … Alt Yapı Bakım Onarım İş Ortaklığı ve … ile birleşen dosya davalısı … istinaf başvurusuna karşı cevap dilekçesinde; cevap dilekçelerini tekrar etmek suretiyle istinaf başvurusunun reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.Birleşen dosya davalısı … vekili istinaf başvurusuna karşı cevap dilekçesinde ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep ve istinaf etmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE: Asıl ve birleşen dava menfi tespit ile alacak talebine ilişkindir. Bakırköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/505 Esas 2015/925 Karar sayılı kararı ile aralarında hukuki ve fiili bağlantı bulunduğundan bahisle HMK 166 maddesi uyarınca açılan davanın Bakırköy 6. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/163 Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar verildiği anlaşılmıştır. Dava dilekçesinde bahsi geçen İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığının 2014/183774 ve 2014/159284 soruşturma sayılı dosyalarının birleştirilerek soruşturmaya 2014/159284 soruşturma sayılı dosya üzerinden devam edildiği, …’nın müşteki, … ve …’in müşteki şüpheli, … ve …’ın şüpheli olduğu, suçun basit yaralama, hakaret, tehdit ve zorla senet imzalatmak olduğu, 18/04/2016 tarihinde ek kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiği ve kararın kesinleştiği anlaşılmıştır. … Tarım İnşaat Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. ile … Alt Yapı Bakım Onarım İş Ortaklığı arasında … firmasının yüklenici olarak İSKİ Pendik Şube Müdürlüğü mesuliyet sahası içerisinde kalan bozuk, çökük, hasarlı ve hizmet dışı kalmış mevcut atık su ve içme suyu hatlarında kısmi yenileme ve rehabilitasyon işinin ifa ve ikmali için 13/12/2013 tarihli taşeron sözleşmesi imzalandığı anlaşılmıştır. … ve …’in … Alt Yapı Bakım Onarım İş Ortaklığını temsile yetkili olduğu, … tarafından da …’nin vekil tayin edildiği görülmüştür. 3’lü bilirkişi heyeti tarafından sunulan 12/12/2017 tarihli bilirkişi raporunda; davacı şirkete ait incelemeye sunulan 2014 yılına ait ticari defterlerin usulüne uygun tutulmadığını, davalı ortaklık tarafından işletme defteri sunulduğunu, davalı … firmasının incelemeye katılmadığını, davacı şirketin 2014 yılını davalı ortaklıktan 21.140,83 TL alacaklı olarak kapamış olduğunu, davalı ortaklığın 03.07.2014 tarihinde … kanalı ile 5.000,00 TL ve 01.10.2014 tarihine … kanalı ile 10.000,00 TL ödemesine ilişkin sunduğu banka dekontlarının davacı şirketin hesaplarına işlenmediği, buna göre düzeltme işlemleri yapıldıktan sonra davacı şirketin, davalı ortaklıktan 6.140,83 TL alacaklı olduğunun tespit edildiğini, davacı şirketin, davalı ortaklığa 6.900 USD, 4.600 USD, 9.200 USD bedelli çekleri vermesini gerektirecek bir borcu bulunmadığını, davacı şirketçe keşide edilmiş üç adet çekin arkasında davalı ortaklığın cirosu olmakla birlikte davacı şirketçe davalı ortaklık ile ticari ilişkinin takip edildiği hesaba işlenmemiş olduğunu yani ticari defterlere göre davacı şirketin, davalı ortaklığa ödeme yapmış olduğunu muhasebeleştirmediğini, kaldı ki davacının zaten davalı ortaklıktan kendi kayıtlarına göre alacaklı durumda olup çeklerle ticari borç-alacak dairesinde ödeme yapmasını gerektirecek borç ediminin bulunmadığını, dava dosyasına sunulu SGK hizmet dökümünden davacı …’nın 2014 yılında 2.800 TL. ücretle davalı … firmasının bordrosunda kayıtlı olarak çalışıyor olduğunun ve 8 Aralık 2014 tarihinde iş akdinin sona erdiğinin görüldüğünü, davacının 22.848,31 TL işçilik alacağı hesap edildiğini, davacının, davalı şirketten işçilik ücretlerine mahsuben almış olduğu 24.000 TL’lik çekin ücretlerine mukabil almış olduğu kanaatine varılmış olmakla birlikte davalı … şirketince ticari defterlerinde davacıya aylık ne kadar ödeme yaptığı, ödemeleri nasıl yaptığı ve davacı şahsa keşide edilmiş çeki nasıl muhasebeleştirmiş olduğunun davalı şirket ticari defterlerini ibraz etmediğinden denetime elverişli olarak tespit edilemediğini, davacı şirketin dava dilekçesinde bahsini ettiği çalışan kamyonlarından içerde kalan bölümü olan alacağına fatura kesmediğini beyan ettiğini, bu alacağına konu çalışmanın fatura kesilmeden ve karşı tarafa tebliğ edilmeden değerlendirmenin yapılmadığını, davalı ortaklığa ait işletme defteri içeriğinin sadece tanzim edilen faturalar ile yapılan giderlere ait fatura kayıtlarını içerdiğini, davacı şirket tarafından davalı ortaklığa tanzim edilen tüm faturaların davalı ortaklığın işletme defterinde kayıtlı olduğunu, davalı ortaklığın kendi kayıtlarına göre davacı şirketten 15.123,17 TL alacaklı olduğunu beyan etmesine rağmen 30/01/2014 tarihli virman açıklamalı 13.667,00 TL, 28/02/2014 tarihli virman açıklamalı 8.875,00 TL ve 31/03/2014 tarihli virman açıklamalı 3.722,00 TL davacı şirkete yapılmış gibi gösterilen ödemeye ilişkin makbuz, belge veya evrakın taraflarına ibraz edilemediğini, davalı ortaklığıh 01/10/2014 tarihinde davacı şirkete yapmış olduğu 10.000 TL ödemeyi 5.000 TL olarak kayıt edildiğini, bu durum da dikkate alındığında davalı ortaklığın, davacı şirkete 6.140,83 TL borçlu olduğunun tespit edildiğini, bu hale göre davacı şirketin, davalı ortaklığa 6.900 USD, 4.600 USD, 9.200 USD bedelli çekleri vermesini gerektirecek bir borcunun bulunmadığını, davacının 2014 yılı 10. ayında çalıştırmış olduğu 3 adet damperli araç ile ilgili 17.000 TL alacağını talep etmiş ise de dava dosyası içerisinde bu 3 adet damperli aracın 2014 yılı 10. ayında davalı … şirketine çalışmış olduğu ve bu çalışma karşılığında 17.000 TL hakedişinin bulunduğu ile ilgili olarak yeterli belge ve veri bulunmadığından bu alacak iddiası ile ilgili olarak bir görüş belirtilemeyeceğini belirtmişlerdir. Asıl dava dilekçesinin netice-i talep kısmında, davacı …’nın saha mühendişi olarak çalışma bedeli olan 11 ay 8 günlük alacağı olan 31.546 TL ile davacı şirketin üç adet kamyonunun 2014 9. ve 10. ay çalışma bedeli alacağının tespiti ve menfi tespit davası açılmasına karar verilmesi; Birleşen dava dilekçesinin netice-i talep kısmında ise, … Alt Yapı Bakım Onarım İş Ortaklığının, davacı şirkete 01.01.2014-31.10.2014 tarihleri arasında doğan 196.440,00 TL alacağa karşılık 175.300,00 TL ödeme yapması neticesinde 21.140,00 TL alacakları kaldığından bahisle 3 adet … bankası çeki ile ilgili alacaklı olduğunu iddia eden kişilere borçlu olmadığının tespiti, davacı şirketin, … Alt Yapı Bakım Onarım İş Ortaklığından olan bakiye 21.140,00 TL alacağı ile bu ortaklığa borçlu olunmadığını tespiti, davacı şirkete ait olan 6.900 USD tutarlı çekin takibe konduğu İstanbul Anadolu … İcra Dairesinin … Esas sayılı dosyaya karşı açtıkları borca itiraz davasında yatırdıkları 185,50 TL ve 40,50 TL ile bu çekten dolayı davalı …’nın çek tazminatı olarak bankadan aldığı ve kendilerinin bankaya ödediği 1.120,00 TL, noter ücreti 166,00 TL ve faiz 60,40 TL’nin toplamından oluşan 1.572,00 TL’nin kanuni faizi ile geri ödenmesine, 4.600 USD bedelli çekten dolayı davalı …’nin çek tazminatı olarak bankadan aldığı ve kendilerinin bankaya ödediği 620,00 TL, noter ücreti 166,00 TL ve faiz 35,60 TL’nin toplamından oluşan 821,00 TL’nin kanuni faizi ile geri ödenmesine karar verilmesi talep edilmiştir. Mahkemenin 13/01/2016 tarihli celsesinde “davacı tarafa dava dilekçesi itibariyle HMK’nun 119. maddesi kapsamında dava dilekçesinin içeriği itibariyle ve netice-i taleplerle birlikte nelerin olduğu ve hangi delillerle ispatlanmak için deliller sunulduğu konusunda beyanda bulunmak ve mahkememize yazılı olarak sunulması için 2 hafta süre verilmesine,” şeklinde ara karar verilmiş olup davacı tarafça sunulan 22/01/2016 tarihli beyan dilekçesinin; 1-…’nın … Alt Yapı Bakım Onarım İş Ortaklığı firmasına borlu olmadığının tespiti,2-…’dan yağma edilerek alınan ve … Alt Yapı Bakım Onarım İş Ortaklığı firmasının cirosunu yapıp verdiği T.C. … Bankası A.Ş. Ümraniye Şubesinin … nolu 30.05.2015 tarihli 24.000 TL tutarlı çekin iptal edilmesi,3-… İnş. Tic. San. Ltd. Şti.’nin … Alt Yapı Bakım Onarım İş Ortaklığı firmasına borçlu olmadığının tespiti ve bu firmadan üç adet damperli kamyon çalışma bedeli karşılığı faturası kesilmiş resmi 21.140 TL alacaklı olduğunun tespiti, 4-… İnş. Tic. San. Ltd. Şti.’nin yağma edilerek alınan ve … Alt Yapı Bakım Onarım İş Ortaklığının cirosunu yapıp dağıttıkları davacı şirketin Esenyurt … Bankasındaki … nolu USD hesabına ait seri numarası ve tutarları … – 6.900 USD, … – 4.600 USD ve … – 9.200 USD olan üç adet çekin iptal edilmesi, 5- … Yapı.Malz. İnş. Tic. San. Ltd. Şti.’nin üç adet damperli kamyonlarının 2014 yılı 10. ay 2014 30 günlük çalışma bedelinin … Tarım İnşaat Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.’den olan 17.000 TL alacağının tespiti yönünde olduğu görülmüştür. 6100 sayılı HMK’nun 119. maddesinde dava dilekçesinin içeriği düzenlenmiştir. Buna göre iddia edilen her bir vakanın hangi delillerle ispat edileceği, davacının iddiasının dayanağı olan bütün vakıaların sıra numarası altında açık özetleri, açık bir şekilde talep sonucu dava dilekçesindeki bulunması gereken hususlar arasında sayılmıştır. Ancak Mahkemenin ara kararı kapsamında sunulan dilekçe ile açıklanan işbu taleplerin asıl dava bakımından mı yoksa birleşen dava bakımından mı yahut her ikisi bakımından mı olduğu açık ve belli olmadığı gibi ara karar gereklerinin karşılandığı da söylenemez. Ayrıca HMK’nın 31. maddesi uyarınca hâkim, uyuşmazlığın aydınlatılmasının zorunlu kıldığı durumlarda, maddi veya hukuki açıdan belirsiz yahut çelişkili gördüğü hususlar hakkında, taraflara açıklama yaptırabilir; soru sorabilir; delil gösterilmesini isteyebilir. Buna göre somut olayda hem asıl hem de birleşen davada davacı ve davalılar birden fazla olup buna göre her bir davacı bakımından hangi davalıdan hangi maddi vakıaya dayalı olarak buna ilişkin delillerini de bildirmek suretiyle açık bir şekilde talep sonucunun ne olduğu açıklattırılmalıdır. Bu husus yerine getirilmeden yargılamanın sağlıklı bir şekilde yürütülmesi mümkün değildir. Bu nedenle Mahkemece belirtilen yönlerden açıklama yaptırılmadan işin esasına girilerek karar verilmesi doğru olmamıştır. Davanın açılması maddi ve usul hukuku bakımından çeşitli sonuçlar doğurur. Usul hukuku bakımından ortaya çıkan sonuçlardan biride iddianın ve savunmanın değiştirilmesi veya genişletilmesi yasağıdır (HMK m. 141, m. 319). Bu bağlamda, yargılamanın belli bir aşamasından sonra genel olarak, davada dava sebebinin (vakıaların) değiştirilmesi veya yeni sebepler eklenmesi, davada istem sonucunun değiştirilmesi veya istem sonucuna yeni eklemeler yapılması, dava niteliğinin değiştirilmesi gibi hususlar, iddanın ve savunmanın değiştirilmesi veya genişletilmesi yasağına girer. Davacı delillerini dava dilekçesinde (m.119.1/f ) davalıda delillerini cevap dilekçesinde (m.129.1/e ) gösterir. Somutlaştırma yükü nedeniyle, taraflar delil göstermek ve ayrıca dayandıkları her bir delilin hangi vakanın ispatı için gösterildiğini de belirtmek zorundadırlar (m.194). (Yargıtay 11 HD 2020/2193 Esas 2021/2713 Karar sayılı ilamı). Somut olayda davacı tarafın 22/01/2016 tarihli beyan dilekçesinde istem sonucunun değiştirilmesi ve genişletilmesi sonucunu doğuracak taleplerde bulunulmuş olup bu taleplerin iddia ve savunmanın genişletilip değiştirilmesi konusunda ıslah ve karşı tarafın açık muvafakat hükümlerinin saklı olduğuna ilişkin HMK 141/2 maddesi kapsamında değerlendirilerek iddanın ve savunmanın değiştirilmesi veya genişletilmesi yasağına girip girmediği yönünde Mahkemece bir tartışma ve belirleme yapılmaması usul ve yasaya aykırı olmuştur. Mahkemece asıl ve birleşen davanın reddine karar verilmiş olup gerekçeli kararda davacı tarafın 1 adet 24.000. TL bedelli saha mühendis ücretine ilişkin çekin ve davacı şirkete ait 6.900USD, 4.600 USD ve 9.200 USD miktarlı 3 adet çekin kendisine ciro edilmek suretiyle davalılar tarafından zorla alındığı iddiası ile davacı şirkete ait 3 adet kamyonun şantiye alanında çalıştığından bahisle alacağı olduğunu yönelik iddiaları bakımından değerlendirme yapılmıştır. Davacı tarafın dosya kapsamındaki mevcut diğer talepleri bakımından ise olumlu veya olumsuz herhangi bir gerekçeye yer verilmemiştir. Mahkemece bu konuda gerekli inceleme ve delillerden söz edilmeli, hukuk kuralları somut olaya uygulanmalı ve sonunda talebin hangi nedenle haksız olduğu değerlendirilmelidir. Maddi olgularla hüküm fıkrası arasındaki hukuki bağlantıda ancak bu şekilde kurulabilecek, ayrıca yasal unsurları taşıyan bu gerekçe sayesinde kararların doğruluğunun denetlenmesi mümkün olacaktır. Bu nedenle Mahkemece gerekçeli kararda davacı tarafın tüm taleplerinin karşılanıp gerekçelendirilmemesi doğru olmamıştır. Davanın açılması nedeniyle alınacak yargı harçlarının türü, ödeme yeri, zamanı ve usulü 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 27 ve devamı maddeleri ile bağlı tarifede gösterilmiştir. Harcın eksik yatırılması halinde yapılacak işlemler ve izlenecek yol ile harcın yatırılmaması ve yaptırımı aynı Kanun’un 27 ve 32. maddelerinde belirtilmiştir. 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 27. maddesinin son fıkrası hükmüne göre harç peşin veya süresinde ödenmemiş ise müteakip işlemlere ancak harç ödendikten sonra devam olunacağı vurgulanmış ve 30. maddede de yargılama sırasında tespit olunan değerin dava dilekçesinde bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılırsa yalnız o oturum için yargılamaya devam olunacağı, takip eden oturum gününe kadar noksan değer üzerinden harç tamamlanmadıkça davaya devam olunamayacağı, HUMK’nun 409. maddesinde (6100 sayılı HMK’nın md. 150) gösterilen süre içerisinde dosyanın işleme konulmasının eksik harcın ödenmesine bağlı olduğu açıklanmıştır. Bu hükümlerle eksik harcın tamamlatılmasına ilişkin özel bir düzenleme getirilmiştir. Somut uyuşmazlıkta asıl ve birleşen dava bakımından başlangıçta yatırılması gereken harçlar eksik yatırılmış olup bu durumda Mahkemece davacı tarafa yukarıda belirtildiği şekilde açıklayacağı her bir talebine ilişkin dava değerinin ne olduğu sorulup belirlendikten sonra anılan yasal düzenlemeler gözetilerek işlem yapılması gerekirken eksiklik giderilmeden yargılamaya devam olunarak davanın esasına dair karar verilmesi doğru olmamıştır. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 08.10.2003 tarih 2003/12-574-564 sayılı kararında vurgulandığı üzere ortak girişim iki veya daha fazla gerçek veya tüzel kişinin belli bir amaca ulaşmak için katkılarını birleştirdikleri bir ortaklık türü olduğundan bu ortaklığın tek başına tüzel kişiliği bulunmamaktadır. Somut uyuşmazlıkta hem asıl hem de birleşen davada davalı olarak gösterilen … ve …’in temsile yetkili olduğu … Alt Yapı Bakım Onarım İş Ortaklığının taraf ehliyeti bulunup bulunmadığı değerlendirilmeksizin Mahkemece davanın tümden reddine karar verilmesi doğru olmamıştır. Açıklanan nedenlerle HMK’nın 353/1.a.4 bendi uyarınca esasa ilişkin sebepler incelenmeksizin davacıların istinaf başvurusunun kabulüne ve ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere: 1-Davacıların istinaf başvurusunun esasa ilişkin hususlar incelenmeksizin KABULÜNE,2-Bakırköy 6. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/163 Esas, 2018/1102 Karar ve 21/11/2018 tarihli kararının KALDIRILMASINA,3-Dairemiz kararına uygun olarak ve işin esası ile ilgili yeni bir karar verilmek üzere dosyanın ilk derece mahkemesine İADESİNE,4-Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı tarife gereğince alınması gereken 80,70 TL harçtan davacıların peşin olarak ayrı ayrı yatırmış olduğu 44,40 TL’şer harcın mahsubu ile bakiye 36,30 TL’şer harcın davacılardan ayrı ayrı tahsili ile HAZİNEYE İRAT KAYDINA,5-Davacıların yapmış olduğu istinaf yargılama giderlerinin, mahkemece yeniden kurulacak hükümde DEĞERLENDİRİLMESİNE,6-İstinaf incelemesi aşamasında duruşma yapılmadığından, vekalet ücreti hakkında karar verilmesine YER OLMADIĞINA, Dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde, 6100 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunun 353/1a-4.bendi gereğince kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.13/10/2022