Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
17. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/1311 Esas
KARAR NO: 2022/1160
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ: 11/12/2018
NUMARASI: 2014/1690 Esas, 2018/1182 Karar
DAVANIN KONUSU: Kayıt Kabul
KARAR TARİHİ: 13/10/2022
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde; … Turz. Ve Tic. Ltd. Şti. ile müvekkili idare arasında, 14.12.2007 tarihinde 12.176.000,00-TL bedel ile “Bayrampaşa Gençlik Merkezi ve Çevre Düzenlemesi Uygulama Projesi İnşaat İşi” sözleşmeye bağlandığı, şirket tarafından müvekkili idareye, sözleşmeye bağlı iş nedeniyle, … Bankası A.Ş.’den verilmiş 13.12.2007 tarihli 731.000,00-TL tutarında, … Bankası A.Ş.’den verilmiş 14.05.2008 tarihli ve 80.000,00-TL tutarında yine aynı bankadan verilmiş 18.03.2009 tarihli 26.000,00-TL tutarında üç adet kesin teminat mektubu verildiğini, Kadıköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2009/825 Esas sayılı dosyasında 27.05.2010 tarihli kararı ile söz konusu şirketin iflasına karar verildiğini, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 17/b maddesinde “…yüklenicinin iflas etmesi halinde, sözleşme feshedilerek yasaklama hariç hakkında 20 ve 22. Maddeye göre işlem yapılır” hükmü bulunduğunu, 4735 sayılı Kanun’un 17/b, 20/a, 22. Maddeleri ile Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 47. Maddesi gereğince ihale yetkilisinin 06.07.2010 tarih ve … sayılı Olur’u ile sözleşmenin feshine, kesin ve ek kesin teminatın irad kaydedilmesine karar verildiğini, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 22 nci maddesinde “19 uncu maddeye göre yüklenicinin fesih talebinin idareye intikali, 20 nci maddenin (a) bendine göre belirlenen sürenin bitimi, 20 nci maddenin (b) bendi ile 21 inci maddeye göre ise tespit tarihi itibariyle sözleşme feshedilmiş sayılır. Bu tarihleri izleyen yedi gün içinde idare tarafından fesih kararı alınır. Bu karar, karar tarihini izleyen beş gün içinde yükleniciye bildirilir. 19, 20 ve 21 inci maddelere göre sözleşmenin feshedilmesi halinde, kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar alındığı tarihten gelir kaydedileceği tarihe kadar Devlet İstatistik Enstitüsünce yayımlanan aylık toptan eşya fiyat endeksine göre güncellenir. Güncellenen tutar ile kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların tutarı arasındaki fark yükleniciden tahsil edilir.” hükmü yer aldığını, kesin teminat mektuplarının başlangıç tarihinden irad kaydedilmelerine karar verilen Temmuz 2010’a kadar güncellemelerinin yapıldığını ve üç adet teminat mektubunun güncellemesi sonucunda toplam 153.104,66-TL’nin yüklenici şirketten tahsili gerektiğinin anlaşıldığını, bu hükümler çerçevesinde idare hesabına irad kaydedilen kesin ve ek kesin teminatların TEFE/ÜFE güncelleme hesapları sonucunda ortaya çıkan toplam 153.104,66-TL teminat farkının Kadıköy İflas Müdürlüğü’nün … İflas sayılı dosyasına müvekkili idarenin alacağı olarak kaydedilmesi talebiyle işbu dava açıldığından bahisle müvekkili idarenin alacağı olan toplam 153.104,66-TL’nin Kadıköy İflas müdürlüğü’nün 2010/31 İflas sayılı dosyasına kaydedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı İflas İdaresi tarafından davaya karşı cevap dilekçesi sunulmamıştır.
İLK DERECE MAHKEME KARARI: İlk derece mahkemesince; davacı … ile davalı müflis şirket arasında Bayrampaşa Gençlik Merkezi ve Çevre Düzenlemesi Uygulama Projesi İnşaat İşine ilişkin olarak 14/12/2007 tarihli sözleşme imzalandığı, sözleşme bedelinin 12.176.000,00-TL ve tamamlanma süresinin 330 gün olduğu, sözleşmenin 11. maddesi gereğince kesin teminat miktarının 730.560,00-TL olduğu ve bu teminata ilişkin olarak yüklenici müflis şirket tarafından 731.000,00-TL teminat tutarının … Bankası A.Ş. Kurtuluş Şubesi’nin 13/12/2007 tarihli teminat mektubu ile 80.000,00-TL tutarının 14/05/2008 tarihli …Mecidiyeköy şubesi tarafından süresiz ve kesin teminat mektubu ile ve 26.000,00-TL … Bankası Altunizade Şubesinin 18/03/2009 tarihli sözleşme ile kesin ve süresiz teminat mektubu ile sağlandığı, … tarafından davalı müflis hakkında iflas kararı verildiği gerekçesiyle Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 17/b maddesinde yüklenicinin iflas etmesi halinde sözleşmenin feshedilerek hakkında 20 ve 22. Maddelere göre işlem yapılması kapsamında fesih kararı alındığı ve feshin 06/07/2010 tarihinde onandığı, hükme esas alınan bilirkişi raporunda 4753 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 17/b maddesine göre yüklenicinin iflası halinde yani iflasın kesinleşmesi ile iş sahibinin teminat mektubunu gelir kaydetme hakkı bulunduğu, dava açıldığı tarihte iflas kararının kesinleşmediği hatta davacı vekili tarafından sunulan dilekçe ile davanın alacak davası olarak düzeltilmesi talebi sonrasında buna uygun olarak yargılamaya alacak davası olarak devam edildiği ancak daha sonra müflis şirket aleyhinde yeniden iflas kararı verilmesi ve kararın kesinleşmesi neticesinde davacı idarenin anılan yasa kapsamında teminat mektuplarını güncelleme farkı alacağının talep edebileceği bir an için düşünülse bile 28.11.1956 tarih ve 15/15 sayılı ve İBK ve HGK’nun 17.03.1954 tarih ve 3/40-49 sayılı emsal içtihadı gereğince; davanın açıldığı tarihteki koşullara ve hukuki duruma göre hükme bağlanması gerektiği dolayısıyla dava tarihi itibariyle müflis şirket hakkında kesinleşmiş bir iflasın bulunmadığı dolayısı ile davacının güncelleme farkı alacağının koşulların oluşmadığı dikkate alınarak istemin yerinde olmadığı kanaatine varılarak davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF NEDENLERİ: Karar yasal süresi içerisinde davacı vekili tarafından istinaf edilmiştir. Davacı vekili istinaf dilekçesinde; iş bitim tarihi olan 20.05.2009 tarihinden itibaren yüklenicinin cezalı olarak çalıştığını, İhale Makamı’nın 06.07.2010 tarih, 22944-2288 sayılı Olur7u ile 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 17/b, 20/a, 22 maddeleri ile Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 47. Maddesi gereğince sözleşme feshedildiğini, sözleşmenin feshinin 4735 sayılı Kanunun 17/b, 20/a, 22 maddeleri ile Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 47. Maddesi gereğince gerçekleştirildiğini, sözleşmedeki sürede taahhüdünü yerine getiremeyen yüklenici ile imzalanan sözleşmenin feshedilmesinin yasaya uygun olduğunu, sözleşmenin feshi kararının sadece iflas kararı sebebiyle verilmediğini, işin bitim tarihinden itibaren 1 yıldan fazla zaman geçtikten sonra hala 4735 sayılı Yasanın 20/a maddesi gereğince taahhüdünü yerine getirmemiş olan yüklenici ile yapılan sözleşmenin feshedildiğini, ihale makamı Olur’unda fesih sebebi olan mevzuat hükümlerinin ayrı ayrı belirtilmiş olup iflas kararının ortadan kalkmasının sözleşmeyi yeniden geçerli hale getirmeyeceğini, mahkemece verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğu için bozulması gerektiğini, ayrıca müvekkili idare aleyhine nispi vekalet ücreti ve nispi harca hükmedilmesinin de usul ve yasaya aykırı olduğunu, kararın bu yönüyle de bozulması gerektiğinden bahisle ilk derece mahkemesi kararının istinaf incelemesi sonucu bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE : Dava, İİK’nun 235. maddesi gereği alacağın masaya kaydına yöneliktir. Davacı idarenin … Turz. Ve Tic. Ltd. Şti.’ne 14.12.2007 tarihinde 12.176.000,00-TL bedel ile “Bayrampaşa Gençlik Merkezi ve Çevre Düzenlemesi Uygulama Projesi İnşaat İşi” ni verdiği, davalı şirketin iflası üzerine sözleşmeyi feshettiği, teminat mektuplarını irad kaydettiği, 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 17/b maddesinin “Yüklenicinin iflas etmesi halinde, sözleşme feshedilerek yasaklama hariç hakkında 20 ve 22 nci maddeye göre işlem yapılır.” hükmünü içerdiği yine 22/2 maddesinin “19, 20 ve 21 inci maddelere göre sözleşmenin feshedilmesi halinde, kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar alındığı tarihten gelir kaydedileceği tarihe kadar Devlet İstatistik Enstitüsünce yayımlanan aylık toptan eşya fiyat endeksine göre güncellenir. Güncellenen tutar ile kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların tutarı arasındaki fark yükleniciden tahsil edilir.” hükmünü içermesi sebebiyle güncelleme tutarı olan 153.104,66-TL’nin iflas masasına kaydını talep ettiği, mahkemece dava tarihi itibariyle müflis şirket hakkında kesinleşmiş bir iflasın bulunmadığından bahisle davacının güncelleme farkı alacağının koşulları oluşmadığından davanın reddine karar verildiği görülmüştür. 2004 Sayılı İcra Ve İflas Kanunu’nun İflas tarihi başlıklı 165 nci maddesinin 1 nci fıkrasının “İflas hükümle açılır ve bu hükümde açılma anı gösterilir.” hükmünü içerdiği, yine Kanun yollarına başvurma başlıklı 164 ncü maddesinin 3 ncü fıkrasının “İflâs kararına karşı kanun yoluna başvurulması, iflâsın ilânına ve masanın teşkiline mâni değildir. Yalnız ikinci alacaklılar toplantısı, iflâs kararı kesinleşmedikçe yapılamaz.” hükmünü içerdiği görülmektedir. Kanuni düzenlemelerden anlaşıldığı üzere iflasa karar verildiği anda, borçlu (müflis) hakkında iflasın açılmış olduğu, iflas kararında, iflasın açılma anı (zamanı) gün, saat ve dakika olarak gösterilir, iflas kararının bütün hüküm ve sonuçlarını iflas kararında gösterilmiş olan iflasın açılma anından itibaren meydana getireceği tartışmasızdır. 2004 sayılı İcra İflas Kanunu’nun 195. maddesinde iflasın açılması ile müflisin borçlarının muaccel olacağı ve iflasın açıldığı güne kadar işlemiş faiz ve takip masraflarının ana paraya ilave edilerek masaya kaydedileceği öngörülmüştür. Bu hükmün amacı, iflas tarihinde masanın aktif ve pasiflerinin eşit şekilde ve aynı zamanda belirlenerek müflisin tüm alacaklılarına eşit ödeme yapılmasıdır. İİK’nın 195/1. maddesinin “Borçlunun taşınmaz mallarının rehni suretiyle temin edilmiş olan alacaklar müstesna olmak üzere iflasın açılması müflisin borçlarını muaccel kılar. İflasın açıldığı güne kadar işlemiş faiz ile takip masrafları anaya zammolunur” hükmü uyarınca iflas tarihine kadar doğan iflas alacağı ve fer’ilerinin tespitiyle varsa belirlenen tutarın kayıt ve kabulüne karar verilmesi gerekir. İİK’nın 195. maddesine göre iflas masasına yazılacak alacakların iflas tarihi itibariyle hesaplanıp, belirlenmesi gerekir. İflasın açılması ile ipotekle temin edilen alacaklar hariç, diğer alacaklar muaccel hale gelir ve şayet davacı tarafça açıkça faiz talebinde bulunulmuşsa iflasın açıldığı tarihe kadar işleyen faizler ve takip masrafları da asıl alacağa eklenerek masaya yazılır. İİK’nın 196/3. maddesi uyarınca asıl alacağa faiz işlemeye devam ederse de, bu ancak tasfiye bakiyesi kalırsa ayrıca ödenir. Somut olayda; ilk derece mahkemesince iflas kararı verilmesi ile iflasın hüküm ve sonuçları doğar. Doktrine ve emsal yargı kararlarına bakıldığında, iflas kararının kanun yoluna götürülmesi, hukuki sonuçların ortaya çıkmasına engel değildir. Dolayısıyla ihale makamı idarenin, 4735 sayılı Kanun’un 17’nci maddesinin (b) bendine dayanarak yüklenici ile akdedilen Kamu İhale Sözleşmesi’nin feshedebilmesi ve teminatların irat kaydedilmesi için iflas kararının kesinleşmesi zorunlu olmayıp ilk derece mahkemesi tarafından verilmiş bir iflas kararının mevcut olması yeterlidir. İflas davalarının kamu düzenini ilgilendiren davalardan olması ve mahkemece kayıt kabulüne karar verilecek miktarın diğer alacaklıların alacak miktarlarını ve haklarını da etkileyecek olması sebebiyle davacının, davalı yüklenici müflis şirketten olan varsa alacağının iflas tarihine kadar doğan iflas alacağı ve fer’ileri belirtilerek, davacı tarafın talebi konusunda olumlu olumsuz bir karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçeyle davanın reddine karar verilmesi yönünde hüküm tesisi doğru olmamıştır. Öte yandan kayıt kabul davalarında tahsile değil, alacağın iflas masasına kaydına karar verilmekle yetinilir. Alacağın ödenmesi ancak tasfiye sonunda masa mevcudunun sıra cetveline uygun biçimde dağıtımı aşamasında gerçekleşir ve alacakların tam olarak ödenip ödenmeyeceği ancak bu aşamada anlaşılabilir. Bu sebeple kayıt kabul davalarında maktu karar ve ilam harcı alınması, maktu vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiği gözetilmeden, davalı yararına nispi vekalet ücretine hükmedilmesi de isabetli değildir. Bu sebeple ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;1-Davacı tarafın istinaf başvurusunun KABULÜNE,2-İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/1690 Esas, 2018/1182 Karar ve 11/12/2018 tarihli kararının HMK’nun 353/1-a.4 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA,3-Dosyanın, Dairemiz kararına uygun şekilde yargılama yapılmak ve yeniden bir karar verilmek üzere mahal Mahkemesine İADESİNE, 4-Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı tarife gereğince alınması gereken 80,70 TL maktu istinaf karar harcından davacı tarafından peşin olarak yatırılan 44,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 36,30 TL harcın davacıdan tahsili ile HAZİNEYE İRAT KAYDINA, 5-Davacı tarafın yapmış olduğu istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına, 6-İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine YER OLMADIĞINA, Dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353/1-a.4 bendi gereğince kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi.13/10/2022