Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
17. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/2822 Esas
KARAR NO: 2022/67
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İstanbul Anadolu 9. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ: 10/04/2018
NUMARASI: 2017/742 Esas, 2018/396 Karar
DAVANIN KONUSU: İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
KARAR TARİHİ: 20/01/2022
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket tarafından işletilen köprü ve otoyoldan davalıya ait …, …, … plakalı araçların ihlalli geçişleri nedeniyle doğan ve yasal süresi içerisinde ödenmeyen geçiş tutarları ve yasadan kaynaklı para cezalarının tahsili amacıyla davalı aleyhinde İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlattıklarını, davalının takibe haksız olarak itiraz ettiğini belirterek itirazın iptaline, takibin devamına ve %20’den az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: kaçak geçişin söz konusu olmadığını, araçların HGS’sinin bulunduğunu ve anlaşmalı bankalarla da otomatik geçiş sebebi ile ödemeye yetecek miktarda fazlasıyla paranın bulunduğunu, durum böyle iken kaçak geçiş görünmesinin sebebinin davalı şirketin para tahsil sistemi uygulamasından kaynaklandığını, müvekkili şirketin kusurunun bulunmadığını, bu durumda 10 katı ceza uygulamamasının mümkün olmadığını belirterek davanın reddine, kötüniyet tazminatının davacıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu doğrultusunda; davalıya ait araçların ihlalli geçiş yaptıkları gerekçesi ile davanın kabulüne, davalı/takip borçlusunun, İstanbul Anadolu … İcra müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasına vaki itirazının İptaline, davaya konu alacağın %20 ‘si olan 1.655,83 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Karar yasal süresi içerisinde davalı vekili tarafından istinaf edilmiştir. Davalı vekili istinaf dilekçesinde; özel şirket olan otoyol şirketi tarafından ceza uygulanmasının sosyal hukuk devleti ilkesi ile bağdaşmadığını, ayrıca yasal düzenleneme ile cezanın 4 kata indirildiğini, müvekkiline ait araçlarda HGS ve OGS cihazlarının bulunduğunu, geçişlerde ücretin otomatik ödendiğini, kredi kartından da çekim yapılabildiğini, hesapta yeterli bakiyenin de bulunduğunu, davacı şirketin yazılımından kaynaklı sıkıntıların yaşandığını, bu hususun bilirkişi raporuyla da tespit edildiğini, müvekkili şirketin bir kusurunun bulunmadığını belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE HUKUKİ NİTELENDİRME: Dava, İİK’nun 67. maddesi gereğince davacının geçiş ihlalinden kaynaklı davalıdan olan alacağının tahsili amacıyla başlattığı takibe karşı davalı itirazının iptali istemine ilişkindir. Uyuşmazlık, davalı adına kayıtlı aracın ihlalli geçiş yaptığı gerekçesi ile İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı takip dosyası ile davalı aleyhinde 8.279,15 TL üzerinden takip başlattığı, davalının takibe itiraz etiği, takibi durdurulmasına karar verildiği, davanın yasal bir yıllık süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır. Uyuşmazlık, davalı adına kayıtlı aracın ihlalli geçiş yapıp yapmadığı, davaya konu tutarda borcu bulunup bulunmadığı noktasında toplanmıştır. İnceleme, istinaf sebepleri ile sınırlı olarak yapılmıştır. Mahkemece uyuşmalık konularında bilirkişi raporu alınmıştır. 16.02.2018 tarihli bilirkişi raporunda; davalıya ait … plakalı araca ait 2 adet ihlalli geçişler anında ve sonrasındaki 15 günlük periyotta HGS hesabında 195,75 TL ve 165,40 TL’yi mahsup edebilecek yeterli bakiyenin bulunmadığı, … plakalı araca ait 2 adet ihlalli geçişler anında ve sonrasındaki 15 günlük periyotta OGS hesabında 165,40 TL ve 30,35 TL’yi mahsup edebilecek yeterli bakiyenin bulunmadığı, ihlalli geçişlerden sonraki 26. günde yeterli bakiyenin bulunduğu, … plakalı araca ait 1 adet ihlalli geçiş anında ve sonrasındaki 15 günlük periyotta OGS hesabında 195,75 TL’yi mahsup edebilecek yeterli bakiyenin bulunmadığı, dava konusu geçişlerde 4. sınıf aracın Osmangazi Köprü geçiş ücretinin 165,40 TL, Hersek – Gemlik geçiş ücretinin 30,35 TL, Gemlik – Hersek geçiş ( OsmanGazi Köprü + Hersek – Gemlik) ücretinin 195,75 TL olduğu belirtilmiştir. Davanın dayanağını oluşturan 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun’un 30/5. maddesinde “…(5) 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin on katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir. …” hükmü düzenlenmişken 25.05.2018 tarih ve 30431 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 16.05.2018 tarih ve 7144 sayılı Kanunun 18. maddesi ile birinci ve beşinci fıkralarında yer alan “on” ibareleri “dört” şeklinde değiştirilmiştir. Aynı Kanunun 19. maddesi ile 6001 sayılı Kanuna geçici 3. madde ilave edilmiştir. 6001 sayılı Kanuna eklenen Geçici 3. madde de ise “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce otoyollar ile erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için belirlenen geçiş ücretlerini ödemeden yapılmış olan geçişlerde araç sahiplerine bu Kanunun 30. maddesinin beşinci fıkrası uyarınca tahakkuk ettirilen ancak bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla tahsilatı yapılmamış olan para cezaları hakkında bu Kanunun 30. maddesinde yer alan oranlar uygulanır.” düzenlemesi yapılmıştır. Kanunun 30. maddesinin, 27.03.2015 tarihli ve 6639 sayılı Kanunun 33. maddesi ile değişiklik yapılan (7) numaralı fıkrasında, geçiş ücreti ödenmeden geçiş yapılması hâlinde ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere bu maddenin (1) numaralı ve (5) numaralı fıkralarında belirtilen cezaların uygulanmayacağı öngörülmektedir. Bakırköy 6. Asliye Ticaret Mahkemesince 6001 sayılı Kanunun 30/7 maddesinin Anayasa aykırılığı iddiası ile açılan davada, Anayasa Mahkemesi 18.01.2018 tarih, 2017/166 E. 2018/8 Karar sayılı kararında “…. İşletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücreti ödenmeden geçiş yapılması hâlinde yaptırım uygulanmasına sebebiyet veren eylem ücret ödemeden geçiş yapılması anında tamamlanmış olacaktır. Bu durumda, kuralda belirtilen ödemesiz geçiş tarihinden itibaren on beş gün içinde geçiş ücretinin ödenmesi hâlinde cezanın uygulanmayacağına ilişkin düzenleme oluşan neticeyi ortadan kaldırılmakta olup ihlalli geçiş eylemini gerçekleştirenler lehine getirilmiş bir düzenlemedir…. kuralda, cezasızlık hâlinin kapsamı, eylemin sonucu olarak öngörülen yaptırımın hangi hâlde uygulanmayacağı, ödemenin hangi süre içinde yapılması gerektiği açık, anlaşılır, uygulanabilir ve nesnel olarak belirlenmiştir. Geçiş ücretinin ödenmesi şekil ve yöntemlerinin tümünün önceden öngörülmesi ve kanun koyucu tarafından tek tek belirlenerek kanun metninde ifade edilmesi oldukça güçtür. Geçiş ücretinin tahsili yöntemlerinin zaman içinde değişip gelişebileceği ve otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerinin tahsili yöntemlerinin benzerlik arz ettiği hususları dikkate alındığında kuralda belirlilik ilkesine aykırılık bulunmamaktadır…” yönünde karar vermiştir. Bu durumda davalının ihlali sebebiyle davacının, davalıya ayrıca bir bildirim yapmadan ihlalli geçiş sebebi ile yaptırım uygulayabileceği anlaşılmaktadır. Geçiş esnasında ödeme olmadığında veya HGS veya OGS sisteminden provizyon alınamadığı takdirde gişe çıkışlarındaki bariyerler açılmadığından, davalı ücret ödemeden geçiş yaptığını bilmektedir. OGS ve HGS kartlarından para çekilmemesi halinde davalı geçiş ücretini ödemek zorundadır. Somut uyuşmazlıkta, davacının özel hukuk hükümlerine tabi ticari şirket olduğu, davacıya, 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayolları için farklı hukuki rejim ve usulleri düzenleme yetkisi verildiği, ihlalli geçiş halinde geçiş ücretinin mutlaka geçişi izleyen 15 (on beş) gün içerisinde sadece … Bankası ya da … şubelerine ödenmesi gerektiği, davacı tarafından 27.04.2017 tarihinde başlatılan takipten sonra, 16.05.2018 tarihli değişiklik ile “…geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin on katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir. …” hükmündeki “on” ibaresinin “dört” şeklinde değiştirildiği, yasal düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarih itibari ile geçiş ücreti davalıdan tahsil edilmediğinden bu durumdan davalınında faydalandığı, takip tarihi itibari ile davacının davalıdan Osmangazi Köprüsünden 2 (165,40 TL geçiş ücreti+ 4 katı cezası 661,60 TL x2 ), Hersek – Gemlik’ten 1 (30,35 TL geçiş ücret+121,40 TL 4 katı cezası) ve OsmanGazi Köprü + Hersek – Gemlik’ten 2 (195,75 TL geçiş ücreti+ 4 katı ceza tutarı 783,00 TL x2) adet ihlalli geçişlerinin bulunduğu, toplam 3.763,25 TL alacaklı olduğu, bu miktarlar üzerinden davanın kısmen kabulüne karar verilmesi gerektiği anlaşılmakla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan gerekçelerle; 1-Davalının istinaf başvurusunun KABULU İLE, HMK’nun 353/1b-2 maddesi uyarınca İstanbul Anadolu 9. Asliye Ticaret Mahkemesinin 10/04/2018 gün ve 2017/742 Esas, 2018/396 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA, ve YENİDEN HÜKÜM TESİSİNE, 2-a)Davanın KISMEN KABULÜ ile, İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasında davalı borçlunun yaptığı itirazın kısmen iptali ile takibin geçiş ücreti ile 4 katı ceza tutarı olmak üzere toplam 3.763,25 TL üzerinden devamına, miktara takipte belirtilen faiz oranını aşmamak kaydı ile değişen oranlarda avans faizi uygulanmasına, fazlaya ilişkin talebin REDDİNE, b) 3.763,25 TL üzerinden hesaplanacak %20 icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 3-492 sayılı Harçlar Kanunu’na ekli (1) sayılı tarife gereğince; alınması gerekli 257,06 TL nispi karar ve ilam harcından, peşin alınan 141,39 TL harcın mahsubu ile bakiye 115,67 TL karar ve ilam harcının davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA, 4-İhlalli geçişte yasa koyucu tarafından belirlenen ceza tutarının sonraki yasa ile değiştirilmesi ve dava tarihi itibari ile davacının davasında haklı olması nedeni ile yargılama giderlerinin davalının üzerinde bırakılmasına, 5-Davacı tarafından yapılan 31,40 TL başvurma harcı, 141,39 TL peşin harç, 654,80 TL bilirkişi/posta/tebligat gideri olmak üzere toplam 827,59 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,6-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden kabul edilen kısım üzerinden AAÜT gereğince hesap edilen 3.763,25 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 7-İhlalli geçişte yasa koyucu tarafından belirlenen ceza tutarının sonraki yasa ile değiştirilmesi ve dava tarihi itibari ile davacının davasında haklı olması nedeni ile reddedilen kısım için davalı lehine vekalet ücreti taktirine yer olmadığına, 8-Karar kesinleştiğinde HMK’nun 333. maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının taraflara iadesine, İstinaf Giderleri Yönünden; 1-Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan 492 sayılı Harçlar Kanununu gereğince alınması gereken 80,70 TL istinaf maktu karar harcının peşin alınan 141,50 TL harçtan mahsubu ile fazla alınan 60,80 TL harcın karar kesinleştiğinde istem halinde davalıya iadesine, 2-İstinaf yargılama giderlerinin davalının kendi üzerinde bırakılmasına, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 353/1b-2 bendi ve aynı Kanunun 362/1.a maddesi gereğince kesin olarak oybirliği ile karar verildi.20/01/2022