Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi 2018/199 E. 2020/1698 K. 17.09.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
17. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/199 Esas
KARAR NO: 2020/1698
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İstanbul Anadolu 1. Asliye Ticaret Mahkemesi
TARİHİ: 09/11/2017
NUMARASI: 2015/963 Esas, 2017/1223 Karar
DAVANIN KONUSU: Kayıt Kabul
KARAR TARİHİ: 17/09/2020
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin 30/01/2002-27/02/2014 tarihleri arasında davalı müflis şirkette ustabaşı olarak aylık 3.944,55 TL brüt maaş ile çalıştığını, haftalık 12 saatlik fazla mesai ücretinin şimdiye kadar hiç ödenmediğini, bu konuda iflas masasına yapılan başvurunun oy çokluğu ile reddedildiğini, çalışma süreleri ve ücretler konusunda ihtilaf olmadığını ileri sürerek alacağının hesaplanarak davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının 251.461,35 TL alacak kayıt talebinde bulunduğunu, alacak talebinin 50.919,93 TL’sinin kabul edilerek işçilik alacağı olması nedeniyle 1. sırada kaydedildiğini ve fazla mesai alacağına ilişkin 200.541,42 TL’sinin reddedildiğini, davacının taleplerini tevsik edici dayanak belge sunulmadığını, talep edilen fazla mesai ücretinin nasıp hesaplandığının, hangi dönemlere ilişkin talepte bulunduğunun belirlenemediğini beyanla zamanaşımı defi ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İlk derece mahkemesi iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına nazaran; işçilik haklarının 5 yılda zaman aşımına uğrayacağı, davacının iflas tarihine kadar işçi olarak çalıştığı, iflas tarihinin 27/02/2014 olduğu, 27/02/2009-27/02/2014 tarihleri arasındaki fazla mesai ücretinin 47.714,84 TL olduğundan bahisle davanın bu miktar üzerinden kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı vekili istinaf dilekçesinde; davacının alacak iddiasına dair yeterli belge ve fatura sunamadığını, yerel mahkemenin eksik inceleme ve hatalı değerlendirmeye dayalı bilirkişi raporunu hükme esas aldığını, davacı tanıklarının davalı işverene karşı aynı mahiyette dava açan kişiler olduğunu, raporda çalışma döneminden fazla hesaplama yapıldığını, kabul manasına gelmemekle birlikte; davacının fazla mesai yaptığının kabul edilmesi halinde yerleşik Yargıtay İçtihatları doğrultusunda kabul edilen tutar üzerinden hakkaniyet indirimi yapılması gerektiğini, yerel mahkemece hesaplanan işçi alacaklarının sıra cetveline kaçıncı sırada kaydedilmesi gerektiği hususunda hüküm kurulmadığını, davacının alacaklarının 1. ve 4. sıraya kaydı gereken tutarların ayrı ayrı hesaplanması ve bu hususa göre hüküm kurulması gerektiğini, belirterek ilk derece mahkeme kararının kaldırılması ile davanın reddine karar verilmesini talep ve istinaf etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE HUKUKİ NİTELENDİRME: Dava, İİK’nun 235. maddesine göre açılan işçi alacağına dayalı kayıt kabul davasıdır. İİK’nun 235. maddede, sıra cetveline itiraz edenlerin, cetvelin ilanından itibaren 15 gün içinde iflasa karar verilen yerdeki ticaret mahkemesine dava açmaya mecbur oldukları, 223. maddenin üçüncü fıkrası hükmünün mahfuz olduğu belirtilmiştir. Maddede düzenlendiği üzere, sıra cetveline itiraz davası açma süresi 15 gündür.Süre, sıra cetvelinin ilanından itibaren başlar. İİK’nun 166. maddedeki gazetelerde yapılan ilanlardan en son ilan tarihinden itibaren işlemeye başlar. İflas masasına alacak yazdırırken, tebligatı kabulü elverişli adres gösterilerek, Adalet Bakanlığınca çıkarılan tarifede gösterilen yazı ve tebliğ giderlerini avans olarak vermek suretiyle, İflas idaresince alınacak kararların kendisine tebliğ edilmesini istemiş olan alacaklılara, alacaklarının kabul veya ret edildiği ayrıca tebliğ edilir (İİK 223. M). Bu alacaklılar için sıra cetveline itiraz davası açma süresi, sıra cetvelinin ilanından itibaren değil, bu tebligatın yapıldığı tarihten itibaren işlemeye başlar. Çünkü 235. maddede açıkça 223. maddesi saklı tutulmuştur. İİK’nun 223/3. fıkra son cümleye göre, bu muameleyi yaptırmış alacaklılar hakkında İflas idare memurunun kararlarına karşı kanun yolları, kendilerine tebliğ tarihinden itibaren başlar. İİK’nun 223/3. fıkrasına göre yazı ve tebliğ giderlerini avans olarak vermek suretiyle İflas idaresinin kararlarının kendisine tebliğini istememiş olan alacaklı için, sıra cetveline itiraz davası açma süresi yukarıda belirtildiği üzere, sıra cetvelinin ilanından itibaren işlemeye başlar. Somut olayda, davacının masaya 251.461,35 TL alacak kayıt talebinde bulunduğu, alacak talebinin 50.919,93 TL’sinin kabul edilerek işçilik alacağı olması nedeniyle 1. sırada kaydedildiği, fazla mesai alacağına ilişkin 200.541,42 TL’lik kısmının reddedildiği, İflas Dairesinin cevabı yazılarında, şirketin iflas tarihinin 27/02/2014 sıra cetvelinin 17/12/2014 tarihinde … Gazetesinde, 19/12/2014 tarihinde Ticaret Sicil Gazetesinde yayınlandığı, masa kararı ve sıra cetvelinin davacı vekiline 09/01/2015 tarihinde tebliğ edildiği, davacı tarafın dosyaya tebliğ gideri yatırmadığı ifade edilmiştir. Kayıt kabul davası 05/01/2015 tarihinde yasal süresinde açıldığı anlaşılmıştır. Mahkemece davacı tarafça gösterilen tanık dinlenmiş, bilirkişi raporu alınmıştır. Bilirkişi 13/04/2016 tarihli raporunda; kayıt kabul talebinde bulunan davacının fazla mesai alacağına ilişkin sadece davacının dava dilekçesinde belirttiği aylık 3.944,55 TL, ücret beyanına rastlanıldığını müflis şirket tarafından bu konuda verilmiş herhangi bir bilgi ve beyana dava dosyası içinde rastlanılmadığını, fazla mesaiye konu olabilecek ücretin belirlenebilmesi amacıyla ilgili yıllara ilişkin alacaklı/davacıya ait ücret bordrosu ve/veya sigorta kaydının dosya kapsamında mevcut olmadığını, defter ve kayıtların davacı iddiası ile kararlaştırabilmesi için davacının dava dosyasına ücret bordrolarının, fazla mesaiye ilişkin kayıtların ve SGK dosyasının getirilmesi gerektiğini, fazla mesai konusunda hiç bir delile rastlanılmadığını bildirmiştir. Atanan başka bir bilirkişi 29/09/2016 tarihli raporunda; davacının hizmet dökümünün incelenmesinde prime esas son kazancının 3.944,55 TL olduğunun anlaşıldığını, tanık beyanı ve dosya kapsamına göre dava tarihi olan 05/01/2015 tarihinden 5 yıl geriye dönük olarak davacının toplam 43.850,29 TL’lik fazla çalışma ücretine hak kazandığını bildirmiştir. Mahkemece, davacının iflas tarihine kadar çalışması sebebi ile 5 yıllık zamanaşımı süresinin şirketin iflas tarihi olan 27/02/2014 tarihinden hesap edilmesi gerektiğinden bahisle 27/02/2009-27/02/2014 tarihleri arasında fazla mesai ücretinin hesabı konusunda bilirkişiden ek rapor alınmıştır. Bilirkişi ek raporunda; davacının 27/02/2009-30/06/2009 dönemi için 3.137,13 TL, 01/07/2009-31/12/2009 dönemi için 5.304,50 TL, 05/01/2010-30/06/2010 dönemi için 5.580,06 TL, 01/07/2010-31/12/2010 dönemi için 5.817,34 TL, 01/01/2011-30/06/2011 dönemi için 6.096,73TL, 01/07/2011-31/12/2011 dönemi için 6.406,73 TL, 01/01/2012-30/06/2012 dönemi için 6.785,63 TL, 01/07/2012-31/12/2012 dönemi için 7.198,96 TL, 01/01/2013-30/06/2013 dönemi için 7.490,60 TL, 01/07/2013-31/12/2013 dönemi için 7.818,97 TL, 01/01/2014-30/06/2014 dönemi için 8.197,86 TL, 01/07/2014-27/12/2014 dönemi için 6.644,66 TL olmak üzere bürüt 76.479,17 TL, pirim ve vergi kesintilerinden sonra net 47.714,84 TL fazla mesai alacağının bulunduğunu bildirmiştir. Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları, delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın bu tür yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır. Fazla çalışmaların uzun bir süre için hesaplanması ve miktarın yüksek çıkması halinde Yargıtayca son yıllarda hakkaniyet indirimi yapılması gerektiği istikrarlı uygulama halini almıştır. Ancak fazla çalışmanın tanık anlatımları yerine yazılı belgelere ve işveren kayıtlarına dayanması durumunda böyle bir indirime gidilmemektedir. (YARGITAY 22. Hukuk Dairesinin 2016/29336 E, 2019/23449 K. Sayılı ilamı) Somut uyuşmazlıkta, davacının fazla mesaisinin hesabı konusunda alınan bilirkişi raporu denetime açık olsa da; bilirkişi hesabını iflas tarihi itibari ile yapmamış, mahkemece hakkaniyet indirimi yoluna gidilmemiştir. Bu sebeple hesap dairemizce yapılmıştır. Davacının , 27/02/2009-30/06/2009 dönemi için 3.137,13 TL, 01/07/2009-31/12/2009 dönemi için 5.304,50 TL, 05/01/2010-30/06/2010 dönemi için 5.580,06 TL, 01/07/2010-31/12/2010 dönemi için 5.817,34 TL, 01/01/2011-30/06/2011 dönemi için 6.096,73TL, 01/07/2011-31/12/2011 dönemi için 6.406,73 TL, 01/01/2012-30/06/2012 dönemi için 6.785,63 TL, 01/07/2012-31/12/2012 dönemi için 7.198,96 TL, 01/01/2013-30/06/2013 dönemi için 7.490,60 TL, 01/07/2013-31/12/2013 dönemi için 7.818,97 TL, 01/01/2014-27/02/2014 dönemi için 630,60 TL, olmak üzere bürüt 62.267,25 TL fazla mesai alacağı hesaplanmıştır. Bu bedelden, %15 SGK ve işsizlik primi kesintisi 9.340,08 TL, 12.600,00 TL’si için %15 gelir vergisi 1.890,00 TL, sonra gelen 30.000,00 TL’si için %20 gelir vergisi 6.000,00 TL’, 30.000,00 TL’yi aşan kısım için %27 gelir vergisi 5.310,15 TL, damga vergisi %0 7,59, 472,61 TL’nin mahsubundan sonra sonra net 39.254,41 TL fazla mesai ücreti alacağının bulunduğu anlaşılmıştır. İmtiyazlı olarak kabul edilen işçilik alacaklarının, İİK’nun 206.A maddesine göre, iflasın açılmasından önceki bir yıl içinde tahakkuk etmiş ihbar ve kıdem tazminatları dahil alacakları ile iflas nedeni ile iş ilişkisinin sona ermiş olması üzerine hak etmiş oldukları ihbar ve kıdem tazminatları olarak düzenlenmiştir. Tüm dosya kapsamına nazaran; işçilikte geçen süre ve fazla mesai ücreti alacak miktarı göz önüne alındığında tespit edilen 39.254,41 TL fazla mesai ücret alacağına %25 hakkaniyet indiriminin hak ve nesafet kurallarına uygun düştüğü, hakkaniyet indiriminden sonra davacı alacağının 29.440,80 TL bulunduğu, İİK’nun 206.A maddesi gereğince hesap edilen fazla mesai işçilik alacağının iflasın açılmasından önceki bir yıllık alacağın imtiyazlı olarak birinci sıraya kaydının, geri kalan miktarın ise, adi alacak olarak 4. sıraya kaydının gerektiği, iflas tarihi 27.02.2014’den geriye dönük 1 yıl için davacı alacağının bürüt 13.443,30 TL net 9.410,31 TL olduğu, bu miktarın imtiyazlı olarak 1. Sırada bakiyesinin 4. Sıraya yazılması gerektiği anlaşılmış, davanın kısmen kabulüne karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere; 1-Davalı vekilin istinaf başvurusunun HMK’nun 353/1-b.2 maddesi gereğince KABULÜNE, a)İstanbul Anadolu 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/963 Esas, 2017/1223 Karar ve 09/11/2017 tarihli kararının KALDIRILMASINA, b)Davanın 29.440,80 TL üzerinden KISMEN KABULÜNE, 29.440,80 TL fazla mesai ücret alacağının 9.410,31 TL’nin 1. sıraya, bakiye 20.030,49 TL’lik kısmının ise 4. sıraya olmak üzere, İstanbul Anadolu …İcra ve İflas Müdürlüğünün … İflas sayılı dosyasında işlem gören müflis … LTD’nin İflas masasına kayıt ve KABULÜNE, c)Fazlaya dair istemin REDDİNE, 2-Harçlar kanunu uyarınca alınması gereken 54,40 TL maktu harçtan , peşin alınan 27,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 26,70 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına, 3-Davacı tarafından yapılan 900,00 TL bilirkişi gideri, 643 TL tebligat ve posta gideri olmak üzere toplam 1.543,00 TL nin davanın kabul edilen kısmına isabet eden 663,70 TL’si ile 27,70 TL harç gideri toplamı olan 691,40 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına, 4-Davalının yapmış olduğu yargılama gideri olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına, 5-Davacı kendisini vekille temsil ettiğinden, kabul edilen kısım üzerinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T uyarınca takdir edilen 3.400,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesini, 6-Davalı kendisini vekille ettiğinden, reddedilen kısım üzerinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T uyarınca takdir edilen 3.400,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, 7-HMK 333. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra, yatırılan avansın kullanılmayan kısmının yatıran tarafa iadesine, İstinaf yargılama giderleri; 1-Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı tarife gereğince alınması gereken 83,50 TL başvuru harcı ile istinaf kanun yolu başvuru harcı 148,60 TL olmak üzere toplam 232,10 TL harçtan davalı tarafça peşin olarak yatırılmış olan toplam 117,10 TL’den mahsubu ile bakiye kalan 115,00 TL harcın davacıdan alınarak hazineye İRAT KAYDINA, 2-Davalının istinaf yargılaması aşamasında yapmış olduğu 117,10 TL istinaf harcı ile 36,00 TL posta giderinden oluşan toplam 153,10 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 353 /1-b.2 bendi ile aynı kanunun 362/1.a maddesi gereğince kesin olmak üzere oybirliği ile karar verildi.17/09/2020