Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi 2018/1587 E. 2018/1915 K. 15.11.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
17. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/1587 Esas
KARAR NO : 2018/1915
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 5. ASLİYE TİCARET
MAHKEMESİ
TARİHİ : 08/06/2017
NUMARASI : 2010/1624 2017/616
DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit
KARAR TARİHİ: 15/11/2018
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. Maddesi uyarınca dosya incelendi,
GEREGİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacılardan … Yemek Ltd. Şti ile davalılar arasında 29,06.2010 tarihinde “…Yemekhane İşletmesi Sözleşmesi” imzalandığını, Sözleşmeye göre…urumlarının Çekmeköy’deki Ana Okulunun Öğrenci Yemek ve Kantin hizmetlerinin müvekkiline verildiğini, Sözleşmenin 13. Maddesine göre, Davacının davalılara 250.000,00 TL bağışta bulunacağının, 14 maddesinde ise öğrenci sayısı 300 ün altına düştüğü halde bağışın % 50 sinin geri ödeneceğinin belirlendiğini, Sözleşmenin imzalanmasıyla birlikte davacının davalılara 50.000,00 TL nakit ve toplam 200.000,00 TL tutarında 6 adet çekin teslim edildiğini, müvekkilinin üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirdikten sonra davalıların velilerden para toplayarak ortalıktan kaybolduklarını ve kendilerine verilen çekleri de ciro yoluyla 3. kişilere vererek bir çok veliyi dolandırdıklarını, davalıların müvekkilini zarara uğrattığını, nitekim bu faaliyetleri nedeniyle tutuklandıklarını ileri sürerek taraflar arasındaki sözleşmenin feshine, sözleşmeye göre keşide ettikleri çeklerden dolayı borçlu olmadıklarının tespitine, yapılan ödemelerin istirdadına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA
Davalı ….cevap dilekçesinde özetle; bu konuda daha önce Kadıköy Cumhuriyet Başsavcılığında ifade verdiğini, Kardeşi … adına Çekmeköy’de Ana Okulu açtıklarını, İşleri vekaleten kendisinin yürüttüğünü, yapılan işlerle kardeşinin ilgisinin ve sorumluluğunun bulunmadığını, okulun yemek işini sözleşme ile davacı … Ltd. Şti’ ne verdiğini, sözleşme kapsamında davacının okula 250.000,00 TL bağışta bulunduğunu, paraların okulun ihtiyaçlarında kullanıldığını, davacının bir ay yemek hizmeti gerçekleştirdiğini ve parasını da aldığını, daha sonra sözleşmeyi gerekçe göstermeden feshettiğini, Bağış olarak verdikleri paranın iadesini talep ettiklerini, ancak paranın okul için kullanıldığını, daha sonra ortağı tarafından kendisine attığı iftira nedeniyle tutuklandığını, bir sure tutuklu kaldığını, Okulun işlerinin bozulduğunu ve kapandığını, hukuken sorumlu olmamasına rağmen davacıya verdiği sözü tutamadığını, ancak mümkün olduğunca borcunu ödemeye çalıştığını, ödemeyle ilgili makbuz ve dekontları ibraz ettiğini, maaşının 1.500,00 TL olmasına karşın kendilerine 1.000,00 TL ödeme yaptığını ileri sürerek davanın reddini talep etmiştir.
Diğer davalılar davaya cevap vermemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesi, 2010/1624 Esas, 2017/616 Karar sayılı 8/06/2017 tarihli kararda özetle;
1- Davalılardan…Anaokulu – …’un sözleşmenin tarafı olmadığından haklarında açılan davanın REDDİNE,
2-… hakkında açılan davanın davalının şirket yetkilisi olarak imza attığından REDDİNE,
3-Davalı … Tic. Ltd. şirketi hakkında açılan dava yönünden;
a)Taraflar arasındaki sözleşmenin geçersizliğinin tespiti ile bu davalı yönünden…bank Pendik Çarşı Şubesinden verilen hesap sahibi … olan 312347 çek nolu 40.000,00 TL bedelli çek ile, 312349 nolu 40.000,00 TL bedelli, 312350 nolu 40.000,00 TL bedelli, …nolu 20.000,00 TL bedelli, 312348 nolu 40.000,00 TL bedelli çeklerin hükümsüzlüğüne,
b) …bank Pendik Çarşı Şubesinden verilen hesap sahibi … olan 312345 nolu 20.000,00 TL çek davacı tarafından ödendiğinden davalılardan …Tic. Ltd Şti ‘nden istirdatına, şeklinde karar vermiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ
Davacı vekilinin yasal süresi içinde sunduğu, 01/12/2017 havale tarihli istinaf dilekçesinde özetle;
1-Davalı 50.000 TL nin nakit olarak uhdelerine geçtiğini itiraf ettiğini, yerel mahkemece 13/05/2016 tarihli bilirkişi raporuna itibar edilmediğini, zira bu raporda sözleşmeye göre ödenecek 250.000 TL tutarındaki bağış cetveli ve nakit paranın davalılardan tahsil edildiği yönünde tespitlerin bulunduğunu,
2-Müvekkilleri tarafından ödemesi yapılan tüm çeklerin bedeli yönünden istirdat kararı da verilmesi gerekirken çeklerin yanlız hükümsüzlüğüne karar verilmesinin eksik ve hatalı olduğunu,
3- Müvekkillerinin 3. Kişilere yaptığı ödemeler yönünden 3. kişilerin kötü niyetli olup olmadıkları hususunda herhangi bir araştırma yapılmamasının hatalı olduğunu,
4-Sözleşme gereği verilen çeklerin 3. kişilere davalı … tarafından cirolandığı, bu sebeple bu davalı yönünden davanın reddi kararının hatalı olduğunu,
5-Davaya konu çeklerin davalı …’ un sahibi olduğu ana okulu ile yapılan sözleşme neticesinde davalılara verildiğinden bu davalı yönünden de davanın reddine karar verilmesinin hatalı olduğunu, bu nedenle ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması gerektiği hususları istinaf sebebi olarak ileri sürülmüştür.
DELİLLER VE DEĞERLENDİRME
Dava, taraflar arasında düzenlenen hizmet alım sözleşmesine dayalı olarak açılan sözleşmenin feshi ve menfi tespit ve istirdat davasıdır.
Davacı ile davalılardan …. Ltd. Şti arasında 29/06/2010 tarihli yemek hizmet alım sözleşmesi yapıldığı, sözleşmeye göre, hizmet bedelinin kişi başı 6,00 TL +KDV olduğu, iş bu sözleşme karşılığı yüklenici davacının işveren davalı.. . 250.000 TL bağışta bulunacağı, bu bağışın 50.000 TL sinin nakit kalan kısmının 6 adet çek ile ödeneceğinin belirtildiği, davacı tarafça 6 adet çekin davalı …. Eğitime verdiği, daha sonra sözleşme süresi bitmeden okulun kapandığı, davalıların sözleşme gereğini yerine getirmedikleri, davacı tarafça verilen çeklerin üçüncü kişilere ciro edildiğininin uyuşmazlık konusu olmadığı, uyuşmazlığın davacı tarafça davalıya sözleşmede belirlenen 50.000 TL yi nakit olarak verip vermediği, üçüncü kişilere ciro ve teslim edilen dava konusu çeklerden dolayı davacının istirdat talebinde haklı olup olmadığı hususlarında olduğu görülmektedir.
Mahkemece bilirkişi raporu alınmış ve 13/05/2010 tarihli bilirkişi raporuna göre, davacı şirketin 2010-2011 yılına ait ticari defterlerinin HMK 222 maddesi uyarınca sahibi lehine delil vasfını taşımadığı, davalı Duru Eğitimin ticari defterlerini ibraz etmekten kaçındığı, davacı yanın bedelsizlik iddiasını ancak davalılara karşı ileri sürebileceği, 3 kişilere bedelsizlik iddiası ileri sürebilmesi için TTK 687, 825/11 maddeleri gereğince davalıların bu kişilerin kötü niyetli olduklarını ıspatlaması gerektiği tespitleri yapılmış, mahkemece davacının davalılara 50.000 TL peşin bağışta bulunduğuna dair yazılı belge sunmadığından bu konudaki talebinin reddine, … hakkındaki davanın şirket yetkilisi olarak imza atması nedeni ile reddine, …’ un sözleşmenin tarafı olmaması nedeni ile bu kişi hakkındaki davanın reddine, davacının vermiş olduğu çekler yönünden davanın kabulüne karar vermiştir.
Davacı, istinaf dilekçesinde, davanın reddi yönünde ilk derece mahkeme kararının hukuka aykırı olduğunu iddia etmiş ise de davalılardan …Anaokulu-…un sözleşmenin tarafı olmaması nedeni ile davanın reddinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Yine davalılardan…sözleşmeyi şirket yetkilisi olarak imzaladığından bu davalı hakkında açılan davanın davalı sıfatı yokluğu sebebiyle reddi hukuka uygundur.
Davacı, davalının sözleşme gereği aldığı çekleri 3.kişilere ciro ettiğini belirterek bu çeklerin iadesini talep etmiş ise de, çekleri elinde bulunduranların kötü niyetin ispatı söz konusu olmadığı gibi çeklerin halen bankada bulunduğu, çek karşılığı yaptığı ödemelerin tahsilini de talep ettiği, ancak bu konuda makbuz sunmadığı, yani ödeme dekontu sunmadığı, …bank Pendik Çarşı şubesinden verilme 312345 nolu çek karşılığı 20.000,00 TL ödeme yaptığı dosya kapsamından anlaşıldığından ödediği bu miktarın istirdadına karar verildiği, diğer çekleri ödediğine dair dosyada bir belge bulunmadığından ilk derece mahkemesince verilen karar bu bağlamda isabetli olup davacının istinaf talebi yerinde değildir.
Dosyaya sunulan 29/06/2010 tarihli para makbuzuna göre, davacı tarafından davalıya 50.000,00 TL nakit ödendiği anlaşılmaktadır. Bu durum davalılardan Atiye Yasa’ nın 16/01/2015 tarihli beyanından da anlaşılmaktadır. Bu kapsamda davacı tarafından davalıya sözleşme çerçevesinde 50.000,00 TL nakit ödediği kanıtlandığından bu miktar yönünden de davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken reddi yönünde verilen karar hukuka uygun değildir.
Yukarıdaki gerekçelerle, davacı tarafından davalıya 50.000,00 TL nakit bağış ödemesi yapıldığı subuta erdiğinden bu miktarın da davalıdan tahsiline, istinaf başvurusunun bu doğrultuda kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak Dairemizce yeniden hüküm kurulmasına dair aşağıdaki karar verilmiştir.
H Ü K Ü M :Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere,
1-Davacı tarafın istinaf başvurusunun KABULÜNE,
2-İstanbul Anadolu 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2010/1624 Esas, 2017/616 Karar sayılı 08/06/2017 tarihli kararının HMK 353/1.b.2 maddesi geregince KALDIRILMASINA,
3-Davalılardan .. Anaokulu – …’un sözleşmenin tarafı olmaması sebebiyle haklarında açılan davanın REDDİNE,
4-… hakkında açılan davanın, davalının sözleşmeyi şirket yetkilisi sıfatı ile imzaladığından bu davalı aleyhine açılan davanın bu sebeple REDDİNE,
5-Davalı … Tic. Ltd. şirketi hakkında açılan dava yönünden;
a)Taraflar arasındaki sözleşmenin geçersizliğinin tespiti ile bu davalı yönünden …bank Pendik Çarşı Şubesinden verilen hesap sahibi … olan 312347 çek nolu 40.000,00 TL bedelli çek ile, 312349 nolu 40.000,00 TL bedelli, 312350 nolu 40.000,00 TL bedelli, … nolu 20.000,00 TL bedelli, 312348 nolu 40.000,00 TL bedelli çeklerin hükümsüzlüğüne,
b) …bank Pendik Çarşı Şubesinden verilen hesap sahibi … olan…nolu 20.000,00 TL çek davacı tarafından ödendiğinden davalılardan … Tic. Ltd Şti ‘nden istirdadına,
c) Davalı şirkete yapılan 50.000,00 TL ödemenin davalı .. Ticaret Ltd. Şti’den tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Karar harcı 17.077,50 TL ‘den davacı tarafça peşin olarak yatırılan 3.712,50 TL harcın mahsubu ile bakiye 13.365,00 TL harcın davalı … Tic. Ltd. Şti. ‘nden tahsili ile hazine adına irad kaydına,
7-Davacı tarafça başlangıçta yapılan 17,15 TL başvuru harcı, 3.712,50 TL peşin harç, 2.75 TL vekalet harcı olmak üzere toplam 3.732,40 TL harç ve 1.238,00 TL bilirkişi masrafı ve tebligat gideri olmak üzere toplam 4.970,40 TL yargılama giderinin davalı …ı Ticaret Ltd. Şti’ den alınarak davacıya verilmesine,
8-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre belirlenen 20.950,00 TL vekalet ücretinin davalı … Tic. Ltd. Şti. ‘nden alınarak davacıya verilmesine,
9-Taraflarca dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde ilgili taraflara iadesine,
10-Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı tarife gereğince alınması gereken 55,20 TL başvuru harcından peşin olarak yatırılan 31,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 23,8 TL başvuru harcı ile yine istinaf kanun yolu başvuru harcı olarak alınması gereken 98,10TL harçtan peşin olarak yatırılan 85,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 12,4 TL olmak üzere toplam 36,2 TL harcın davalı … Ticaret Ltd. Şti’den tahsili ile hazineye irat kaydına,
11- İstinaf incelemesi sırasında davacının yapmış olduğu 62.00 TL tebligat ve posta gideri ile 117,10 TL İstinaf karar harcı ve İstinaf kanun yoluna başvurma harcı olmak üzere toplam 179.10 TL’ nin davalı …Ticaret Ltd. Şti’den alınarak davacı tarafa verilmesine,
12-İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından istinaf vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde,6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 361.1 maddesi gereğince gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde Yargıtay Temyiz Kanun Yolu Açık olmak üzere oybirliği ile karar verildi.15/11/2018