Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi 2018/1518 E. 2021/723 K. 10.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
17. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2018/1518 Esas
KARAR NO : 2021/723
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 27/12/2017
NUMARASI: 2014/391 Esas, 2017/1233 Karar
DAVA: İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 10/06/2021
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353. maddesi uyarınca dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili asıl dosyadaki dava dilekçesi ile; davalının uçakların konma ve konaklaması ile ilgili olarak tek yanlı iradesiyle 2009 yılı “Uluslararası Konma ve Konaklama Tarifesi” ve “İç hat Konma ve Konaklama Tarifesi” ile herhangi bir hizmet karşılığı olmaksızın ve neye göre, nasıl hesaplandığı belli olmaksızın hukuka aykırı olarak zamlı konaklama cezası, iptal edilmeyen/kullanılmayan slot cezası adı altında hukuka aykırı tahsilat yapma yoluna gittiğini, müvekkilinin hiçbir uçuşunda kasten veya kötü niyetle bir slot ihlalinin yapılmadığını ancak müvekkiline 4.181.502,37 TL. haksız tahakkukta bulunduğunu da 10/03/2008 tarihli yazısı ile ikrar ettiğini, buna rağmen davalının hukuka aykırı olarak 2009 Mayıs dönemine ait 05.06.2009 tarih ve 5.902.721,26 TL bedelli faturada yer alan 230.087,54 TL zamlı konaklama cezasının ödenmesini talep ettiğini, faturada yer alan zamlı konaklama cezasının ihtirazi kayıtla ödenmek zorunda kalındığını ileri sürerek 230.087,54 TL.’nin ödeme tarihinden itibaren ticari avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davacı vekili birleşen davasında; 08.02.2008 tarih ve 3.905.205,97 TL bedelli faturada yer alan 202.757,23 TL zamlı konaklama cezasını, 02.07.2008 tarih ve 151.720,17 TL bedelli faturada yer alan 17.770,29 TL zamlı konaklama cezasını, 07.08.2008 tarih ve 185.757,59 TL bedelli faturada yer alan 13.420,29 TL zamlı konaklama cezasını ihtirazi kayıtla ödemek zorunda kaldığını, müvekkilinin slot ihlali yapmadığını belirterek anılan faturalarda yer alan toplam 233.947,81 TL zamlı konaklama cezasının ödeme tarihlerinden itibaren ticari avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP Davalı vekili asıl ve birleşen davaya cevabında; müvekkilin kurumun Ankara’da bulunması nedeniyle yetki itirazında bulunduklarını, iç hat ve dış hat ücret tarifesinde yer alan zamlı konaklama ücretinin, hava yolu şirketlerince alınan slot saatleri (iniş-kalkış saatlari) içerisinde yapılmamasından kaynaklanan zamlı ücret uygulaması olduğunu, idarece tahsil edilen zamlı konaklama ücretlerinin cezai müeyyide değil verilen hizmetlerin bir karşılığı olarak alındığını, slot sisteminin uluslararası alanda kabul gördüğünü, davacıdan tahsil edilen ücretlerin mevzuata ve tarifeye uygun düzenlendiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI Mahkemece; davacıdan tahsil edilen ücretlerin tarifeye uygun olduğu, ancak asıl davada tarife dışında fazladan 5.336,61 TL tahsil edildiği, sair faturalar yönünden fazla tahsilat olmadığı gerekçesiyle asıl davanın kısmen kabulü ile 5.336,61 TL’nin ödeme tarihinden işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, bileşen davanın ise reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF NEDENLERİ Davacı vekili istinaf talebinde; istirdat davalarında davalının hukuka uygun olarak para tahsil ettiğini ispatlaması gerektiğini, zamlı konaklama cezalarının somut olarak ne şekilde ve neye göre hesaplandığının ispatlanamadığını, bu yönde hiçbir belge bulunmadığını belirterek kararın kaldırılmasını ve asıl ve birleşen davaların kabulüne karar verilmesini talep ve istinaf etmiştir.Davalı vekili istinaf talebinde; slot cezası uygulamasının mevzuata uygun düzenlendiğini, davacı şirketin büyük oranda kendi insiyatifi ile belirlenen trafik programını kendi ihmali ile aksattığını, davacının birçok slot ihlalinin görmezden gelindiğini, sundukları kule kayıtları incelendiğinde sabit hale gelen ihlallerin tarifeye göre ücretlendirildiği ve alacaklarının daha çok olacağının görüleceğini, bu nedenle asıl davanın da tümden reddi gerektiği belirterek asıl davada kararın kaldırılmasını talep ve istinaf etmiştir.
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE Dava ve birleşen dava, davacıdan tahsil edilen slot cezalarının istirdatı istemine ilişkindir.Dosya kapsamından, davalının davacıdan zamlı konaklama cezası olarak 05.06.2009 tarihli faturada yer alan 230.087,54 TL, 08.02.2008 tarihli faturada yer alan 202.757,23 TL, 02.07.2008 tarihli faturada yer alan 17.770,29 TL, 07.08.2008 tarihli faturada yer alan 13.420,29 TL tahsis ettiği, davacının ihtirazi kayıtla ödeme yaptığı anlaşılmaktadır.Davacı, kasten veya kötüniyetle slot ihlali yapmadıklarını, alınan zamlı konaklama ücretlerinin hangi gün ve saatlerde olduğunun ve ne şekilde hesaplandığının belli olmadığını ileri sürmüş, davalı taraf ise zamlı konaklama ücretlerinin idarenin belirlediği tarifeye uygun olduğunu savunmuştur.16/01/2014 tarihli bilirkişi heyeti raporunda; davacıdan tahsil edilen ücretlerin Uluslararası Konma ve Konaklama Tarifesine uygun olduğu, davacının tarife gereği düzenlenen faturalara 8 günlük sürede itiraz etmediği belirtilmiştir.26/05/2015 tarihli bilirkişi raporunda; hangi uçuşların hangi süreyle geciktiğine dair davalının somut bilgiler sunması gerektiğine değinilmiştir. 04/05/2016 tarihli bilirkişi heyeti raporunda; davacının faturalara 8 günlük süre içinde itiraz etmediğinden zamlı konaklama ücretinin sözleşmeye uygun olduğunun karine olarak kabul edilmesi gerektiği, davacının faturaların tebliğinden itibaren bir ay sonra ihtirazi kayıtla ödemesinin davacı lehine olarak ispat yükünü değiştirmeyeceği, davacının planlanan iniş ve kalkış saatlerine riayet edildiğini veya planlanan iniş ve kalkış saatlerinde meydana gelen gecikmenin davalı kurumun sorumluluk alanına giren bir sebepten gerçekleştiğini ispatlaması gerektiği, ancak bu hususta davacının hiçbir delil sunmadığı belirtilmiştir.24/02/2017 tarihli bilirkişi raporunda ise; slot ücretinin tarifeye uygun olduğu, ancak davacıdan asıl davada 5.336,61 TL tarife dışında fazla ödeme alındığı belirtilmiştir.Davalı kurum tarafından alınan zamlı konaklama ücretine dayanak teşkil eden Slot Uygulama Prensipleri Talimatının 33. maddesi 01.07.2009 tarihinde yürürlükten kaldırılmıştır. Ancak dava konusu zamlı konaklama ücretlerinin 01.07.2009 tarihinden öncesine ait olduğu dosya kapsamından anlaşılmakta olup, bu halde davalı yanca zamlı konaklama ücreti talep edilebilir.Taraflar arasında görülen benzer bir olaya ilişkin Yargıtay 23. HD’nin 2016/3744 Esas, 2018/5844 Karar sayılı emsal kararında; “..davalı yanca kesilen faturaların davacıya tebliğ edilip edilmediği, tebliğ edilmiş ise itiraz olup olmadığı ve davacının defterlerinde kayıtlı olup olmadığı hususlarının ve davacının ödeme sırasında ihtirazi kayıt koyup koymadığı öncelikle değerlendirilip faturaya itiraz yahut ihtirazi kayıt ile ödeme yok ise fatura içeriğinin kabul edilmiş sayılacağı hükmü gereğince davanın şimdiki gibi reddi aksi halde; davacı zamlı konaklama ücretinin hangi gün ve saatlerde olduğunun tespit edilmediğini, alınan ücretin ne şekilde hesaplandığının belli olmadığını, davalı ise hukuka uygun verilen hizmet karşılığı ücret alındığı yönünde itirazlarda bulunmuştur. Bu nedenle mahkemece davaya konu slot ihlâlinin bulunup bulunmadığı, ihlâllerin sebebinin hangi tarih ve saatlerde meydana geldiğinin süresinin ne kadar olduğunun, ileri sürülen ihlâllerin cezayı gerektirip gerektirmediğinin, ceza gerektirmesi halinde ceza miktarının ne kadar olduğu hususlarında açıklamalı, gerekçeli denetime elverişli bir şekilde uzman bilirkişi raporu alınarak oluşacak sonuca göre karar verilmesi..” gerektiğine değinilmiştir. Yargıtay 23. HD’nin 2016/3744 Esas, 2018/5844 Karar; 2016/1982 Esas, 2018/5021 Karar ve 2016/1294 Esas, 2018/3881 Karar sayılı kararları da benzer şekildedir.Somut uyuşmazlıkta davacı, asıl ve birleşen davaya konu zamlı konaklama ücretini içeren faturaları teslim almış ve 8 günlük süre içinde fatura içeriğine itirazda bulunmamış olup, faturaların tebliğ edildiği tarihten bir ay sonra zamlı konaklama ücreti kalemi yönünden ihtirazi kayıtla fatura bedellerini ödediği görülmektedir. Bilindiği üzere TTK’nın 21/2 maddesi uyarınca bir faturayı alan kişi aldığı tarihten itibaren sekiz gün içinde faturanın içeriği hakkında bir itirazda bulunmamışsa bu içeriği kabul etmiş sayılır. Davacı THY faturaları teslim almış olup süresinde faturaya itiraz etmediğinden, fatura konusu zamlı konaklama ücretinin sözleşmeye uygun olduğunun kabulü gerekir. Davacının yasal süresinden sonra ihtirazi kayıtla ödemesi hizmet verilip verilmediği yönünde ispat külfetini davacı lehine değiştirmeyecektir. Bu durumda davalının tarifeye uygun olarak slot ihlali tahsilinde hukuka aykırılık bulunmayıp, davacının sözkonusu faturalara konu zamlı konaklama ücretinin istirdatı gerektiğine dair iddiası yerinde görülmemiştir. Ancak yapılan bilirkişi incelemesinde asıl davaya konu fatura yönünden tarifeye aşan oranda davacıdan 5.336,61 TL tahsil edildiği anlaşıldığından bu miktar yönünden asıl davanın kabulüne karar verilmesinde isabetsizlik görülmemiştir.Açıklanan nedenler ile ilk derece mahkemesinin asıl davanın kısmen kabulüne, birleşen davanın ise reddine dair kararında hukuka aykırılık görülmediğinden, davacı ve davalının istinaf taleplerinin HMK’nın 353/1.b.1 bendi gereğince ayrı ayrı esastan reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;1-Dosya kapsamı ve delil durumuna göre İlk Derece Mahkemesi kararı usul ve yasaya uygun olduğundan HMK’ nın 353/1.b.1 Maddesi gereğince davacı ve davalı vekilinin ayrı ayrı istinaf başvurularının esastan REDDİNE,
Asıl Dava Yönünden 2a)Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan 492 sayılı Harçlar Kanununa gereğince alınması gereken 59,30-TL maktu karar ve ilam harcının, davacı tarafından peşin olarak yatırılan 35,90-TL harçtan mahsubu ile bakiye 23,40-TL harcın davacıdan tahsili ile HAZİNEYE İRAT KAYDINA,2b-Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan 492 sayılı Harçlar Kanununa gereğince alınması gereken 365,00-TL nispi karar ve ilam harcının, davalı tarafından peşin olarak yatırılan 1.018,90 TL harçtan mahsubu ile bakiye 653,90-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davalıya İADESİNE,Birleşen Dava Yönünden3-Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan 492 sayılı Harçlar Kanununa gereğince alınması gereken 59,30-TL maktu karar ve ilam harcının, davacı tarafından peşin olarak yatırılan 91,20-TL harçtan mahsubu ile bakiye 31,90-TL harcın talep halinde kararın kesinleşmesinden sonra yatıran tarafa İADESİNE,4-Taraflarca yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerlerinde bırakılmasına,5-İstinaf incelemesi sırasında duruşma yapılmadığından istinaf vekalet ücreti taktirine yer olmadığına,Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 353/1-b/1 bendi ile aynı kanunun 361.1 maddesi uyarınca kararın tebliğinden itibaren iki hafta süre içerisinde Temyiz Kanun Yolu açık olmak üzere oybirliği ile karar verildi.10/06/2021