Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2023/878 E. 2023/1008 K. 22.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2023/878 Esas
KARAR NO: 2023/1008 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 4.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 05/01/2023
NUMARASI: 2021/408 E. – 2023/10 K.
DAVANIN KONUSU: Fikir Ve Sanat Sanat Eseri Sahipliğinden Kaynaklanan Haklara Tecavüzün Ref’i, Önlenmesi Ve Tazmini
KARAR TARİHİ: 22/06/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 1960 yılından bu yana resim sanatı ile profesyonel olarak ilgilendiğini, sanat ve resim camiasında iyi bilinen ressamlarımızdan biri olduğunu, dava konusu … yağlı boya portresini 1988 yılında resmettiğini ve …’ya hediye ettiğini, dava konusu portrenin davalı tarafından … adlı programda müvekkilinin izni haricinde kullanıldığını ve umuma arz yetkisinin aşıldığını, eserde değişiklik yapılmasını önleme hakkının ve eser sahibi olarak tanıtılma haklarının ihlal edildiğini belirterek, FSEK m. 66 uyarınca devam eden tecavüzün ref’i ve muhtemel tecavüzün men’ine, sonradan artırılmak üzere şimdilik 1.000,00 TL maddi ve 1.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan tazminine karar verilmesini talep ve dava ettiği anlaşılmıştır.
Davalı davaya cevap vermemiştir.
MAHKEME KARARI: İstanbul 4.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 05/01/2023 tarihli 2021/408 E. – 2023/10 K. sayılı kararıyla;”… FSEK 68. maddeye göre hesaplanan ve denetim ve hüküm kurmaya elverişli Bilirkişiler … ve ….k tarafından düzenlenen 13/10/2022 tarihli bilirkişi raporundaki rayiç dikkate alınarak, eylemin niteliği, gerçekleşme şekli, portrenin video içinde kullandığı bölüm, portrenin videodaki programa etkisinin büyük olmaması dolayısıyla belirlenen 10.000 TL nin 3 katının tazminat olarak takdir edildiği, ancak davacı tarafça belirlenen tutar üzerinden ıslah yapılmadığı görülmekle talebe bağlı kalınarak 1000 TL maddi tazminatın üç katı oranındaki 3000 TL maddi tazminata hükmedilmesi gerektiği…” gerekçesiyle; Davanın KABULÜ İLE, davalı kullanımlarının davacıya ait eser sahipliğinden kaynaklanan haklarına tecavüzün men’ine, Fsek m. 68 uyarınca 1.000,00 TL tazminatın üç katı oranındaki 3.000,00 TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, -1.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, -Taraflar arasında farazi sözleşme ilişkisi kurulduğundan ref talebi yönünden karar verilmesine yer olmadığına,” karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURUSU: Davalı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, müvekkili şirketin ticari bir kar güttüğü iddiasının haksız olduğunu, söz konusu eserin kullanıldığı günün anlam ve önemi gereğince yapılan programda ana tema … olduğunu, merhum’un halihazırda kamuya mal olmuş bir kişilik olmasının yanı sıra toplum tarafından sevilen ve sayılan bir kişi olduğunu, merhumun Türk halkı ve özellikle taraftarlar için önemi göz alındığında bir spor programında ölüm yıl dönümünde anıldığını, davacının ticari kar amacı güdüldüğü söyleminin haksız ve mesnetsiz bir iddia olduğunu. -Davacı tarafın, merhum …’nın ölüm yıl dönümünde merhumu anmak için yayımlanan programda maddi bir amaç güdüldüğü ve reklam olarak kullanılmak suretiyle müvekkil şirketin bu eserden bir kar elde edeceği iddiasıyla talep etmekte olduğu tazminat bedeli fahiş olduğunu, davacı tarafından bu durumun zenginleşme aracı olarak kullanıldığını, -Mahkemece alınan 13/10/2022 tarihli bilirkişi raporunda çelişkiler bulunduğunu, davacı tarafın maddi tazminat talep edebilmesi için zarar ve kusurlu eylem arasında illiyet bağı bulunması gerektiğini, fakat somut olayda davacı yanın iddialarının aksine müvekkilinin portrenin kullanımı neticesinde herhangi bir kazanç sağlamadığını, Bilirkişi raporunda davacının maddi tazminat talebine ilişkin zarar ile kusurlu eylem arasındaki illiyet bağına ilişkin değerlendirmeleri müphem olduğunu. -Davacı tarafın eserinin … ile bütünleştiğini, defalarca umuma arz edildiğini, Türk halkı tarafından da benimsenmiş ve tanınmış bir eser olduğunu, eserin alenileşmemiş veya daha önce yayımlanmamış sayılmasının söz konusu olmadığını, davaya konu olan eserin programın yayını esnasında merhum şahsın görseli olarak birkaç saniyeliğine gösterilmiş olmasının sadece merhumu anma amaçlı olduğunu, müvekkili şirketin … ile … adlı spor programında …’yı ölüm yıl dönümünde anmak amacıyla alenileşmiş ve umuma arz edilmiş olan bir eseri kullanmakla herhangi bir ticari kazanç elde etmediği de göz önüne alındığında davacı tarafın maddi tazminat talebi zenginleşme aracı olarak kullanıldığını gösterdiğini.-Mahkemenin, her bir kalem için ayrı ayrı vekalet ücreti vermesinin yasaya ve usule aykırı olduğunu beyanla mahkeme kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
G E R E K Ç E: Davacı vekilinin, müvekkiline ait …’nın yağlı boya portresinin, davalı tarafça izinsiz olarak … ile … adlı programda kullanıldığını, umuma arz hakkının, eserde değişiklik yapılmasını önleme hakkının ve eser sahibi olarak tanıtılma hakkının ihlal edildiğini ileri sürerek, FSEK 68. Madde gereğince hükmedilecek üç kat tazminatın şimdilik 1.000 TL’sının ihlal tarihinden itibaren avans faiziyle tahsilini, FSEK 70. Madde gereğince de 1.000 TL manevi tazminata hükmedilmesini talep etmiştir. İlk derece mahkemesince, belirlenen rayiç bedel 10.000 TL’nın üç katı ise de, davacı tarafça talebi ıslah edilmediğinden 1.000 TL tazminatın üç katı 3.000 TL maddi tazminat ve 1.000 TL manevi tazminata hükmedildiği anlaşılmıştır. İstinaf incelemesi 6100 Sayılı HMK 355. Madde gereğince, istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebepler ile, kamu düzeniyle ilgili hususlarla sınırlı olarak yapılmıştır. Dairemizce resen yapılan incelemede; davacı vekilinin dava dilekçesinde fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak, FSEK 68. Madde gereğince üç kat hesabıyla şimdilik 1.000 TL maddi tazminat talep ettiği, davacı tarafça ıslah başvurusunda bulunulmadığı, mahkemece HMK 26. Maddesine aykırı olarak talep aşımı yapılarak 3.000 TL ye hükmedildiği anlaşılmakla, kamu düzeniyle ilgili husus resen dikkate alınarak, sair istinaf sebepleri bu aşamada incelenmeksizin, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, mahkeme kararının kaldırılmasına, taleple bağlılık kuralı gözetilerek karar verilmek üzere dosyanın mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan nedenlerle: 1-Davalı vekilinin istinaf sebepleri incelenmeksizin resen gözetilen sebeplerle istinaf isteminin kabulü ile, 6100 sayılı HMK’nın 355. Madde, 26. Madde ve 353/1-a-4-6 maddeleri gereğince, İstanbul 4.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 05/01/2023 tarihli 2021/408 E. – 2023/10 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA,2-Yargılamaya devam olunmak üzere dosyanın, karar veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 3-İstinaf talebi kabul edildiğinden, istinaf peşin harcının talebi halinde davalı tarafa iadesine,4-İstinaf yargılama giderleri olarak; Davalı avansından kullanıldığı anlaşılan; 492,00 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı ile 130,00 TL (posta-teb-müz) masrafının davacıdan alınarak, davalıya verilmesine, 5-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına, 6-Artan gider avanslarını karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince ilgilisine iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 22/06/2023 tarihinde HMK’nın 353/1-a-4-6 maddesi uyarınca oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.