Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2023/69 E. 2023/393 K. 08.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2023/69 Esas
KARAR NO: 2023/393
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 08/12/2022
NUMARASI: 2021/259
DAVANIN KONUSU: Endüstriyel Tasarım (Endüstriyel Tasarımın Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan)|Endüstriyel Tasarım (Maddi Tazminat İstemli)
KARAR TARİHİ: 08/03/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
ASIL DAVA: Davacı … vekili dava dilekçesinde özetle; davalı adına tescilli … numaralı 1 ve 2 No’lu saksı tasarımları yenilik ve ayırt edicilik nitelikleri bulunmadığını belirterek hükümsüzlüğü ile sicilden terkinini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili davacı tarafından dava konusu edilen tasarımlar hakkınad daha önceden davacı aleyhinhe açtıkları bir davanın bulunduğun, müvekkiline ait davaya konu tasarımların yeni ve ayırt edici nitelikte bulunduğunu bildirerek davanın reddini savunmuştur.
BİRLEŞEN DAVA (Bakırköy 2. FSHHM’NİN 2021/613Esas): Davacı … San.ve Tic. Ltd. Şti. Vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin çeşitli AR-GE çalışmaları yaptırtarak yeni ve tamamen özgün tasarımlar oluşturan ve oluşturduğu tasarımları kendi adına tescil ettiren bir firma olduğunu, bu bağlamda müvekkilinin tescilli … (1) , (2) numaralı tasarımlarının davalı tarafından üretilerek piyasaya sürüldüğünü, müvekilinin bu tasarımı ilk kez kamuya sunulmasından itibaren tanıtıcı faaliyetler yaparak büyük bir emek ve zaman harcadığını, davalının bu şekilde rağbet gören bir ürünün ayırt edilemeyecek derecede benzerinin taklit edilerek piyasaya sürüldüğünü, avalı tarafın müvekkilinin dava dışı tescilsiz saksı tasarımından doğan haklarının tespiti, durdurulması ve önlenmesi ile maddi ve manevi tazminat talepli olarak Bakırköy 2.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 2021/559 Esas sayılı dosyası ile dava açıldığını belirterek, öncelikle huzurdaki dava dosyasının Bakırköy 2.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 2021/559 Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesini, müvekilinin tescilli tasarımından doğan haklara tecavüz ve haksız rekabetin tespitini, durdurulmasını, önlenmesini, giderilmesini, tecavüz teşkil eden ürünlere el konularak imhasını, şimdilik 1.000,00 TL maddi tazminatın dava açıldığı tarihten itibaren işleyecek en yüksek reeskont faizi ile birlikte tahsili ile verilecek hüküm özetinin ilanını talep ve dava etmiştir. Mahkemece 01/12/2021 Tarihli Karar İle Söz Konusu Birleşen Davanın Bakırköy 1. Fshhm’nin 2021/259e. Sayılı Dosyası İle Birleştirilmesine Karar Verildiği Görülmüştür.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 2021/259 Esas sayılı 08/12/2022 tarihli ara kararı ile; “…davaya dayanak dava konusu … (1) nolu tasarım ve dilekçede ve bilirkişi raporlarında “…” model olarak belirtilen tescilsiz tasarım yönünden yaklaşık ispat koşulunun ve dolayısıyla SMK 159 ile HMK 389 ve devamı maddelerinde aranan koşulların gerçekleştiği anlaşılmakla Birleşen Bakırköy 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi 2021/613 Esas sayılı dosyasında davacının ihtiyati tedbir talebinin dava konusu … (1) nolu tasarım ve dilekçede ve bilirkişi raporlarında “…” model olarak belirtilen tescilsiz tasarım yönünden takdiren 20.000,00 TL nakti veya kesin ve süresiz banka teminat mekbutu teminat karşılığı kısmen kabulüne karar vermek gerekmiştir. Dava konusu … (2) nolu tasarım yönünden HMK 389 ile SMK 159 ve devamı maddelerinde aranan koşullar oluşmadığından bu tasarım yönünden tedbir talebinin reddine karar vermek gerekmiştir. Bu itibarla aşağıdaki hüküm kurulmuştur. Dosya kapsamı deliller ve aldırılan bilirkişi raporlarına göre, Birleşen Bakırköy 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi 2021/613 Esas sayılı dosyasında davacının ihtiyati tedbir talebinin dava konusu … (1) nolu tasarım ve dilekçede ve bilirkişi raporlarında “…” model olarak belirtilen tescilsiz tasarım yönünden takdiren 20.000,00 TL nakti veya kesin ve süresiz banka teminat mekbutu teminat karşılığı kısmen kabulüne, … (2) nolu tasarım yönünden HMK 389 ile SMK 159 ve devamı maddelerinde aranan koşullar oluşmadığından bu tasarım yönünden tedbir talebinin reddine, Davalı tarafın davacı adına tescilli … (1) nolu tasarım ve dilekçede ve bilirkişi raporlarında “…” model olarak belirtilen tescilsiz tasarımı koruma kapsamında olan ürünlerin aynısını veya benzerinin imalinin ve satışının , ithalinin ve ihracının durdurulmasına, önlenmesine, tecavüz teşkil eden ürünler ile, imal edildiği kalıplara el konularak yed-i emine teslimine…” şeklinde karar verilmiştir. Kararı davacı birleşen davalı vekili istinaf etmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davacı/ Birleşen Davalı vekili istinaf dilekçesinde; hükümsüzlük talepli davada davalı … adına tescilli ve tescilsiz tasarımların sundukları deliller ile hükümsüz kılınması gerektiğini, söz konusu tasarımların daha önceden kamuya sunulduğunu, bilirkişilerin re’sen araştırmanın gereğini yerine getirmediklerini, hem hükümsüzlük hem de tecavüz iddiları yönünde aldırılan ek raporda … şirketine ait … sayılı tasarım tescilinin yenilik ve ayırt edicilik niteliğinin bulunmadığını, hükümsüzlük şartlarının gerçekleştiğini, … sayılı tasarım için hükümsüzlük şartlarının gerçekleşmediğini, … ismini verdikleri tescilsiz tasarımın … şirketi tarafından en erken 21/1/2019 tarihinde piyasaya arz edilmiş olabileceği, dolayısıyla haksız rekabet oluşacağı yönünde tespitlerde bulunduğunu, kök rapora itiraz ettiklerini, bu itirazlarının mahkemece dikkate alınmadan tedbir kararı verildiğini, oysa … sayılı tasarım yönünden de sundukları delillerin tamamının tartışılmadığını, ayrıca bir kısım üzerinde de tarih açıklamasının eksik olarak incelendiğini, ek rapordaki itirazlarının karşılanmadığını, bilişim uzmanından söz konusu internet adresinde yer alan saksı tasarımının yükleme tarihinin tespiti için ek rapor alınmasını istedikleri halde bu hususun ek raporda değerlendirilmediğini, ayrıca re’sen araştırma çerçevesinde bilirkişi heyetinin uluslararası düzeyde araştırma yapması gerektiğini, ayrıca ek raporda en erken 21/11/2019 tarihinde piyasaya sunulmuş olabileceği şekilde görüş bildirildiğini, bu hususun ihtimal olarak belirtildiğini, söz konusu tasarımın yeni olmadığını, hükümsüzlük davalarını re’sen araştırma ilkesine tabi olduğunu, ayrıca hükümsüzlük davası derdest olduğundan SMK’nın 159/2-c hükmünün uygulanmasını istediklerini, mahkemece verilen ihtiyati tedbir kararının kaldırılmaması halinde müvekkilinin büyük zararlara uğrayacağını, hükümsüzlük davasının bekletici mesele yapılması ile ilgili olarak Yargıtay ve BAM kararlarının bulunduğunu bildirmiştir.
DELİLLER: TPMK’dan celp edilen tasarım tescil belgesinin incelenmesinde … tescil numaralı tasarımın çoklu saksı tasarımı olduğu görülmüştür. Yargılama sırasında alınan 20/06/2022 tarihli bilirkişi raporunda; (Hükümsüzlük Talepli) ASIL DAVADA; Davalı (Birleşen Davada Davacı) … Plastik Şirketine ait … numaralı tasarım tescilinin başvuru tarihi olan 22.10.2020 tarihi itibarı ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olduğu, dolayısıyla bu tasarım açısından hükümsüzlük şartlarının mevcut olmadığı, Davalı (Birleşen Davada Davacı) … Plastik Şirketine ait … numaralı tasarım tescilinin başvuru tarihi olan 22.10.2020 tarihi itibarı ile koruma şartı olan yer ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı ve belirtilen nedenlerle hükümsüzlük şartlarının gerçekleşmiş olduğu, (Tasarıma Tecavüzün ve Haksız Rekabetin Tespiti Talepli) BİRLEŞEN DAVADA; Davacı (Asıl Davada Davalı) … Plastik etine ait 22.10.2020 başvuru tarihli … sıra numaralı tasarım tescili ile Davalı (Asıl Davada Davacı) … Plastik şirketine ait olduğu iddia edilen … isimli ürün görseli arasında Bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları, Her ne kadar benzer olarak algılansalar bile, ümsüzlüğü talep edilen Asıl Davada Davalı (Birleşen Davada Davacı) … Plastik Şirketine ait …sıra numaralı tasarım tescilinin başvuru tarihi olan 22.10.2020 tarihi itibarı ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığının tespit edildiği, Dolayısıyla, tasarımın yeniliğinin ortadan kalktığı kabul edildiğinde, birleşen davada, bu tasarım tesciline davalı olarak tecavüz iddiasında bulunulamavacağı ve Birleşen Davada DAVALI-… Plastik şirketine ait KULLANIMIN, birleşen Davada Davacı … Plastik Şirketine ait TASARIM HAKLARINI İHLAL ETMEYECEĞİ Objektif iltibas koşullarının oluşmaması nedeniyle haksız rekabetin de oluşmayacağı, Davacı (Asıl Davada Davalı) … Plastik Şirketine ait 22.10.2020 başvuru tarihli … numaralı tasarım tescili ile Davalı (Asıl Davada Davacı) … Plastik şirketine ait olduğu iddia edilen … ve damla .. isimli ürün görselleri ile ilgili dosyaya delil olarak sunulan görselin kalitesi sebebi ile ürün yüzey bilgisi tespit edilemediğinden tecavüz yönünden sağlıklı bir değerlendirme yapılamadığı, bağlantılı olarak haksız rekabet açısından da bir değerlendirme yapılamadığı, Resen yapılan inceleme sonucunda Dava dilekçesinde nitelikleri belirtilen ve “…” ismini verdikleri tescilsiz tasarımın ilk defa Türkiye’de birleşen dosya davacısı (Asıl Davada Davalı) … Plastik Şirketi tarafından kamuya sunulup sunulmadığının tespit edilemediği…” yolunda görüş bildirildiği görülmüştür. Yargılama sırasına alınan 15/11/2022 tarihli bilirkişi raporunda; “…(Hükümsüzlük Talepli) ASIL DAVADA; Davalı (Birleşen Davada Davacı) … Plastik Şirketine ait … numaralı tasarım tescilinin başvuru tarihi olan 22.10.2020 tarihi itibarı ile koruma şartı olan yenilik ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olduğu, dolayısıyla bu tasarım açısından hükümsüzlük şartlarının mevcut olmadığı, Davalı (Birleşen Davada Davacı) … Plastik Şirketine ait … numaralı tasarım tescilinin başvuru tarihi olan 22.10.2020 tarihi itibarı ile koruma şartı olan yer ve ayırt edici nitelik özelliklerine sahip olmadığı ve belirtilen nedenlerle hükümsüzlük şartlarının gerçekleşmiş olduğu,
BİRLEŞEN DAVADA; Davacı (Asıl Davada Davalı) … Plastik etine ait 22.10.2020 başvuru tarihli … sıra numaralı tasarım tescili ile Davalı (Asıl Davada Davacı) … Plastik şirketine ait olduğu iddia edilen … isimli ürün görseli arasında Bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları, doyasıyla davalı … Plastik şirketine ait kullanımın davacı … Plastik Şirketine ait … sayılı tescilli tasarıma tecavüz niteliği arz ettiği ve bu durumun TTK 55/1-a-4 kapsamında haksız rekabet oluşturduğu her ne kadar … sayılı tasarım tescili ile Bakırköy 2. FSHHM’nin 2022/107D.İş sayılı dosyası kapsamında alınan raporda tespit edilen davlaı tarafa ait ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde oluşturduğu genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebeple benzer olarak algılandıklarına dair tespit olsa bile … numaralı tasarım tescili başvuru tarihi olan 22/10/2020 tarihi itibariyle koruma şartı olan yenilik ve ayırt edicilik özelliklerine sahip olmadığının tespit edildiği Dolayısıyla, tasarımın yeniliğinin ortadan kalktığı kabul edildiğinde, birleşen davada, butasarım tesciline dayalı olarak tecavüz iddiasında bulunulamayacağı ve Birleşen Davada davalı … Plastik şirketine ait KULLANIMIN, birleşen Davada Davacı … şirketine ait TASARIM HAKLARINI İHLAL ETMEYECEĞİ , Objektif iltibas koşullarının oluşmaması nedeniyle haksız rekabetin de oluşmayacağı, Dava konusu Davacıya ait “…” isimli tescilsiz tasarımın en erken 21/11/2019 tarihinde piyasaya arz edilmiş olabileceği, Re’sen yapılan araştırmada, (Birleşen Davada Davacı) … şirketinden daha önceki bir tarihte sunulduğunun tespit edilemediği, (Birleşen Davada Davalı) … Plastik şirketi tarafından, Davaya konu tescilsiz tasarımın, 2019 yılından daha eski bir tarihte piyasaya sürülmüş olduğu iddiasına delil ve dayanak olarak herhangi bir bilgi/belgenin dosya kapsamında yer almadığı, (Birleşen Davada Davacı) … şirketine ait “…” isimli ürün ile (Birleşen Davada Davalı) … Plastik şirketine ait KİLİS 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ 2022/37 D. İş dosyasında tespit edilen ürün arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebep ile benzer olarak algılandıkları dolayısıyla SMK m.81/1 a kapsamında tescilsiz tasarıma tecavüze ait şartların mevcut olduğu, bağlantılı olarak TTK m.55/la-4 kapsamında haksız rekabete ilişkin şartların mevcut olduğu…” yolunda görüş bildirildiği görülmüştür.
GEREKÇE: Asıl dava, tasarımın hükümsüzlüğü, birleşen dava ise tasarıma tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti, önlenmesi, durdurulması ile tazminat talebine ilişkindir. Dairemiz önüne gelen uyuşmazlık ise ihtiyati tedbir talebinin kısmen kabulü kararına ilişkindir. Dosyanın incelenmesinde davalı-birleşen davacıya ait tasarımların bulunduğu, davacı birleşen davalının ise bu tasarımların hükümsüzlüğünü istediği, birleşen davada ise tasarımlara tecavüzün tespiti ve önlenmesinin istenildiği, birleşen tasarıma tecavüzün tespiti davasının asıl davadan daha önce açıldığı, yargılama sırasında bilirkişi raporları alındığı ve bu raporlar gerekçe yapılmak suretiyle istinafa konu ihtiyati tedbir kararının verildiği görülmüştür. Bilindiği üzere ihtiyati tedbir kararı verilebilmesi için yaklaşık ispat koşulunun gerçekleşmesi gerekir. Alınan bilirkişi raporları içeriği gözetildiğinde davalı-birleşen davacının ihtiyati tedbir talebi yönünden bu aşamada yaklaşık ispat koşulunun gerçekleştiği kanaatine varılmıştır. Her ne kadar davacı-birleşen davalı vekilince hükümsüzlük davasının bekletici mesele yapılması gerektiği ileri sürülmüş ise de somut olay bakımından zaten davaların birlikte görüldüğü ve önce hükümsüzlük davasının değerlendirilecek oluşu dikkate alındığında mahkemenin yargılamanın geldiği aşamada dosyadaki deliller doğrultusunda yazılı şekilde karar verilmesinde bu aşamada usule aykırı bir yön bulunmadığı anlaşılmakla davacı-birleşen davalı vekilinin istinaf taleplerinin reddi gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;1-Davacı/ Birleşen Davalı vekilinin istinaf talebinin HMK’nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,2-Alınması gereken 179,90 TL harçtan, peşin alınan 80,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 99,20 TL harcın Davacı/birleşen davalıdan alınarak hazineye irat kaydına, 3-Davacı/birleşen davalı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,4-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, oy birliğiyle HMK’nın 362/1-f maddesi uyarınca kesin olarak karar verildi.08/03/2023