Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2023/245 E. 2023/559 K. 24.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2023/245 Esas
KARAR NO: 2023/559
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
NUMARASI: 2022/239
DAVANIN KONUSU: Fikir Ve Sanat Eseri (Tecavazün Meni İstemli)
KARAR TARİHİ: 24/03/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili ihtiyati tedbir talepli dava dilekçesi ile, işbu davaya konu olan ürünler oyunlar üzerinde müvekkilleri … ve … şirketlerinin münhasır lisans hakkı sahibi olduğunu, diğer müvekkili …’ın ise bu ürünlere ilişkin ürün hattı bakımından Türkiye’de münhasır distribütör olarak yetkilendirildiğini, Müvekkillerinin üzerinde hak sahibi olduğu dava konusu ürünlerin “…” ve “…” oyunları olduğunu, bu oyunların zeka/akıl, mantık ve strateji oyunlarından olduğunu, her birinin FSEK 2/1 md uyarınca “herhangi bir şekilde dil ve yazı ile ifade olunan eserlerin ilim ve edebiyat eseri olduğunu”, dava konusu eserin de ilmi ve edebi eserleri kategorisinde olduğunu, müvekkili …’ın söz konusu oyunlar üzerinde lisans hakkı sahibi olan diğer müvekkilleri yurt dışında mukim … ve … ile arasındaki ayrı ayrı ticari ilişkiler kapsamında Türkiye’deki münhasır distribütörü olduğunu, bu oyunların, davalılar tarafından “…” ve “… isimleri ile ticari amaçla üretildiğini, hem mağaza ortamında hem de internet üzerinden satıldığını, davalılarca eser niteliğindeki ürünlerin müvekkilinden izin alınmaksızın satılmasının veya satışa çıkarılmasının müvekkilinin eser niteliğindeki oyunlarının FSEK’den doğan haklarına tecavüz teşkil ettiğini, taklit oyunlar olduğunu, Davacı … fimrasının TPMK nezinde … nolu 28 nolemtia sınıfında markası olduğunu,… numaralı markanın 28 .sınıfta dava dışı … adına kayıtlı olduğunu, … ‘un verdiği yetki belgesi ile …’nun ürün hattının münhasır idstirbütörü olarak ve fikri müliyet ihlalllarine karşı dava açmak üzere yetki verdiğini, Taklit oyunların üretimi, satışı ile oluşan hukuka aykırılıkların haksız rekabet de oluşturduğunu,Marka hakkı bakımından; … markasının … adına tescilli olup davalının … markalı oyununda benzer şekilde kullanıldığını, ortalama tüketici nezdinde taklit olan oyuna … oyunu il ebağlantısı olduğu izlenimi vermeye çalıştığını, Öncesinde … İSİMLİ OYUNUN taklit olduğu ve satışı yapıldığı iddiası ile yalnızca marka yönüyle tespit yapıldığını ve suç duyurusunda bulunulduğunu, davalıların marka değişikliği yaparak … isimli oyunu piyasaya sürdüklerini iddia ederek, davalının ürünlerini belirtilen isimlerle ya da başka bir isimli üretmesinin, internet ortamı dahi satmasının, pazarlamasının, tanıtımını ve reklamını yapmasının, ticari olarak elinde bulundurmasının önlenmesini ve durdurulmasını, bu ürünlere ve imalinde kullanılan makine, kalıp, alet ve saire teçhizata el konulmasını, söz konusu ürünlerle ilgili her türlü tanıtım ve reklam vasıtalarının da toplatılmasını, davalının ürünlerini satışa sunduğu internet sitelerine erişimin tedbiren engellenmesi talep etmiş, neticeten ise FSEK kapsamında mali ve manevi haklara tecavüzün tespiti, önlenmesi, durdurulması, … Markası yönünden marka hakkına tecavüzün tespiti, durdurulması, kaldırılmasını, haksız rekabetin tespiti, meni, durdurulmasını, hükmün ilanını talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI: İlk derece mahkemesince 25.10.2022 tarihli ara karar ile; ” 1-Davacının ihtiyati tedbir talebinin 50.000,00 TL nakdi veya muteber bir bankanın kesin ve süresiz teminat mektubu teminat ile kabulüne, 2-Davacının “…” ve “…” isimli-markalı oyunlar ile ayniyet derecesinde benzer olduğu belirtilen ve tespit edilen davalılara ait “…” ve “…” isimli-marka oyunları üretmesinin, internet ortamı dahil satmasının, pazarlamasının, tanıtımını ve reklamını yapmasının, ticari olarak elinde bulundurmasının TEDBİREN ÖNLENMESİNE VE DURDURULMASINA, söz konusu ürünlere ve bunların imalinde kullanılan makine, kalıp, alet ve saire teçhizat ile, ilgili her türlü tanıtım ve reklam vasıtalarına bulundukları her yerde …, erişim engeli talep edilen internet siteleri yönünden yaklaşık ispat koşulu gerçekleşmediğinden erişim engeline yönelik taleplerin reddine, ” şeklinde karar verilmiştir. Davalı vekilinin tedbire itiraz dilekçesi ile; husumet yönünden itirazları olduğunu, deli tespti talep eden … şiketinin marka sahibi olmadığını, münhasır lisans sahibi de olmadığını, eser sahibinin de hangi davacı olduğunun açıklanmadığını, müvekkilinin herhangi bir marka tecavüzü eylemi olmadığını, kendi marka haklarını kullandığını, davacı tarafın daha önce marka tecavüzü iddiası ile müvekkiller hakkında yaptığı şikayet ile ilgili müvekkiller hakkında beraat kararı verildiğini, haksız rekabet iddiasının izaha ve ispata muhtaç olup kanıtlanmadığını, ihtiyati tedbir koşullarının mevcut olmadığını, alınan bilirkişi raporunun açık hata ve eksikler içerdiğini, bu nedenlerle ihtiyati tedbirin kaldırılmasını, teminat bedelinini 5.000.000 TL ‘ye çıkarılmasını talep etmiş, itiraz müraafalı olarak incelenmiştir. İlk derece mahkemesinin 29.12.2022 Tarihli ara kararında; “Dosya kapsamı deliller ve bilirkişi raporuna göre, davacıların talebinin marka haklarına dayalı olmayıp, FSEK kapsamında eser olarak değerlendirilebilecek oyunlara ve bu oyunların kullanım kılavuzuna dayalı olduğu, aldırılan bilirkişi raporuna göre yaklaşık ispat koşulunun gerçekleştiği, mahkememizce yeterince teminat da takdir edildiği ve teminatın da yatırıldığı anlaşılmakla, itirazın reddine..” karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Hak sahipliğini ispat etmeyen davacının ihtiyati tedbir talebinin kabulünün usul ve yasaya aykırı olduğunu, yabancı olan davacılar yönünden, yabancılık teminatından muaf olunduğuna dair belge ibraz edilmediği müdeddetçe, yabancılık teminatı alınması gerektiğinin gözetilmediğini, tedbir kararına dayanak gösterilen bilirkişi raporunun, taraflarınca itiraza uğradığını ve bir çok yönü ile hukuka aykırılık ihtiva eden bir rapor olduğunu, davacı haklılığını yaklaşık olarak ispat edebilecek nitelikte delil ibraz edemediğini, yaklaşık ispat koşulu yerine getirilmeden ihtiyati tedbir kararı verildiğini, itirazlarının incelenip tartışılmadan ihtiyati tedbire itirazlarının soyut bir biçimde reddedildiğini, davacı tarafın FSEK kapsamında korunabilecek bir hakkı bulunmadığının gözetilmediğini, müvekkilin herhangi bir marka tecavüzü eyleminin olmadığını, müvekkilinin kendi marklarını kullandığını, davacı tarafın daha evvel marka tecavüzü iddiası ile müvekkiller hakkında yaptığı şikayet ile ilgili müvekkiller hakkında beraat kararı verildiğini ve bu kararın kesinleştiğini, haksız rekabet iddiası izaha ve ispata muhtaç olup, kanıtlanmadığını, ihtiyati tedbire itirazlarının somut gerekçeler gösterilmeden reddi anayasa 141, 36. maddelerine ve hukuka aykırı olduğunu, davacının yabancılık teminatından muaf olduğuna dair belge sunmadığını, dava takip ve husumet ehliyeti bulunduğunu, FSEK kapsamında eser maliki olduğunu kanıtlayamadığını, müvekkilin markasal kullanımlarının TPMK siciline tescilli müvekkil markalarının kullanımında ibaret olduğunu, verilen tedbir kararının müvekkilin tescilli markalarının kullanımının engellenmesine yönelik olduğu, davacının yaklaşık ispat şartını yerine getiremediği, alayda hmk 389 vd… hükümlerindeki şartların gerçekleşmediğini, 29.12.2022 tarihli red kararının dosya kapsamına aykırı ve gerekçesiz olduğu dikkate alınarak ihtiyati tedbire itirazlarının reddine dair 29.12.2022 tarihli red kararının, 25.10.2022 tarihli ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına karar verilmesi gerektiğini beyan etmiştir.
İNCELEME … LTD isimli şirkete ait … nolu … markası, dava dışı … adına … nolu … markasının kayıtları dosyada sunulmuştur. Karşı taraf tarafından … numaralı “… işeğitimi …” ibareli 28 sınıfta 30.11.2019 tarihli başvuruya istinaden 13.07.2021 de davalı … adına tescil edilen marka kayıt örneği, … numaralı “…” ibareli 28 sınıfta 30.11.2019 tarihli başvuruya istinaden 30.09.2020 de davalı … adına tescil edilen marka kayıt örneği sunulmuştur. Bilirkişi heyeti tarafından hazırlanan 24/10/2022 havale tarihli raporda; “davacının “… ” ve “…” isimli oyunları, kurgu, strateji, oyun kuralları , kullanın malzemeler karşılaştırıldığında davalının “…” isimli oyunun “…” , “…” isimli oyununun ise … isimli oyun ile ayniyet derecesinde benzer olduğu, tespit talep edene ait sözkonusu oyunların aynı veya farklı isimle çoğaltılması ve satışa arzı için aralarında yazılı olarak yapılmış bir sözleşmenin mevcut olmadığı, davalıların bu haliyle … ve … isimli oyunlarına ilişkin FSEK’ten kaynaklanan çoğaltma mali haklarının ihlal edilmiş olduğu, sözkonusu oyunlara ilişkin gerçek eser sahibinin isimlerinin oyunlar üzerinde kullanılmadığı gibi izinsiz olarak umuma arz edilmesi suretiyle eser sahibinin FSEK ten kaynaklanan manevi haklarının da ihlal edilmiş olduğu” belirtilmiştir. Davacı delil olarak; 29.09.2020 Tarihli (12.01.2021 noter onay tarihli) … lisans anlaşması örneği sunulmuş olup incelendiğinde; lisans verenin …,… olduğu ; eserin “4 aprçadan oluşan 18 siyah 18 beyaz renkli misketler bulunan ve oyun kurallarının kutudaki kitapçık vasutası ile anlatıldığı … isimli kutu oyunu olduğu, sözleşmede lisans alanın lisanslı fikri mülkiyet hakalrı için alt lisans verebileceği, alt lisansların lisans anlaşmasına uygun olması gerektiği …” yer almaktadır. Yine sözleşmede lisans verenin … ile … ticari markaları ve ürünleri ile ilgil özel bir lisans anlaşması yaptığı, lisans alanın … yi satın aldığı, … markalı ürünelrin münhasır lisansını aldığı.. belirtilmiştir. Davacı … ve … ın taraf olduğu 15.02.2018 tarihli, 04.04.2018 noter onay tarihli yetki belgesi başlıklı belgeyi sunmuş, belgede … şirketinin … ürün hattındaki ürünerin fikri mülkiyet hakkının ihlalilnden kaynaklanan haklar için harekete geçmek ,dava açmak yetkisi tanındığı, şirketin münhasrı dağıtım ortağı olarak başvurması için tam yetki verildiği yazılıdır. … lisans sözleşmesi incelendiğinde; dava dışı … ile … arasında düzenlendiği, 26.08.2019 onay tarihli sözleşmenin 04.04.2011 Tarihli önceki sözleşmenin yerine geçmek üzere hazırlandığının belirtildiğin, 8 yıl ya da 40.000 ürün ile sınırlı olduğu, dağıtım lisansının … firmasına verildiği, açık yazılı onay ile alt lisans verilebileceğinin yer aldığı, 01.08.2019 Tarihli 26.08.1029 noter onay tarihli olduğu … ile … taraf olduuğu, rapora yansıyan … oyun kutusunda … yazılı olduğu görülmüştür. Karşı taraf vekili istinafında Bakırköy 2.FSHCM 2020/123 e, 2021/391 K sayılı ilam örneğini yeniden sunmuş olup incelendiğinde katılanın … , sanıkların … VE … oldukları , sanıklar hakkında markaya tecavüz iddiası ile kamu davası açıldığı, suç tarihinin 04.10.2019 Tarihli olarak yazıldığı, “raporda … ve … isimleri ile … ve … isimleri arasında benzerlik tespit edilmiş ise de kullanılan isimlerin jenerik isim olduğu, bu isimlerin oyunun ne amaçla olduğunu ifade ettiği, sanık tarafından satışı yapılan ürünler üzerinde marka tescili yapıldığı, lisans alındığı, tescil şikayet tarihinden sonra ise de sanığın bu yöndeki teknik detayları bilmesinin beklenemeyeceği, fatura karşılığı ürün aldığı” gerekçesi ile beraatine karar verildiği, karara karşı istinaf isteminin reddedildiği görülmüştür.
GEREKÇE: İhtiyati tedbir talep eden davacılar vekili, … ve … oyunları üzerinde müvekkillleri … ve …’un münhasır lisans sözleşmesi gereğince hak sahibi olduğunu, talep eden …’ın da bu oyuncakların Türkiye’deki münhasır distribütörü olduğunu, karşı tarafın … ve … isimli oyunlarının taklit oyunlar olduğunu ileri sürerek … markası yönünden tecavüzün tespiti meni, FSEK’den kaynaklanan haklara tecavüzün tespiti meni, ürünlerin toplatılmasını talep etmiştir.İlk derece mahkemesince tedbir talebinin kabulüne, karşı tarafın tedbire itirazının reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı karşı taraf vekili, yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurmuştur. Somut uyuşmazlıkta; davacı …’un Finlandiya şirketi olduğu, Finlandiya’nın Lahey Sözleşmesine taraf devletlerden olduğu, diğer davacı … şirketinin ise Kanada şirketi olup Kanada Devleti’nin “Türkiye Cumhuriyeti ile İngiltere Hükümeti Arasında Mün’akit Müzahereti Adliye Mukavelenamesine” 01.08.1935 Tarihinde katılım belgesi sunarak katıldığı dikkate alındığında bu aşamada davalı vekilinin yabancılık teminatına ilişkin istinaf isteminin reddi gerekmiştir. Yine dosyada mevcut vekaletname örneklerine göre tüm davacılar yönünden vekaletname suretlerinin dosyada yer aldığı görülmekle bu aşamada usule yönelik istinaf istemlerinin reddi gerekmiştir. Dosyada mevcut bilirkişi raporunda; … ve … oyunlarının eser vasfında olduğu, karşı tarafın oyunları ile karşılaştırıldığında oyunların ayniyet derecesinde benzer olduğu yönünde görüş belirtilmiştir. Bu aşamada mevcut delil durumuna göre yaklaşık ispat oluştuğundan ihtiyati tedbire itirazın reddi yerinde olup karşı tarafın istinafının esastan reddi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davalılar vekilinin istinaf talebinin HMK’nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE, 2-Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına, 3-Davalı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, 4-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.24/03/2023