Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2023/147 E. 2023/535 K. 23.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2023/147 Esas
KARAR NO: 2023/535 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 1. FİKRİ VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
DAVANIN KONUSU: Patent (Maddi Tazminat İstemli)
KARAR TARİHİ: 23/03/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
TALEP; İhtiyati tedbir talep eden vekili talep dilekçesinde; davalılar hakkında Bakırköy 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 2021/214 D.İş sayılı dosyası ile delil tespiti yapılmasını talep ettiklerini, ancak bilirkişinin inceleme yapmasının engellendiğini belirterek, davacıya ait … başvuru numaralı Faydalı Model Belgesi ve yine TR … nolu Türk Patent ve Marka Kurumunca kayıtlı insanlarca çalıştırılan tehlikeli aksamı işleyen makinelerde çalışma esnasında oluşabilecek acil durumu algılayarak iş kazaları önleyen veya hafifleten buluşuna davalıların haksız ve izinsiz olarak taklit ve başka bir makine içerisine monte ederek haksız tescilini sağlayarak ve devamında tescilli makinelerinden ayrı olarak da üretim ve satışını yapmak sureti ile tecavüzlerinin öncelikle tespitine, davacının SMK.’nun 145. maddesi delaletiyle SMK’nun 85. maddesi uyarınca korunan haklarına davalılarca yapılan tecavüz nedeni ile (a), (b), (c), (ç) ile 86 /1. maddesi uyarınca ürünün 3. kişilere verilmesi, SMK’nun 141. maddesi uyarınca müvekkilinin buluşuna yapılan tecavüzün ivedilik ile önlenmesi için patentli ürünün kısmen veya tamamen üretiminin ve satışının durdurulması, kullanımının önlenmesi, ürünün serbest bölge, gümrük alanlarına sokulmaması, 3. kişilere satımının önlenmesi ithal edilmemesi, ticari amaçla elde bulundurulmaması, bu ürünle ilgili 3. kişilerle satış veya fikri sınai mülkiyet haklarının devredilmemesi, sözleşme yapmama, teklif vermeme, taklit edilen ve bu şekilde tespit edilen ürünlere el konulması, bu cihaz ve makineler üzerinde müvekkil mülkiyet hakkının tanınması, tecavüzün devamını önlemek üzere tedbirlerin alınması, konusunda öncelikle ihtiyati tedbir kararı verilmesine ve verilen bu kararın Türk Patent ve Marka Kurumu’na bildirilmesine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı-karşı davacı … tarafından, davacı tarafın … başvuru numaralı Faydalı Model Belgesinin “ilgili olduğu teknik alanda, bir uzmanın onu uygulamaya koyabilmesini mümkün kılacak yeterlilikte açık ve tam olarak tanımlanmamış ” olduğundan bahisle karşı hükümsüzlük davası açıldığı anlaşılmıştır.
TEDBİR TALEBİNİN REDDİ KARARI; İstanbul Anadolu 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi 03/03/2022 tarihli 2021/229 E. sayılı ara kararıyla; “…Delil tespiti sonucunda alınan bilirkişi raporları ile, davalı tarafa ait olan makinenin davacı adına tescilli … numaralı Faydalı Model ve TR … numaralı patentin koruma kapsamında kalıp kalmadığının tespiti için, makinenin açılarak bilgisayar mühendisi, elektrik elektronik mühendisi bilirkişiler tarafından da incelenmesi gerektiğine dair görüş bildirildiği, karmaşık bir işleyişe sahip olduğu anlaşılan davalıya ait makineyle ilgili bu incelemenin usul ekonomisi açısından taraflar dinlendikten ve tüm deliller toplandıktan sonra yapılması gerektiği, bu aşamada davalıların ürünün davacının faydalı model ve patentin koruma kapsamında kalıp kalmadığının tespit edilemediği, yaklaşık ispat koşulunun gerçekleşmediği” gerekçesiyle ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURUSU; Davacı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde;…’un , … olan … Tic. Ltd. Şti’ye 20.12.2017 tarih ve … nolu fatura ile de sabit olduğu üzere; 2 adet patentli “…” markalı ürünü müvekkilinden satın aldığını, satış aşamasında ve sonrasında sistem ile ilgilenen firmalar ile mail-telefon iletişimlerinde gerek … Makine gerekse … yetkilileri … ile patent belgeleri ve ürünün çalışma sistemini öğrenmek istediklerini, müvekkilinin de bunu paylaştığını, ürüne ait piyasada yaptıkları araştırmalarında …’un aynı mantık, işleyiş, sistem ve elde edilen sonuç bakımından aynı özelliklere sahip bir ürünü piyasaya sürmek üzere tanıtımlarda bulunduğu bilgisine ulaştıklarını, ınstagram sayfasından gönderdikleri 27 /05/2019 tarihli mesaj ile “bu faaliyetlere son verilmesinin istenildiğini, bu mesaja cevapta lakayıt bir ifade kullanıldığını, taklit sistemin Türkiye’de tanıtımı yapılacağı bilgisini aldıklarını, SMK 141.madde de patent ve faydalı model hakkına tecavüz eden fiillerin sayıldığını, aleyhe tespit istenilenlere Beyoğlu …Noterliğinin 23/09/2021 tarih ve … yev.nolu ihtarname ile patente tecavüz teşkil eden fuar ve tanıtımlara katılmadan çekilmeleri, taklit sistemin üretim, tanıtım ve satımının durdurulmasının aksi halde SMK 149.madde uyarınca patent hakkına tecavüzün önlenmesi, durdurulması ve ref’i talebinde bulunacaklarının bildirildiğini ,ancak karşı tarafın müvekkilinin 2015 yılından beri patentli buluşu ile katıldığı ve bu yıl … kez … ‘ta 9-13 Ekim arasında yapılacak olan … Uluslararası Ağaç İşleme Makinaları ve Kesici Takımlar , El aletleri Fuarında Kesici Takımlar salonunda müvekkilinin sistemini taklit ederek ürettikleri sistemin tanıtımı için ‘PSC bu sene … fuarında sergilenecek ‘ reklamına devam ettiğini, 11.10.2021 tarihinde Bakırköy 2. Fikri Sınai Haklar Mahkemesi 2021/214 D.İş sayılı dosyasında yetki verilen bilirkişiye ürünün gösterilmek istenilmediğini, cevabi ihtarnamede dahi, ürünün farklı çalışma sistemine sahip olduğunun söylenmediğini, müvekkilinin buluşunun korumaya sahip olmadığı iddiası üzerine kurgulandığını, tanıtım filmlerinden dahi ürünün taklit olduğunun anlaşıldığını, müvekkilinin patent başvurusunu 07/09/2020 evrak tarihli başvuru ile incelemeli patent başvurusuna dönüştürdüğünü, davalıların Avrupa Patent Enstitüsünde müvekkilinin patentli ürününü başka bir makina üzerine ekleyerek o makinaya patent aldığını, ayrıca bu makina içerisindeki buluşu ayırarak Türkiye de satışa sunduklarını, daha uygun fiyatla diyerek sattıklarını, müvekkilinin Avrupa Patentine başvuru ücretinin yüksek olması nedeniyle geri çekmiş olmasını başvurunun patentlenebilir olmadığı şeklinde yorumlanmasının yerinde olmadığını, davalıların zaman kazanmaya çalıştıklarını, mahkemeden kapasitif algılama teknolojilerinde ve patent konusunda yetkinliği olan teknik üniversiteden bir bilirkişinin heyete eklenerek rapor alınmasını 14/03/2022 tarihinde talep ettiklerini beyanla mahkemenin tedbir talebinin reddi kararının kaldırılmasını ve talebin kabulüne karar verilmesini istemiştir. Davalı … vekili istinaf dilekçesine cevabında; davacının, davada tecavüze yönelik iddialarının temelinin görsel benzerlikten öteye gidemediğini, patent yada faydalı modele tecavüz teşkil eden fiillerin yaklaşık ispat derecesinde değil somut olarak dahi ortaya konulamadığını, davacının tedbir talebine dayanak gösterdiği FM ye karşı hükümsüzlük davası açıldığını, patent başvurusu hakkında ise olumsuz raporlar düzenlendiğini, davacının ölçülülük ilkesine uygun olarak taleplerini gerçekleştirmediğini, bu denli ihtilaflı ve muallak haklara dayanılarak tedbir kararı verilmesinin hukuken mümkün olmadığını, davacının tedbir talebine dayanak iddialarını somutlaştırmadığını, HMK 389.madde deki şartların ispatlanamadığını, mahkemece FM hükümsüzlüğü talebi hakkında karar verilmediğinden tedbir talebi hakkında karar verilemeyeceğini, patent başvurusu yönünden de yenilik ve buluş basamağı kriterlerini taşımadığı yönünde olumsuz rapor düzenlenmiş olmasının patentlenemeyeceği yönünde güçlü kanaat oluşturduğunu, SMK 141/4 düzenlenmesi uyarınca davada bu hakka dayalı olarak karar verilmesinin mümkün olmadığını, patent başvurusu istemlerinde dava açıldıktan sonra dahi değişiklik olduğunu, davacının uzman bilirkişi incelemesine dair talep ve beyanlarının çelişkili olduğunu beyanla mahkeme red kararının onanmasını talep etmiştir. Davalılar … San. Tic. Ltd. Şti. Ve … vekili istinaf dilekçesine cevabında; karşı dava ile … AŞ aleyhine FM belgesinin teknik uzmanın uygulamaya koyabilmesini mümkün kılacak yeterlikte açık ve tam olarak tanımlanmamış olan ve yenilik kriterine haiz olmayan belgenin hükümsüzlüğü talebiyle dava açtıklarını, davacının ihtilafın geçmişine ilişkin iddiaların yanıltıcı olduğunu, taklit iddiasını sık sık yenilemesine rağmen tanıtım filmlerinden başka dayanak gösteremediğini, bu durumunda Felder Kappa 550 ürününde yer alan algılama sisteminin çalışma prensibini görsel olarak kendisinin “…” ürünlerine benzeterek dava açtıklarının anlaşıldığını ancak patent ihlali davası açabilmek için daha fazla kanıt ve değerlendirmeye ihtiyaç bulunduğunu. -Davacının sisteminin kesici alete yaklaşan yabancı madde karşısında makina tarafından önlem alınması adımından ibaret olup, kamuya açık video platformlarında pek çok videoya konu edilen bir adım olduğunu, … firmasının 2000 yılında söz konusu kesici alet durdurma sistemlerini piyasaya sürme amacıyla kurulmuş Amerikan menşeili bir şirket olduğunu, bu şirketin buluşunu yüze yakın patent belgesi ile birlikte koruduğunu, müvekkilinin ürününün … ve Viyana Teknik Üniversitesi tarafından geliştirilerek Avrupa Patent Ofisi nezdinde tescil edildiğini, rüçhan tarihinin davacıdan ürün alındığı tarihten 1,5 yıl önce olduğunu, Avrupa Patent Ofisinin müvekkilinin patentini tescil ederken, davacının patent başvurusunu rüçhan olarak gösteren Uluslararası Patent Başvurusunu patentlenebilir bulmadığını, uluslararası ön inceleme raporunda patent başvurusunun hiçbir isteminin yeni olmadığı ve buluş basamağı içermediğinin açıkça ortaya konduğunu, uluslararası patent başvurusu için gerekecek tutarın ortalama 6.000 Euro olduğunu, davacının iddiasının yerinde olmadığını. -TPMK’nın … sayılı patent başvurusu için düzenlediği birinci inceleme raporunun Avrupa Patent Ofisi ile aynı yönde olup, başvurunun yenilik ve buluş basamağı kriterlerine ulaşmadığı yönünde olduğunu. -Davacı tarafın patent başvurusunun inceleme raporu bekleme aşamasında olduğu belirtilirken 09/03/2022 tarihinde sunulan istem değişikliği talebine değinilmediğini, dosyaya sundukları Avrupa Patent Vekili … tarafından düzenlenen uzman görüşünde … ürünlerinin davacı patent başvurusunun değiştirilmiş istem setine de tecavüz etmediğinin ortaya konduğunu. -Tespit dosyasında müvekkili …’nın adresi belirtilmiş olduğu halde gıyapta verilen tespit kararından yararlanan davacının mahkeme kararında gösterilen adresten farklı bir adres olan … Fuarına götürerek burada hukuka aykırı şekilde fiili tedbir uygulamaya çalıştığını, müvekkiline ait algılama sisteminin fuar ziyaretçileri nezdinde parçalara bölünerek incelenmeye ve zaten 3 gün süren fuarda en az 24 saat boyunca fonksiyon gösteremeyecek hale getirilmeye çalışıldığını, müvekkilinin adresi tespit edilecekken bilirkişi incelemesinden vazgeçildiğine dair dilekçe sunulduğunu. -Mahkemece alınan bilirkişi raporunda elektronik mühendisi ve yazılımlar konusunda uzman bilgisayar mühendisi bilirkişiler bulunmadığından içinin açılarak incelenmesinin mümkün olmadığını, kendilerinin 14/02/2022 tarihli dilekçeleri ile yeni bilirkişilerin katılımı ile ek inceleme talep edilmesine davacı tarafça karşı çıkılmasına rağmen bu sefer tamamen farklı bir tutum izlenildiğini. -Mahkeme kararının hukuka uygun olup, talebin HMK 389 koşullarını taşımadığını, yaklaşık ispat şartının gerçekleşmediğini, hükümsüzlük davası karşısında FM geçerliliğinin tartışmalı hale geldiğini, tedbir kararının davanın esasını çözer nitelikte olamayacağını beyanla istinaf başvurusunun reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER; Davacı tarafça dava dilekçesinde 31/12/2014 başvuru tarihli TR … başvuru numaralı “Makineler için bir acil durum iş güvenliği sistemi ve yöntemi” buluş başlıklı patent belgesi başvurusu, 28/02/2014 başvuru tarihli, 22/09/2014 tescil tarihli TR … başvuru numaralı “Acil durumlarda iş güvenliği sağlayan kapasitif elektrik algılama tertibatı” buluş başlıklı FM belgesinden kaynaklanan haklarına dayanılmıştır. Davalılar … ve … adına 28/04/2016 başvuru, 22/11/2021 tescil tarihli … başvuru numaralı (… Avrupa Patent Başvuru Numaralı) “Bir Maddenin Algılanması İçin Metod” buluş başlıklı Avrupa patentinin tescilli olduğu anlaşılmıştır. Dosya içerisinde bulunan Bakırköy 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 2021/214 D.İş sayılı dosyasından; davacı tarafından davalılar aleyhine delil tespiti talebinde bulunulduğu, mahkemece yerinde inceleme yetkisi verilmek suretiyle patent uzmanı bilirkişiden alınan 10.12.2021 tarihli raporda; 11.11.2021 tarihinde … Uluslararası Ağaç İşleme Makinaları ve Kesici Takımlar El Aletleri Fuarındaki “… GROUP TÜRKİYE – … MAKİNE ve … MAKİNA KESİCİ TAKIMLAR SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ firmalarının standında yapılan inceleme sonucunda; kendisini firma yetkilisi olarak tanıtan kişilerin, tespit mahallinde görülen makinanın kontrol paneli üstünde inceleme yapmaya izin vermemeleri nedeniyle tespitin yarım kaldığı ve söz konusu süreç ile ilgili olarak tutanak tutulduğu, tespit mahallinde görülen makine üstünde güvenlik mekanizmasının var olduğu, ancak söz konusu güvenlik mekanizmasının çalışma prensibinin tespit edilemediği, söz konusu nedenler ile tespit mahallinde görülen makinenin; TR … nolu “Acil durumlarda iş güvenliği sağlayan kapasitif elektirik algılama tertibatı” buluş başlıklı faydalı model belgesinin ve TR … nolu “Makineler için bir acil durum iş güvenliği sistemi ve yöntemi” buluş başlıklı faydalı model belgesinin koruma kapsamında olup olmadığının tespit edilemediği belirtilmiştir. Mahkemece makine mühendisi … ve patent uzmanı …’dan oluşan bilirkişi heyetinden alınan 01.03.2022 tarihli bilirkişi raporunda; davacının FM ana istemi yönünden koruma kapsamında kalıp kalmadığının belirlenmesi için makinanın açılması, elektrik-elektronik devre şemasının incelenmesi, makinanın durdurulmasını sağlayan bir rölenin var olup olmadığı, 12 V çıkışlı, en az bir adet kondansatör (4), en az bir adet direnç (7) , 220V luk giriş soketi (8), en az bir adet diyot (14) , istenilen düzeyde kapasite miktarını ayarlamayı sağlayan kapasite ayar düğmesi (5) vb. içeren kapasitif algılama tertibatına sahip olup olmadığının belirlenmesi gerektiği, davacıya ait patentin ana istemleri yönünden koruma kapsamında kalıp kalmadığının belirlenmesi için makinanın açılması, elektrik-elektronik devre şemasının, üzerindeki işlemcinin detaylı incelenmesi, kapasitif değer ölçme ve algılama verilerinin uygun bir teknik alt yapı ile belirlenmesi gerektiği, yapılan 03.02.2022 tarihli incelemede makinanın açılması, elektrik-elektronik devre şemasının incelenmesi söz konusu olmadığından ve yine elektrik-elektronik devre şemasının, üzerindeki işlemcinin detaylı incelenmesi, kapasitif değer ölçme ve algılama verilerinin belirlenmesi için uygun teknik altyapının bulunmadığı, Makinanın açılması, elektrik elektronik devre şemasının temin edilmesi, heyete elektrik elektronik mühendisi ve bilgisayar mühendisinin iştiraki ve makinenin incelenmesi için uygun teknik altyapının hazırlanması için taraflara talimat verilmesinin mahkemenin takdirinde olduğu yönünde görüş bildirilmiştir.
G E R E K Ç E: Tedbir talebine konu asıl davada, davacı … A.Ş. Tarafından, … başvuru numaralı Faydalı Model Belgesi ve TR … başvuru numaralı patent başvurusundan kaynaklanan haklarına tecavüz teşkil eri sürülerek, davalı tarafça üretilen ve piyasaya sürülen makineler yönünden ihtiyati tedbir talep edildiği, ilk derece mahkemesince tedbir talebinin reddine karar verildiği, davacı vekilinin istinaf başvurusunda bulunduğu anlaşılmıştır. Davalı … tarafından, davacı adına tescilli …başvuru numaralı Faydalı Model Belgesi’nin hükümsüzlüğü davası açılmıştır. Davacı adına TR … başvuru numaralı patent belgesi başvurusunun 31/12/2014 tarihinde yapıldığı, 21/04/2015 tarihinde bültende ilan edildiği, incelemesiz patent olarak 21/03/2017 tarihinde tescil edildiği, ancak dosya kapsamında bulunan belgeler ve inceleme raporundan patentin incelemeli patente çevrildiği anlaşılmıştır.Dosya kapsamında bulunan Bakırköy 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 2021/214 D.İş sayılı dosyasında, patent uzmanı bilirkişinin 10/12/2021 tarihli raporunda, 11.11.2021 tarihinde … … Uluslararası Ağaç İşleme Makinaları ve Kesici Takımlar El Aletleri Fuarındaki “… Türkiye – … Makine Ve … Makina Kesici Takımlar Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi firmalarının standında inceleme yapılmak istenildiğini ancak makinanın kontrol paneli üzerinde inceleme yapılmasına izin verilmediğini beyan ettiği anlaşılmıştır. Mahkemece makine mühendisi ve patent uzmanı bilirkişilerden alınan 01.03.2022 tarihli bilirkişi raporunda, elektrik-elektronik devre şemasının, üzerindeki işlemcinin detaylı incelenmesi, kapasitif değer ölçme ve algılama verilerinin belirlenmesi için uygun teknik altyapının bulunmadığı, makinenin açılması, elektrik elektronik devre şemasının temin edilmesi, heyete elektrik elektronik mühendisi ve bilgisayar mühendisinin iştiraki ve makinenin incelenmesi için uygun teknik altyapının hazırlanması için taraflara talimat verilmesi gerektiği beyan edilmiştir. Bu aşamada; davalı ürününün davacının FM belgesi ile patent başvurusunun koruma kapsamında bulunup bulunmadığı, davacının haklarını ihlal edip etmediği konusunda yaklaşık ispat koşullarının oluştuğundan bahsedilemeyeceğinden, ihtiyati tedbir talebinin reddine ilişkin mahkeme kararı yerinde olup, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan gerekçe ile:1-6100 sayılı HMK.’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince davacı vekilinin yerinde görülmeyen istinaf isteminin ESASTAN REDDİNE,2-Alınması gereken 179,90 TL harçtan, peşin alınan 59,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 120,60 TL eksik harcın davacıdan alınarak hazineye irat kaydına, 3-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına,4-İstinaf yargılama giderleri olarak; Davacı tarafça yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına,5-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince yatıran tarafa iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 23/03/2023 tarihinde oy birliği ile kesin olarak karar verildi.