Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2023/1315 Esas
KARAR NO: 2023/1563
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 1. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 06/06/2023
NUMARASI: 2022/232 Esas – 2023/135 Karar
DAVANIN KONUSU: Fikir Ve Sanat Eseri (Manevi Tazminat İstemli.)
KARAR TARİHİ: 01/11/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı … dava dilekçesinde özetle; kendisinin 29 Nisan 2011 tarihinde tam olarak alenileştirmiş olduğu ülke ekonomisi, güvenliği gibi birçok alanda ülkeye fayda getirecek bir proje için fikir ürettiğini, davalılardan Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile diğer davalıların FSEK kanunu ile tescillenmiş projeyi izinsiz olarak alıp kendi eserleriymiş gibi yayın organlarında yayınlayıp projeyi hayata geçirme çabası içinde olduklarını, 15/01/2018 tarihinde proje zamanın ulaştırma bakanınca da birebir kopyalanarak izni olmadan halka yayın organlarınca duyurulduğunu, proje için internet siteleri açıldığını ve bu projenin bu yayın organlarınca kullanıldığı, kendi namının geçmediğini, kendisinin FSEK kapsamındaki eserinin aynen kopyalandığını, davalıya ait internet sitesinde projenin halen yayında olmasından dolayı kendisinin maddi ve manevi kayıplara uğradığını iddia ederek, 12.000,00 TL maddi ve 40.000,00 TL manevi tazminatın 2004 Nisan tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile verilecek hüküm özetinin ilanına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının “…”nin kendisi tarafından tasarlanan bir proje olduğuna yönelik beyanlarının tamamen gerçek dışı olduğunu, bu projenin devletin bir projesi olduğunu, 27 Nisan 2011 tarihinde dönemin … olan … tarafından halka arz edildiğini, davacı tarafça eser tescili alınan tarihin projenin … tarafından kamuya açıklanmasından sonra bir tarih olan 24/06/2020 tarihinde olduğunu, ayrıca davacının bu kadar büyük, kapsamlı bir eseri ortaya çıkarabilecek bilgi birikimi, meslek ve eğitim yeterliliğine sahip olduğuna dair bir delil ve iddia da ileri süremediğini, “…”nin bir devlet projesi olduğunu, bunun ötesinde herhangi bir bireye özgünlenemeyecek derecede bir halk projesi olduğunun şüphesiz olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı … Genel Başkanlığı vekili cevap dilekçesinde özetle; iktidardaki bir siyasi partinin davacının FSEK kapsamındaki iddia ve taleplerinin muhatabı olamayacağını, kaldı ki davacının müvekkili partinin anılan eylemleri gerçekleştirdiğine dair herhangi bir görsel, kayıt, yayın, internet sitesi ve benzeri delili de dosyaya sunmadığını, davacının dosyaya sunmuş olduğu İlim Edebiyet Eserlerine ilişkin kayıt tescil belgesinin internet üzerinden isteğe bağlı olarak doldurulan bir form neticesinde verildiğini, hiçbir şekilde hak kurucu niteliğe haiz olmadığını, davacının tüm iddialarının soyut ve dayanaksız olduğunu savunarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.Davalı Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının “…”nin kendisi tarafından tasarlanan bir proje olduğuna yönelik beyanlarının tamamen gerçek dışı olduğunu, “…”nin devlete ait bir proje olup, 27 Nisan 2011 tarihinde … tarafından halka duyurulduğunu, davacının açıklamasının, projenin bir devlet projesi olarak kamuoyuna duyurulması sonrası yapıldığını, davacının hak sahibi olduğunu iddia ettiği kayıt – tescil belgesinin de kurucu hak verir nitelikte olmadığını, söz konusu projenin kamuoyuna açıklanmasından sonra davacının sosyal medyada paylaşım yapmış olmasının kendisine bir hak vermeyeceğini, davacının iddialarının yerinde olmadığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Bakırköy 1.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 06/06/2023 tarih ve 2022/232 Esas – 2023/135 Karar sayılı kararıyla; “…Teknik bilgi gerektiren konularda bilirkişi incelemesi yapılamadığından mevcut deliller mahkememizce değerlendirilmiştir. Davacının delil olarak dayandığı ve eser olduğunu iddia ettiği Google’dan alınan harita üzerine bir takım işaretler yapılmak suretiyle oluşturulan haritanın FSEK anlamında eser olmadığı, zira davacının duruşmadaki beyanına göre mesleği gereği bu haritayı oluşturmadığı görülmüştür. Davacı 24/06/2020 tarihli ilim ve edebiyat eserlerine ilişkin kayıt tescil belgesini vermiş ise de, Fikir ve Sanat Eserlerinin Kayıt ve Tescili Hakkında Yönetmeliğin 1. maddesine göre yapılan tesciller hak ihdas etmemektedir. Davacının bu Yönetmeliğin 5. maddesine göre yaptırmış olduğu tescil davacıya “…” projesi olarak bilinen proje üzerinde hak sahipliği bahşetmez. Bu husus davacıya verilen kayıt tescil belgesinde dipnot olarak da yazılmıştır. Davacının ilk defa bu projenin kendisince internet ortamında yayınlandığından bahisle bir takım internet adresleri bildirmiş, yine davalı kurumların dilekçede belirtilen internet adresleri yoluyla hak ihlali yaptıkları iddiasında bulunmuş ise de, bu husustaki inceleme de teknik bilgi gerektirdiğinden ve davacı bilirkişi avansını yatırmadığından bilirkişinin ödemesi yapılamadığından bu internet adresleri değerlendirilememiştir. Bu itibarla davacının dayandığı haritanın FSEK anlamında eser vasfında olmadığı, tescilin davacıya herhangi bir hak bahşetmediği, eser olarak kabul edilse dahi davalıların tecavüzlerinin mevcut deliller ile ispatlanamadığı, FSEK 84. madde kapsamında davacının ihlal edilen bir hakkının bulunduğu ya da davalı tarafın haksız eylem – haksız rekabet eylemlerinin de ispatlanamadığı anlaşılmakla, davanın reddine” karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ:Davacı istinaf dilekçesinde; “Kararın bu denli açık olan bir fikri bir projelendirmemin ve uluslar arası zaman damgalı yıl gün saati ile internet sosyal paylaşım sitesi facebookta olmasına rağmen ve Turizm Bakanlığınca da ispat yolunun gösterme amaçlı ve onaylı Tescil Belgesine sahip olmama da rağmen ve bunun bir eser olmadığı gerekçeli mahkemenizin sözlü ifadesiyle ve kararın davanın reddini tarafımca kabul etmediğimi,Mahkemenin ‘Bu google uydu haritası paylaşımı üstündeki çizilmiş ve proje detayını gösteren krokiyi herkesin internet google üzerinde yapabileceğini ve bunun bir fikir eseri olmağı’ yönündeki gerekçesinin yerinde olmadığını,Benim projemin 3.şahıslara sosyal intermet hesaplarından 28.04.2011 ve 29.04.2011 tarihlerinde görsel olarak ve birçok yerde de sözlü olarak yayımlandığını, tarafımdan gemilerin ve köprülerin giriş çıkış güzergahlarının belirtildiğini, kanal ve proje olduğunun da vurgulandığını,Davalıların benim bu çizimimi aynen alıp benim yayım tarihinden sonra kullandıklarını, bunun bir emeğin ve bir zekanın sonucu çıkmış bu projelendirme bir inşaa öncesi fikir eseri projesi olduğunu, bu güzergahın benim iznim olmadıkça kullanamayacağını ve değiştirilemeyeceğini,Ben bu projeye 1994 den bu yana 29 yılımı verdiğimi, hala da uğraştığımı, teknik gelişmelerinin ve bilgilerinin de arşivimde olduğunu, bilirkişi konusunda talebimin bir daha olamayacağının söylenmesinin usule aykırı olduğunu.” beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması istenmiştir.
GEREKÇE:Dava, eser sahipliğine dayalı maddi ve manevi tazminat istemlerine yöneliktir. İlk derece mahkemesi tarafından, davanın reddine karar verilmiştir. Hüküm davacı vekili tarafından istinaf edilmiştir. İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.Davacı …, “…” olarak bilinen projenin kendisine ait olduğunu, 29 Nisan 2011 tarihinde projeyi alenileştirdiğini, davalıların projeyi izinsiz olarak kendi eserleriymiş gibi kullandıklarını ve kendisine atıf yapılmadığını beyanla maddi ve manevi tazminat isteminde bulunmuş; davalılar ise öncelikle görev, yetki ve husumet itirazlarını ileri sürerek, açılan davanın haksız olduğundan bahisle davanın reddi gerektiğini savunmuştur. Davacının hak sahibi olduğunu iddia ettiği ve “…” olarak adlandırdığı verinin internet harita görüntüsünden oluştuğu, harita üzerine bazı işaretlemeler yapılmak suretiyle oluşturulan belgenin eser niteliğinin bulunmadığı yönündeki mahkeme değerlendirmesi yerindedir. Dosyaya sunulan belge ve deliller uyarınca bir devlet projesi olduğu anlaşılan “…” projesinin 27 Nisan 2011 tarihinde dönemin … olan … tarafından halka arz edildiği, davacının sunduğu harita üzerindeki basit işaretlemelerin eser vasfında olmadığı, kaldı ki davacının haritayı Facebook isimli sosyal paylaşım sitesinde 29.04.2011 tarihinde yayımladığı iddiası kabul edilse bile bu tarihin projenin hükumet tarafından ilan edildiği 27.04.2011 tarihinden sonraki bir tarih olduğu, davacının elindeki haritanın eser niteliğinde olduğunu ve eser üzerinde önceye dayalı hak sahibi olduğunu ispatlayamadığı, davacı tarafından tek taraflı beyan ile alınan 24/06/2020 tarihli tescil belgesinin de aksini ispata elverişli olmadığı anlaşıldığından; mahkemece davanın reddine karar verilmesi isabetli olmakla davacının istinaf isteminin reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;1-Davacı vekilinin istinaf talebinin HMK’nun 353/1-b-1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,2-Alınması gereken 269,85-TL harçtan, peşin alınan 179,90 TL harcın mahsubu ile bakiye 89,95-TL harcın davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,3-Davacı tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,4-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, HMK’nun 361.maddesi uyarınca tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde Yargıtay ilgili hukuk dairesinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi.01/11/2023