Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2023/1124 Esas
KARAR NO: 2023/1273 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 13/06/2023
NUMARASI: 2022/783 E. – 2023/412 K.
DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 22/09/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı tarafından müvekkili … aleyhine İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası icra takibi yapıldığını, müvekkilinin … adında birini tanımadığını ve kendisi ile hiçbir şekilde hiçbir para alış verişi olmadığını, takip konusu bonodaki imzaların sahte olduğunu, bononun tanzim edildiği belirtilen 15/11/2021 tarihinde müvekkilinin Fransa da olduğunu, müvekkilinin 17/01/2022 tarihinde … adlı firmadan … plakalı aracı kiraladığını ve 06/02/2022 tarihinde aracı aldığı haliyle teslim ettiğini, müvekkilinin aracı kiralarken 7.000,00 TL teminat ödediğini, arcın firmaya alındığı haliyle teslim edildiği halde müvekkilinin ödediği teminat bedelinin iade edilmediğini, bunun üzerine firmaya Üsküdar … Noterliği’nin 18/02/2022 tarih ve … Yevmiye numaralı ihtarnamesinin keşide edildiğini, ancak teminat bedeli ödenmeyince aracı teslim eden ve teslim alan kişi hakkında İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra takibi yapıldığını, ancak teminat bedelinin halen ödenmediğini, müvekkilinin dava konusu icra takibinden haberdar olduktan sonra yaptığı araştırmada da davalı …’ın … adlı firma ile bağlantılı olduğunu tespit ettiğini, müvekkilinin davalı ve bağlantılı olduğu … adlı firma tarafından dolandırıldığını, bu konuda İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığının 2022/129444 Soruşturma numaralı dosyası ile suç duyurusunda bulunulduğunu, bu nedenlerle takip dayanağı bonodaki imzaların hile yolu ile tanzim edildiğinden takip konusu bono nedeni ile borçlu olmadıklarının tespitini, davalının alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde; huzurdaki davanın, Ticari Nitelikteki Taşınır Kira Sözleşmesinden Kaynaklanan Menfi Tespit Davası olup, taşınır kira sözleşmesinden kaynaklı bir kira alacağına ilişkin henüz ihtilaf bulunmadığını, taşınır kira sözleşmesinden dolayı borcu olmadığının tespiti ile aynı zamanda davacının eldeki davayla, davalı müvekkilin yasal takibe konu ettiği senetten dolayı borcu olmadığının tespiti de istediğini, davanın görevsizlik nedeni ile reddine karar verilmesi gerektiğini, görevli mahkemenin Tüketici Mahkemesi olduğunu, takibe konu bono üzerindeki imza davacıya ait olmakla birlikte, aynı zamanda bir oto kiralama sözleşmesinin arasında imzalatıldığını iddia eden davacının, davasını ispata yarar hiç bir delil sunamadığını, dava konusu eğer senet ise tüm şekil şartlarına haiz ve geçerli bir bono olan senede ilişkin sadece ödeme yapılıp yapılmadığı hususunda iddiaların dinlenebileceğini, şayet konu araç kiralama sözleşmesi ise senede ilişkin iddiaların işbu dava nezdinde yeri olmadığını, dolayısıyla, davacının dava dilekçesinde belirtmiş olduğu, oto kiralama sözleşmesi ile senet arasında bağlantı bulunduğu iddiası ile araç kiralamaya ilişkin beyanlarının ispata muhtaç olduğunu beyanla; taşınır kira sözleşmesinden kaynaklanan bir kira alacağı olmadığı ve bu hususta henüz ihtilaf bulunmadığı dikkate alınarak; taşınır kira sözleşmesine ilişkin menfi tespit davası açılmasında bir hukuki yarar bulunmadığından, hukuki yarar dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine, kira ilişkisinden kaynaklanan her türlü tespit davasında görevli mahkemenin sulh hukuk mahkemesinin olduğu, taşınır kira sözleşmesine ilişkin kira dışındaki, tüketici ile hizmet alan arasındaki uyuşmazlıkların çözümünde görevli mahkemenin tüketici mahkemesi olduğu dikkate alınarak, görev dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine, davanın tümüyle reddine, haksız ve kötü niyetle yapılan itiraz nedeniyle davacı aleyhine %20 den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına ve alacağın %10 oranında para cezasına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
MAHKEME KARARI: İstanbul Anadolu 12. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 13/06/2023 tarihli 2022/783 E. – 2023/412 K. sayılı kararıyla; “…Somut olayda; davacı ile dava dışı … araç kiralama sözleşmesinin imza edildiği, kiralama nedeni ile davacı adına teminat senedi tanzim edildiği, İcra Hukuk Mahkemesince alınan bilirkişi raporunda da senedin kira sözleşmesinin eki olduğunun tespit edildiği, bu durumun davacının da kabulünde olduğu Böylece temel ilişkiye dayalı borçsuzluk iddiasında bulunulduğundan davanın kambiyo senedine ilişkin bir uyuşmazlık taşımadığı ve davanın, araç kiralama sözleşmesinden kaynaklandığı anlaşıldığından, davanın sulh hukuk mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.( İstanbul BAM 36. HD. 2023/36 E., 2023/275 K. , İstanbul BAM 44. HD. 2022/860 E., 2022/929 K., İstanbul BAM 46. HD. 2023/224 E., 2023/723 K. Sayılı kararları) Tüm bu nedenlerle taraflar arasındaki uyuşmazlığa konu temel ilişkinin araç kiralama sözleşmesinden doğması, HMK.’nın 1. maddesi gereğince görevin kamu düzeninden olması ve HMK.’nın 115. maddesi uyarınca davanın her aşamasında dikkate alınabileceği” gerekçesiyle görev yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURUSU: Davalı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; ilk derece mahkemesinin görevsizlik kararının yerinde olmadığını, davanın usulden reddi gerektiğini, görevli mahkemenin Tüketici Mahkemesi olduğunu, Mahkeme huzurundaki davanın, Ticari Nitelikteki Taşınır Kira Sözleşmesinden Kaynaklanan Menfi Tespit Davası olup, taşınır kira sözleşmesinden kaynaklı bir kira alacağına ilişkin henüz ihtilaf bulunmadığını, davacının taşınır kira sözleşmesinden dolayı borcu olmadığının tespiti ile aynı zamanda davalı müvekkilinin yasal takibe konu ettiği senetten dolayı borcu olmadığının tespitini de istediğini, dava konusu taşınır kira sözleşmesinden kaynaklanan bir kira alacağına ilişkin henüz taraflar arasında ihtilaf bulunmadığı gibi, sözleşmenin tarafının da … şirketi olduğunu, müvekkilinin sözleşmede taraf olmadığını, sözleşme ile senedin taraflarının aynı olmadığını, her ikisi arasında bağ bulunduğunu ispat yükünün davacı tarafın kendisindeyken hiç bir delil sunamadığını, davacının dava açmakta hukuki yararının bulunmadığını, davanın bu nedenle reddi gerektiğini belirterek, istinaf taleplerinin kabulü ile; taşınır kira sözleşmesinden kaynaklanan bir kira alacağı olmadığı ve bu hususta henüz ihtilaf bulunmadığı dikkate alınarak; taşınır kira sözleşmesine ilişkin menfi tespit davası açılmasında bir hukuki yarar bulunmadığından, öncelikle bu hususun istinaf mahkemesince değerlendirilerek, hukuki yarar dava şartı yokluğundan davanın usulden reddine, haksız ve kötü niyetle yapılan itiraz nedeniyle %20’ den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına ve alacağın %10’u oranında para cezasına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine, mahkeme aksi kanaatte ise; davacı taşınır kira sözleşmesinin akabinde aldığı hizmetten dolayı bir uyuşmazlık olduğundan bahisle dava açmış olduğundan, uyuşmazlığın temelde tüketici işleminden kaynaklanması nedeniyle görevli mahkemenin tüketici mahkemesi olduğu dikkate alınarak, verilen kararın bozulmasına ve dava dosyasının görevli İstanbul Anadolu Tüketici Mahkemesine gönderilmesine, yazılı ve inandırıcı delil olmadığından ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesi hususundaki kararın kaldırılmasına arar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: Davaya konu İstanbul Anadolu … İcra Müdürlüğü’nün … sayılı icra dosyası incelendiğinde; 15/11/2021 keşide, 20/12/2021 vade tarihli, 100.000,00 TL bedelli, alacaklısı …, borçlusu … olan senetle ilgili davacı hakkında icra takibi yapıldığı tespit edilmiştir.
Davacı tarafça … isimli firma ile imzaladığı 17/01/2022 tarihli Motorlu Taşıt Kiralama Sözleşmesini dosyaya sunduğu görülmüştür. İstanbul Anadolu 17. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 2022/300 Esas sayılı dava dosyasında yapılan imza incelemesinde de bilirkişi tarafından senetteki imzanın kira sözleşmesinin ikinci nüshası imzalar olduklarına dair görüş bildirildiği görülmüştür.
G E R E K Ç E: Dava, icra takibine konu edilen senetle ilgili davacının borçlu olmadığının tespiti davasıdır. İlk derece Mahkemesince görevli mahkemenin sulh hukuk mahkemesi olduğu belirtilerek görevsizlik kararı verilmiştir. Karara karşı davalı vekili istinaf talebinde bulunmuştur. Davacı taraf, takibe konu senedin … isimli iş yerinden araç kiralaması sırasında bilgisi dışında, hileyle kendisine imzalatıldığını iddia etmektedir. Davalı ise; davaya konu senet alacağının araç kiralama sözleşmesinden kaynaklandığını ispatlayamadığını, kambiyo senetlerinde alacağın somut ilişkiden mücerret olduğunu, yalnızca senedin ödenip ödenmediğine bakılması gerektiğini savunmaktadır. 01/10/2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 Sayılı HMK’nun 4/1-a maddesinde, Sulh Hukuk Mahkemelerinin, dava konusunun değer veya tutarına bakılmaksızın; kiralanan taşınmazların, 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanun’una göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davaları görecekleri hükmüne yer verilmiştir. Ancak davaya ve icra takibine konu edilen senedin davacının dava dışı firmayla yaptığı araç kiralama sözleşmesinden kaynaklandığına dair davacının iddiası dışında bir delil bulunmadığı, uyuşmazlığın kambiyo senedinden kaynaklandığı, TTK’nun 4/1-a maddesi uyarınca davaya bakma görevinin Asliye Ticaret Mahkemesine ait olduğu anlaşılmakla, davalı vekilinin istinaf talebinin kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, dosyanın yargılamaya devam edilmek üzere ilk derece mahkemesine iadesine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan nedenlerle:1-Davalı vekilinin istinaf isteminin kabulü ile, 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a-3. maddesi gereğince, İSTANBUL ANADOLU 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’nin 13/06/2023 tarihli 2022/783 E. – 2023/412 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA,2-Yargılamaya devam olunmak üzere dosyanın, karar veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 3-İstinaf talebi kabul edildiğinden, istinaf peşin harcının talebi halinde davalı tarafa iadesine,4-İstinaf yargılama giderleri olarak;a)Davalı avansından kullanıldığı anlaşılan; 738,00 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı ile 91,00 TL (posta-teb-müz) masrafının davacıdan alınarak, davalıya verilmesine, b)Davacı tarafça yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına,5-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına, 6-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince yatıran tarafa iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 22/09/2023 tarihinde HMK’nın 353/1-a-6 maddesi uyarınca oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.