Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2022/522 Esas
KARAR NO: 2022/578 Karar
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 09/12/2021
NUMARASI: 2021/630 E. – 2021/979 K.
DAVANIN KONUSU: Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 01/04/2022
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. ve 356. maddeleri gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde; davalılardan … TV’nin yayıncısı, diğer davalıların yapımcısı oldukları … isimli dizide müvekkilinin yasal mirasçısı olduğu annesi …’nun hayat hikayesinin izin alınmaksızın neredeyse birebir kopyalanarak yansıtılmış olması ve hatıraya hakaret sebebiyle fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak koşulu ile şimdilik 100.000,00-TL manevi ve isim hakkını kullanmak suretiyle kazanç elde etme sebebiyle şimdilik 10.000,00-TL maddi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılar üzerine bırakılmasını talep etmiştir.
CEVAPLAR: Davalı … ve … vekili cevap dilekçesinde; davaya konu uyuşmazlığa bakmakla görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemeleri olduğundan dosyada görevsizlik yönünde karar verilmesi gerektiğini, davayı kabul anlamına gelmemekle birlikte davacı tarafın huzurdaki davaya konu taleplerinin … dizisinin birinci sezonuna dayandığını ancak müvekkillerinden …’in birinci sezonda yapımcı olarak yer almadığını, dolayısıyla müvekkili … yönünden pasif husumet yokluğu nedeniyle davanın reddini, davacının maddi / manevi tazminat talebinin haksız ve hukuka aykırı olduğunu, davanın senaristlere ihbarına karar verilmesini talep etmiştir. Davalı … İletişim vekili cevap dilekçesinde; haksız fiil hükümlerine dayanılarak açılan ve maddi / manevi tazminat talep edilen davada yasal unsurlar oluşmadığını, dava dilekçesinde delil olarak sunulan vakıaların tamamının hayatın olağan akışında davacı tarafın talebiyle ilişki kurulamayacak boyutta olduğunu ve iddialarının tümünün farazi olduğunu, huzurdaki davada kişilik haklarının ihlal edilmesi iddiasıyla maddi / manevi tazminat talep edilmişse de davacının mirasçı sıfatıyla manevi tazminat isteminde bulunabilmesi için gerekli tazminat şartlarının oluşmadığını, arz olunan ve re’sen gözetilecek nedenlerle haksız ve hukuka aykırı davanın reddini, talep etmiştir.
MAHKEME KARARI: İstanbul 10.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 09.12.2021 tarihli 2021/630 E.- 2021/979 K.sayılı kararıyla; “…6100 sayılı HMK.nun 114/ç maddesine göre görev dava şartlarındandır. Aynı yasanın 115/1. maddesi uyarınca Mahkeme dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. Taraflardan her biri dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebilirler. Yine aynı yasanın 115/2. maddesi uyarınca Mahkeme dava şartı noksanlığını tespit ettiğinde davanın usulden reddine karar verir denilmektedir.Bu nedenlerle dosya içeriği de dikkate alınarak davacının FSEK kapsamında değerlendirilmesi gereken haklara dayalı talebi yönünden İstanbul Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu, mahkememizin işbu davaya bakmakta görevsiz olduğu” gerekçesiyle; Mahkemenin GÖREVSİZLİĞİNE, Görev hususunun 6100 Sayılı HMK 114/1-c hükmü kapsamında “dava şartı” niteliğinde olması nedeniyle HMK 115/2, fıkrası uyarınca DAVANIN USULDEN REDDİNE, -6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 20. Maddesi uyarınca bu görevsizlik kararı süresi içinde kanun yoluna başvurulmayarak kesinleşmiş ise kararın kesinleştiği tarihten; kanun yoluna başvurulmuşsa bu başvurunun reddi kararının tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde taraflardan birinin kararı veren mahkememize başvurarak dava dosyasının görevli mahkemeye gönderilmesi talep edildiğinde dava dosyasının görevli İstanbul Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’ne GÖNDERİLMESİNE, karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURULARI: Davalılar … ve … vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; mahkemenin davanın ticari dava olmadığı gerekçesiyle görevsizlik kararı vermesinin yerinde olduğu, ancak görev yerinin hatalı belirlendiğini, davanın Fikri ve Sınai Haklar kapsamında değerlendirilmesinin yerinde olmadığını, görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi olduğunu, davacının taleplerinin kişilik haklarından kaynaklandığını, FSEK 1/A maddesi ve FSEK 76. Madde gereğince FSEK’in düzenlediği hukuksal ilişkiden doğan uyuşmazlıklarda Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin görevli olduğunu, bunun için ise öncelikle, talep edenin/davacı yanın davada “Fikri mülkiyet hakkına veya hak sahipliğine” dayanması gerektiğini, huzurdaki uyuşmazlık konusu olayda ise davacı tarafın tazminat taleplerinin TBK hükümlerine dayandığını, davacı talepleri yönünden FSEK hükümlerinin uygulanmasının mümkün bulunmadığını beyanla, mahkeme kararının kaldırılarak, uyuşmazlığın çözümünde görevli mahkemenin İstanbul Asliye Hukuk Mahkemelerinin olduğu yönünde karar verilmesini ve dosyanın Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesini talep etmiştir. Davacı vekili istinafa cevap vermemiştir.
G E R E K Ç E: Davacı vekilinin dava dilekçesinde merhum sanatçı …’nun mirasçısı olduğunu, davalılardan … TV’nin yayıncısı, diğer davalıların yapımcısı oldukları … isimli dizide müvekkilinin annesi …’nun hayat hikayesinin izin alınmaksızın neredeyse birebir kopyalanarak yansıtılmış olması, hatıraya hakaret ve isim hakkını kullanarak haksız kazanç elde edilmesi sebebiyle maddi ve manevi tazminat talep ettiği, ilk derece mahkemesince İstanbul Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin davaya bakmakla görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verdiği anlaşılmıştır. Davalılar … ve … vekili istinaf dilekçesinde, mahkemenin görevsizlik kararı doğru olmakla birlikte dosyanın Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olmasına karar verilmesi gerekirken Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin görevli olduğuna karar verildiğini, davacıların davada “Fikri mülkiyet hakkına veya hak sahipliğine” dayanmadığını ileri sürdüğü anlaşılmıştır. FSEK 1/A “Bu Kanunun, fikir ve sanat eserlerini meydana getiren eser sahipleri ile bu eserleri icra eden veya yorumlayan icracı sanatçıların, seslerin ilk tespitini yapan fonogram yapımcıları ile filmlerin ilk tespitini gerçekleştiren yapımcıların ve radyo-televizyon kuruluşlarının ürünleri üzerindeki manevi ve mali haklarını, bu haklara ilişkin tasarruf esas ve usullerini, yargı yollarını ve yaptırımları ile Kültür Bakanlığının görev, yetki ve sorumluluğunu kapsamaktadır.” hükmü düzenlenmiştir. FSEK 76/1 “Bu kanunun düzenlediği hukuki ilişkilerden doğan dava ve işler ile bu Kanundan kaynaklanan ceza davalarında görevli mahkeme, Sınai Mülkiyet Kanununun 156.maddesinin 1.fıkrasında belirtilen mahkemelerdir.” hükmü düzenlenmiştir. İstinaf başvurusuna konu davada, davacı vekilinin müvekkilinden izin alınmadığını murisi …’nun hayatının filme konu edilerek hatırasına saldırı yapıldığını, isim hakkının kullanılarak kazanç elde edildiğini ileri sürerek, müvekkilinin maddi ve manevi zararlarının giderilmesini talep ettiği, davacının FSEK kapsamında yapılan herhangi bir sözleşmenin tarafı olmadığı, FSEK 1/A maddesi kapsamında eser sahipliğinden kaynaklanan herhangi bir mali yada manevi hak talebinde bulunmadığı, davacıların FSEK 1/A maddesinde sayılan kişilerden olmadığı, davalı tarafça murisin hatırasına ve isim hakkından kaynaklanan kişilik haklarına saldırı yapıldığının iddia edildiği, haksız fiil iddiasına dayanıldığı, aralarındaki hukuki ilişkinin genel hükümlere göre çözümleneceği, taraflar arasında ticari nitelikte bir uyuşmazlık bulunmadığı, ilk derece mahkemesince görevsizlik kararı verilmesi yerinde ise de, dosyanın görevli İstanbul Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekirken, İstanbul FSHHM’ne gönderilmesine karar verilmesinin yerinde olmadığı kanaatiyle, bir kısım davalılar vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, mahkeme kararının kaldırılmasına, dosyanın görevsizlik kararı ile İstanbul Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmek üzere mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M: Yukarıda açıklanan nedenlerle:1-Davalılar… ve … Film vekilinin istinaf isteminin kabulü ile, 6100 sayılı HMK’nın 353/1-a-3 maddesi gereğince, İSTANBUL 10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’nin 09/12/2021 tarihli 2021/630 E. – 2021/979 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA,2-Dosyanın İstanbul Asliye Hukuk Mahkemesi’ne görevsizlik kararı verilmek üzere, karar veren mahkemeye GÖNDERİLMESİNE,3-İstinaf talebi kabul edildiğinden, istinaf peşin harcının talebi halinde davalı tarafa iadesine,4-İstinaf yargılama giderleri olarak; Davalılar avansından kullanıldığı anlaşılan; (220,70 TL x2) istinaf kanun yoluna başvurma harcı ile 50,00 TL (posta-teb-müz) masrafının davacıdan alınarak, davalılara verilmesine, 5-İstinaf incelemesi duruşmasız yapıldığından avukatlık ücreti takdirine yer olmadığına, 6-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince yatıran tarafa iadesine, Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu 01/04/2022 tarihinde HMK’nın 353/1-a-3 maddesi uyarınca oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.