Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2022/30 Esas
KARAR NO: 2023/1453
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ:23/02/2021
NUMARASI: 2019/215 2021/82
DAVANIN KONUSU: Endüstriyel Tasarım (Maddi Tazminat İstemli)
KARAR TARİHİ: 18/10/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:ASIL DAVA: Davacı-karşı davalı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin tekstil sanayinde tasarım faaliyetinde bulunduğunu, tasarımlarının Türk Patent ve Marka Kurumuna 16.04.2019 tarihinden itibaren … tescil numarası ile tescil başvurusunun yapıldığını, Tescil Başvuru Formundaki numaralı 9.1 ve 14.1 numaralı tasarımların, davalı …Tekstil Tarafından “…” markasıyla taklitlerinin üretim ve satışının yapıldığını, davalı tarafından taklit ürünün satışının yapıldığının https://www…..com/ … adlı videonun 03:32 den 05:52 ye kadar olan kısmında yer aldığını, İstanbul 2. Fikri ve Sinai Haklar Hukuk Mahkemesinin 2019/120 D.İş sayılı dosyasından alınan bilirkişi raporu ile tasarım hakkına tecavüzün varlığının tespit edildiğini, öncelikle 6769 sayılı SMK hükümlerine sonrasında da TTK’daki haksız rekabete ilişkin hükümler dikkate alınarak; İstanbul 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin 2019/120 D.iş dosyasından verilen tedbir kararın devamına ve müvekkilin tasarım hakkını ihlal eder nitelikteki taklit ürünlerin üretim ve satışının durdurulmasını, toplatılmasına yönelik ihtiyati tedbir kararı verilmesini; Endüstriyel Tasarım hakkına tecavüzün tespitini, önlenmesini, durdurulmasını, taleplerini arttırmak üzere şimdilik 1.000 TL ( 05.11.2020 tarihli ıslah dilekçesi ile 40.500,00 TL) maddi tazminatın ve 30.000 TL manevi tazminatın delil tespitinin yapıldığı 30.05.2019 tarihinden işleyecek değişken oranlardaki ticari faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, hükmün ilanına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP VE KARŞI DAVA: Davalı vekili cevap ve karşı dava dilekçesinde özetle; bilirkişinin hazırladığı rapordaki videoyu müvekkil şirketin yayınladığı şeklindeki iddianın hukuki dayanığının olmadığını, müvekkili şirketin bayan giyim tekstili alanında faaliyet gösterdiğini ve marka ve tasarımlarını Türk Patent Enstitüsü nezdinde tescil ettirdiğini, müvekkilinin söz konusu ürünlerini “…” etiketi altında satışını gerçekleştirdiğini, müvekkilinin tanınmış marka olduğunu, kaldı ki videonun alt kısmında … markasının da yazılmış olduğunu, bu markanın müvekkili şirketle herhangi bir ilgisi olmadığını, paylaşımcıların yayınladıkları videolar nedeni ile videolarla alakası olmayan şirketlerin mahkemelik olmasının hakka ve hukuka aykırı olduğunu, bilirkişinin düzenlemiş olduğu raporda, müvekkili şirketin içerisinde bulunan paketli mallar çekilmiş olup bu ürünlerin tescilli ürünlerle aynı olduğu yönünde bir rapor düzenlemişse de bu ürünler sadece dıştan çekildiğini, bilirkişi tarafından çekilen ürünlerin tescilli ürünle benzerlik noktasında herhangi bir karşılaştırma yapılmadığını, bilirkişinin sadece youtube kanalında çekilmiş olan ürünle tescilli ürünün kıyaslamasını yaptığını, müvekkili şirketin bu ürünü üretmediğini, ürettiğine dair herhangi bir delil bulunmadığını, bir tasarımın korunabilmesi için yeni olmasının gerektiğini, piyasada yenilik ve ayırt edicilik özelliği olmayan bir modelin tescil edilmesinin iyi niyetli bir davranış olmadığını, davacının haksız rekabet hükümleri çerçevesinde de herhangi bir talepte bulunabilmesinin mümkün olmadığını, davacının etek, bluz tasarımı ile davalı müvekkili şirketin tasarımı arasında ciddi farklar bulunduğunu, davacının tasarımının ayırt edicilik vasfını haiz olmadığı için Sınai Mülkiyet Mevzuatına göre korunamayacağını, davacıya ait Etek, Bluz tasarımıyla müvekkili şirkete ait tasarım arasındaki belirgin farklılık nedeni ile dava konusu olayda haksız rekabet halinden bahsedilmesinin mümkün olmadığını ayrıca tasarım hakkına tecavüz yahut haksız rekabet söz konusu olmayan bir olayda maddi ya da manevi tazminat talebinde bulunulamayacağını beyanla davanın reddine karar verilmesini talep ettiği;Davacı yanın … (9.1 ve 14.1) nolu tasarımının SMK’nın 59.madesi uyarınca yenilik ve ayırt edicilik unsurunu taşımadığını, dava konusu bu ürünün piyasada uzun süredir kullanılan ve tescil tarihinden önce piyasada bulunan yenilik ve ayırt ediciliği olmayan harcı alem bir model olduğunu, piyasada “basic (basit-temel) model olarak nitelendirilen ürünün davacıya münhasır olduğundan söz edilemeyeceğini, dava konusu tasarımlar yeni ve ayırt edici olmadığından … ve 14 nol tasarımların iptaline, hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep ve karşı dava etmiştir. Davacı-karşı davalı vekilinin karşı davaya cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin tasarımlarının yenilik ve ayırt edicilik özelliği taşıdığını, davalı-karşı davacı tarafın uyuşmazlık konusu tasarımların tescil tarihi olan 16.04.2019 dan önceki bir tarihe ait olduğunu iddia ettiği instagram satış sayfalarından alınan tasarımlar ile müvekkiline ait tescilli tasarımlar birbirleri ile karşılaştırıldığında küçük ayrıntılarda benzerlikler göstermelerine rağmen tasarımların bütünlük itibariyle birbirlerinden önemli ölçüde farklılık arz ettiğini, ayrıca söz konusu küçük benzerliklerin müvekkiline ait tasarımlar ile örnek tasarımların birbiri ile tamamen aynı olduğu sonucunu doğurmadığını, 6769 sayılı SMK’nin 56/4-b Maddesinde açıkça “…tasarımlar sadece küçük ayrıntılarda farklılık gösteriyorsa aynı kabul edilir.” denildiğini, bununla birlikte davalı-karşı davacı tarafça gösterilen örnek tasarımlar ile müvekkiline ait orijinal tasarımların bilinçli müşteri tercihinde birebir aynı tasarım algısı oluşturabilecek nitelikte tasarımlar olmadığını beyanla asıl davanın kabulü ile karşı davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: İstanbul 2.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 23/02/2021 tarih ve 2019/215 Esas – 2021/82 Karar sayılı kararıyla; “…Karşı dava bakımından; dosya kapsamında alınan mahkememizin 2019/120 D. İş sayılı tespit dosyası üzerinden yapılan inceleme, tarafların sunmuş oldukları deliller, eski tarihli sosyal medya paylaşımları, teknik bilirkişilerce yapılan inceleme sonucunda davacı/ karşı davalıya ait … numaralı tasarım bakımından hükümsüzlük şartlarının oluştuğu, … numaralı tasarım bakımından ise hükümsüzlük şartlarının oluşmadığı sonucuna varılmıştır. Asıl Davaya İlişkin Yapılan İnceleme; Dava konusu tasarımlardan … numaralı tasarım bakımından yapılan incelemede, davacı/karşı davalı tarafa ait 2019/02574 tescil no’lu endüstriyel tasarım belgesindeki (9) no’lu tasarım ile http://….com/… web adresindeki videoda görünen davalı/karşı davacı tarafa ait olduğu belirtilen ürün, mahkememizin 2019/120 Değişik iş Dosyası Kapsamında Yapılan tespit esnasında davalı/karşı davacı tarafa ait iş yerinde tespit edilen ürün, davalı/karşı davacı tarafa ait olduğu belirtilen ürünlerinde bulunan unsurların birbirleri ile ve tasarımın genel görünümüne göre benzer oldukları, tasarımların bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde farklılık bulunmadığı, bu nedenle birbirleri ile aynı olma derecesinde benzer olarak algılanacakları sonucuna varılarak; davalı kullanımlarının, davacıya ait … numaralı tasarım hakkına tecavüzün tespitine, durdurulmasına, önlenmesine karar verilmesi gerekmiştir. Dava konusu tasarımlardan … numaralı tasarım bakımından yapılan incelemede, davalı/karşı davacı tarafa ait olduğu belirtilen ürün ve davalı/karşı davacı tarafa ait olduğu belirtilen ürünlerin birbirleri ile aynı olma derecesinde benzer olarak algılanacakları sonucuna varılmışsa da, mezkur tasarımın tescil tarihi itibari ile yenilik ve ayırt edicilik kriterlerine sahip olmadığına dair tespitler karşısında … numaralı tasarım bakımından davalı kullanımlarının tecavüz teşkil etmediği kanaatine varılmıştır. Davacının maddi tazminat talebinin SMK 151/2-a maddesi uyarınca “Sınai mülkiyet hakkına tecavüz edenin rekabeti olmasaydı, hak sahibinin elde edebileceği muhtemel gelir” yöntemine göre olduğu, muhasip bilirkişi tarafından davalıya ait 2018/ 2019 yıllarına ait ticari defter ve kayıtlar üzerinden yapılan hesaplama sonucunda, tecavüze konu … numaralı tasarım bakımından belirlenen 40.500 TL tutarın TBK hükümlerine göre hak ve nesafet ilkesine uygun bulunduğundan mahkememizce ıslah talebi doğrultusunda bu bedele hükmedilmiştir. Davalının haksız eylemin manevi tazminatı da gerektirdiği sonucuna ulaşılmış bu nedenle tarafların mali verilerinden dosyaya yansıyan ekonomik durumları, manevi tazminatın sebepsiz zenginleşme aracı olamayacağı gözetilerek 10.000 TL Tazminata hükmedilmiş, fazlaya ilişkin kısmın reddine ve hükmün ilanına.” karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davacı – karşı davalı vekili istinaf dilekçesinde; “Öncelikle Müvekkilin … numaralı tasarım yönünden karşı davanın derdestlik ve hukuki yarar yokluğundan reddi gerekirken, karşı dava yönünden inceleme yapılarak hüküm kurulması hatalı olduğunu; TPMK’nın 24.01.2020 Tarih ve 2020/T-16 sayılı kararı ile müvekkilin … tescil numarası ile tescil başvurusunda bulunduğu 7., 12., ve 14., numaralı tasarımlar yönünden tasarım tescilinin iptaline karar verilmiş ve söz konusu kararın iptali için Ankara 4. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin 2020/55 esas sayılı dosyası ile dava açıldığını, anılan davanın devam ettiğini, Mahkemece müvekkilin dava konusu … numaralı tasarımlarının birbirinden bağımsız değerlendirilerek inceleme yapılmasının hatalı olduğunu, söz konusu tasarımlara ilişkin olarak ayrı ayrı tescil başvurusunda bulunulmuşsa da, müvekkilce her iki tasarım bir takım olacak şekilde oluşturulduğunu ve bu şekilde satıldığını, Davalı karşı davacı tarafından müvekkile ait … nolu tasarıma ilişkin olarak hükümsüzlük talebinde bulunulurken sunulan ürünler ile müvekkile ait tasarımın benzer olmadığını, hükümsüzlüğe esas alınan ürünler ile müvekkile ait tasarım arasında teknik bir inceleme yapılmadığını, sunulan ürünler müvekkilin tasarımı ile aynı kabul edilemeyeceğinden müvekkilin tasarımının yenilik ve ayırt edicilik özelliğini ortadan kaldırmadığını,Davalı-karşı davacının hükümsüzlük iddiasına dayanak yaptığı görsellerin hiçbirinin kendisine ait olmadığını, hal böyle iken davalı-karşı davacının müvekkile ait … numaralı tasarımın hükümsüzlüğüne karar verilmesininde menfaatinin bulunmadığını,Davalı- karşı davacı hükümsüzlük iddiasını usule uygun şekilde ispatlayamadığını, internet gönderilerinin herhangi bir güvenilirliği olmadığı, gönderilen üzerinde yer alan tarihlerin yazılımcılar tarafından çok rahat değiştirilebildiğini, güvenirliği olmayan internet gönderisinden başkaca bir delil sunulamadığından davanın reddi gerektiğini, Davalının müvekkilin … numaralı tasarımına yönelik tecavüz eylemi sabit hale gelmiş olmasına rağmen mahkemece sadece … nolu tasarım yönünden tecavüzün tespitine, önlenmesine ve durdurulması ile maddi ve manevi tazminata hükmedilmesinin hatalı olduğunu, Hükmedilen manevi tazminat miktarının yetersiz olduğunu, gerek taklit edilen tasarım sayısının çokluğu gerekse bunların kallanımıyla elde edilecek menfaatin fazlalığı nedeniyle mahkemece sadece10.000 TL manevi tazminata hükmedilmesinin hatalı olduğunu, Mahkemece eksik yargılama giderine hükmedildiğini, talep edilmesine rağmen davadan önce yapılan İstanbul 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin 2019/120 D. İŞ sayılı delil tespiti dosyası ile yapılan yargılama giderlerinin de hüküm altına alınmamasının usule aykırı olduğunu.” beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması istenmiştir. Davalı- karşı davacı vekili istinaf dilekçesinde; “Bilirkişinin youtube videosunun müvekkile ait olduğu kanısıyla düzenlemiş olduğu raporun hukuki olmadığını, kaldı ki aynı videonun alt kısmında Modanisa markasıda yazılmış olup bu markanın müvekkil şirketle herhangibir ilgisi olmadığını, Müvekkil şirkette çekilmiş ürünlerin tespit konusu ürünlere benzerliğinin kıyaslanmasının mümkün olmadığını, poşet içinde bulunan kıyafetlerin tescilli ürünle aynı birebir olduğunun iddia edilemeyeceğini,Davacı ürünlerinin yeni ve ayırt edici olmadığını, daha önceden piyasada olan bir çok firma tarafından üretilen ürünler olduğunu, bu durum tescilli ürünlerin yeni ve ayırt edicilik yönünden bilirkişi tarafından yapılacak bir inceleme ile ortaya çıkacağını, Davacının tasarımı ayırt edicilik vasfını haiz olmadığı için fikri ve sınai mülkiyet mevzuatına göre korunamayacak olmakla birlikte, davacıya ait tasarımla davalı müvekkile ait tasarım arasındaki belirgin farklılıklar nedeniyle de dava konusu olayda haksız rekabet halinden bahsedilemeyeceğini, Davacının talep ettiği tazminatların hiçbir dayanağı olmadığını, maddi zararı kanıtlamadan tazminat hesabı yapılmasının mümkün olmadığını, ayrıca tazminat talebinin oldukça fahiş olduğunu; tasarım hakkına tecavüz yahut haksız rekabet söz konusu olmayan bir olayda manevi tazminat talebinde de bulunulamayacağını,16.04.2019 02574/9.1 no’lu tasarım açısından bilirkişinin raporunda yapmış olduğu incelemede tasarımcının esinlenme serbestisinden yararlandığından bahsedilmiş olsa de bilinçlenmiş kullanıcı yönünden bu ürünlerin farklı olduğu yönündeki görüşünün hatalı olduğunu, kaldı ki ürünlerin birbiriyle karıştırılacak derecede benzer olduğunu, tarafımızca rapora itiraz edilmişse de yeni rapor veya ek rapor aldırılmadığını, söz konusu tasarımlar yeni ve ayırt edici olmadığından hükümsüzlük şartlarının oluştuğunu, Tüm bu nedenlerle dosyanın yeni bir bilirkişi heyetine tevdii edilme suretiyle açık anlaşılır rapor doğrultusunda bilgilendirmelerin gerekçeli olarak yazılması gerektiğini.” beyanla ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması istenmiştir.
DELİLLER:Dosyaya sunulan 25.06.2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle”…Karşı davada; Davacı/karşı davalı … ait … no’lu çoklu endüstriyel tasarım tescil belgesindeki (9) no’lu tasarımın tescil tarihi itibarı ile yenilik ve ayırt edicilik özelliklerine sahip olduğu, Davacı/karşı davalı … ait 2… no’lu çoklu endüstriyel tasarım tescil belgesindeki (14) no’lu tasarımın tescil tarihi itibarı ile yenilik ve ayırt edicilik özelliklerine sahip olmadığı, Asıl davada; Davalı/karşı davacı …. Ltd. Şti. ‘ne ait iş yerinde tespit edilen, http://….com/… web adresindeki videoda görünen davalı/karşı davacı tarafa ait olduğu belirtilen ürün ve dosyaya sunulu davalı/karşı davacı tarafa ait olduğu belirtilen ürün numunelerinin, davacı/karşı davalıya ait … – (9) ve (14) tescil no’lu endüstriyel tasarımlar ile ayniyat derecesinde benzer oldukları, tespit tarihi itibariyle koruma kapsamında oldukları, davacı/karşı davalının … – (9) tescil no’lu bluz ürününden muhtemel zararının 40.500,00 TL olabileceği…” sonuç ve kanaatinin bildirildiği anlaşılmıştır.
GEREKÇE: Dava; asıl davada davacının endüstriyel tasarım haklarına tecavüzün durdurulması, giderilmesi ve maddi – manevi tazminat; karşı davada tasarımın hükümsüzlüğü istemine ilişkindir.İlk derece mahkemesi tarafından, “ASIL DAVA YÖNÜNDEN: Davanın KISMEN KABULÜ İLE, davalı kullanımlarının davacı adına TPMK nezdinde 2019/02574 – (9) numarası ile tescilli endüstiriyel tasarım hakkına tecavüz teşkil ettiğinin tespitine, önlenmesine, durdurulmasına, fazlaya ilişkin istemin reddine, -Maddi tazminat yönünden davanın kabulü ile, bedel artırım dilekçesi doğrultusunda 40.500,00 TL tazminat bedelinin 30/05/2019 tarihinden itibaren işleyecek değişik oranlardaki ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, -Manevi tazminat yönünden davanın kısmen kabulü ile, 10.000,00 TL tazminat bedelinin 30/05/2019 tarihinden itibaren işleyecek değişik oranlardaki ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, KARŞI DAVA YÖNÜNDEN: Davanın KISMEN KABULÜ İLE, davacı karşı davalıya ait … numaralı çoklu endüstriyel tasarım tescil belgesindeki 14 numaralı tasarımın hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine, fazlaya ilişkin istemin reddine.” karar verilmiştir. Hüküm her iki taraf vekilince istinaf edilmiştir. İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek ve asıl dava yönünden istinaf istemi bulunmadığından, inceleme karşı dava ile sınırlı olarak yapılmıştır. Davacı – karşı davalının … numaralı tasarımı yönünden, TPMK’nın 24.01.2020 Tarih ve 2020/T-16 sayılı kararı ile davacı – karşı davalının … tescil numarası ile tescil başvurusunda bulunduğu 7., 12., ve 14., numaralı tasarımlar yönünden “tasarım tescilinin iptaline” karar verildiği ve kararın iptali için Ankara 4. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin 2020/55 Esas sayılı dosyası ile dava açıldığı bildirilmiş olmasına göre; anılan davanın akibetinin araştırılarak sonucunun beklenmesi ve oluşacak sonuca göre işbu davada değerlendirme yapılması gerekirken, mahkemece eksik inceleme ile karar verilmesi usule aykırı olduğundan; davacı – karşı davalı vekilinin istinaf isteminin kısmen kabulüyle, taraf vekillerinin sair istinaf sebepleri incelenmeksizin ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;1-Davalı-karşı davacı vekilinin istinaf isteminin bu aşamada incelemesine YER OLMADIĞINA, 2-Davacı-karşı davalı vekilinin istinaf talebinin KISMEN KABULÜNE, İstanbul 2.Fikrî Ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 23/02/2021 tarih ve 2019/215 Esas 2021/82 Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA, 3-Yukarıda gerekçede belirtildiği şekilde araştırma ve inceleme yapılarak tüm deliller birlikte değerlendirildikten sonra bir karar verilmek üzere dosyanın ilk derece mahkemesine İADESİNE, 4-Davacı-karşı davalı vekilinin istinaf talebi kabul olunduğundan, davalı-karşı davacı vekilinin istinafı bu aşamada incelenmesine yer olmadığından istinaf peşin harçlarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgilisine iadesine, 5-İstinaf aşamasında davacı-karşı davalı tarafından yapılan yargılama gideri olan 62,00 TL’nin 1/2’si oranında 31,00 TL’nin davalı-k. davacıdan alınarak; davacı-karşı davalıya verilmesine,6-İstinaf aşamasında davalı-karşı davacı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu konuda bir karar verilmesine yer olmadığına ,7-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, 8-Artan gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince taraflara iadesine,Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, HMK’nun 353/1-a-6 maddesi uyarınca oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.18/10/2023