Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2022/275 Esas
KARAR NO: 2023/1749
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 2. FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ: 15/10/2021
NUMARASI: 2021/104 Esas – 2021/174 Karar
DAVANIN KONUSU: Fikir Ve Sanat Sanat Eseri Sahipliğinden Kaynaklanan Haklara Tecavüzün Ref’i, Önlenmesi Ve Tazmini
KARAR TARİHİ: 24/11/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin medikal sektöründe … adlı şirket ile uzun yıllardır faaliyet gösterdiğini, davalılardan … müvekkilinin şirketinde belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalıştığını ancak davalı … asıl amacının tıbbi materyallerin üretimi konusunda bilgi sahibi olup kendi şirketini kurmak olduğunu anladıklarında iş akdinin sonlandırıldığını, müvekkilinin yaşanan bu süreçten sonra haksız rekabeti engellemek için ürettiği ürünler için patent ve faydalı model başvuruları yaptığını, “Soğuk Zincir Taşıma Çantası” için faydalı model, “Mavi Kod Çantası” için patent, “Travma Çantası” için faydalı model ve “Güvenlikli Soğuk Zincir Taşıma Çantası” için faydalı model tescil başvurusu yaptığını, bu arada davalı …’ın diğer davalı … adlı firmaya ortak olduğunu ve müvekkilinin üretiminde ve koruma kapsamında olan taşıma çantalarını üretmeye başladığını, davalıların müvekkilinin üretimi olan ürünleri daha düşük kalitede üreterek müvekkilinin ticari itibarını kötü etkilediğini belirterek, açıklanan nedenlerle haksız rekabet durumunun tespiti ile durdurulmasına, davalının “Soğuk Zincir Taşıma Çantası”, “Mavi Kod Çantası”, “Travma Çantası” ve “Güvenlikli Soğuk Zincir Taşıma Çantası” ürünlerinin üretim, dağıtım ve pazarlama faaliyetlerinin durdurulmasına, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00 TL manevi, haksız rekabet durumunda ortaya çıkan maddi durumun kaldırılması amacı ile fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak ve sonradan arttırmak kaydı ile 10.000,00 TL maddi tazminatın davalıdan alınarak taraflarına verilmesine, hükmün ilanına, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Davacı vekili 20/01/2020 tarihli dilekçesi ile, maddi zararın SMK m.151/2-a maddesindeki sınai mülkiyet hakkına tecavüz edenin rekabeti olmasaydı, hak sahibinin elde edebileceği muhtemel gelire göre belirlenmesini talep ettiği görülmüştür.
CEVAP: Davalılar vekili cevap dilekçesinde; davacının patent ve faydalı modele ilişkin yapmış olduğu ve davaya konu 4 adet başvuru olduğunu, kötüniyetli davacının bu faydalı model başvurularındaki amacının herhangi bir yenilik içermeyen ve patent alması ya da korunması mümkün olmayan bu ürünlere faydalı model belgesi alıp, bu belgelerin vermiş olduğu yetkiler ile rakibi olan müvekkili firma üzerine mahkeme ya da kolluk kuvveti aracılığı ile gidip sindirmek ve haksız kazanç elde ederek müvekkili firmayı zor durumda bırakmak olduğunu, yapılan faydalı model başvurularına müvekkili tarafından itiraz edildiğini, faydalı model belgesi alınmak istenen çantaları imal eden ve davacıdan önce piyasaya sunan birçok firma olduğunu, bilindiği üzere bir ürüne ilişkin faydalı model belgesinin alınmasının en önemli şartının yenilik olduğunu, dava konusu ürünün yenilik şartından yoksun olduğu için faydalı modelin şartlarını sağlamadığını, davalı …’ın davalı firmanın ortağı olduğu yönündeki tüm iddiaların herhangi bir delile dayanmayan soyut iddialardan ibaret olduğunu, …’ın diğer davalı şirket yanında sigortalı olarak çalıştığını, davacı yanın piyasada hakimiyet kurup kendisinin haksız rekabet ortamı oluşturmaya çalıştığını, özellikle malzeme tedarik edilen firmalarla görüşülerek müvekkilinin malzeme alınmasına engel olunduğunu, müvekkilinin iş yapmaması amacıyla her türlü kötüniyet sergilediğini, açıklanan nedenlerle haksız ve mesnetsiz davanın reddine, yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücretinin karşı yan üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
MAHKEME KARARI: Bakırköy 2. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nin 15/10/2021 tarihli 2021/104 E. – 2021/174 K. sayılı kararıyla; “…Ancak sunulan deliller ışığında yapılan bilirkişi incelemesine göre davalılar ürünlerinden “Mavi Kod Çantası” isimli ürün dışındakilerin faydalı modellerin istemlerinin koruma kapsamında kalmadıkları, haksız rekabet oluşturacak benzerlik içermedikleri, “mavi kod çantası” isimli ürünün satışının yapılmamasından dolayı haksız rekabet oluşturmadığı kanaatine ulaşılmıştır. Davacı her ne kadar davalılardan …’ın davacı şirkette çalıştığı dönemde vakıf olduğu söz konusu faydalı modellere ait ticari sırları kullanmak suretiyle diğer davalılarla birlikte hareket ettiği iddiasında bulunmuş ise de bu iddiasını somut delillerle destekleyememesi, davalıların üretim ve ticaretini yaptıkları ürünlerin davacı faydalı model kapsamında kalmaması, davacı faydalı model kapsamındaki tek ürünün ise satışının yapılmamış olması karşısında bu iddialar yönünde de davacının davasının reddine” karar verilmiştir.
İSTİNAF BAŞVURUSU: Davacı vekilinin süresinde ibraz ettiği istinaf dilekçesinde; davalıların halen müvekkiline ait ürünlerin satışını yapmaya devam ettiklerini, bilirkişi raporu ile “Mavi Kod Çantası” ürününün müvekkilinin faydalı modelinin koruma kapsamında kaldığının tespit edilmesine rağmen davanın reddine karar verilmesinin hukuka aykırı olduğu, bu ürünün satışının yapıldığına dair fatura örneklerinin sunulduğunu, Haksız rekabetin tespiti ve önlenmesi, davalıların faaliyetlerinin sonlandırılmasını da talep ettikleri halde yalnızca tazminat taleplerinin reddine karar verilmekle yetinildiğini, taleplerinin tamamı hakkında karar verilmediğini, eksik hüküm kurulduğunu, “Güvenlikli Soğuk Zincir Taşıma Çantası” isimli tescil başvurusunun işlemleri devam ettiği halde, sonucunun beklenmeden davanın reddine karar verilmesinin de hukuka aykırı olduğunu, patentlerin ve faydalı modellerin başvuru aşamasında da koruma altında olduklarını belirterek, ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına, yeniden yargılama yapılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: Dosya arasında bulunan Türk Patent ve Marka Kurumu kayıtları incelendiğinde; davacı adına başvurusu yapılan … numaralı faydalı model ve patent tescil dosyaları celp edilmiş olup, tescillerin araştırma, inceleme aşamasında olduğu ve halen geçerliliğini korumakta olduğunun bildirildiği görülmüştür. İlk derece mahkemesince bilirkişi heyetinden alınan 05/01/2021 tarihli raporda; “davalı ürünlerinin … nolu “GÜVENLİKLİ SOĞUK ZİNCİR TAŞIMA ÇANTASI” buluş başlıklı faydalı model belgesinin 1 nolu bağımsız isteminin kapsamında olduğunun ispatlanamadığı, bu nedenle faydalı modelin koruma kapsamına tecavüz oluşmadığı, … nolu “BİR TRAVMA ÇANTASI” buluş başlıklı faydalı model belgesinin 1 nolu bağımsız isteminin kapsamında olduğunun ispatlanamadığı, bu nedenle faydalı modelin koruma kapsamına tecavüz oluşmadığı, … nolu “SOĞUK ZİNCİR TAŞIMA ÇANTASI” buluş başlıklı faydalı model belgesinin 1 nolu bağımsız isteminin kapsamında olduğunun ispatlanamadığı, bu nedenle faydalı modelin koruma kapsamına tecavüz oluşmadığı, … nolu “MAVİ KOD ÇANTASI” buluş başlıklı faydalı model belgesinin 1 nolu bağımsız isteminin kapsamında olduğunun ispatlanamadığı, bu nedenle faydalı modelin koruma kapsamına tecavüz oluşmadığı, davacının SMK 151/2-a uyarınca talep edebileceği maddi tazminat miktarının 15.483,40 TL olarak hesap edildiği, ancak karlılık oranı hesabının tüm ürün çeşitlerini kapsıyor olması ve satışlara ilişkin kayıtlarda, başvurusu yapılmış olan faydalı model ve patent ürün isimlerine farklı isimler de veriliyor olması nedenleri ile gerçeğe uygun hesaplama yapma imkanı olmadığından, hesap edilen maddi tazminat miktarının artırılması veya eksiltilmesi takdirinin mahkemeye ait olduğu, talep edilen manevi tazminat miktarının mahkemenin takdirinde olduğu” hususlarını tespit ve rapor etmişlerdir. Aynı bilirkişi heyetinden alınan 25/07/2021 tarihli ek raporda; “… nolu “GÜVENLİKLİ SOĞUK ZİNCİR TAŞIMA ÇANTASI” buluş başlıklı faydalı model belgesinin 1 nolu bağımsız isteminde tanımlanan özelliklerin tamamının davalı ürününün üzerinde bulunmaması nedeniyle teknik incelemesi yapılan ürünlerin faydalı modelin koruma kapsamında olmadıkları, davalı yanın üretmiş olduğu ürünün … nolu faydalı modelin koruma kapsamında olmamasının dışında haksız rekabet oluşturup oluşturmayacağı konusunda ise soğuk zincir kuralı olarak soğuk kaynak ve seperatör kullanımının bilindik bir uygulama olması nedeniyle bu ikilinin farklı projelendirilmeleri durumunda ürünler arasında haksız rekabet oluşturmayacağı, … nolu “BİR TRAVMA ÇANTASI” buluş başlıklı faydalı model belgesinin 1 nolu bağımsız isteminde tanımlanan özelliklerin tamamının davalı ürününün üzerinde bulunmaması nedeniyle teknik incelemesi yapılan ürünlerin faydalı modelin koruma kapsamında olmadıkları, davalı yanın üretmiş olduğu ürünün … nolu faydalı modelin koruma kapsamında olmamasının dışında haksız rekabet oluşturup oluşturmayacağı konusunda ise travma çantasında bulunması gereken genel özellikler olarak görüldüğü, farklı gereklilikleri sağlayan travma çantalarının mevcudiyeti nedeniyle travma çantası tek bir tescilin koruma kapsamında kaldığı, bu nedenle ürünler arasında haksız rekabet oluşturmayacağı, … nolu “SOĞUK ZİNCİR TAŞIMA ÇANTASI” buluş başlıklı faydalı model belgesinin 1 nolu bağımsız isteminde tanımlanan özelliklerin tamamının davalı ürününün üzerinde bulunmaması nedeniyle teknik incelemesi yapılan ürünlerin faydalı modelin koruma kapsamında olmadıkları, davalı yanın üretmiş olduğu ürünün … nolu faydalı modelin koruma kapsamında olmamasının dışında haksız rekabet oluşturacak herhangi bir ürünün internet sitesinde görülmediği, … nolu “MAVİ KOD ÇANTASI” buluş başlıklı faydalı model belgesinin 1 nolu bağımsız isteminde tanımlanan özelliklerin tamamının davalıya ait mavi kod çantası üzerinde bulunması nedeniyle teknik incelemesi yapılan mavi kod çantasının faydalı modelin koruma kapsamında olduğu, kök raporun hazırlanmasına ilişkin inceleme için ticari defter kayıtlarını ve belgelerini ibraz etmiş olan davacının hangi gerekçe ile eksik inceleme ve delile dayalı olarak yerinde inceleme talep ettiğini açıklamadığı ve şayet varsa, eksik inceleme ve tespite ilişkin dosyaya delil sunmadığı, teknik inceleme bölümünde açıklandığı şekilde, davalının “Güvenlikli Soğuk Zincir Taşıma Çantası”, “Bir Travma Çantası” ve “Soğuk Zincir Taşıma Çantası”ürünlerinin davacıya ait faydalı modelin koruma kapsamına tecavüz oluşturmadığına ilişkin değerlendirmeler ile birlikte, “Mavi Kod Çantası”nın davacıya ait faydalı modelin koruma kapsamına tecavüz oluşturduğu değerlendirmesine rağmen, davalının söz konusu ürüne ait satışının bulunmadığı dikkate alınacak olursa, davacının davalıdan talep edebileceği maddi tazminat miktarı bulunmadığı” hususlarını bildirdikleri görülmüştür. Davacı vekili istinaf aşamasında dosyaya sunduğu dilekçesi ile … başvuru numaralı faydalı modelle ilgili TPMK’na yaptıkları itirazın kabul edildiğine dair 11/11/2022 tarihli karar örneğini sunmuştur. Davacı vekili istinaf aşamasında dosyaya sunduğu dilekçesi ile … başvuru numaralı faydalı modelle ilgili tescil başvurusunun kabul edildiğini ve faydalı model belgesi verildiğini bildirmiştir.İstinaf aşamasında davalılar vekili dosyaya sunduğu dilekçesi ile davaya konu … başvuru numaralı faydalı model belgesinin Ankara 5. FSHHM’nin 2021/327 Esas, 2023/337 Karar saylı kararı ile iptaline karar verildiğini belirterek, karar örneğini sunmuştur.
GEREKÇE: Dava, başvuru aşamasında olan patentten ve faydalı modelden kaynaklanan haklarına tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti, önlenmesi, maddi ve manevi tazminat davasıdır. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, davacı vekili karara karşı istinaf yargı yoluna başvurmuştur.İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi gereğince, ileri sürülen istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.Öncelikle davacının patent ve faydalı model başvurularının henüz sonuçlanmamış olmasına rağmen davanın sonuçlandırılıp sonuçlandırılamayacağı yönünde inceleme yapılmıştır.SMK’nun 141/3. maddesi uyarınca patent başvurusu ve faydalı model başvurusu sahibi, buluşa vaki tecavüzden dolayı dava açmaya yetkiliyse de, 141/4. maddesinde, SMK’nun 99/3. maddesi uyarınca patentin verilmesine dair kararın bültende yayınlanmasından önce veya SMK’nun 99/7. maddesi uyarınca başvuruya yapılan itiraz sonucunda verilen nihai karar bültende yayınlanmadan önce veya 143/10 veya 143/12. maddeleri uyarınca faydalı modelin verilmesine dair kararın bültende yayınlanmasından önce veya başvuruya yapılan itirazın sonucunun bültende yayınlanmasından önce Mahkemece öne sürülen iddiaların geçerliliğine ilişkin olarak karar verilemeyeceği düzenlenmiştir.Dava dilekçesinin içeriğinden ve dosya kapsamından davacı tarafça haksız rekabetin tespiti ve önlenmesinin yanı sıra, patent ve faydalı modellerine tecavüzün tespiti ve önlenmesi de talep edildiği anlaşılmaktadır. Zira davacı taraf tescil başvurularına dayandığı gibi, maddi tazminatın SMK’nun 151/2-a maddesi uyarınca hesaplanmasını talep etmiştir.Somut olay incelendiğinde; Mahkemece karar verildiği tarihte davacının patent ve faydalı model başvurularının halen inceleme aşamasında olduğu, tescil edilmelerine karar verilmediği ve bültende yayınlanmadıkları, esasen başvuru aşamasındaki patentlerde ve faydalı modellerde sonradan değişiklik yapılması ihtimalinin de mevcut olduğu, patente ve faydalı modele tecavüz edilip edilmediğinin tescil edilen istemlerine göre incelenmesi gerektiği, bu nedenlerle Mahkemece davacıya ait patentin ve faydalı modellerin tescil başvuru sonuçları beklenerek, tescil edildikleri takdirde kapsam değişikliği mevcutsa, davalıya ait ürünlerin patentin ve faydalı modellerin koruma kapsamında kalıp kalmadığına dair yeniden bilirkişi raporu alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiği, patentin ve faydalı modellerin başvuru sonucu beklenmeden karar verilmesinin SMK’nun 141/4. maddesine aykırı olduğu anlaşılmakla, davacı vekilinin istinaf talebinin kısmen kabulüne, bu aşamada davacı vekilinin diğer istinaf taleplerinin incelenmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;1-Davacı vekilinin istinaf talebinin kısmen KABULÜNE,2- 6100 sayılı HMK’nun 353/1-a-6. maddesi uyarınca Bakırköy 2. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinin 15/10/2021 tarihli, 2021/104 Esas, 2021/174 Karar sayılı kararı KALDIRILMASINA,3-Yukarıdaki gerekçede belirtildiği şekilde yargılamaya devam olunması için dosyanın ilk derece Mahkemesine İADESİNE,4-İstinaf peşin harcının talebi halinde davacıya iadesine, 5-İstinaf aşamasında davacı tarafından yapılan yargılama gideri olan 220,70 TL istinaf yoluna başvurma harcı ile 109,60 TL posta ve tebligat masrafı olmak üzere toplam 330,30 TL’nin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, 6-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, HMK’nun 353/1-a-6 maddesi uyarınca oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.24/11/2023