Emsal Mahkeme Kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi 2022/1928 E. 2023/154 K. 02.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2022/1928 Esas
KARAR NO: 2023/154
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 16/06/2022
NUMARASI: 2022/446
DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
KARAR TARİHİ: 02/02/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili … Bankası Esenyurt Şubesi/İstanbul TR… IBAN Numaralı Hesaba Ait … Çek Seri Numaralı 15/06/2022 Vade Tarihli 125.000,00 TL Bedelli çek üzerinde yer alan imza şirket yetkilisine ait olmadığını, çek üzerinde bulunan imzanın şirket yetkilisine ait olmaması nedeniyle iş bu davayı açma zorunluluğu hâsıl olduğunu, çekin bankaya ibrazı ya da icra takibine konu edilmesi halinde müvekkil şirket büyük mağduriyete uğrayacağını, çek hakkında alınabilecek ihtiyati haciz kararı ile müvekkil şirketin itiraz imkanı olmaksızın bütün malvarlığına uygulanacak haciz halinde işleri durma noktasına gelecek ve açılması muhtemel icra takibine bu hacizler sonucu girecek ödemelerin geri alınması uzun bir süre alacak belki de hiç mümkün olmayacağını, müvekkilinin davalıları tanımadığını, müvekkili şirketin diğer davalılara çeki ciro etmesini gerektirir hiçbir ticari ya da harici ilişki mevcut olmadığını, tarafların ticari defterlerinin incelenmesi neticesinde de ortaya konulacağını, davalılar hakkında Cumhuriyet Savcılığı’na suç duyurusunda bulunma haklarını saklı tuttuklarını, çekin bankaya ibrazı ya da icra takibine konu edilmesi halinde müvekkilinin büyük mağduriyete uğrayacak ve haksız yapılan ödemenin davalılardan geri alınması mümkün olmayacağını belirterek İİK Madde 72 uyarınca ivedi olarak dava dilekçesi ve delilleri üzerinden yapılan inceleme çerçevesinde tensiben ve duruşmasız şekilde, davalılar dinlenilmeden ihtiyati tedbir kararı verilmesini, ayrıca sahte imza ile müvekkilinin mağduriyetini ve haksız kazanç sağlamayı amaçlayan davalıların % 20’den aşağı olmamak üzere tazminata mahkum edilmesini, dava konusu çekin bankaya ibrazı halinde ibraz edene çek bedelinin ödenmemesi için ödemeden men yasağı konulmasını, bu hususta bankaya müzekkere yazılmasını, dava konusu çek hakkında icra takibi başlatılmaması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep ve dava etmiştir.
TEDBİR KARARI: İlk derece mahkemesince verilen 16/06/2022 tarihli ara karar ile; “…Davanın tarafları ile sınırlı olmak üzere; Davacının İİK’nın 72-(2) hükmü uyarınca ihtiyati tedbir talebinin kabulü ile dava sonuçlanıncaya kadar; davaya konu çeklerin bedelinin takdiren %15’si tutarı olan 18.750,00-TL nakit ya da kesin ve süresiz teminat mektubunun mahkeme veznesine yatırılması karşılığında; … Bankası A.Ş Esenyurt Şubesi / İstanbul TR … IBAN numaralı Hesaba ait … Çek Seri Numaralı, 15/06/2022 Vade Tarihli, 125.000,00-TL bedelli çekin ibraz eden karşı yana ödenmemesi ve iş bu davanın açıldığı 15/06/2022 tarihinden önce açılan bir icra takibi de bulunmamak kaydı ile talebe konu çekten dolayı davalılar tarafından davacı aleyhine icra takibi yapılmasının HMK 389/1, İİK 72/2 maddesi uyarınca tedbiren durdurulmasına, ANCAK İŞ BU TEDBİR VE YASAĞIN DAVA DIŞI 3.KİŞİLER YÖNÜNDEN İSE GEÇERLİ BULUNMAMASINA, Davaya konu çek bedeli 125.000,00-TL’ nin %15’i (18.750,00-TL) tutarında kesin ve süresiz teminat mektubu ya da nakdi teminat yasal sürede yatırıldığında talep halinde ilgili yerlere müzekkere yazılmasına, 6100 sayılı HMK’nin 393/1 maddesi gereğince ihtiyati tedbir kararının uygulanmasının, kararın tebliği tarihinden itibaren 1 HAFTA içinde talep edilmek zorunda olduğu, aksi takdirde tedbir kararının kendiliğinden kalkacağının ihtarına…” şeklinde karar verilmiştir.
TEDBİRE İTİRAZ: Davalılar … Dış Tic. A.Ş. Ve … Mad. İth. İhr. A.Ş. Vekili tarafından sunulan 04/07/2022 tarihli itiraz dilekçesi ile “çek keşidecisi olan davacı taraf, bir kurgu içerisine girerek davaya konu çekin vade gününde karşılıksız çıkmasının önüne geçmek için ve çek bedelini ödememek için bir takım muvazaalı işlemler yürüttüğü, çekin lehdarı ve cirantaları ile uzaktan ve yakından ilgisi olmayan 3.kişi üzerinden İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/381 E. sy dosyası ile 14.06.2022 tarihinde yani çek vadesinden tam bir gün öncesinde çekin kaybolduğundan bahisle çek iptali davası açılmış olup, çek bedelinin ödenmemesini talep edildiği, akabinde, İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/381 E. ve 14.06.2022 tarihli ara kararı ile teminat karşılığında çek bedelinin ödenmemesi yönünde tedbir kararı tesis edilmiş ve çek hesabının bulunduğu ilgili banka şubesine çekin ödenmemesi yönünde müzekkere yazıldığı, böylece işbu çek, yetkili hamilce bankaya ibraz edildiğinde ”İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/381 E. ve 14.06.2022 tarihli ara kararı gereğince ödeme yasağı bulunduğundan işlem yapılamamıştır” şeklinde çekin arkasına şerh düşüldüğü, böylece hem çek bedelinin ödenmediği, hem de çekin karşılıksız çıkmasının önüne geçildiği, davacı ile davalılardan … San. Ltd. Şti. arasında cari hesap şeklinde ticari ilişki mevcut olup, fatura ve banka ödeme dekontları ile de bu durum sabit olduğundan bahisle, 16.06.2021 tarihli ihtiyari tedbir kararının kaldırılmasını istemiştir.
İTİRAZIN REDDİ KARARI: İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi duruşmalı yapılan inceleme sonunda 2022/446E., 19/07/2022 tarihli ara kararı ile; “…davacı keşidecinin … Bankası Esenyurt Şubesi/İstanbul TR… IBAN Numaralı Hesaba Ait … Çek Seri Numaralı 15/06/2022 Vade Tarihli 125.000,00 TL Bedelli çek üzerinde yer alan imza şirket yetkilisine ait olmadığını, çek üzerinde bulunan imzanın şirket yetkilisine ait olmaması nedeniyle borçlu bulunmadığımızın tespiti talebinin niteliği, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabileceği, icra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkemece, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebileceği, bu bağlamda dava konusu çekin muhtemel icra takiplerinin durdurulması amacıyla İİK 72/2 maddesi uyarınca çek bedelinin %15 teminat karşılığında ihtiyati tedbir kararının kabulü yönünde verilen kararın itiraz üzerinde kaldırılmasını gerektiren bir halin itiraz dilekçesinde bulunmadığı, tedbir kararına itiraz üzerine mürafaa duruşması icra edilerek ve taraf beyanları dinlenerek yapılan hukuki değerlendirmede, telafisi güç veya imkansız zararların doğmasına engel olunması amacıyla ve sadece davanın tarafları ile sınırlı olarak uygulanmak koşuluyla verilen ihtiyati tedbir kararının HMK md 389 ve İİK md 72/2 hükümlerine, dosya kapsamına uygun olduğu, davadaki iddialar, dosyaya sunulan deliller kapsamında geçici hukuki koruma kararlarının verilmesi için tam ispat kanunen aranmamakla yaklaşık ispat seviyesinde somutlaştırılmış delillerin varlığının yeterli olduğu, kaldı ki davacının imza itirazında bulunduğu ve bu hususun mutlak defi niteliğinde olduğı, bu kapsamda davalı tarafın uğrayabileceği zararları teminen İİK md 72/2 hükmüne uygun şekilde yeterli teminat da alınmış olduğu, ayrıca yargılama sırasında durumun değişmesi halinde tedbirin kaldırılması veya değiştirilmesini talep imkanının da olduğu, davalı tarafın itiraz sebeplerinin HMK md 394’te tahdidi sayılan itiraz sebeplerinden de olmadığı, davanın esasına ilişkin itirazların ise tedbire itiraz aşamasında değerlendirilmesinin mümkün olmadığı ve yargılama sırasında ayrıca değerlendirilecek olduğu hususları hep birlikte gözetildiğinde, tedbir kararına itirazların reddine…” şeklinde karar verilmiştir. Kararı davalılar vekili istinaf etmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ: Davalılar … Dış Tic. A.Ş. Ve …. A.Ş. vekili istinaf dilekçesinde; kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, itiraz dilekçesini tekrar ederek çekin keşidecisi olan davacının ödememek için birtakım muvazaalı işlemler yaptığını, İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2022/381E. Sayılı dosyasında davacı 3. Kişi ile huzurdaki dava dosyasındaki davacı vekilinin aynı kişi olması sebebiyle aynı gün açılan 2 davadan birinde çekin kaybolması sebebiyle çek iptalinin istenildiğini, huzurdaki davada ise her nasılsa çekin bulunarak lehtar ve cirantanın kim olduğu bilinerek menfi tespit davası açıldığı, aslında çek ibraz edilmeden önce lehtardan sonraki cirantaların bilinmemesi ve bu sebeple alakasız 3. Kişi üzerinde sözde çekin kaybolduğundan bahisle çekin vadesinde karşılıksız işlemi görmemesi için yapılan muvazaalı işlemin varlığına dikkat çekmek istediklerini, İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesinin 14/06/2022 tarihli kararı ile çekin ibrazında karşılıksız işlemi görmesinin önüne geçildiğini, daha sonra huzurdaki mahkemenin vermiş olduğu 16/06/2022 tarihli tedbir kararı ile de çekin ödenmemesinin sağlandığını, halbuki davacı ile davalılardan … Ltd.Şti arasında cari hesap şeklinde ticari ilişki bulunduğunu, bu durumun fatura ve banka dekontları ile sabit olduğunu, davacının dava dilekçesindeki müvekkilinin davalıları tanımadığına dair beyanlarının gerçek dışı olduğunu, bu nedenle tedbire itirazlarının kabulü gerektiğini bildirmiştir.
DELİLLER: Dava dilekçesine ekli çek fotokopisinin incelenmesinde çekin 15/06/2022 tarihli 125.000,00 TL bedelli, keşidecisinin davacı, lehtarının davalı …ltd.şti, sonraki cirantaların davalılar …A.Ş., …A.Ş, hamilin ise davalı … Faktoring A.Ş olduğu, hamile ilişkin kaşe üzerinde iptal edilmiştir kaşesi yazılı olduğu, çekin 16/06/2020 tarihinde ibraz edildiği, İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesinin 14/06/2022 tarihli 2022/381E. Sayılı ödeme yasağı kararı nedeniyle işlem yapılmadığının yazılı olduğu görülmüştür. Dosya içeriğinden davalı … A.ş ile davalı … Seramik A.Ş arasında 21/04/2020 tarihli faktoring sözleşmesinin imzalandığı, sözleşmenin davalılardan … A.Ş tarafından müteselsil kefil sıfatıyla imzalanmış olduğu ve ayrıca alacak bildirim formu ile faturalar ve ödeme talimatının sunulduğu görülmüştür.
GEREKÇE: Dava, İİK’nın 72. Maddesi uyarınca açılan menfi tespit davasıdır. Dairemiz önüne gelen uyuşmazlık ihtiyati tedbire yapılan itirazın reddi kararına yöneliktir. İhtiyati tedbir kararı verilebilmesi için yaklaşık ispat koşulunun gerçekleşmesi gerekir.Davacı taraf keşidecisi bulunduğu çekteki imzanın sahteliğini ileri sürmüştür. Dava konusu çekte davacı şirket keşideci konumundadır. Dosyanın incelenmesinde davacının aralarında dava konusu çekin de bulunduğu 4 çek ile ilgili şikayeti üzerine hazırlık soruşturmasının da bulunduğu anlaşılmakla yapılan incelemede hazırlık soruşturması sırasında bilirkişi raporu aldırıldığı, söz konusu raporun istinaf aşamasında Dairemizce UYAP ortamından dosyaya celp edildiği, buna göre Büyükçekmece Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2022/41990 Hazırlık Sayılı soruşturma dosyasına sunulan 28/11/2022 tarihli doktor … tarafından düzenlenen raporda dava konusu olmayan 2 adet çek aslındaki keşideci şirket adına atılan imza ile …’ın mukayese imzaları arasında uygunluk ve benzerlik saptanmadığından keşideci imzasının …’ın eli ürünü olmadığı yolunda görüş bildirildiği görülmüştür. Söz konusu rapor huzurdaki davaya konu çeke ilişkin olmadığından dikkate alınmamıştır.Bilindiği üzere ihtiyati tedbir kararı verilebilmesi için yaklaşık ispat koşulunun gerçekleşmesi gerekir. Davanın imza sahteliği iddiasına dayanması nedeniyle ilk derece mahkemesince öncelikle ve somut olayın özellikleri dikkate alınarak hazırlık soruşturmasında bilirkişiden yeniden rapor aldırılmasına karar verildiği de anlaşılmakla öncelikle bu husus üzerinde durularak hazırlık soruşturması sırasında dava konusu çek yönünden de rapor alınıp alınmadığı, alınmış ise bu rapora göre alınmamış ise ivedi surette imza incelemesi yaptırılarak itirazın değerlendirilmesi gerekirken bu yön göz ardı edilerek eksik inceleme ile karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Açıklanan bu hususlar karşısında davalılar Davalılar … Dış Tic. A.Ş. Ve … İhr. A.Ş. Vekilinin istinaf talebinin kabulü gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 1-Davalılar … Dış Tic. A.Ş. Ve … İhr. A.Ş. vekilinin istinaf talebinin KABULÜNE,2-İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2022/446E., 19/07/2022 tarihli ara kararının KALDIRILMASINA,3-Yukarıda belirtildiği üzere araştırma ve inceleme yapılarak itiraz konusunda bir karar verilmek üzere dosyanın ilk derece mahkemesine iadesine,4-İstinaf peşin harcının talebi halinde istinaf eden davalılar … Dış Tic. A.Ş. Ve … A.Ş.’ye iadesine,5-İstinaf aşamasında Davalılar … Tic. A.Ş. Ve … Mad. İth. İhr. A.Ş. Tarafından yapılan 220,70 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcı ile 70 TL fotokopi masrafı olmak üzere toplam 290,70 TL’nin davacıdan alınarak davalılar … Tic. A.Ş. Ve … İth. İhr. A.Ş.’ye verilmesine,6-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oy birliği ile HMK’nun 353/1-a-6 ve 362/1-f maddesi uyarınca kesin olarak karar verildi. 02/02/2023