Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
16. HUKUK DAİRESİ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
DOSYA NO: 2022/1844 Esas
KARAR NO: 2023/1630
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 18/05/2022
NUMARASI: 2021/334 2022/400
DAVANIN KONUSU: Menfi Tespit
KARAR TARİHİ: 03/11/2023
İstinaf incelemesi için dairemize gönderilen dosyanın ilk incelemesi tamamlanmış olmakla, HMK 353. Maddesi gereğince dosya içeriğine göre duruşma yapılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili bulunduğu şirketin, Keşidecesi … San. Ve Tic. Ltd. Şti. Olan … Bankası Antakya / Hatay şubesine ait … hesaptan keşide edilmiş 27/02/2014 tarih ve … nolu 29.800,00 TL’lik çekin … Sanayi ve Tic. A.Ş. Ne ciro edilerek teslim edildiğini, ancak … Kargo şirketine ait 18/11/2013 tarihinde soyulması üzerine 20/11/2013 tarihinde çeke ödeme yasağı konulduğunu ve Bakırköy 19. Asliye Ticrate Mahkemesinin 2013/385 Esas ve 2014/76 Karar sayılı kararı ile 06/03/2014 tarihi itibariyle çalnan çekle ilgili iptal kararının verildiğini, ve söz konusu kararın kesinleştiğini, çalıntı bu çekin müvekkilinin cirosuna konu … Sanayi ve Tic. A.Ş. Adına düzenlenmiş sahte kaşe ve imza ile tedavüle sokulduğunu ve cirolanarak … A.Ş. Tarafından bankasına ibraz edildiğini, bankanın çeke ödeme yasanğı konulduğu yönündeki kaşesinin çeke vurulduğunu ve … şirketinin müvekkili hakkında ihtiyati haciz kararı aldırarak İstanbul … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasından çek üzerinden kambiyo senetlerine mahsus takip yaptığını, ödeme emrinin henüz müvekkiline tebliğ edilmediğini,… San. Ve Tic. Ltd. Şti. Firmasının ticaret sicilinde kayıtlı olmadığı var olmayan bir şirketten devir alınan bir alacak üzerinden factoring şirketinin alacağı devraldığı … Sah. Ve Tic. Ltd. Şti. Arasındaki ticari ilişkinin belgelendirilemeyeceğini, factoring şirketi tarafından devir alınan çekin yasal bir ticari ilişki ile temin edilmediğinin açık olduğunu, çalıntı çeki tedavüle sokan davalıların kötü niyetli olduğunu, factoring şirketinin ise kanuni sorumluluklarını yerine getirmediğini ve TTK 686/2 ve 792 maddeleri gereği kusurlu olduğnu, TBK 115 mdadesi gereğince de hafif kusurundan sorumlu bulunduğunu, Finansal Kiralam Factoring ve Finansman Şirketleri Kanununun 9/2 maddesine de aykırı davrandığını belirterek müvekkilinn davalı şirkete borçlu bulunmadığının tespitine takibe konu çeki müvekkili bulunduğu şirkete ciro eden … Tic. A.Ş. Tarafından aleyhine yapılan haciz işlemlerini bertaraf etmek amacı ile 09/04/2014 tarihinde İstanbul … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasına yaptırmış bulunduğu meblağın müvekkili bulunduğu şirkete ödenmesine karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
CEVAP: -Davalı … A.Ş (alacağı temlik eden) vekili cevap dilekçesinde; Müvekkili bulunduğu şirketin … Sah. Ve Tic. Ltd. Şti. İle arasında yapmış bulunduğu factoring sözleşmesi mukabilinde müşterinin fatura alacaklarının temlik alındığını, temlik işlemine istinaden dava konus çekin müvekkili bulunduğu şirkete verildiğni, söz konusu çekin bankasına ibraz edildiğini ve çek hakkında ödeme yasağı karar verilmiş bulunduğunun öğrenildiğini ve cirantaların zararına olarak bilerek ve kasten çalıntı çeki teslim aldığını ve dolayısı ile de kötü niyetli olduğunun davacı tarafç ispatının kaçınılmaz olduğnu, söz konusu çekin davacının zararına olacak şekilde bilerek iktisap edildiğinin kabulünün mümkün olmaması nedeni ile istirdan davasının TTK 677, 790 ve 792 maddeleri hükümleri gereğince reddinin gerektiğini, dosyaya sunulan emsal yargıtay kararlarında da belirtildiği üzere geçersiz imza sahibini bağlamaz ise de ciro zincinide kopormayacağının ve son cironun beyaz ciro olması halinde bile çeki elinde bulunduranın yetkili hamil sayıldığının bilindiğini, huzurdaki davada müvekkilinin ibraz etmiş bulunduğu belgeler ile şirket sorumluluk ve yükümlülüğünde bulunan husus ve olguları ispatlamış olduğunu, keza factoring müşterisi ile arasındaki ticari ilişkiyi dava konusu fatura ile temlik aldığını ve alacağnını da dava konusu çek ile yetkili ve meşru hamil sıfatının ispat edilmiş olduğunu, ifade ederek müvekkili bulunduğu şirketin iyi niyetli yetkili çek halimi olması ile çeke ilişkin olarak açılan menfi tespit ve istirdan istemli davanın reddine, yargılama giderleriyle vekalet ücretinin karşı tarafın üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.-Davalı … San. Ve Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde; müvekkili bulunduğu şirketin davaya konu çeke ilişkin olarak huzurda görülen davalı ile ilgili organik bir bağı bulunmamakla birlikte … Factoring şirketi ile verilen İstanbul 28. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/139 D. İş sayılı dosyasından verilen 28/03/2014 tarihli ihtiyati haciz kararının talepleri neticesinde 24/04/2014 kaldırıldığı, dava konusu olaydan İstanbul … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasından yapılan icra takibi ile banka hesaplarına ve araçlarına haciz konulunca 08/04/2014 tarihinde haberdar olduğunu, bu konu ile ilgili olarak şikayette bulunulduğunu ve İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının 2014/50472 Soruşturma sayılı dosyasından şikayet konusunun araştırıldığını, müvekkili bulunduğu şirketin kendisinden önceki ve sonraki cirantaları tanımadığını ve ticari ilişkisinin olmadığını, factoring şirketi aleyhine İstanbul 20. İcra Hukuk Mahkemesinin 2014/211 Esas sayılı dosyasından imzaya borca ve ferilerine itirazlarına ilişkin dava açıldığını, dava konusu çekteki ciroya ilişkin vergi numarasının müvekkili bulunduğu şirkete ati olmakla birlikte bunun dışındaki unvan ve yazılı adresin müvekkili şirket ile bir ilgisinin bulunmadığını açıklanan nedenlerle davanın müvekkil olduğu şirket açısından reddi ile yargılama gederleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI: -İlk derece mahkemesinin davanın reddine ilişkin kararı Dairemizin 2018/2693, 2021/893 Karar sayılı ilamı ile incelenmiş olup; “… ilk derece mahkemesince, yukarıda açıklanan mevzuat hükümleri çerçevesinde somut olayın ele alınması, bu doğrultuda, davalı faktoring şirketinin dava konusu çeki alırken gerekli istihbarat çalışmasını yapıp yapmadığı, şirketin mali durumlarına ilişkin değerlendirme yapıp yapmadığı ve diğer yükümlülükleri yerine getirip getirmediği hususlarında araştırma yapılarak, faktöring şirketinin çeki iktisabında ağır kusurlu veya kötüniyetli olup olmadığının belirlenmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, anılan mevzuat hükümlerine dayalı olarak hiçbir araştırma yapılmaksızın salt TTK’nın kambiyo senetlerine ilişkin genel hükümlerine dayalı olarak karar verilmesi eksik inceleme ile oluşturulmuş bir karar hükmündedir. Kaldı ki, bu mevzuat hükümlerine göre yapılmayan bilirkişi incelemesinde dahi faktoring işleminin sıhhatine dair bilirkişinin menfi görüşü de mevcuttur. Bu nedenle faktoring mevzuatına hakim bir bilirkişi marifetiyle ayrıntılı inceleme yapılarak karar verilmesi gerektiğinden, kararın eksik inceleme ve hatalı yorum ile verildiği anlaşılmakla davacı yanın istinaf başvurusun kabulüne…” şeklindeki gerekçe ile ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.Dairemizin kaldırma kararından sonra ilk derece mahkemesince “1-Davacının davalı … A.Ş yönünden davasının KABULÜ ile; 39.721,00 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE, 2-Davacının davalılar …Ltd Şti ve …Ltd Şti yönünden istirdat davasının REDDİNE, 3-Davacının kötü niyet tazminatı talebinin yasal koşulları oluşmadığından REDDİNE,” şeklinde karar verilmiştir.
İSTİNAF İSTEMİ:-Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Terditli davada seçim yapılmasının talep edildiğini ve davanın parayı tahsil eden Faktoring şirketine yöneltilerek ısah harcı da yatırarak istirdat davasına dönüştürüldüğünü, başlangıçta cirantaların zorunlu olarak ciro silsilesinde oldukları için davalı gösterildiğini, yargılama sırasında şirket ünvanının bile gerçeği yansıtmadığı ortaya çıkan … Turizm’i ıslah dilekçesinde taraf gösterilmediğini, dava kabul edilirken ıslaha konu davada taraf gösterilmeyen şirket lehine vekalet ücreti takdiri haksız olduğunu, bu nedenlerle müvekkili şirket aleyhine verilmiş vekalet ücreti yönünden kararın düzeltilerek onanmasını talep etmiştir.-Davalı …Şti vekili istinaf dilekçesinde; davanın kabulü için, temlik eden faktoring şirketinin bile bile borçluya zarar verme kastının ispatı gerektiğini, bu husus ispat edilemediğinden davanın reddi gerektiğini, Faktoring Şirketi’ne yasanın dahi yüklemediği araştırma yükümlülüklerini yüklenerek müvekkili aleyhine karar verildiğini, Yargıtay’a göre, kişisel defilerin faktoring şirketine karşı ileri sürülebilmesi için defi ileri süren kişinin faktoring ilişkisinin tarafı olması gerektiğini, bu hususta pek çok Yargıtay kararı sunduklarını, emsal nitelikteki Yargıtay kararları gereğince dava konusu olayda 6361 sayılı yasanın 9/3’ncü maddesinin doğrudan doğruya uygulanması ve davacının kişisel defileri müvekkil şirkete karşı ileri sürememesi gerektiğini, davanın reddi gerekirken kabulünün yerinde olmadığını belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
GEREKÇE Dava, menfi tespit ve istirdat istemine dayalı olarak açılmış, davacı yargılama sırasında davayı istirdat olarak ıslah etmiştir. İlk derece mahkemesince davanın temlik alan yönünden kabulüne, diğer davalılar yönünden reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı davacı vekili ve temlik alan davalı vekili, yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurmuştur. İstinaf incelemesi, HMK’nın 355. maddesi gereğince, ileri sürülen istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. Somut uyuşmazlıkta Dairemizin kaldırma kararı sonrasında alınan bilirkişi raporunda davalı faktoring şirketinin faktoring işlemlerinde gerekli istihbarat çalışması yapmadığı, fatura borçlusu …Şirketi’nin de çekteki ciroyu kabul etmeyerek kaşenin sahte olduğunu ileri sürdüğü tespit edilmiş olmakla mahkemece davalı … AŞ yönünden istirdat isteminin kabulü yerinde olup davalının istinaf isteminin reddi gerekmiştir. Davacı vekilinin istinaf istemi; davalı …şti yönünden hükmolunan vekalet ücretinin yerinde olmadığına yöneliktir. Karar tarihi 18.05.2022 olup hükmolunan vekalet ücreti ise 4.719,31 TL ‘dir. 2022 yılı için istinaf sınırı 8000TL olmakla davacının istinaf isteminin HMK 346. maddesi gereğince usulden reddi gerekmiştir. Açıklanan nedenle Dairemizin kaldırma kararına göre verilen ilk derece mahkemesi kararı yerinde olduğundan HMK 355 maddesi gereğince yapılan incelemeye göre davacı ve davalı … AŞ vekilinin istinaf istemlerinin ayrı ayrı reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi ayrıntılı kararda açıklandığı üzere; 1-6100 sayılı HMK’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince, davalı … AŞ vekilinin yerinde görülmeyen istinaf isteminin ESASTAN REDDİNE, Davacı vekilinin istinaf isteminin 6100 sayılı HMK 346 maddesi gereğince USULDEN REDDİNE, 2-Alınması gereken 269,85-TL harçtan, peşin alınan 80,70-TL harcın mahsubu ile bakiye 233,95-TL harcın davacıdan alınarak hazineye irat kaydına, Alınması gereken 2.713,34-TL harçtan, peşin alınan 678,33-TL harcın mahsubu ile bakiye 2.035,01-TL harcın davalı …Şti’nden alınarak hazineye irat kaydına, 3-Davacı ve davalı …Şti tarafından yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerlerinde bırakılmasına, 4-İstinaf incelemesi duruşmalı yapılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, Dair, dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda, oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.03/11/2023